Yaxın Şərq 10.08.2025

Şəkillərlə həftə: Qəzzadakı aclıqdan Kaliforniya yanğınlarına

Şəkillərlə həftə: Qəzzadakı aclıqdan Kaliforniya yanğınlarına

Argentinada etirazlar və Qəzzada humanitar böhran

Argentinanın paytaxtı Buenos-Ayresdə Prezident Xavyer Mileinin pensiya fondlarının artırılmasına və əlillərin hüquqlarının gücləndirilməsinə dair konqres qanunvericiliyinə qoyduğu vetoya etiraz edən nümayişçilərlə çevik polis alayı arasında toqquşmalar yaşanıb. Bu hadisə ölkədəki sosial gərginliyi bir daha üzə çıxarıb. Eyni zamanda, şimali Qəzza zolağındakı Qəzza şəhərində insanlar icma mətbəxində paylanan yardım üçün mübarizə aparıblar. Bölgədəki acınacaqlı vəziyyət və Qəzzada humanitar böhranın dərinləşməsi qlobal ictimaiyyətin diqqət mərkəzindədir. Xüsusilə də humanitar yardımın çatdırılması cəhdləri bölgədəki mürəkkəb vəziyyəti daha da qəlizləşdirir.

Təbii fəlakətlər və mənəvi anlar

Kaliforniyada sürətlə yayılan Kanyon Yanğını cəmi altı saat ərzində təxminən 39 kvadrat kilometr ərazini məhv edib, 50 min sakinin təxliyəsinə və ya xəbərdarlıq edilməsinə səbəb olub. Yanğınsöndürənlər alovlarla mübarizəni davam etdirirlər. Pakistanda, Lahor şəhərində şiddətli yağışlar nəticəsində yaranan daşqınlar gündəlik həyatı iflic edib; insanlar su şüşələri daşıyaraq küçələrdə hərəkət etməyə çalışıblar. Bu hadisələr təbii fəlakətlərin dünyada yaratdığı çətinlikləri vurğulayır. Ukraynanın paytaxtı Kiyevdəki Müqəddəs Mixail Qızıl Günbəzli Katedralində Rəbbin Transfiqurasiyası Bayramı münasibətilə insanlar bir araya gələrək dua ediblər.

Dünya üzrə etirazlar və anım mərasimləri

Londonda "Jürilərimizi Müdafiə Edin" təşkilatının mitinqi zamanı 89 yaşlı etirazçı polis tərəfindən saxlanılıb. Nümayiş İngiltərə hökumətinin "Fələstin Fəaliyyəti" təşkilatını antiterror qanunvericiliyi çərçivəsində "terrorçu təşkilat" elan etməsinə qarşı keçirilib. Yaponiyanın qərbində, Hiroşima Sülh Memorial Parkında insanlar 1945-ci il atom bombalanmasının 80-ci ildönümünü qeyd etmək üçün qurbanların şərəfinə ucaldılmış abidə qarşısında dua etmək üçün toplaşıblar. Bu, dünyada sülhün və təhlükəsizliyin vacibliyini bir daha xatırladır.

