Qəzzada Səhiyyə Böhranı Dərinləşir
Xan Yunis şəhərinin qərbində, Naser Xəstəxanasının yaxınlığında yaşayıram. Bir ildən çoxdur ki, demək olar hər gün xəstəxananın səsgücləndiricilərindən qan təcili ehtiyacla bağlı müraciətlər eşidirəm. Bu çağırışlar xəstəxananın, Qəzzadakı digər çətinliklə fəaliyyət göstərən tibb müəssisələri kimi, davamlı İsrail hava hücumlarının qurbanları ilə daimi şəkildə həddindən artıq yüklənməsi ilə əlaqədardır. May ayının sonundan etibarən isə bura humanitar yardım paylama məntəqələrində İsrail əsgərləri tərəfindən güllələnmiş çox sayda qurban da gətirilib.
Qan Verə Bilməməyin Acı Həqiqəti
Əvvəllər də qan vermişdim və bunu borcum bildiyim üçün keçən ay bir səhər yenidən Naser Xəstəxanasına yollandım. Qan alarkən kəskin başgicəllənməsi hiss etdim və huşumu itirəcəyimi düşündüm. Qanvermə kampaniyasının işçilərindən olan rəfiqəm, tibb bacısı Hənan dərhal mənə yaxınlaşdı, beynimə qan axınını artırmaq üçün ayaqlarımı qaldırdı və özümü yaxşı hiss edənə qədər kömək etdi. O, qanımı yoxlamağa getdi və 10 dəqiqə sonra qayıdıb mənə ağır anemiya və qidalanma çatışmazlığından əziyyət çəkdiyimi bildirdi. Qanım qanvermə üçün minimum qida maddələrini belə ehtiva etmirdi.
Hənan mənə bildirdi ki, bu hal istisna deyil. O izah etdi ki, xəstəxanaya qan vermək üçün gələn insanların əksəriyyəti davam edən İsrail blokadası və ət, süd, yumurta, meyvə kimi qidalı qidaların olmaması səbəbindən anemiya və qidalanma çatışmazlığından əziyyət çəkir. Xəstəxanada verilən qan çatışmazlığı səbəbindən toplanan qan vahidlərinin üçdə ikisinin hemoqlobin və dəmir səviyyəsi son dərəcə aşağıdır ki, bu da onları qan köçürmələri üçün yararsız edir.
İyunun əvvəlində, Laboratoriya və Qan Bankının direktoru Dr. Sofia Za’arab mediaya verdiyi açıqlamada, bağışlanan qan çatışmazlığının “kritik” səviyyəyə çatdığını və bir çoxunun təcili qan köçürməsinə ehtiyacı olan xəstələrin həyatını təhdid etdiyini bildirib. Bütün Qəzzaya gündəlik 400 vahid qan lazımdır. Dr. Za’arab qeyd edib ki, “Qərb Sahilindəki Səhiyyə Nazirliyi ilə qan vahidlərinin göndərilməsi üçün əlaqə saxlanılmasına baxmayaraq, işğalçı hakimiyyət onların Qəzzaya girişinə mane olub.”
Aclıq və İnsani Hüquqların Rədd Edilməsi
Uğursuz qanvermə cəhdindən sonra evə qayıdanda ruhən sarsılmışdım. Aclığın mənə təsir etdiyini bilirdim. Çox arıqlamışdım, daimi yorğunluq, xroniki oynaq ağrıları, baş ağrıları və başgicəllənməsindən əziyyət çəkirdim. Jurnalist məqalələrimi yazarkən və ya dərs oxuyarkən belə, qısa fasilələr vermək məcburiyyətində qalırdım. Lakin sağlamlıq vəziyyətimin nə qədər pis olduğunu öyrənmək məni həqiqətən sarsıtdı.
Aylardır ki, ailəmlə birlikdə unun astronomik qiyməti səbəbindən yalnız makaron və düyü yeyirik. Gündə bir dəfə, bəzən isə kiçik bacı-qardaşlarıma daha çox yemək vermək üçün yarım yemək yeyirik. Onların qidalanma çatışmazlığından əziyyət çəkməsindən narahat oluram. Onlar da çox arıqlayıblar və daim yemək istəyirlər.
İsrail martın 2-də tam blokada tətbiq etdikdən sonra ət, yumurta və süd məhsulları görməmişik, hətta bundan əvvəl də nadir hallarda görürdük. Qəzza səhiyyə orqanları İsrailin soyqırım müharibəsi başlayandan bəri ən azı 66 uşağın aclıqdan öldüyünü bildirib. UNICEF-in məlumatına görə, təkcə may ayında 5,000-dən çox uşaq kəskin qidalanma çatışmazlığı müalicəsi üçün Zolaqdakı tibb müəssisələrinə yerləşdirilib.
Bu uşaqların bəziləri möcüzəvi şəkildə xilas olsa belə, sağlam böyümək, potensiallarını tam inkişaf etdirmək və sabit, təhlükəsiz həyatdan zövq almaq imkanına sahib olmayacaqlar.
Aclığın bədənimə və ailə üzvlərimin bədəninə vurduğu zərər haqqında hiss etdiyim narahatlıqdan əlavə, yaralılara kömək edə bilmədiyim üçün də ağrı hiss etdim. Mən müharibə yaralarından əziyyət çəkən və xəstəxanada həyat uğrunda mübarizə aparanlara kömək etmək istəyirdim, çünki mən bir insanam. Axı, başqa bir insana kömək etmək istəyi sahib olduğumuz ən insani instinktlərdən biridir. Həmrəylik bəşəriyyətimizi təyin edən şeydir.
Bir həyatı xilas etmək istədiyiniz zaman, lakin bunun qarşısı alındıqda, bu, ümidsizliyin tamamilə yeni bir üfüqünün açılması deməkdir. Əlinizdə olan azacıqla – bu halda, özünüzün bir hissəsi ilə – kömək etmək istədiyiniz zaman, lakin sizə imkan verilmədikdə, bu, ruhda dərin bir yara qoyur.
İyirmi bir aydır ki, beynəlxalq hüquqda qeyd olunan bütün insani hüquqlarımız əlimizdən alınıb: Su və qida hüququ, səhiyyə və mənzil hüququ, təhsil hüququ, sərbəst hərəkət və sığınacaq hüququ, yaşamaq hüququ. İndi biz hətta başqalarının həyatını xilas etmək istəyinin, insan həmrəyliyini göstərmək hüququmuzun belə əlimizdən alındığı bir nöqtəyə çatmışıq. Bütün bunlar təsadüfi deyil, məqsədli şəkildə planlanıb. Soyqırım yalnız insanları öldürmür; o, həm də insanların insaniyyətini və həmrəyliyini hədəf alır. Xeyriyyə təşkilatları və yeməkxanaların bombalanmasından tutmuş, insanların bıçaq daşımağa və qida oğurlamaq üçün dəstələr qurmağa təşviq edilməsinə qədər, Fələstin xalqının bu soyqırım boyunca – 75 illik əzab və yerdəyişmə dövründə – davam etməsini təmin edən güclü həmrəylik birbaşa hücuma məruz qalır.
Cəmiyyət bağlarımızda çatlaqlar yaransa da, onları bərpa edəcəyik. Biz Qəzzada böyük bir ailəyik və necə sağalacağımızı, bir-birimizə necə dəstək olacağımızı bilirik. Fələstin xalqının insaniyyəti hər zaman qalib gəlib.