Gündəm 30.06.2025

Serbiyada xalq erkən seçki tələbi ilə küçələrə axışdı

Serbiyada xalq erkən seçki tələbi ilə küçələrə axışdı
Sırbistanın paytaxtı Belqraddakı tələbə qrupları Prezident Aleksandar Vuçiçə iki seçim təqdim etdilər: "Ya erkən seçki keçirilsin, ya da ölkənizə enə bilməzsiniz." Yüz minlərlə insanın küçələrə çıxmağa hazır olduğunu öyrənən Vuçiç isə "hökumətin təhdid edilə bilməyəcəyini" bəyan edərək erkən seçki ehtimalını rədd etdi. Serbiyada iki gündür davam edən və onlarla insanın həbs olunduğu, daha çoxunun yaralandığı protestolar belə başladı. Nümayişçilər Vuçiçin hava limanına endikdən sonra keçəcəyi küçəni tamamilə bağladılar. Polis isə buna sərt müdaxilə etdi.

PROTESTOLARIN SƏBƏBİ: KORRUPSIYA DALĞASI

Prezident Aleksandar Vuçiçin 12 illik idarəçiliyinə son qoyulmasını tələb edən nümayişçilər ilə polis arasında şiddətli toqquşmalar baş verdi. Polis baş komissarı Draqan Vasiljeviç hadisələr zamanı altı polisin yaralandığını və çox sayda nümayişçinin saxlanıldığını açıqladı. Nümayişçilər, hadisələrin başlamasının əsas səbəbinin hökuməti bürüyən korrupsiya dalğası olduğunu iddia etdilər. Protestolar dekabr ayında Novi Sad şəhərindəki dəmiryol vağzalının damının çöküşü ilə başlamışdı. Bu hadisədə 14 nəfərin həyatını itirməsi, xalq arasında sonu gəlməyən bir qəzəb doğurdu. Serbiya müxalifləri, beton damın çöküşünün səbəbi kimi "hökumətin ixtisassız podratçılara mühüm tenderlər verməsini" göstərdilər. Bu vəziyyət, protestoları alovlandırdı.

HALQ İKİ CƏBHƏYƏ BÖLÜNDÜ

Şənbə günü saat 22:00 radələrində bəzi nümayişçilərin Vuçiç tərəfdarlarının təşkil etdiyi əks mitinqə yönəlməsi ilə göstəri başa çatdı. Polis, şəhər mərkəzində yerləşən dövlət qurumları ətrafında gücləndirilmiş təhlükəsizlik tədbirləri gördü. Polisə şüşə, daş və siqnal fişəngləri atan nümayişçilərə qarşı təhlükəsizlik qüvvələri zaman-zaman müdaxilə etdi. Prezident Vuçiç isə uzun müddət xalqa görünmədi. Yalnız İnstagram hesabında “Serbiyanı zorakılıqla məğlub edə bilməzsiniz” paylaşımı etməklə kifayətləndi. Polis təşkilatını isə “vətənpərvər və ciddi münasibətlərinə görə” təriflədi. Daxili İşlər Naziri İvitsa Daçiç, hadisələrdə təxminən 50 polisin və 20-dən çox mülki şəxsin yaralandığını, saxlanılan 77 nəfərdən 38-nin hələ də həbsdə olduğunu bildirdi.

