Atəşkəs Sonrası Diplomatik Təşəbbüslər
İsrail, İran və ABŞ arasında baş verən toqquşmaların atəşkəs razılaşması ilə başa çatmasından sonra regionda
diplomatik fəaliyyətlər sürətlənib. İsrail mediasında yer alan xəbərlərə görə, İsrailin Strateji Məsələlər Naziri Ron Dermerin Vaşinqton rəhbərliyi ilə danışıqlar aparmaq üçün ABŞ-a səfər edəcəyi irəli sürülüb. İddia olunur ki, Dermer ABŞ prezidenti Donald Trampın komandası ilə Səudiyyə Ərəbistanının da daxil edilməsi ilə
İbrahim sazişlərinin genişləndirilməsi, Qəzza zolağında atəşkəs və İrana qarşı 12 gün davam edən hücumlardan sonrakı vəziyyəti müzakirə edəcək. İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahunun iyulun ortalarına gözlənilən ABŞ səfərinin də bu görüşlərdə müzakirə olunacağı bildirilib. Bütün bunlar regionda
diplomatik fəaliyyətlərin artacağından xəbər verir.
Qətərdən Çağırış və İsrailin Yeni Strategiyası
Qətər tərəfi, İsrail və Həmas arasında dolayı danışıqları aparan vasitəçi olaraq, regionda
diplomatik fəaliyyətlər sürətlənərkən, yaranmış fürsətdən istifadə etməyə çağırıb. Qətər Xarici İşlər Nazirliyindən verilən bəyanatda İsrail və İran arasında əldə olunmuş atəşkəsin Qəzzada razılaşma və girovların azad edilməsi üçün səmərəli şəkildə dəyərləndirilməsi tələb olunub. Digər tərəfdən, İsrailin İrana və müttəfiqlərinə qarşı aqressiv siyasətini davam etdirəcəyi siqnalı da verilib. İsrailin müdafiə naziri İsrael Kats, İrana qarşı 12 günlük "Yüksələn Aslan" əməliyyatının başa çatmasından sonra İsrailin İrana qarşı yeni bir strategiya izləyəcəyini bəyan edib. Kats, "Yüksələn Aslan əməliyyatı yeni İsrail siyasətinin yalnız ilkin göstəricisi idi. 7 Oktyabrdan sonra toxunulmazlıq başa çatacaq," deyə vurğulayıb. Bu, gələcəkdə
İsrail-İran gərginliyinin davam edəcəyinə işarədir. Regionda mövcud olan
İsrail-İran gərginliyinin diplomatik yolla həll edilməsi hələ də sual altındadır.
ABŞ-İran Münasibətləri və Trampın İnkarı
ABŞ prezidenti Donald Tramp isə İranın hərbi məqsədlərə xidmət etməyəcək nüvə obyektlərini inkişaf etdirməsi üçün 30 milyard dollar maliyyə dəstəyi verəcəyi barədə xəbərləri təkzib edib. Sözügedən iddiaların "əsassız və uydurma" olduğunu bildirən Tramp, "Saxta xəbər mediasından kim çıxıb da 'Prezident Tramp, İrana hərbi məqsədli olmayan nüvə obyektləri qurması üçün 30 milyard dollar vermək istəyir' deyir?" ifadəsini işlədib. NBC News-un məsələ ilə tanış üç mənbəyə istinadən verdiyi xəbərdə, Tramp administrasiyasının uran zənginləşdirmə fəaliyyətini dayandırması qarşılığında İrana bəzi iqtisadi təşviqlər təklif etdiyi yazılmışdı. Müzakirə olunan təşviqlər arasında dondurulmuş İran aktivlərinin sərbəst buraxılması və mülki nüvə proqramı inkişaf etdirməsi üçün Tehrana texniki dəstək göstərilməsi kimi məsələlərin yer aldığı qeyd olunmuşdu. Xəbərdə İranın 30 milyard dollara qədər iqtisadi resursa çıxış əldə edə biləcəyi irəli sürülmüşdü. Bu bəyanatlar
İsrail-İran gərginliyi fonunda ABŞ-ın mövqeyini bir daha göstərir.
İranın Nüvə Agentliyi ilə Əlaqələri Kəsməsi
İran, İsrail və ABŞ-ın hücumlarını qanuniləşdirməkdə və İsrail adından casusluqda ittiham etdiyi Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin (BAEA) rəhbəri Rafael Mariano Qrossinin bundan sonra ölkəyə girişinə icazə verilməyəcəyini elan edib. İran parlamenti BAEA ilə bütün əməkdaşlığı da dayandırmışdı. Bu addım
İsrail-İran gərginliyinin nüvə sahəsinə də sirayət etdiyini göstərir. İranın Xarici İşlər Naziri Abbas Əraqçı, ABŞ prezidenti Trampın ölkə lideri Ayətullah Əli Xameneyə qarşı səsləndirdiyi sözləri tənqid edib. Tramp, "Mən onu çox çirkin və alçaldıcı bir ölümdən xilas etdim və 'Təşəkkür edirəm, Prezident Tramp!' demək məcburiyyətində deyil," ifadələrini işlətmişdi. Əraqçı, "Əgər Prezident Tramp razılaşma istəyində səmimidirsə, Xameneyə qarşı hörmətsiz və qəbuledilməz tonunu bir kənara qoymalıdır," şəklində danışıb. Açıqlamasında İsrailə də toxunan Əraqçı, "
İsrail-İran gərginliyi kontekstində, İsrail rejiminin raketlərimiz tərəfindən yerlə bir edilməkdən xilas olmaq üçün 'babaya' qaçmaqdan başqa şansı yox idi," deyərək NATO-nun Baş katibi Mark Ruttenin Donald Trampı "baba" adlandırmasına işarə edib.
İranda Yas Günü və Həyatını İtirənlər
İsrailin hücumlarında həyatını itirən Baş Qərargah rəisi general-mayor Bakiri də daxil olmaqla, İranın yüksək rütbəli hərbi vəzifəliləri, nüvə alimləri və bəzi mülki şəxslərin də olduğu 60 nəfər üçün Tehranda kütləvi cənazə mərasimləri keçirilib. Səhər saatlarında Tehran Universiteti kampusunda qılınan cənazə namazları ilə başlayan mərasimlərə Prezident Məsud Pezeşkiyan başda olmaqla, bir çox yüksək səviyyəli rəsmilər qatılıb. İran lideri Ayətullah Əli Xameney mərasimdə iştirak etməyib. Mərasimlərdə ABŞ və İsrail əleyhinə şüarlar səsləndirilib. İnqilab Meydanından Azadlıq Meydanına qədər böyük bir xalq kütləsinin müşayiəti ilə daşınan cənazələr oradan Tehran da daxil olmaqla ölkənin müxtəlif şəhərlərində torpağa tapşırılacaq. Bu hadisə də bölgədəki
İsrail-İran gərginliyinin dərinliyini göstərir.
24 saat
