Stanford Lupusun Səbəbini Tapdığını İddia Edir

Kathleen Ford, Solano qraflığından olan təcrübəli tibb bacısı, 20 ildən çox sevdiyi peşəsini icra edib. Lakin bir gün xəstəyə kömək etmək üçün əyildikdə, şiddətli oynaq ağrıları səbəbindən ayağa qalxa bilməyib. Bu, onun işindən ayrılmasına səbəb olan hadisə olub. 60-lı illərində olan Forda illər əvvəl autoimmun xəstəlik olan Qırmızı qurd eşənəyi (Lupus) diaqnozu qoyulmuşdu. Bu, bədənin immun sisteminin viruslar və bakteriyalar kimi yad hücumçularla deyil, öz toxumaları və orqanları ilə mübarizə apardığı, iltihab yaradan sirli bir xəstəlikdir. Simptomlar saç tökülməsindən Fordu pərişan edən dözülməz oynaq ağrılarına qədər dəyişir. Onun ayaqlarında qəribə səpgilər də əmələ gəlir və tez bir zamanda yox olurdu.

Qırmızı qurd eşənəyi: Gizli düşmən

Təxminən 1.5 milyon amerikalı bu xəstəlikdən əziyyət çəkir və onların təxminən 90%-i qadınlardır. Qırmızı qurd eşənəyinin müalicəsi yoxdur. Hazırkı müalicələr yalnız simptomları yüngülləşdirir, lakin osteoporoz və göz zədələnməsi kimi ciddi yan təsirlərə səbəb ola bilər. Daha nadir hallarda bu xəstəlik ölümcül nəticələnə bilər. Hazırda 77 yaşı olan Ford, "Bu, qətiyyən xoş bir xəstəlik deyil," deyir. "Heç vaxt bilmirsən ki, nə vaxt kəskinləşəcək. Üstəlik, bunun üçün heç bir səbəb də olmur." Qırmızı qurd eşənəyinin səbəbi onilliklər ərzində tibb tədqiqatçıları üçün böyük bir sirr olaraq qalırdı. Lakin bu həftə Stanford Tibb Universitetinin tədqiqatçıları bu sirri açdıqlarını iddia ediblər. Müstəqil Qırmızı qurd eşənəyi mütəxəssisləri bu inkişafı "əsaslı irəliləyiş" kimi qiymətləndirir və xəstəliyin potensial müalicəsi üçün zəmin yarada biləcəyini vurğulayırlar.

Stanford tədqiqatı: Epşteyn-Barr virusu ilə əlaqə

Çərşənbə günü nüfuzlu "Science Translational Medicine" jurnalında dərc olunan məqalədə Stanford tədqiqatçıları Qırmızı qurd eşənəyi ilə amerikalıların 95%-nin daşıyıcısı olduğu Epşteyn-Barr virusu (EBV) arasında birbaşa əlaqə tapdıqlarını açıqlayıblar. Tədqiqata görə, bu geniş yayılmış virus immun sisteminin müəyyən ağ qan hüceyrələrini yoluxdurur. Nəticədə, getdikcə daha çox hüceyrə insanın öz bədənindəki hüceyrələrin idarəetmə mərkəzlərinə qarşı mübarizəyə cəlb olunur. Cənubi Karolina Tibb Universitetinin autoimmun xəstəliklər üzrə professoru Betty Tsao, digər bioloji faktorların Qırmızı qurd eşənəyinin müalicəsi yolunda maneələr yarada biləcəyini qeyd etsə də, Stanford tədqiqatçılarının işini "böyük irəliləyiş" adlandırıb və bu tədqiqatın xəstəliyin biologiyasını izah etməkdə "inandırıcı" olduğunu bildirib. Tsao, "Bu, həyəcanverici bir dövrdür," deyib. "Ümid edirik ki, yaxın gələcəkdə xəstələr üçün daha yaxşı müalicə variantlarına sahib olacağıq." Stanford Tibb Məktəbinin immunologiya və revmatologiya professoru, tədqiqatın aparıcı müəllifi Bill Robinson, "bu kəşfin EBV-nin Qırmızı qurd eşənəyinə necə səbəb olmasının əsas çatışmayan əlaqəsini" ortaya qoyduğunu qeyd edib.