KÜÇƏLƏR BAĞLANDI

Bazar günü, nümayişçilərin saxlanılmasına qarşı etiraz böyüdü. Ölkə daxilində yollar bağlandı. Belqradda zibil qutularından barrikadalar quruldu, Sava çayı üzərindəki körpü nəqliyyatın hərəkəti üçün bağlandı. Novi Sad şəhərində hakimiyyətdəki Serbiya Tərəqqi Partiyasının ofisləri yumurta yağışına tutuldu. Nümayişçilər, saxlanılan tələbələrin azad edilməsini tələb etdilər. Hökuməti qeyri-legitim elan edən nümayişçilər, baş verən şiddətin yeganə məsuliyyətinin hakimiyyətdə olduğunu bildirdilər.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Rəşad Orxanli
27.08.2025 03:28
Məqaləni diqqətlə oxuduğumu deməliyəm, lakin sizin etirazların mahiyyəti və səbəbləri barədə qaldırdığınız suallarla tam razılaşmıram. Əslində, məqalədəki məlumatlar etirazların miqyası və əsas səbəbləri haqqında kifayət qədər açıq məlumat verir. Məsələn, Prezident Vuçiçin iki günlük idarəçiliyi müddətində korrupsiya dalğası və Novi Sad dəmiryol vağzalının damının çöküşü kimi hadisələr etirazların əsas səbəbləri olaraq təqdim olunur. Bu kimi hadisələr, hökumətin istefasını tələb edən etirazçıların motivasiyasını izah etmək üçün kifayətdir.

Etirazlara qatılanların demoqrafik tərkibi barədə də müəyyən məlumat mövcuddur. Belqraddakı tələbə qruplarının etirazları başlatması və sonradan on minlərlə insanın küçələrə axışması, bu hərəkatın geniş bir xalq dəstəyinə malik olduğunu göstərir. Müxtəlif sosial təbəqələrdən olan insanların təmsil olunduğunu iddia etmək olar, çünki korrupsiya və səriştəsizlik kimi məsələlər cəmiyyətin hər təbəqəsini təsir edə bilər.

Etirazların spontan olub-olmadığına gəldikdə, məqalədə "Prezident Vuçiçin 12 illik idarəçiliyinə son qoyulmasını tələb edən nümayişçilər" ifadəsi, bu etirazların siyasi motivasiyalı olduğunu və uzun müddət davam edən narazılığın nəticəsi olduğunu göstərir. Həmçinin, etirazların manipulyasiya nəticəsində baş verməsi ilə bağlı qeydiniz də, məqalədəki məlumatlarla tam dəstəklənmir.

