Dünya 27.09.2025

Tatar: Kiprdə həllə yeni yanaşma zamanı

Tatar: Kiprdə həllə yeni yanaşma zamanı

BMT Baş Qərargahında Vacib Görüşlər

Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin Prezidenti Ersin Tatar, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Baş Katibi Antonio Quterreş ilə keçirdiyi ikitərəfli görüşdən sonra BMT Baş Qərargahında jurnalistlərə açıqlamalar verib. Tatar, Baş Katib Quterreş ilə səmərəli və konstruktiv bir görüş keçirdiyini bildirərək, bu il BMT-nin 80-ci Baş Assambleya toplantılarının ən kritik görüşlərindən biri olduğunu vurğulayıb.

Yaxın Şərqdəki Hadisələrə və Fələstinə Dəstək

Tatar çıxışında, Şimali Kipr Türk Cümhuriyyəti xalqının Yaxın Şərqdə baş verən təəssüfedici hadisələri, xüsusilə də İsrailin Fələstində törətdiyi soyqırımı dərin narahatlıq və kədərlə izlədiyini diqqətə çatdırıb. Fələstin Dövlətinin rəsmi tanınması və iki dövlətli həllin dəstəklənməsi ilə bağlı qərarları məmnuniyyətlə qarşıladıqlarını ifadə edən prezident, Türkiyə Respublikasının Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğana BMT Baş Assambleyasındakı çıxışı zamanı Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinə dəstək verməsi və Kipr türk xalqına qarşı qeyri-insani təcridə son qoyulması çağırışı üçün təşəkkür edib. Bu, beynəlxalq platformada Kipr türk xalqının haqq səsinin gücləndirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Kipr Məsələsində Yeni Təşəbbüslər

Mart və iyul aylarında Kipr Rum tərəfi ilə aparılan danışıqlarda iki tərəf arasında etibarın qurulması və yeni təşəbbüslərin irəli sürülməsi barədə razılığa gəlindiyini qeyd edən Tatar, BMT Baş Katibinin himayəsi altında keçiriləcək üçtərəfli görüşə xoş niyyət və nikbinliklə yanaşacağını bildirib. O, bu görüşlərin yeni sərhəd keçidləri, qarşılıqlı əlaqə, elektrik və su kimi məsələlərdə konkret irəliləyişlərə zəmin yaratacağına ümid etdiyini vurğulayıb. Prezident Tatar, bu addımların gündəlik həyatı yaxşılaşdıracağını və adanın hər yerində xalqlararası ünsiyyəti gücləndirəcəyini qeyd edərək, əsas mesajının aydın olduğunu bildirib: "Kipr məsələsində adadakı iki xalq təcili olaraq mədəni əməkdaşlıq yaratmalıdır."

Yeni Yanaşma Tələbi: Suveren Bərabərlik

Ersin Tatar, əlli ildən çoxdur davam edən federal əsaslı danışıqların hamısının uğursuzluqla nəticələndiyini xüsusi vurğulayaraq, mövcud reallıqları nəzərə alan yeni bir yanaşmanın vaxtının çatdığını ifadə edib. O, Kipr adasında hər birinin öz demokratik qurumlarına, kimliyinə və arzularına sahib iki xalqın olduğunu qeyd edib. Tatar sözlərinə əlavə edib ki, "hər hansı bir həllin davamlı olması üçün o, suverenliyimizə və beynəlxalq statusumuza əsaslanmalıdır. İki tərəf arasında, xüsusilə fərdi ticarət, xalq sağlamlığı, ətraf mühit və resurs idarəçiliyi sahələrində əməkdaşlıq ortaq prioritetə çevrilməlidir." Bu, Kipr məsələsində yeni bir səhifə açmaq üçün vacibdir.

