Qızım Yasminin Şokolad Arzusu
Bir neçə gün əvvəl, xüsusi qayğıya ehtiyacı olan 30 yaşlı qızım Yasmin, məktəb sığınacağındakı kiçik yerimizdə mənə yaxınlaşdı. Addımları yüngül, lakin qətiyyətli idi. Gözlərinin sevincdən parladığını görürdüm. Danışmaqda çətinlik çəksə də, diqqətlə onu dinlədim.
“Ata…, mən… şokolad yedim!” – deyə o, təntənə ilə dedi.
Ağlımda suallar şimşək kimi çaxdı, eşitdiklərimi anlamağa çalışırdım. Yasmin şokoladı haradan tapmışdı?
Müharibədən Əvvəlki Həyat: Xüsusi Qayğıya Ehtiyacı Olan Yasmin
Uzun illər boyu Yasmin öz ritmi, öz sevgi və heyrət dili olan bir dünyada yaşayırdı. Təəssüf ki, cəmi dörd aylıq olanda ağır qızdırma onu inkişaf ləngiməsi ilə buraxmışdı. Yeddi yaşında isə xroniki bronxitdən əziyyət çəkmiş və Misirdə ağciyər əməliyyatı keçirmişdi ki, bu da onun sağlamlığına və inkişafına daha da təsir etmişdi.
Yasminə bacardığımız qədər rahat həyat təmin etməyə çalışırdıq. Otağını kompüter, planşet, rəngləmə kitabları və hər cür oyuncaqlarla təmin etmişdik – tikinti blokları, yumşaq oyuncaqlar, şarlar, hətta tavandan asılmış yelləncək də vardı.
Mütəxəssislərlə məsləhətləşdik, onlar Yasminə xüsusi dərmanlar təyin etdilər. Onun üçün müxtəlif qapalı və açıq hava fəaliyyətləri təşkil etdik. Gizlənpaç onun ən sevimli oyunu idi, bu da ona həyəcan dolu anlar yaşadırdı. Xoşbəxtlikdən, uzun illər Yasminin vəziyyətini kifayət qədər idarə edə bilirdik.
Qəzza Zolağında Aclıq və Məcburi Köçkünlük
Lakin 2023-cü ilin oktyabrında İsrail hərbi təyyarəsi gözəl evimizə hücum edərək onu xarabalıq yığınına çevirdi. Yasminin "səltənəti" (otağı) də daxil olmaqla, əşyalarımız və resurslarımız tamamilə yoxa çıxdı. O vaxtdan bəri dəfələrlə məcburi köçkün düşmüş, məktəb sığınacaqlarında daldalanmışıq.
Hazırda qaldığımız yerdə Yasmin sıxışdırılmış şəraitdə nazik döşək üzərində yatır. Orada nə təklik, nə sakitlik, nə də rahatlıq var. Sığınacaqda Yasminə qulluq etmək yorucu və tükəndirici bir təcrübədir. Onun geyinməsinə, tualet növbəsində yer tapmasına, xaotik həyətdə gəzməsinə kömək etmək lazımdır. Ona bir neçə oyuncaq və rəngli qələm tapmaqda belə çətinlik çəkirik. Dərmanlarını tapmaq isə çox çətinləşib.
Sığınacaq Şəraitində Çətinliklər və Yasminin İşıqlı Ruhu
Yasmin yaraşıqlı və çox ünsiyyətcil bir qızdır. Maraqlıdır ki, insanlar onun dilinin sözlərlə fərqli rəqs etməsinə tez öyrəşirlər. Bəzən özünü pis aparır, bu da narahatlıq doğurur. Lakin əksər insanlar ona qarşı empatiya göstərir.
Yasmin həm də çox mehribandır. O, tez-tez yeməyini dostları ilə bölüşür, müxtəlif hallarda onlara hədiyyələr hazırlamaqda israr edir. Keçən il Qurban bayramında, hər birinin üzərində "Bayram Yasminlə daha şəndir!" yazısı olan bir qab şirniyyat bəzəmişdik. O, bu hədiyyələri qürurla paylayaraq sığınacağın tutqun atmosferini işıqlandırırdı.