Yeni müalicə imkanları və ümidlər

Bu tapıntı effektiv profilaktika və müalicə üçün yeni imkanlar açır. Hal-hazırda həkimlər bu xəstəlikdən əziyyət çəkənlərə məhdud nəticələri və bir sıra mümkün yan təsirləri olan geniş çeşidli dərmanlar təklif edirlər. Robinson bildirib ki, Qırmızı qurd eşənəyinə yol açan bioloji prosesi müəyyən etməklə, o və həmkarları immun sisteminin bədənə qarşı səhv yönəlmiş və təhlükəli hücumunu dayandırmaq üçün müalicələr üzərində işləyə biləcəklər. Onlar xüsusilə Epşteyn-Barr virusu ilə yoluxmuş ağ qan hüceyrələrini müəyyən etmək və aradan qaldırmaq üçün hədəfli sekvensiya texnologiyasından istifadə etməyi planlaşdırırlar. Robinson deyib ki, bu yanaşma "xəstəliyin effektiv müalicəsinə" səbəb ola bilər. Bu, Robinson və onun iki Stanford həmkarı tərəfindən təsis edilmiş özəl biotexnologiya şirkəti olan EBVio Inc.-in hazırkı missiyasıdır. Çərşənbə günü Robinson şirkətin dərhal ictimaiyyətə açıqlanması planlarının olmadığını bildirib: "Məqsədimiz yaxşı bir dərman hazırlamaqdır. Hələ ilkin mərhələdəyik." Bu tədqiqat, digər alimlərin Qırmızı qurd eşənəyi xəstələri üçün xərçəng müalicəsinin tətbiqinə dair ilkin araşdırmaları irəlilətdiyi bir vaxta təsadüf edir. CAR T-hüceyrə terapiyası adlanan bu yanaşmada B hüceyrələri adlanan ağ qan hüceyrələri kütləvi şəkildə bədəndən çıxarılır. Amerika Lupus Fondundan verilən məlumata görə, bu, xəstəliyi remissiyaya sala bilər, lakin zəifləmiş immun sistemi bahasına.

Xəstələrin ümid işığı: Şəxsi hekayələr

Bay Area və Şimali Kaliforniyada yeni araşdırma Qırmızı qurd eşənəyi ilə yaşayan insanlar və ya ailə üzvlərini dəstəkləyənlər arasında minnətdarlıq və təriflə qarşılanıb. Şimali Kaliforniya Lupus Fondunun icraçı direktoru Thomas Bakewell, Stanford məqaləsinin Qırmızı qurd eşənəyini Epşteyn-Barr virusu ilə əlaqələndirməklə, "bu dağıdıcı xəstəliklə yaşayan milyonlarla insan üçün dəyişdirici bir anı təmsil etdiyini" bildirib. "Bu tapıntı bizi xəstəliyin 'nə üçün' sualının cavabını anlamağa heç vaxt olmadığı qədər yaxınlaşdırır və ən əsası, profilaktika və müalicə üçün yeni yollar açır." 48 yaşlı Shauntay Davis-Patterson, Sakramentodan olan iki övlad anası, 30 il ərzində Qırmızı qurd eşənəyi ilə yaşamağın çətinliklərini yaxşı bilir. O, bu xəstəliyin müalicəsi imkanının "həqiqətən heyrətamiz olacağını" deyir. Davis-Patterson, yeriyə bilməyəcək qədər şiddətli oynaq ağrıları, saç tökülməsi, xəstəxanaya yerləşdirilmələr və kimyaterapiya ilə mübarizə aparıb. Xəstəlik onun böyrəklərinə o qədər güclü hücum edib ki, hazırda transplantasiya gözləyir. O, bu vəziyyəti yaxşılaşdırmaq üçün nəzərdə tutulan dərmanların "zəhərli" yan təsirlərinə də dözüb. Bir steroid olan Prednizon simptomlarını yaxşılaşdırsa da, osteoporoz bahasına başa gəlib. Lupus fondunun bir hissəsi olaraq Qırmızı qurd eşənəyi xəstələri üçün dəstək qrupu idarə edən Davis-Patterson, "Biz hamımız çox vaxt səssizcə əziyyət çəkirik, çünki insanlar bizim yaşadığımızı anlamırlar," deyib. Ford da Prednizondan dolayı sümüklərdə kövrəklik və zəiflik yaradan osteoporoza tutulub. Ağrı və şişkinliyi azaldan Plaquenil isə yaşlı və ya uzun illər dərmanı qəbul edən xəstələrdə göz zədələnməsinə səbəb ola bilər. Bu səbəbdən Ford hər altı aydan bir retinasının sağlamlığını yoxlatmaq üçün həkimə gedir. Lakin, ümumilikdə, hər iki qadın özlərini şanslı hesab edir. Davis-Patterson oğlanlarının arxasınca qaça bildiyinə və illər əvvəl tez bir zamanda diaqnoz qoyulduğuna görə minnətdardır. O deyib ki, bəziləri diaqnoz qoymaq üçün illərlə səhiyyə sistemində dolaşmaq məcburiyyətində qalır. Ford isə iki bud protezi əməliyyatından sonra belə sağlam olduğuna görə minnətdardır. Cümə axşamı o, gülərək simptomları və hər həftə içməli olduğu dərman yığını haqqında danışmağı rədd edib. "Mən həqiqətən o qədər də pis deyiləm," o deyib. "Düşünürəm ki, mən şanslılardan biriyəm."

24 saat