Starlink-də Genişmiqyaslı Kəsilmə: On Minlərlə İstifadəçi Zərər Çəkib
ABŞ da daxil olmaqla, bir çox bölgədən Starlink rabitə xidmətlərində yaranan əlaqə problemləri barədə məlumatlar yayılıb. İstifadəçilər bu yaranmış problem haqqında "X" və "Reddit" kimi platformalarda məlumat veriblər. İlk olaraq Türkiyə vaxtı ilə saat 22:30 radələrində (Bakı vaxtı ilə 23:30) "DownDetector" platformasında qeydə alınmağa başlayan insident, qısa müddətdə sürətlə artaraq təxminən 60 min istifadəçiyə təsir edib. İstifadəçilər, xüsusilə sosial media və nasazlıq bildirişi saytlarında yaşadıqları çətinlikləri dilə gətiriblər.
Rəsmi Açıqlama və Problemli Bölgələr
"DownDetector"da paylaşılan istifadəçi mesajlarına əsasən, xidmətdəki bu aksaklıqdan təsirlənən bölgələr arasında Merilend – Vaşinqton D.C., Şimali Kaliforniya, Texasın mərkəzi kənd bölgələri və İndiananın şərq-mərkəzi hissəsi kimi müxtəlif lokasyonlar yer alıb. Starlink-in rəsmi internet saytında verilən məlumatda bildirilib ki, “Starlink hazırda xidmət kəsilməsi yaşayır. Komandamız vəziyyəti araşdırır.” Lakin insidentin səbəbi və ya nə vaxt başa çatacağı barədə heç bir dəqiq açıqlama verilməyib. Bu məlumatın yayımlanmasından qısa müddət sonra sayta girişdə də problemlər yaranmağa başlayıb.
Uzaq Bölgələr Üçün Həyati Əhəmiyyətli Rabitə Kəsilməsi
Xüsusilə ucqar bölgələrdə internetə çıxışı təmin edən peyk rabitə sistemləri istifadəçilərinə birbaşa təsir edən bu kəsilmə ciddi narahatlıq yaradıb. Peyk əsaslı sistemin geniş əhatə dairəsi səbəbilə, kənd və infrastrukturu zəif olan ərazilərdəki istifadəçilər üçün mühüm rabitə vasitəsi olması, problemin ciddiliyini daha da artırıb.
Peyk interneti xüsusilə ənənəvi infrastrukturların çatmadığı yerlərdə böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Oxucu Şərhləri
Daha geniş kontekstdə, bu hadisə kritik infrastrukturun dayanıqlılığı və həssaslığı haqqında ciddi suallar yaradır. SpaceX-in Starlink kimi yeni texnologiyalara yatırımlarının artması, əsas infrastrukturun daha çox özəl şirkətlərin əlinə keçməsi deməkdir. Bu halda, həm hökumətlərin, həm də özəl şirkətlərin bu sistemlərin dayanıqlığına dair daha çox məsuliyyət götürmələrinin vacibliyi ortaya çıxır. Başqa sözlə, Starlink-in kəsilməsi tək bir hadisə deyil, daha böyük bir tendensiyanın əlaməti ola bilər: özəl sektorun kritik infrastrukturun idarə edilməsindəki artan rolu.
Bəs, bu tendensiyanın uzunmüddətli iqtisadi və sosial nəticələri nələr ola bilər və bu riskləri necə azalda bilərik?
Şərh Yaz