Qəzzada İnsani Böhran Dərinləşir
Təəssüf ki, indi vəziyyət daha da pisləşib. İsrail
Qəzza Zolağını mərhəmətsiz mühasirəsini sərtləşdirib, əsas qida tədarükü, yanacaq, tibbi və sanitariya yardımlarının çatdırılmasını əngəlləyir. Aylardır bazarlarda bir çox şeydən əsər-əlamət qalmayıb. Nə tərəvəz, nə meyvə, nə ət, nə balıq, nə toyuq, nə yumurta, nə süd, nə şəkər, nə də şokolad!
Qidalanma çatışmazlığı
Qəzzadakı bütün insanlar üçün ciddi problemə çevrilib. Tanıdığım hər kəs xeyli arıqlamış, dərisi solmuş və bədəni zəifləmişdi. Həyat yoldaşımla məndə də başgicəllənmə halları yaşayırdıq. Yasmin xüsusilə həssas idi. O, çox çəki itirmiş və səhhəti pisləşmişdi.
İyul ayında beş yaşınadək olan təxminən 12.000
fələstinli uşağa rəsmi olaraq qidalanma pozğunluğu diaqnozu qoyulmuşdu. Avqustun 22-də BMT tərəfindən dəstəklənən Birləşmiş Qida Təhlükəsizliyi Faza Təsnifatı (IPC) hesabatında
Qəzza şəhərində rəsmi olaraq "süni yolla yaradılmış aclıq" yaşandığı və dərhal, genişmiqyaslı cavab tədbirlərinin lazım olduğu bildirildi. Bu hesabat Yaxın Şərqdə
aclıq elan edilən ilk hadisə oldu. IPC-yə görə,
Qəzza Zolağında 500.000-dən çox insan, yəni əhalinin təxminən dörddə biri, ya fəlakətli
aclıq səviyyəsinə yaxınlaşmış, ya da artıq çatmışdır. Yerdəki vəziyyət tezliklə dəyişməzsə, bu rəqəmin sentyabr ayının sonuna qədər 640.000-dən çox insana yüksələcəyi, fövqəladə səviyyədə qida çatışmazlığı yaşayanların isə 1,14 milyona çatacağı gözlənilir. Davam edən müharibədə 62.000-dən çox insan həlak olmuş və 140.000 nəfər yaralanmışdır ki, bunlara əlavə olaraq, 315-dən çox fələstinli məcburi
aclıq nəticəsində həyatını itirmişdir, onların yarısı uşaqlar idi.
Aclıq İçində Bir Yuxu: Ümidin Rəmzi
Bu kritik dövrdə Yasmin qəfildən qarşımda durdu, sanki kiçik bir sirri bölüşmək istəyirdi. Parlaq üzü ilə şokolad yediyini bildirdi!
Təəccüblənərək ona tərəf döndüm. “Sən şokolad yedin, Yasmin? Harada? Kim verdi sənə?”
Mənim qarışıqlığımı hiss edərək gülümsədi və üzü daha da sevincdən işıqlandı. Başını yavaşca yelləyərək izah etdi: “Yox, yox, ata. Mən… şokolad… yemədim. Mən… yuxu gördüm!”
Yerimdən sıçrayıb Yasmini qucaqladım, aylardır çəkmədiyim qədər uca və uzun qəhqəhə ilə gülməyə başladım. Lakin bu gülüşdə dərin kədər və yorğunluq vardı. Müharibənin dəhşətləri və geniş yayılmış
aclıq fonunda Yasmin şirin bir şey xəyal etmişdi. Və bu yuxu onu yüksək dərəcədə sevindirməyə kifayət etmişdi.
Xüsusi qayğıya ehtiyacı olan Yasmin, yuxusunun siyasi mənasından xəbərsiz idi. O bilmirdi ki, əlçatmaz bir şeyi daddığı yuxusu, İsrailin vəhşiliklərinə qarşı bir üsyan, sülh və ləyaqətlə azad yaşamaq üçün inadkar bir ümid idi.
24 saat
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz