RSF-ə soyqırım ittihamı: Həkimlər cəsədlərin məhv edildiyini bildirir

Sudanlı həkim təşkilatı paramilitar Sürətli Dəstək Qüvvələrini (RSF) Darfurda kütləvi qətllərin dəlillərini cəsədləri yandırmaq və ya kütləvi məzarlıqlarda basdırmaqla gizlətməyə cəhd etməkdə ittiham edib. Sudan Həkimlər Şəbəkəsi bazar günü bəyan edib ki, paramilitar qüvvələr oktyabrın 26-da el-Fasher şəhərini qanlı şəkildə ələ keçirdikdən sonra Sudanın qərbindəki Darfur bölgəsindəki küçələrdən "yüzlərlə cəsədi" toplayır. Təşkilat qrupun cinayətlərinin "gizlətməklə və ya yandırmaqla silinə bilməyəcəyini" vurğulayıb. Açıqlamada qeyd olunub ki, "el-Fasherdə baş verənlər təcrid olunmuş bir hadisə deyil, əksinə, qüvvələr tərəfindən həyata keçirilən, cəsədləri eybəcərləşdirməyi qadağan edən və ölülərə ləyaqətli dəfn haqqını təmin edən bütün beynəlxalq və dini normaları kobud şəkildə pozan tammiqyaslı bir soyqırımın daha bir fəslidir." Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatı (IOM) təxmin edir ki, Sürətli Dəstək Qüvvələrinin bölgədəki sonuncu Sudan hərbi istehkamını ələ keçirməsindən sonra el-Fasherin 260.000 nəfərlik əhalisinin 82.000-i kütləvi qətllər, zorlamalar və işgəncə xəbərləri fonunda qaçqın düşüb. Bir çox sakinin hələ də tələyə düşdüyü güman edilir. Əl-Cəzirənin Sudanın paytaxtı Xartumdan verdiyi məlumata görə, müxbir Hiba Morqan bildirib ki, el-Fasherdən şimaldakı Əl-Dabbah istiqamətində qaçan bir çox insan “yemək və ya su çatışmazlığından, yaxud atışma nəticəsində yaranan xəsarətlərdən” yolda ölüb. Morqan əlavə edib ki, qaçanlar Əl-Cəzirəyə RSF döyüşçüləri tərəfindən sosial mediada yerləşdirilən öldürülmə videolarından qohumlarının ölümlərini öyrəndiklərini söyləyiblər. Qrup şəhəri ələ keçirdikdən sonra ictimaiyyətə şiddətli hərəkətləri təsvir edən bir neçə video yayımlanıb.

Etnik Mənsubiyyətə Görə Hədəfləmə

Şəhərdəki "rabitə qaranlığı" səbəbindən bir çox insan ailə üzvlərinin taleyindən xəbərsizdir. Morqan qeyd edib ki, "Onlar inanırlar ki, əgər qohumları hələ də şəhərdə sağdırsa, o zaman yemək və su çatışmazlığı... və ya qüvvələrin insanları etnik mənsubiyyətlərinə görə hədəf alması səbəbindən uzun müddət sağ qala bilməyəcəklər." 2023-cü ilin aprel ayından etibarən Sudan ordusu ilə mübarizə aparan Sürətli Dəstək Qüvvələri, mənşəyini iyirmi il əvvəl Darfurda soyqırımda günahlandırılan, əsasən ərəb əsilli, hökumət tərəfindən dəstəklənən "Cəncəvid" kimi tanınan milisdən götürür. 2003-2008-ci illər arasında baş verən etnik zorakılıq kampaniyalarında təxminən 300.000 insanın öldürüldüyü və demək olar ki, 2.7 milyon insanın evindən didərgin düşdüyü təxmin edilir. Sərhədsiz Həkimlər (MSF) təşkilatının nümayəndəsi Silvan Penikod el-Fasherdən Təviləyə qaçan mülki şəxslərlə danışarkən bildirib ki, onların bir çoxu “dəri rənglərinə görə hədəf alındıqlarını” söyləyib. Penikod deyib: “Mənim üçün ən dəhşətli hiss mülki şəxslərin öz həyatları üçün qaçarkən ovlanması; sadəcə qara olduqları üçün hücuma məruz qalmaları idi.” Bu şəhərdə dominant etnik qrup olan Zağava 2023-cü ilin sonundan etibarən ordu ilə birlikdə vuruşur. Əvvəlcə müharibə başlayanda neytral qalan qrup, qüvvələrin Qərbi Darfurdakı Əl-Geneina şəhərində Masalit qəbiləsinə qarşı kütləvi qətllər törətməsindən (15.000-ə qədər insanın öldürülməsi) sonra ordu ilə ittifaq qurmuşdu. Universitet tələbəsi Həsən Osman bildirib ki, daha tünd dərili sakinlər, xüsusən də Zağava mülki şəxslər qaçarkən "irqçi təhqirlərə, alçaldılmaya, ləyaqətsizliyə, fiziki və psixoloji zorakılığa" məruz qalıblar. “Dəriniz açıqdırsa, bəlkə də sizi buraxacaqlar,” o deyib. “Bu, sırf etnik məsələdir.”

24 saat