Qəzzalı jurnalistlər: İsrailin hədəfində həyat qorxusu

Qəzzada jurnalistlər: Gülləyə çevrilən mətbuat geyimləri

Fələstinli Qəzzada jurnalistlər uzun müddətdir ki, buranın media işçiləri üçün dünyanın ən təhlükəli yeri olduğunu bilirdilər. Lakin İsrailin Qəzza Şəhərində jurnalistlərə məxsus çadıra son hücumu bir çoxlarını şok və qorxu içində qoyub.

Avqustun 10-da “Əl-Şifa” Xəstəxanasının yaxınlığında İsrailin dron zərbəsi nəticəsində həlak olan yeddi nəfərdən dördü “Əl-Cəzirə”nin əməkdaşı olub. İsrail ordusu həlak olanlardan biri, “Əl-Cəzirə” jurnalisti Anas əl-Şərifin HƏMAS üzvü olması barədə əsassız ittihamlar irəli sürdükdən sonra çadırlara bilərəkdən zərbə endirdiyini etiraf edib.

Qəzza Hökumət Media Ofisinin məlumatına görə, 2023-cü ilin oktyabr ayından bəri İsrailin Qəzzadakı hücumları nəticəsində ən azı 238 media işçisi həyatını itirib. Bu rəqəm Birinci və İkinci Dünya Müharibələri, Vyetnam müharibəsi, Əfqanıstan müharibəsi və Yuqoslaviya müharibələrindəki ümumi itkilərdən daha çoxdur.

"Mətbuat geyimləri indi hədəf kimi hiss olunur"

“Əl-Cəzirə” müxbiri Hani Mahmud bildirib ki, “Bir zamanlar qoruyucu sayılan mətbuat geyimləri və dəbilqələr indi bir hədəf kimi hiss olunur”. Mahmud əlavə edib: “Qorxu daim var – və bu, əsaslıdır. Hər bir iş tapşırığı eyni səssiz sualla müşayiət olunur: Sağ qayıda biləcəyəmmi?”

ABŞ-da fəaliyyət göstərən Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi İsrailin jurnalistləri etibarlı sübut olmadan “terrorçu” adlandırmaq kimi uzunmüddətli təcrübəsini pisləyən bir neçə təşkilatdan biridir. Jurnalistləri Müdafiə Komitəsinin (CPJ) Regional Direktoru Sara Qudah İsrailin hücumundan sonra deyib: “Müharibənin əvvəlindən bəri “Əl-Cəzirə” üçün gecə-gündüz reportajlar hazırlayan əl-Şərifə qarşı böhtanların hər dəfə müharibədə böyük bir hadisə, son olaraq isə İsrailin əraziyə kifayət qədər yardımın daxil olmasına icazə verməməsi nəticəsində yaranan aclıq barədə xəbər verdikdə üzə çıxması təsadüfi deyil”.

Çətin seçimlər və aclıqla mübarizə

İsrailin Qəzzada jurnalistləri sistematik hədəfə alması fonunda, media işçiləri çətin seçimlər etmək məcburiyyətində qalırlar.

Fələstinli jurnalist Salli Tabət “Əl-Cəzirə”yə verdiyi müsahibədə bildirib: “Bir ana və jurnalist kimi, demək olar ki, hər gün bu zehni disonansla yaşayıram – işə getmək, yoxsa qızlarımla qalmaq və İsrail işğal ordusunun təsadüfi atəşindən qorxmaq”.

Bir zamanlar dərs dediyi Qüds Açıq Universitetinin Media Araşdırmaları Məktəbinin xarabalıqlarının qarşısında, Qəzza Şəhərində, Hüseyn Səəd təhlükəsiz yerə qaçarkən aldığı xəsarətdən sağalmaqdadır. O bildirib ki, Fələstinli jurnalistlərin qəsdən hədəfə alınması Fələstin hekayəsinin və media narrativinin yox olmasına ciddi təsir göstərir. Səəd Qəzza zolağında “həqiqətin yox olmasına” şahidlik edildiyini vurğulayıb.

Jurnalistlər kütləvi qətllər, insan əzabları və aclıq barədə reportaj hazırlasalar da, öz itkiləri və məhrumiyyətləri ilə də mübarizə aparırlar. Fotoqraf və müxbir Amer əl-Sultan aclığın böyük bir çətinlik olduğunu qeyd edib. O deyib: “İşə gedərdim və yeməyə heç nə tapmayanda sadəcə su içərdim. Bunu iki gün etdim. İki-üç gün su ilə yaşamaq məcburiyyətində qaldım. Bu, xalqımıza qarşı bu müharibə şəraitində üzləşdiyimiz ən çətin sınaqlardan biridir: aclıq”.

Jurnalist və film rejissoru Həsən Əbu Dan bildirib ki, reportyorlar “ağlın təsəvvür edə biləcəyindən daha çətin şəraitdə yaşayırlar”. O əlavə edib: “Çadırda yaşayırsan. İçməyə yararsız su içirsən. Sağlam olmayan qida yeyirsən... Biz hamımız, Qəzzada jurnalistlər olaraq, çaşqınlıq içindəyik. Həyatımızın bir hissəsi məhv olub və çox uzaqlara gedib”.

“Əl-Cəzirə”dən Mahmud deyib ki, psixoloji travma və şəxsi risklərə baxmayaraq, Fələstinli Qəzzada jurnalistlər həqiqəti sənədləşdirməyin sadəcə bir peşə deyil, həm də xalqlarına və tarixlərinə qarşı bir borc olduğuna inanaraq işlərini davam etdirirlər.

24 saat