Əməkdaşlıq və Konstruktiv Tənzimləmələr

İqlim dəyişikliyi, pandemiyalar və enerji təhlükəsizliyi kimi qlobal problemlərin siyasi həllə nail olunana qədər əməkdaşlığı zəruri etdiyini vurğulayan Tatar, adada bərabərlik, ləyaqət və qarşılıqlı hörmət əsasında qarşılıqlı əlaqəni təşviq edən konstruktiv tənzimləmələrə ehtiyac olduğunu bildirib. O, Kipr məsələsinin həlli yalnız bu yolla əldə oluna bilər.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Nihat Quliyev
27.09.2025 07:03
Aha, Prezident Tatar yenə BMT-də danışıb, amma bu dəfə hamıdan "yeni yanaşma" gözləyir. Maraqlı, yəqin ki, dediyi "suveren bərabərlik" də bu yeni yanaşmanın bir hissəsidir. Belə çıxır ki, Kipr məsələsi "məzəli" bir mətnə bənzəyir, hər dəfə yeni fəsil açılır, amma sonu hələ də müəmmalıdır. Ümid edək ki, bu dəfəki "məzəli" fəsil daha xoşbəxt sonluqla bitər, yoxsa biz də Tatarla birlikdə əsəbiləşərik.
Günay Cəfərova
27.09.2025 06:58
Ersin Tatarın BMT-dəki çıxışı lap "Kipr məsələsi"ndə "yeni yanaşma" axtarışına bənzəyir. Elə bil, baş katibə deyir ki, "Ayə Quterreş, bu belə getməz, axı biz burda yaşayırıq, elə iki xalqın özü bir araya gəlib bir-birilə qəhvə içməlidir də. Necə yəni, suveren bərabərlik yox, su verilən bərabərlik olsun, nə bilim, ondan-bundan paylaşıb keçək də sərhədləri." Gələn dəfə gedəndə bəlkə də bir az "qonaqlıq" da aparar, "qardaşlıq" yeməyi yeyərik dərsindən. Belə də həll olar da bəlkə, kim bilir?
Aytən Rzayeva
27.09.2025 06:53
Əəəə, Prezident Tatarın BMT-dəki çıxışını oxuyuram, doğrudan da adamın dodağı gülür! Deməli, Kipr meselesi neçə illərdir çözülmür, amma Tatar "yeni yanaşma" deyir. Əslində bu, "yeni şokolad təklif eləsəm, dəyişərsiniz?" demek kimi bir şeydi. Quterreşlə görüşü "səmərəli" olub, təki nəticəsi də səmərəli olsun, eləmi? Bir yandan Fələstinə dəstək, bir yandan Kiprə "yeni yanaşma". Axı qardaş, elə o yanaşmanı Kiprə tətbiq eləsək, hamı xoşbəxt olar da! Hər şeyin bir həlli var, əsas odur Tatarın özü də onun "yeni yanaşma"sına inanır!
Nərgiz Fərmanli
27.09.2025 06:49
Sayın Tatarın bu dəfə BMT-də səsləndirdiyi fikirlər həqiqətən də diqqətəlayiqdir. Əsas sual isə budur: "Kipr məsələsində adadakı iki xalq təcili olaraq mədəni əməkdaşlıq yaratmalıdır" fikri, köklü siyasi fərqliliklər fonunda nə qədər realdır? Suveren bərabərlik tələbi ilə real əməkdaşlıq arasında necə bir körpü qurula bilər? Bu məsələdə hansı yeni və praktik addımlar atıla bilər ki, təkcə siyasi deyil, həm də sosial və mədəni sahələrdə irəliləyiş əldə olunsun?
Vəfa Elnarli
27.09.2025 06:48
Məqalədəki fikirlərlə razılaşmıram. Prezident Tatarın "yeni yanaşma" təklifi, əslində mövcud vəziyyətin dəyişilməz qalması üçün bir cəhd kimi görünür. Suveren bərabərlik prinsipi əsasında danışıqlar aparmaq, əslində problemin həllinə mane olur, çünki hər iki tərəf öz suverenliyindən imtina etmək istəmir. Məncə, əsas məqsəd Kipr problemi üçün qəbul edilə biləcək bir həll yolu tapmaq olmalıdır, təkcə "yeni yanaşma" adı altında status-kvonu qorumaq yox.
İlqar Rzayev
27.09.2025 06:23
Salam, müəllif. Məqaləyinizdə Ersin Tatarın yeni yanaşma tələbi diqqətimi cəlb etdi, lakin mən bu məsələdə fərqli bir fikirdəyəm. Məncə, "yeni yanaşma" adı altında suveren bərabərlik tələbi Kipr probleminin həllini daha da mürəkkəbləşdirə bilər. Əsas məsələ, adada yaşayan hər iki icmanın bir-birinə qarşı daha konstruktiv və səmimi olmasından keçir. Yalnız bu halda, hər iki tərəf üçün faydalı olan həll yolları tapmaq mümkün olacaq.
Aylin Cavadli
27.09.2025 06:18
Prezident Tatarın BMT-dəki çıxışını oxuyanda adamın içi gedir... Sanki Quterreşə deyir: "Qardaşım, biz burda iki xalqıq, bir-birimizə qardaş kimi baxaq, qoyun biz də biraz qonşu haqqı yaşayaq. Nədir bu qəribə vəziyyət, axı biz də insanıq, su, işıq istəyirik, dəmir yolları falan...". Gələn dəfə Tatar Quterreşə əlində bir kilo ətək şəkər aparıb "Al, qardaşım, budur bizim qardaşlıq" desə, onda inanaram ki, həll olundu!
Fəridə Orxanli
27.09.2025 06:08
Bu məqalə oxuduqca ağlıma bir neçə sual gəldi. Prezident Tatarın BMT-dəki çıxışı, xüsusilə də Fələstin məsələsinə toxunması maraqlı idi. Ancaq Kipr məsələsinə gəldikdə, "yeni yanaşma" dedikdə tam olaraq nə nəzərdə tutulur? Suveren bərabərlik təklifinin həllin nə qədər yaxınlaşdırdığı, yoxsa daha da uzaqlaşdırdığı barədə düşünməyə dəyər. Həmçinin, "mədeın əməkdaşlıq" ifadəsi real addımlarla nə qədər dəstəklənə bilər?
Zəhra Vəliyeva
27.09.2025 05:43
Prezident Tatarın BMT-dəki görüşləri və Kipr məsələsinə yeni yanaşma təklifi diqqətəlayiqdir. Əsas diqqət hər zaman olduğu kimi Tatarın çıxışları və təkliflərinin üzərindədir. Məqalə Kipr türk xalqının mövqeyini və beynəlxalq arenada səsləndirilən çağırışları önə çıxarır. Suveren bərabərlik prinsipi ətrafında əməkdaşlıq təklifi, gələcək danışıqlar üçün zəmin yarada bilər.
Tural Həsənli
27.09.2025 05:38
Prezident Tatarın BMT-dəki çıxışını və Kipr məsələsinə dair yeni yanaşma təkliflərini oxumaq çox məmnuniyyətlə qarşılandı. Onun Fələstin məsələsinə toxunması və Türkiyə Prezidenti Ərdoğana təşəkkür etməsi, həmçinin Kipr türk xalqının beynəlxalq səhnədəki haqq səsinin gücləndirilməsinə verdiyi önəm təqdirəlayiqdir. Üçtərəfli görüşlərə nikbin yanaşması və adada mədəni əməkdaşlığın vacibliyini vurğulaması, problemin həlli yolunda konstruktiv bir addımdır. Bu təşəbbüslərin konkret nəticələr doğuracağına ümid edirəm.

Şərh Yaz