Müxtəlif qitələrdən reportajlar: Dünya hadisələri

Somalinin paytaxtı Moqadişunun Yaqşid məhəlləsindəki Suq Bakad bazarında gecə yaranan yanğın nəticəsində ticarət köşkləri tamamilə yanıb. Tacirlər yanmış qalıqlar arasında xilas edilə biləcək malları axtarıblar. Salvadorun San Salvador şəhərində Dünya Yerli Xalqlar Beynəlxalq Günü münasibətilə keçirilən festivalda ənənəvi rəqqaslar çıxış ediblər. Qərbi Qüdsdə isə ultra-ortodoks yəhudi nümayişçilər hərbi xidmətə çağırışa etiraz olaraq yolu bağlayıblar. Polis onları dağıtmaq üçün su şırnaqlarından istifadə edib. Bu hadisələr dünyanın hər yerindəki müxtəlif sosial və siyasi dinamikaları əks etdirən Dünya hadisələrinin bir parçasıdır.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Babək Hüseynov
10.08.2025 13:35
Argentinadakı bu etiraz aksiyaları, Prezident Mileinin qəbul etdiyi qərarların sosial təbəqələr arasında kəskin narazılığa səbəb olduğunu göstərir. Bu cür iqtisadi islahatların qısa müddətdə böyük etiraz dalğalarına yol açması tendensiyası bir çox ölkədə müşahidə olunur. Misal üçün, əvvəlki illərdə Latın Amerikasının müxtəlif ölkələrində də oxşar şəkildə pensiya sistemlərinin və sosial müavinətlərin yenidən qurulması cəhdləri geniş xalq etirazlarına səbəb olmuşdu. Bu proseslərdə adətən hökumətin "iqtisadi sabitlik" adı altında apardığı siyasətlərin nəticəsində cəmiyyətin ən həssas qatlarının daha da yoxsullaşması əsas gətirilirdi. Qəzzadakı humanitar böhran isə öz növbəsində, başqa bir müstəvidə, tamamilə fərqli bir səbəbdən (müharibə və blokada) insanların gündəlik tələbatlarını belə ödəyə bilməməsini önə çıxarır. Maraqlıdır, bu iki fərqli vəziyyətdə, yəni siyasi qərarlar nəticəsində yaranan narazılıqla, müharibə səbəbindən yaranan acınacaqlı humanitar vəziyyət arasında hansısa ümumi bir sosial analiz nöqtəsi tapmaq mümkündürmü?
Afaq Nuriyeva
10.08.2025 13:35
Məqalədə Argentinadakı etirazların Prezident Mileinin iki fərqli qanunvericiliyə qoyduğu veto ilə əlaqədar olduğu qeyd olunur. Lakin, "əlillərin hüquqlarının gücləndirilməsinə dair" qanunvericiliyə qoyulan veto, "pensiya fondlarının artırılmasına" qoyulan veto qədər aydın deyil. Əgər məqalə müəllifi bu iki məsələnin bir-biri ilə əlaqədar olduğunu düşünürsə, bu iki qanunun məzmunu haqqında əlavə məlumat vermək, ya da bu iki veto arasında hansısa bir əlaqənin olduğunu sübut edən mənbələri göstərmək maraqlı olardı. Yox, əgər bu iki hadisə sadəcə eyni vaxtda baş veribsə, onda onların bu cür yanaşı təqdim edilməsi, oxucuda hadisələr arasında səbəb-nəticə əlaqəsi olduğu təəssüratını yarada bilər ki, bu da tam olaraq doğru olmaya bilər.
Zeynəb Mustafayeva
10.08.2025 13:34
Məqalədə Argentinadakı etirazlar və Qəzzadakı humanitar böhranın paralel şəkildə təqdim edilməsi maraqlıdır. Lakin, Buenos-Ayresdəki toqquşmaların məhz Prezident Mileinin pensiya fondlarına dair qanuna veto qoyması ilə əlaqəli olduğu barədə verilən məlumatın təfərrüatı kifayət qədər aydın deyil. Bu etirazların əsas tətikləyicisi həmin veto idi, yoxsa bu daha geniş sosial narazılığın bir hissəsi idi? Və ya bunun arxasında başqa səbəblər də varmı? Bu məsələnin daha dərin araşdırılması və əlavə mənbələrlə təsdiqlənməsi faydalı olardı.
Lətifə Məlikova
10.08.2025 13:32
Bu məqalədə Argentinadakı sosial gərginliklə Qəzzadakı humanitar böhranın eyni həftədə qeyd olunması diqqət çəkicidir. Tarixə nəzər saldıqda, bu cür paralel hadisələrin tez-tez yaşandığını görürük. Məsələn, soyuq müharibə dövründə dünyanın müxtəlif bölgələrində siyasi qeyri-sabitlik və sosial narazılıqlar üst-üstə düşürdü. Bəzən bu hadisələr bir-birindən müstəqil cərəyan etsə də, bəzən də qlobal siyasətin təsiri altında bir-birini əks etdirirdi.

Argentinadakı etirazlar, populist liderlərin apardığı islahatların sosial nəticələrini və hökumətin siyasətinə qarşı xalqın narazılığını göstərir. Bu, keçmişdə də bir çox ölkədə müşahidə olunub. Məsələn, 1980-ci illərdə Latın Amerikasında bir çox ölkə iqtisadi çətinliklər və avtoritar rejimlərə qarşı etiraz dalğaları ilə üzləşirdi. Bu cür hadisələrdən çıxarılan ən mühüm dərslərdən biri, iqtisadi siyasətlərin sosial ədalətlə balanslaşdırılmasının vacibliyidir. Əgər hökumətlər xalqın ehtiyaclarını və hüquqlarını nəzərə almasalar, sosial gərginliklərin artması qaçılmaz olur.