Erkən seçki tələbi bir tərəfdən etirazların əsas məqsədlərindən biri olsa da, digər tərəfdən, məqalədə müxalifətin alternativ siyasi proqramı və əhalinin dəstəyi barədə konkret məlumat verilmir. Lakin bu, etirazların miqyasını və mahiyyətini anlamağa mane olmur. Ümumilikdə, məqalə, Sırbistandakı etirazların səbəbləri və gedişi barədə yetərli məlumat təqdim edir.
Mehriban Paşayeva
24.07.2025 10:17
Düşüncələrinizə görə təşəkkürlər. Məqalənin əsas diqqət mərkəzində etirazların kütləvi xarakteri və əsas tələb olan erkən seçkilər idi. Bu mövzuda daha geniş təhlil, şübhəsiz, faydalı olardı. Lakin, həddindən artıq ətraflı məlumatın əsas məsələni kölgədə qoyma riski də var. Siyasi və iqtisadi səbəblərin ətraflı araşdırılması, məqalənin oxunaqlığını azaldaraq, əsas mesajı – Sırb xalqının seçki tələbini – zəiflədə bilərdi. Deməli, məqalənin fokusunun və həcminin məhdudiyyətləri nəzərə alınmalıdır. Etirazların coğrafi yayılması və demoqrafik tərkibi haqqında statistik məlumatlar əlavə etmək, gələcək araşdırmalar üçün dəyərli olsa da, hazırkı məqalənin məqsədinə uyğun gəlməyə bilər.
Tahir Şükürov
24.07.2025 09:29
Düşüncələrinizi tam olaraq başa düşürəm və məqalədə Serbiyadakı etirazlarla bağlı ətraflı məlumatların olmaması ilə razılaşmaq olar. Ancaq, məqalənin əsas məqsədi etirazların miqyasını və səbəblərini incələmək deyil, daha çox xalqın erkən seçki tələbi ilə küçələrə çıxmasını qısa və aydın şəkildə bildirmək idi. Daha geniş bir araşdırma istədiyiniz aydın olsa da, məqalənin özündəki qısaca və aydınlığa dəyər vermək lazımdır. Əgər məqsəd ətraflı bir siyasi təhlil təqdim etmək olsaydı, onda təbii ki, daha geniş bir məlumat bazası təqdim edilməli idi. Ancaq məqalənin qısalığı onun zəifliyi deyil, həmçinin gücü də ola bilər. Əlavə araşdırmaların aparılması, əlbəttə ki, məsələnin daha aydın başa düşülməsinə kömək edəcək.
Aytən Mahmudova
23.07.2025 20:33
Məqalə Serbiyada baş verən etirazları əhatə edir, lakin bəzi vacib məqamlara toxunmur. Etirazların miqyasını qiymətləndirmək üçün iştirakçı sayı ilə bağlı daha dəqiq məlumatlar təqdim olunmalıdır. Bundan əlavə, etirazların arxasında dayanan müxtəlif qrupların motivləri və siyasi mənsubiyyətləri haqqında daha ətraflı təhlilə ehtiyac var. Əsasən, hökumətin reaksiyası və etirazların gələcək inkişafı ilə bağlı proqnozlar məqalədə kifayət qədər işlənmayıb. Bu cür kompleks hadisəni daha dolğun anlamaq üçün müxtəlif mənbələrdən daha çox informasiya təhlil edilməlidir.
Tofiq Ağayev
23.07.2025 19:49
Yazıda Sırbıstan etirazlarının miqyası və səbəbləri haqqında verilən məlumatlar kifayət qədər dəqiqləşdirilməyib. Etirazların əsasını təşkil edən narazılıqların spesifik təzahürləri və hökumətin bu narazılıqlara verdiyi rəsmi cavablar haqqında daha ətraflı məlumat təqdim olunsa, oxucunun hadisələrə daha obyektiv qiymət verməsi mümkün olardı. Bundan əlavə, etirazlara qatılanların sosial-demoqrafik tərkibi və siyasi mənsubiyyətləri barədə informasiyanın olmaması təhlilin tamlığını şübhə altına alır. Məsələn, etirazların əsasən müəyyən bir siyasi qrupun təşkil etdiyi, yoxsa daha geniş ictimai narahatlıqdan qaynaqlandığı aydın deyil. Bu cür ətraflı məlumatlar olmadan, yazıda irəli sürülən "xalqın erkən seçki tələbi" tezisi tamamilə əsaslandırılmamış görünür.
Əli Şükürov
23.07.2025 19:16
Maraqlı məqalədir, amma Serbiyadakı etirazların miqyası və əsl səbəbləri barədə daha dəqiq məlumatlar lazımdır. Etirazlara çıxanların təmsil etdiyi demoqrafik qrupun tərkibi necədir? Müxtəlif sosial təbəqələr eyni dərəcədə təmsil olunubmu, yoxsa etirazlar daha çox müəyyən bir qrupun təzyiqi ilə bağlıdırmı? Həmçinin, etirazların arxasında duran qüvvələr haqqında daha çox məlumat istərdim. Bu etirazlar tamamilə spontandır, yoxsa siyasi qüvvələrin manipulyasiyası nəticəsində baş verir? Əgər erkən seçkilər tələbi əsas məqsəddirsə, müxalifətin təklif etdiyi alternativ siyasi proqram hansıdır və əhalinin hansı hissəsi bunu dəstəkləyir? Bu suallar cavablandırılmadan, məqalədə təsvir olunan etirazların tam miqyasını və mahiyyətini anlamaq çətindir.
