Dünya 03.07.2025

SON DƏQİQƏ! Mask Narkokartellərin Yeni Sığınacağıdırmı

SON DƏQİQƏ! Mask Narkokartellərin Yeni Sığınacağıdırmı
Kolumbiya donanması ölkənin Karib dənizi sahillərində indiyədək görünməmiş bir dəniz vasitəsini dayandırıb. Bu, boz rəngdə, insansız bir narko-suqaltı idi. Ən diqqətçəkən xüsusiyyəti isə üzərindəki Starlink antenası idi. Vasitədə narkotik maddə tapılmadı. Lakin həm donanma rəsmiləri, həm də bölgədə çalışan Qərb təhlükəsizlik mənbələri bunun bir sınaq yürüşü olduğuna əmindirlər. Yəni, narkotik daşımaqdan daha çox, sistemin nə qədər effektiv olduğu yoxlanılırdı.

Ekipajsız Texnologiya

Kolumbiya illərdir kokain istehsalının mərkəzidir. Meşələrdəki gizli tərsanələrdə istehsal olunan yarı-batıq sualtılarla, narkotik şimala; Mərkəzi Amerika, Meksika və hətta Avstraliya kimi uzaq bazarlara daşınır. Lakin indi mənzərə dəyişir. Artıq bu gəmilərdə ekipaj yoxdur. Uzaqdan idarə olunan, aşağı profilli, radara görünməyən insansız vasitələr səhnəyə çıxır. Bu da kartellərin həm daha az iz buraxmasını, həm də əməliyyatları daha təhlükəsiz şəkildə həyata keçirməsini təmin edir. AFP-yə danışan texnologiya mütəxəssislərinə görə, ələ keçirilən vasitədəki antena, İlon Maskın kosmosdan internet layihəsinin necə qaçaqmalçılıq alətinə çevrilə biləcəyini göstərir.

Yüksək Dəyərli Yüklər

Bu, ilk nümunə deyil. 2023-cü ilin noyabrında Hindistan sahillərində ələ keçirilən və yenə Starlink ilə idarə olunan başqa bir gəmidə 4.25 milyard dollar dəyərində metamfetamin daşınırdı. Kolumbiya donanmasının açıqlamasına görə, bu insansız narko-suqaltı ölkənin ən böyük narkotik təşkilatı olan Gulf Clan tərəfindən layihələndirilmişdi. Vasitə təxminən 1.5 ton kokain daşıya biləcək ölçüdə idi.

Danışan Ekipaj Yoxdur

Mətbuata paylaşılan görüntülərdə kiçik, boz rəngli və olduqca sadə görünüşlü bir vasitə diqqət çəkir. Lakin içində heç bir canlı yox idi. Sadəcə hədəfə kilitlənmiş bir maşın idi. ABŞ mərkəzli InSight Crime analitik mərkəzinin tədqiqatçısı Henri Şuldinerə görə, bu vasitələr sayəsində kartellər əslində böyük bir riski aradan qaldırır, yəni ələ keçirilən ekipajın danışmasını əngəlləmiş olurlar.

Hərbi dəniz qüvvələri bildirir ki, artıq cinayətkarlar deyil, yalnız maşınlar ələ keçirilir.

Şuldiner qeyd edir ki, üstəlik, bu sistemlər radar izləməsindən də böyük ölçüdə yayına bilirlər. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı 2023-cü ildə dünya üzrə kokain istehsalı və ələ keçirilmə nisbətlərinin rekord səviyyəyə çatdığını açıqlayıb. Tələbat artdıqca üsullar da dəyişir. İl ərzində həm Atlantikdə, həm də Sakit okeanda çox sayda narko-suqaltı dayandırılıb. Keçən noyabrda, Avstraliyaya gedən bir yarı-batıq gəmidə tam 5 ton kokain ələ keçirilmişdi.

Mühəndis Beyinlər

Kolumbiya qanunları bu cür vasitələrin inşası, daşınması və ya istifadəsi üçün 14 ilə qədər həbs cəzası nəzərdə tutur. Lakin vasitələr insansız hala gəldikcə, təhlükəsizlik mütəxəssislərinə görə, onların arxasındakı əsas fiqurları ələ keçirmək getdikcə çətinləşir. Kolumbiyalı tədqiqatçı Xuana Kabesasın fikrincə, bu vasitələrin arxasında Meksika kartelləri ilə işləyən mühəndislər var. Hətta insansız sualtı ideyasının 2017-ci ilə qədər uzandığı düşünülür.

24 saat