Netanyahudan Vaşinqton Səfəri və Gündəmdəki Məsələlər
İsrailin Baş naziri Binyamin Netanyahu, ABŞ Prezidenti Donald Tramp ilə görüşmək üçün bazar günü Vaşinqtona yola düşüb. Yüksək səviyyəli görüşün əsas gündəliyində Qəzza zolağında daimi atəşkəsin təmin edilməsi və girov mübadiləsi məsələləri durur. ABŞ Prezidenti Donald Tramp jurnalistlərə verdiyi açıqlamada, "Bu həftə girovlarla bağlı razılaşma əldə etmək ehtimalımız olduqca yüksəkdir. Bir çox girov artıq azad edilib, qalanların da böyük qismi yaxın zamanda azad oluna bilər," deyib. O, həmçinin ABŞ-ın İsraillə birlikdə İran mövzusunda da "uzunmüddətli razılaşma" üzərində işlədiyini bildirib.
Danışıqlarda Səlahiyyət Problemi
İsrail və Fələstin müqavimət hərəkatı arasında Qatarda aparılan dolayı danışıqlarda iştirak edən iki Fələstinli mənbə, İsrail nümayəndə heyətinin müqaviləni imzalamaq üçün səlahiyyətlərinin olmadığını iddia edib. Bu durum danışıqların nəticəsiz qalma ehtimalını artırır.
Prezident Trampın Atəşkəs Planının Detalları
Associated Press (AP) xəbər agentliyi tərəfindən yayımlanan məlumata görə, son atəşkəs təklifi, Fələstin tərəfindən 10 sağ və 18 ölü girovun azad edilməsini nəzərdə tutur. Təklifə əsasən, İsrail qüvvələri Qəzzanın İsrail və Misir sərhədi boyunca təhlükəsizlik zonasına çəkiləcək və bölgəyə əhəmiyyətli miqdarda humanitar yardımın daxil olmasına icazə veriləcək. Sənəddə qeyd olunan əsas bəndlər bunlardır:
- 60 günlük müvəqqəti atəşkəs rejimi
- 10 canlı, 18 ölü girovun təhvil verilməsi
- İsrailin Qəzza sərhədində bufer zonasına çəkilməsi
- BMT və Fələstin Qızıl Aypara Cəmiyyəti vasitəsilə bölgəyə yardım axınının artırılması
İsrail tərəfi bu təklifi əvvəlcədən qəbul etdiyini bəyan etmişdi. Həmas isə ötən cümə günü verdiyi açıqlamada təklifə "müsbət yanaşdığını", lakin detalların hələ də tam dəqiqləşmədiyini bildirib.
Trampdan Şəxsi Təminat
Sızdırılan sənədlərə əsasən, ABŞ Prezidenti Donald Tramp razılaşmanın ilk 60 gün ərzində qüvvədə qalacağına və İsrailin hərbi əməliyyatları bərpa etməyəcəyinə dair şəxsi zəmanət verir. Bu təminat, Fələstin tərəfinin əvvəlki atəşkəs prosesində yaranan etimadsızlığını aradan qaldırmaq üçün mühüm bir addım kimi qiymətləndirilir.
Bu şəxsi zəmanət, İsrailin mart ayında atəşkəsi uzatma danışıqlarının pozulduğu əvvəlki münaqişə zamanı etdiyi kimi, yenidən hərbi əməliyyatlara başlamayacağına dair Fələstin tərəfinə güvənc vermək cəhdi kimi şərh olunur.
Fələstinli Məhbusların Azadlığı Məsələsi
Təklif olunan barışıq planı, əvvəlki razılaşmalarda olduğu kimi, Fələstinli məhbusların da azad edilməsini nəzərdə tutur. Lakin bu dəfə neçə məhbusun azad olunacağı barədə hələlik yekun razılıq əldə edilməyib.
Girov Mübadiləsi Perspektivləri
Uzun müddətdir davam edən girov mübadiləsi danışıqları, hər iki tərəfin mövqelərindəki fərqliliklər səbəbindən mürəkkəbləşib. Lakin ABŞ-ın vasitəçiliyi ilə əldə olunan son təklif, prosesə yeni impuls verə bilər. Beynəlxalq ictimaiyyət, münaqişənin gərginliyinin azaldılması və Həmas-İsrail arasında gələcək atəşkəs danışıqlarının irəliləməsi üçün bu prosesi yaxından izləyir. Hər iki tərəfin kompromisə hazır olması, bölgədə daha geniş sülh perspektivləri üçün əsas ola bilər.