Qəzzada atəşkəs danışıqları: Netanyahu Trampla görüşəcək
İsrail və Həmas Qətərdə ikinci gün üçün dolayısı İsrail-Həmas danışıqlarına başlayıb. Məqsəd Qəzzada atəşkəsin təmin edilməsi və girov mübadiləsi razılaşmasına nail olmaqdır. Bu danışıqlar İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahunun ABŞ prezidenti Donald Trampla Vaşinqtonda keçirəcəyi görüş ərəfəsinə təsadüf edir.
Qəzzada atəşkəs və fələstinli məhbuslar müqabilində girovların azad edilməsi barədə razılaşma əldə etmək məqsədi daşıyan son danışıqlar mərhələsi Dohada bazar günü başlamışdı. ABŞ prezidenti bu həftə bir razılaşmaya nail oluna biləcəyini bildirib.
Netanyahu bazar günü ABŞ-a yola düşməzdən əvvəl bəyan edib ki, İsrail-Həmas danışıqları üçün göndərilən nümayəndə heyətinə İsrailin qəbul etdiyi şərtlər altında atəşkəsə nail olmaq üçün aydın təlimatlar verilib. O, jurnalistlərə açıqlamasında bildirib ki, “girovların xeyli hissəsini azad etmişik, lakin qalan girovlara gəlincə, onların da bir qismi azad olunacaq”. Baş nazir Trampla görüşünün bu razılaşmanı “şübhəsiz irəlilətməyə kömək edə biləcəyini” vurğulayıb. Fələstinli döyüşçülər tərəfindən 2023-cü ilin oktyabr hücumu zamanı ələ keçirilən 251 girovdan 49-u hələ də Qəzzada saxlanılır, İsrail ordusunun məlumatına görə, bunlardan 27-si həyatını itirib.
Netanyahu daha əvvəl bildirmişdi ki, Qətər və Misir vasitəçiləri tərəfindən çatdırılan ABŞ-ın dəstəklədiyi Qəzzada atəşkəs təklifinə Həmasın cavabı “qəbuledilməz” tələblər ehtiva edir. İordaniyadan məlumat verən Nour Odeh qeyd edib ki, Netanyahu “Trampın istəklərinə qarşı çıxa bilməz”. O əlavə edib ki, Tramp-Netanyahu görüşü təkcə Qəzza məsələsində deyil, İsrailin regional gündəliyi üçün “çox əhəmiyyətli bir görüş” kimi planlaşdırılır. Odeh həmçinin vurğulayıb ki, İsrail Nazirlər Kabineti daxilində, xüsusilə də qoşunların yenidən yerləşdirilməsi və ərzaq yardımı paylanması məsələləri ilə bağlı razılaşdırmaqda çətinlik çəkəcəyi fikir ayrılıqları mövcuddur. O, Netanyahunun həm Trampın, həm də ölkəsindəki koalisiyasının təzyiqi altında olduğunu vurğulayıb.
Ağ Evdən verilən məlumata görə, Trampın İsrail lideri ilə bazar ertəsi yerli vaxtla təxminən 18:30 (GMT 22:30) radələrində görüşməsi gözlənilir. Görüşdə jurnalistlərin adətən iştirak etdiyi kimi geniş media iştirakı olmayacaq.
Qəzzada atəşkəs danışıqları keçən ay İsrail və ABŞ-ın İrana qarşı həyata keçirdiyi 12 günlük hava zərbələrindən sonra yenidən fəallaşıb. Bu diplomatik səylər regionda gərginliyin azaldılması üçün mühüm addım kimi qiymətləndirilir.