Qəzzadakı humanitar böhran isə münaqişələrin mülki əhali üzərindəki dağıdıcı təsirini bir daha xatırladır. Tarix boyu müharibələr və münaqişələr aclıq və humanitar fəlakətlərə səbəb olub. Lakin Qəzza kontekstində, qida yardımlarının çatdırılmasındakı çətinliklər və böhranın miqyası, bəzi hallarda humanitar yardımların siyasi vasitəyə çevrilməsi tendensiyasını da gündəmə gətirir. Bu, keçmişdə bəzi münaqişələrdə də görülən bir mənzərə idi ki, humanitar yardımın təmin edilməsi də siyasi məqsədlərlə əlaqələndirilirdi.

Bu iki hadisənin eyni həftədə baş verməsi, dünyanın müxtəlif yerlərində hökumətlərin siyasətlərinin insan həyatına təsiri və qlobal humanitar problemlərin həlli üçün beynəlxalq səylərin nə qədər zəruri olduğunu vurğulayır. Keçmiş təcrübələr göstərir ki, bu cür böhranların həlli üçün sadəcə humanitar yardım deyil, həm də siyasi iradə və uzunmüddətli həll yolları tələb olunur.
İslam Əmirov
10.08.2025 13:32
Məqalədə Argentinadakı etiraz aksiyaları ilə Qəzzadakı humanitar böhranın əlaqələndirilməsi maraq doğurur. Argentinada Prezident Mileinin vetosuna qarşı başlayan etirazların, Qəzzada aclıq yaşayan insanlara paylanan humanitar yardımla necə birbaşa əlaqəli olduğu tam aydınlaşdırılmayıb. Bu iki hadisənin eyni həftədə baş verməsi onların arasında bir bağlantı olduğunu ifadə edə bilər, lakin bu bağlantının mahiyyəti barədə daha ətraflı məlumat və ya bu əlaqəni gücləndirəcək sübutlar təqdim edilsə, oxucu üçün daha mənalı olardı. Məqalədə bu iki fərqli coğrafi və siyasi hadisənin bir-birini necə əks etdirdiyi barədə əlavə detallar olub-olmamasını öyrənmək istərdim.
İslam Muradov
10.08.2025 13:31
Məqalədə Argentinadakı etiraz aksiyalarına istinad edərək, sosial gərginliyin mövcud olduğunu vurğulamaqla yanaşı, bu cür hadisələrin qlobal səviyyədə müşahidə olunan gəlir bərabərsizliyi və artan sosial narazılıq kimi daha geniş tendensiyaların təzahürü ola biləcəyi fikri diqqətimi çəkdi. Xüsusilə, qeyd olunan hüquqi addımların "əlillərin hüquqlarının gücləndirilməsinə" dair olması, dövlətin sosial müdafiə sistemlərinin kəsilməsi və ya məhdudlaşdırılması kontekstində baş verir. Bu, bir çox ölkədə müşahidə edilən, fiskal qənaət tədbirləri çərçivəsində sosial proqramlara ayrılan vəsaitlərin azaldılması tendensiyası ilə üst-üstə düşür. Argentinadakı hadisələrin sadəcə daxili siyasi mübarizənin bir nəticəsi olub-olmadığını, yoxsa bu qlobal tendensiyanın bir parçası olub-olmadığını düşünmək maraqlıdır. Belə bir şəraitdə, bəs uzunmüddətli perspektivdə, dövlətlərin sosial təminat sistemlərini qoruyaraq eyni zamanda iqtisadi sabitliyi necə təmin edə biləcəyi barədə hansı konstruktiv həllər təklif oluna bilər?
Əlmaz İbrahimova
10.08.2025 13:30
Məqalədə Argentinadakı etirazların "ölkədəki sosial gərginliyi bir daha üzə çıxardığı" qeyd olunur. Bu ifadə, cənab Mileinin vetosunun ölkədə mövcud olan daha geniş sosial gərginliyin bir təzahürü olduğunu göstərir. Lakin, məqalədə bu "sosial gərginlik" anlayışını dəstəkləyən konkret faktlar və ya statistik məlumatlar təqdim olunmur. Bu iddia ilə bağlı hər hansı bir əlavə məlumat, məsələn, vetodan əvvəlki dövrdə baş verən digər sosial narazılıqlar və ya fərqli qrupların mövqeləri haqqında detallar varmı? Bu məqamı aydınlaşdırmaq, hadisənin kontekstini daha yaxşı başa düşməyə kömək edə bilərdi.

Şərh Yaz