Ağır Dərs Yükü Gənc Repetitorun Həyatına Son Qoydu
Çində 400 tələbəsi olan gənc repetitor həddindən artıq dərs yükünə dözməyərək, öz toyuna bir neçə gün qalmış dünyasını dəyişib. Təxminən 20 yaşında olan Li soyadlı müəllim, Vuhandakı şirkətinin ofisində ağır stress və yorğunluqdan vəfat edib. Bildirilir ki, 400 şagirdlə məşğul olan Li, toydan sonrakı tətilə qədər bütün tapşırıqları bitirmək üçün bir neçə gün ardıcıl olaraq əlavə iş saatları çalışıb. Aprelin 22-də yenidən əlavə iş saatları çalışarkən, Li ilə əlaqə saxlaya bilməyən nişanlısı polisə müraciət edib. Səhəri gün müəllimin cansız bədəni iş otağında tapılıb. Həkimlər onun qəfil ürək dayanmasından vəfat etdiyini təsdiqləyiblər.
Repetitorluq Fəaliyyəti Və Şagird Yükü
Bəs, bir repetitor neçə şagirdlə məşğul ola bilər? Bu suala təhsil üzrə ekspert Nadir İsrafilov şərh verib. O, qeyd edib ki, hər bir müəllim üçün repetitorluq daha çox maddi qazanc məqsədi daşıyır. Ekspertin fikrincə, maddi marağı olmayan bir kəs eyni anda 10-12, bəzən isə daha çox şagirdlə məşğul olub, özünü mənəvi və fiziki baxımdan yükləməməlidir. İsrafilov əlavə edib ki, 15-20 nəfərlə məşğul olanlar da az deyil, halbuki, öz sağlamlığına zərər yetirməmək üçün 7-8 nəfərlə də məşğul olmaq daha yetərli olardı. Bir çox müəllimlər yalnız dövlət məktəblərində müəllim olaraq deyil, həm də bir növ özəl repetitorluq biznesinin işçisi kimi fəaliyyət göstərirlər.
Paralel Təhsil: Təhsil Sisteminin Kölgəsi
Son onilliklər ərzində repetitorluq haqqında saysız-hesabsız yazılar yazılıb, fərqli fikirlər səsləndirilib. Bu əlavə təhsil xidməti yaranışından bəri cəmiyyəti düşündürən və narahat edən bir mövzu olub. Nadir İsrafilov vurğulayır ki, repetitorluqdan istifadə edilməsi normaldır, lakin ciddi problem ondadır ki, niyə rəsmi fəaliyyət sahiblərinin görməli olduğu işi qeyri-rəsmi fəaliyyət göstərənlər icra etməlidir? Ekspert bu qeyri-rəsmi fəaliyyət sahəsini rəsmiləşdirmək, qanuniləşdirmək və ya əksinə, birdəfəlik dayandıraraq bu ətrafda yaranan söz-söhbətə son qoymağın çətinliyini dilə gətirib. O, əlavə edib ki, əgər tədris proqramlarında hər bölmənin sonunda 1-2 saatlıq təkrar dərsləri, hər kursun sonunda isə imtahanqabağı 15-20 saatlıq ümumi təkrar məşğələləri tətbiq edilsəydi, bu funksiya elə məktəbdə, dərs prosesindəcə, həmin məktəb müəllimləri tərəfindən həyata keçirilə bilərdi.
Məktəblərin Rolu Və Qəbul İmtahanları
Nadir İsrafilov 12 illik təhsil sisteminə keçidin bu problemləri sistemli şəkildə təşkil etmək demək olduğunu, əgər bu keçid çətindirsə, o zaman ən yaxşı yolun məktəblərdə təkrarları artırmaq olduğunu vurğulayıb. Əks halda, repetitorluğun paralel təhsil, kölgə təhsili kimi davam etməsi istənilənlərin marağına xidmət edir. O, qeyd edib ki, əgər repetitorluğun əsas məqsədi ali məktəbə hazırlıqdırsa və nazir də “Məktəblər təhsil vermir və biz bunu bilirik... Biz əgər mərkəzləşmiş imtahan ediriksə, repetitorluq üçün hər zaman əlverişli şərait olacaq” deyə etiraf edirsə, o zaman ali məktəblərə qəbul imtahanlarının modelini dəyişmək barədə düşünmək lazımdır. İsrafilov sonda bildirib ki, istənilən halda ya bir tərəfə, ya da digər tərəfə qətiyyətli addım atılmalıdır. Əgər ümumtəhsil məktəbi şagirdi lazımi biliklərlə təmin etmirsə, o zaman məktəbin və müəllimin əsas funksiyası nədir?