Gənc Bir Həyatın Sonu: Sayfollah Musalletin Qətli
Sayfollah Musallet həyatının astanasında olan, iddialı bir gənc, bir qardaş və oğul idi. Bu, onun ailəsinin iyulun 11-dən bəri təkrar etdiyi mesajdır. Həmin gün 20 yaşlı ABŞ vətəndaşı Sinjil kəndində, işğal altındakı Qərb Sahilində, İsrailli köçkünlər tərəfindən döyülərək qətlə yetirildi.
Ailəsi ümid edir ki, bu mesaj Florida əsilli Sayfollahı qətlləri ədalətsiz qalan Fələstinli amerikalıların artan siyahısında “sadəcə başqa bir rəqəm” olmaqdan xilas edəcək.
Buna görə də, onun əmisi qızı Fatmah Muhammad çərşənbə günü kədər içində bir anlıq Sayfollahın sevdiyi cəhətləri xatırladı. İkisi yeməyə olan ortaq maraqları ilə birləşmişdi. Peşəkar bir çörəkçi olan Muhammad, Sayfollahın onun Tampa şəhərində işlətdiyi dondurma dükanında satdığı incə künefə şirniyyatını necə diqqətlə servis etdiyini xatırlayır.
“Desertimi elə gözəl qoyurdu ki, çox cəlbedici görünürdü,” 43 yaşlı Muhammad xatırladı. “Hətta ona məndən daha yaxşı etdiyini demişdim.” O əlavə etdi: “Bu, onun necə bir insan olduğunu göstərirdi. Hər şeyi mükəmməlliklə etmək istəyirdi.”
Ailəyə Verdiyi Sevgi
Floridanın cənub-mərkəzindəki Port Charlotte sahil qəsəbəsində anadan olub böyüyən Sayfollah – dostları arasında Saif ləqəbi ilə tanınırdı – xaricdəki əcdad kökləri ilə dərin bir əlaqə saxlayırdı.
Yeniyetməlik illərinin böyük bir hissəsini işğal altındakı Qərb Sahilində keçirib. Orada onun iki qardaşı və bacısı da yaşayırdı. Valideynləri Sinjil yaxınlığında bir evə sahib idilər və ümid edirdilər ki, o, mədəniyyəti və dilinə daha yaxşı bağlanacaq.
Lakin liseyi bitirdikdən sonra Sayfollah sahibkarlığı sınamaq üçün ABŞ-a qayıtmağa can atırdı. Keçən il o, atası və əmisi uşaqları ilə birlikdə Tampa, Floridada zarafatla "Ice Screamin" adlandırdıqları desert dükanı açdılar.
Lakin dondurma dükanı sadəcə bir başlanğıc idi. Sayfollahın iddialılığı Muhammadda dərin təsir bağışlamışdı.
“Onun biznesi genişləndirmək, onu dəfələrlə artırmaq kimi bir vizyonu var idi,” deyə səsi bəzən kədərdən titrəyən Muhammad bildirdi. “Bu, 20 yaşında idi, halbuki əksər uşaqlar video oyun oynayırlar.”
“Ən dəlisiyə odur ki, o, ağlına qoyduğu hər məqsədə həmişə çatırdı,” deyə əlavə etdi. “O, həmişə hər kəsin gözləntilərini üstələyirdi, xüsusilə də hamımıza verdiyi sevgi ilə.”
Sayfollahın bibisi, 58 yaşlı Samera Musallet də onun ailəsinə olan bağlılığını xatırlayır. O, Sayfollahı heç vaxt bibisinə heç bir şey üçün pul ödəməyə qoymayan sevən bir gənc kimi təsvir etdi – və nahara gələndə həmişə desert gətirməyə təkid edirdi.
Samera bildirdi ki, o, eyni zamanda gənc və əyləncəni sevən idi: Komediya filmlərinə baxmağı, geyim almağı və gecə WaWa mağazasına getməyi xoşlayırdı.
Onun ən şirin xatirələrindən biri Sayfollahın cəmi 14 yaşında olanda Kansas City Royals beysbol oyununa birlikdə getmələri idi.
“Ora çatanda popkornun və hot-doqların qoxusunu aldı. Gördüyü hər şeyi aldı və dedi: ‘Paylaşacağıq!’” dedi Al Jazeera-ya. “Bütün o cunk-fudları yedikdən sonra arxaya çevrildik və o yatmışdı. Oyun bitəndə onu oyatdım və o dedi: ‘Kim uddu?’”
Evlənmək İstədiyi Son Aylar
Onun digər bibisi, 52 yaşlı Katie Salameh, Sayfollahın gənc həyatının son aylarında evlənmək barədə düşündüyünü xatırlayır.
Florida baharı yayı əvəz etdikcə, Sayfollah anası və bacı-qardaşları ilə görüşmək üçün Qərb Sahilinə qayıtmaq planlarını elan etmişdi. Lakin o, Salamehə qayıtmaq üçün başqa bir səbəbi olduğunu etiraf etdi.
“Onu sonuncu dəfə ailə toyumuzda, Memorial Günü həftəsonu (mayda) görmüşdüm,” Salameh Al Jazeera-ya dedi.
“Ondan soruşdum: ‘Bacı-qardaşlarını və ananı görməyə bu qədər həyəcanlısan?’ O dedi, ‘İnanılmaz dərəcədə həyəcanlıyam.’ Sonra dedi, ‘Mən həqiqətən evlənmək istəyirəm. Orada olanda özümə bir gəlin tapacağam.’”
Dondurma dükanının normal işləməsini təmin etmək üçün Sayfollah atası ilə yerlərini dəyişmişdi: O, Qərb Sahilinə qayıdacaq, atası isə biznesə nəzarət etmək üçün Tampaya gedəcəkdi.
