Hərbi Əməliyyatlar və Daxili Narahatlıqlar
İsrail ordusu bütün tənqidlərə rəğmən Qəzza şəhərinin nəzarətini tam ələ keçirmək üçün genişmiqyaslı əməliyyatın ilk addımlarını atır. Lakin ordu daxilində uzun müddətdir müşahidə edilən narazılıq, istəksizlik və narahatlıqlar da gündəmdədir. Mütəxəssislərin fikrincə, İsrail Müdafiə Qüvvələrinə (IDF) aid bir hərbi posta əvvəlki gün "zərərsizləşdirildiyi" bildirilən tuneldən hücum edilməsi, Qəzza şəhərinə yönəlmiş əməliyyatın təhlükəsizliyi ilə bağlı ciddi suallar doğurur. Bu hadisə ordudaxili mövcud problemlərlə yanaşı, komandanlıq heyətində də gərgin gözləntilərin olduğunu göstərir.
İsrail Ordusunun sözçüsü Effie Defrin, Han Yunusun cənubunda HƏMAS üzvləri ilə baş verən qarşıdurmadan sonra Qəzza şəhərinin nəzarətini ələ keçirmək üçün planlaşdırılan əməliyyatın başlandığını elan etdi. Günlər boyu davam edən intensiv bombardman və artilleriya atəşindən sonra İsrail əsgərləri bir milyondan çox fələstinlinin yaşadığı şəhərin kənar məhəllələrində baza qurub. Defrin, İsrail qüvvələrinin şəhəri mühasirəyə almağa başladığını qeyd edərək, “İsrail ordusu hazırda Qəzza şəhərinin ətrafına nəzarət edir” ifadələrini işlətdi. O, HƏMAS-a vurduqları zərəri daha da dərinləşdirəcəklərini, yerüstü və yeraltı terror infrastrukturunu məhv edərək xalqın HƏMAS-dan asılılığını aradan qaldıracaqlarını bildirdi.
Ordu Daxilindəki Gərginlik
Kfir Briqadası əsgərlərinin Han Yunus bölgəsində, üstəlik HƏMAS-ın artıq hərbi güc kimi fəaliyyət göstərmədiyi iddia edilən bir yerdə hücuma məruz qalması və bəzi əsgərlərin yaralanması, son dövrlərdə ordu ilə bağlı "çatlama əlamətlərini" yenidən gündəmə gətirdi. HƏMAS-ın hərbi qanadının üst komandanlığının rəhbərliyi altında müstəqil hərəkət edən batalyonların və ya oxşar birliklərin tunellərdə gözləyərək IDF üçün təhlükə yaratmağa davam etdiyi bildirilir. Bir əsgərin ağır, iki əsgərin isə yüngül yaralandığı hadisə ilə bağlı dərinləməsinə istintaq başlanılıb. Bu cür hadisələrin Qəzza mühasirəsi zamanı da yaşana biləcəyinə diqqət çəkilir.
Yeni əməliyyat üçün on minlərlə ehtiyatda olan əsgər yenidən xidmətə çağırılsa da, onların nə qədərinin çağırışa əməl edəcəyi ilə bağlı ziddiyyətli gözləntilər var. CNN International-ın xəbərinə görə, Qüds İbrani Universitetinin Aqam Laboratoriyalarının anket sorğusu, əsgərlərin təxminən yüzdə 40-ının xidmət etmək motivasiyasında yüngül və ya əhəmiyyətli dərəcədə azalma yaşadığını, yüzdə 13-dən bir qədər çox hissəsinin isə motivasiyasında artım müşahidə edildiyini ortaya qoyub.
Əsgər çatışmazlığı problemini həll etmək üçün ultra-ortodoks kişilərin orduya cəlb edilməsi də gündəmə gətirilir. Lakin bu kəsimin təşkil etdiyi etirazlar, hökuməti məcburi hərbi xidmətlə bağlı geniş bir azadolma siyahısı hazırlamağa sövq edir. Bu isə, hərbi xidmət edənlərin əksəriyyətinin qəzəbini daha da gücləndirir. İsraildəki kiçik bir ehtiyat əsgər təşkilatı, əsgərlərə verilən hərbi xidmət əmrlərini rədd etmələri çağırışını təkrarlayarkən, xidmət müddəti bitən və yenidən çağırılan əsgərlərin geri qayıtmaq istəmədiyi bildirilir. Əməliyyatlarda xidmət etmiş əsgərlər arasında psixoloji dəstək alan, hətta intihar edənlərin olduğu da əvvəllər gündəmə gəlmişdi.
Mülki Vətəndaşların Köçü və Beynəlxalq Çağırışlar
HƏMAS-ın son istehkamlarından biri olduğu iddia edilən Qəzza şəhərinin tam nəzarətə götürülməsinə yönəlmiş hərbi əməliyyata başlanarkən, çox sayda fələstinli Qəzza Şəhərindən qaçmağa davam edir. İsrail əsgərləri, günlər boyu davam edən intensiv bombardman və artilleriya atəşindən sonra, bir milyondan çox fələstinlinin yaşadığı şəhərin kənar məhəllələrində bir baza qurub. İsrail ordusu, "mülki vətəndaşlara verilən ziyanın minimuma endirilməsi üçün" Qəzza şəhərindəki əhaliyə təxliyə əmri verildiyini bildirir. Lakin HƏMAS rəhbərliyindəki Mülki Müdafiə İdarəsinin sözçüsü, xüsusilə Zeytun və Sabra məhəllələrindəki vəziyyətin çox təhlükəli və dözülməz olduğunu vurğulayıb. Bununla yanaşı, ordu Qəzza Zolağının mərkəzi hissəsində yerindən edilən 200 fələstinli ailənin sığındığı çadır düşərgəsini, "təxliyə" xəbərdarlığından sonra bombalayıb. HƏMAS-ın əlində 50 İsrailli girov var, onlardan 20-sinin sağ olduğu təxmin edilir. Girovların ailələri Qəzza Şəhərinə ediləcək əməliyyatın, yaxınlarının həyatlarını təhlükəyə atacağını bildirirlər. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Katibi Antonio Quterreş, "Qəzzaya yönəlmiş hərbi əməliyyatın qaçılmaz olaraq səbəb olacağı can itkisini və böyük dağıntıları önləmək üçün Qəzzada atəşkəsin dərhal təmin edilməsi və bütün girovların qeyd-şərtsiz azad edilməsi zəruridir" açıqlamasını verdi.
Fələstin Dövləti İlə Bağlı Təzyiq
ABŞ-ın İsrail səfiri Mike Huckabee, Vaşinqton rəhbərliyinin Fələstin dövlətini tanımamaları üçün Avropa ölkələrinə aktiv şəkildə "təzyiq tətbiq etdiyini" açıqlayıb. İsrail dövlət televiziyası KAN-a danışan səfir Huckabee, Avropa ölkələrinin Fələstin dövlətini tanıma istiqamətində addımlar atmağa başladıqdan sonra HƏMAS-ın danışıqları dayandırdığını iddia etdi. O, "Əvvəlcədən açıq şəkildə bildirdik ki, yalnız girovların azad edilməsini gecikdirən bu mənasız oyunu oynamayacağıq" dedi. Fələstinin tanınması halında İsrailin işğal altında saxladığı İordan çayının qərb sahilindəki torpaqların bir hissəsi üzərində "suverenlik elan edəcəyini" deyən Huckabee, bunun Oslo razılaşmalarının pozulması olacağını qeyd etdi.
Oxucu Şərhləri
Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!
Şərh Yaz