Sərxan Səmədov
23.07.2025 17:51
Məqalə Sırbiyada baş verən etirazları əhatə edir, amma etirazların arxasındakı siyasi və iqtisadi səbəblərə daha dərindən girmək lazımdır. Məlumatda, etirazların əsas səbəblərindən biri kimi, prezident Vuçiçin hakimiyyətinin müxalifəti susdurmaq üçün istifadə etdiyi iddiaları əks etdirilir. Lakin bu iddiaların dəqiqlik dərəcəsi və əsas dəlillər məqalədə kifayət qədər əks olunmayıb. Həmçinin, etirazlara qatılanların demoqrafik tərkibini və etirazların ölkənin müxtəlif bölgələrindəki yayılma dərəcəsini göstərən statistik məlumatların əlavə edilməsi, analizin daha obyektiv və əhatəli olmasına kömək edərdi. Son olaraq, etirazların gələcək nəticələri və Sırbistanın siyasi gələcəyinə təsiri barədə daha təhlilçi bir perspektiv istərdim.
Fatimə Şirinova
23.07.2025 13:38
Maraqlı məqalədir. Sırblıların küçələrə axışı haqqında yazılanlar olduqca canlı təsvir olunub. Ancaq "erkən seçki tələbi" ifadəsi bir qədər sadələşdirilmiş görünür. Etirazların əsas səbəbləri haqqında daha dəqiq məlumat vermək, məsələn, iqtisadi problemlər, korrupsiya iddiaları və ya müəyyən siyasi fiqurlara qarşı olan narazılıqlar barədə daha ətraflı məlumat əlavə etmək məqalənin daha dolğun olmasına kömək edərdi. Axı, Sırbistanlıların küçələrə çıxması üçün tək bir səbəb olması ehtimalı çox azdır. Bu cür kütləvi etirazların arxasında çoxsaylı amillərin dayandığını nəzərə almaq vacibdir.
Fariz Nuriyev
23.07.2025 03:55
Məqalə Sırbıstanda baş verən etirazları əhatə edir, lakin siyasi iğtişaşların dərin səbəblərinə tam olaraq toxunmur. Prezident Vuçiçin populyarlığının azalmasının səbəbləri, etirazların əsas təşkilatçıları və onların uzunmüddətli məqsədləri barədə daha ətraflı məlumat təqdim olunması məqalənin keyfiyyətini artırar. Bundan əlavə, etirazların miqyasını və əhəmiyyətini dəqiqləşdirmək üçün iştirakçı sayı və coğrafi yayılması barədə konkret rəqəmlər təqdim edilməli idi. Etirazların gələcək siyasi proseslərə təsiri haqqında daha əsaslı proqnozlar vermək üçün beynəlxalq reaksiyalar və potensial uzunmüddətli nəticələr haqqında əlavə təhlil faydalı olar.
Gülnar Kərimova
23.07.2025 03:05
Məqalədə Serbiyadakı etirazların miqyası və səbəbləri barədə verilən məlumatların daha dəqiqləşdirilməsinə ehtiyac var. Etirazçıların sayı ilə bağlı konkret rəqəmlərə istinad edilməyib və etirazların əsas səbəbləri ümumiləşdirilmiş şəkildə təqdim olunub. Hökumətin mövqeyi və etirazlara reaksiyası haqqında daha ətraflı məlumatlar verilməli idi. Bundan əlavə, etirazların gələcək təsirləri və potensial nəticələri haqqında daha analitik bir qiymətləndirmə faydalı olardı. Məlumat mənbələrinin daha geniş və müxtəlif olması da məqalənin etibarlılığını artırar.
Samir Süleymanov
22.07.2025 19:59
Məqalədə Sırbıstandakı etirazların miqyası və səbəbləri haqqında ətraflı məlumat verilib, lakin etirazçıların təmsil etdiyi müxtəlif siyasi və sosial qrupların mövqeləri kifayət qədər aydınlaşdırılmayıb. Etirazların əsas motivləri kimi göstərilən məsələlər - enerji qiymətləri, inflyasiya və korrupsiya - həqiqətən də əhali üçün ciddi problemlərdir, ancaq bu problemlərin həlli üçün erkən seçkilərin yeganə və ya ən effektiv yol olub-olmaması sual altındadır. Bəlkə də, etirazların əsl səbəbləri daha mürəkkəb və çoxşaxəlidir və yalnız erkən seçkilərə yönəlməklə tam olaraq anlaşıla bilməz. Müxtəlif siyasi qüvvələrin etirazlardan necə istifadə etmək istədikləri, habelə uzunmüddətli siyasi nəticələri barədə daha geniş təhlil aparmaq faydalı olardı.

Şərh Yaz