Lakin bu qərar, şahidlər və ailəsi sonradan danışdıqları kimi, İsrailli köçkünlər onu mühasirəyə alanda Sayfollahın atasını oğlundan 10,000 kilometrdən çox məsafədə qoyacaqdı.
İsrail səlahiyyətliləri Sinjildəki hücumun daşatma və “Fələstinlilər ilə İsrailli mülki şəxslər arasında zorakı toqquşmalar” ilə başladığını iddia etsə də, Sayfollahın ailəsi və şahidlər bu iddianı rədd etdilər.
Bunun əvəzinə onlar bildirdilər ki, Sayfollah ailəsinin torpağını qorumağa çalışarkən “köçkün qrupu” tərəfindən mühasirəyə alınıb və döyülüb.
Hətta təcili yardım çağırıldıqda belə, Sayfollahın ailəsi köçkünlərin tibb işçilərinin onun sınıq bədəninə çatmasına mane olduğunu bildirdi. Sayfollahın kiçik qardaşı sonda ölən qardaşını təcili yardım işçilərinə daşımağa kömək etdi.
Köçkünlər həmçinin 23 yaşlı Fələstinli Mohammed al-Şalabini də ölümcül şəkildə güllələdilər; şahidlər onun saatlarla qan itirərək qaldığını bildirdilər.
“Telefonu açıq idi, amma cavab vermirdi,” onun anası Joumana al-Şalabi reportyorlara dedi. “Altı saat idi ki, itkin düşmüşdü. Onu ağacın altında şəhid olmuş vəziyyətdə tapdılar. Onu döyüb güllələmişdilər.”
Fələstinlilər işğal altındakı Qərb Sahilində qanuni olaraq odlu silah saxlaya bilməzlər, lakin İsrailli köçkünlər saxlaya bilərlər. İsrail hökuməti özü də mülki şəxslərə tüfənglərin paylanması da daxil olmaqla, köçkünləri silah daşımağa təşviq etmişdir.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan Hüquqları üzrə Ali Komissarlığı (OHCHR) 2023-cü il oktyabrın 7-dən bəri işğal altındakı Qərb Sahilində İsrail qüvvələri və köçkünlər tərəfindən ən azı 964 Fələstinlinin qətlə yetirildiyini qeydə alıb.
Və zorakılıq artmaqda görünür. OHCHR qeyd etdi ki, 2025-ci ilin ilk altı ayında qətlə yetirmələrin sayında ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 13 faiz artım olub.
Təsvir Edə Bilməyəcəyim Ağrı
Al Jazeera-nın təhlili həmçinin göstərir ki, 2022-ci ildən bəri İsrail qüvvələri və köçkünlər ən azı doqquz ABŞ vətəndaşını, o cümlədən veteran reportyor Şirin Əbu Aklehi qətlə yetirib.
Bu ölümlərin heç biri cinayət ittihamı ilə nəticələnməyib, Vaşinqton adətən İsrailin öz istintaqlarını aparmasına güvənir.
İndiyədək ABŞ prezidenti Donald Tramp Sayfollahın qətlinə birbaşa toxunmayıb. Oval Ofisdə ölümcül döyülmə barədə soruşulduqda, Tramp dövlət katibi Marko Rubionu cavab verməyə göndərdi.
“Biz dünyada bütün Amerika vətəndaşlarını, xüsusilə də ədalətsiz yerə qətlə yetirilən və ya öldürülənləri qoruyuruq,” Rubio Trampın adından cavab verdi. “Biz daha çox məlumat toplayırıq.”
Rubio həmçinin bir gün əvvəl ABŞ-ın İsraildəki səfiri Mike Huckabee tərəfindən verilmiş bəyanata işarə etdi. Səfir İsraili hücumu “aqressiv şəkildə araşdırmağa” çağırdı və dedi ki, “bu cinayət və terror aktına görə məsuliyyət olmalıdır.”
Bu, işğal altındakı Qərb Sahilində İsrailin qeyri-qanuni yaşayış məntəqələrinin səsli tərəfdarı olan və hətta Fələstin xalqının varlığını inkar edən Huckabee-dən xüsusilə sarsıdıcı bir hiss idi.
Buna baxmayaraq, müstəqil, ABŞ rəhbərliyi altında heç bir araşdırma elan edilməyib.
İsrail mediasının məlumatına görə, ölümcül hücumdan sonra hərbi ehtiyatda olan bir nəfər də daxil olmaqla üç İsrailli köçkün nəzarətə götürülüb, lakin sonradan hamısı sərbəst buraxılıb.
Sayfollahın qətlindən cəmi dörd gün keçib və onun ailəsi Al Jazeera-ya ilkin şokun yalnız indi dağılmağa başladığını bildirib.
Lakin onun yerinə kədər və qəzəb sel kimi gəlib. Muhammad hələ də onun “öz torpağında öldüyünü” qəbul etməkdə çətinlik çəkir. O, Sayfollahın ölümünü, istər Qərb Sahilində, istərsə də İsrailin 2023-cü ildən bəri müharibə apardığı Qəzzada olsun, daha geniş sui-istifadə nümunələrinin bir hissəsi kimi görür.
“Mən bunu Qərb Sahilində başqa insanlarla bağlı xəbərlərdə həmişə görürəm. Mən bunu Qəzzada görürəm – qarşılarına çıxan hər kəsin fərqsiz qətlini,” o dedi.
“Amma bu sənin başına gələndə, bunu başa düşmək çox çətindir,” o əlavə etdi. “Bu, təsvir edə bilməyəcəyim bir ağrıdır.”