TƏCİLİ! NETANYAHUNUN “BÖYÜK İSRAİL” PLANI: FİLİSTİNLİLƏR ÜÇÜN 5 ÖLKƏ GÜNDƏMDƏ

İsrail Baş Nazirinin Fələstinlilərin Köçürülməsi Planları

İsrailin Baş Naziri Binyamin Netanyahu, Qəzzada yerindən edilmiş Fələstinliləri qəbul etmək üçün bir neçə ölkə ilə danışıqların davam etdiyini açıqlayıb. Məsələ ilə bağlı yüksək səviyyəli bir İsrail rəsmisi CNN International-a verdiyi açıqlamada, bu ölkələrin Cənubi Sudan, Somalilənd, Efiopiya, Liviya və İndoneziya olduğunu bildirib. Rəsmi, Qəzzanın 2 milyondan çox əhalisinin bir hissəsini qəbul etmələri müqabilində bu ölkələrin "əhəmiyyətli maliyyə və beynəlxalq təzminat" tələb etdiyini deyib. Ötən həftə İndoneziya, Qəzzadan 2 min Fələstinliləri müalicə məqsədilə qəbul etməyə hazır olduğunu, lakin onların sağaldıqdan sonra geri qayıdacaqlarını bəyan etmişdi. Bu danışıqların nə dərəcədə irəlilədiyi və ya nəticələnmə ehtimalı isə hələlik qeyri-müəyyəndir. Çərşənbə axşamı yayımlanan bir reportajda Netanyahu, ad çəkmədən "bir neçə ölkə ilə danışıqlar apardıqlarını" bildirib. İsrailin i24 kanalına verdiyi müsahibədə Netanyahu, bu planın Fələstinliləri "zorla köçürmək" olmadığını, əksinə onlara "ayrılma imkanı vermək" olduğunu iddia edib. O əlavə edib: "Fələstinlilər üçün narahat olduğunu söyləyən və onlara kömək etmək istəyən hər kəs qapılarını açmalı. Bizə gəlib nəsihət vermək əvəzinə, qapılarınızı açın."

"Böyük İsrail" Vizyonu və Beynəlxalq Reaksiyalar

Müsahibə zamanı Netanyahuya i24News aparıcısı Şaron Qal tərəfindən "Böyük İsrail vizyonuna bağlı olub-olmadığı" sualı verilib. Netanyahu, "Çox" deyə cavab verib. "Böyük İsrail" ifadəsi, mövcud sərhədlərdən kənarda bir İsrail dövlətini nəzərdə tutur. Həmçinin, bugünkü Misir, Suriya, İordaniya və Livanın bəzi hissələrini də əhatə edəcək olan Tövratda qeyd olunan İsrailə istinad etmək üçün də istifadə edilir. Bu ifadələr, terminin təxribatçı və sülhə zidd olduğunu bildirən bir çox ərəb ölkəsindən sərt reaksiyalarla qarşılanıb. Misir Xarici İşlər Nazirliyinin açıqlamasına əsasən, bu terminin "sabitliyi pozan, bölgədə sülh axtarışını rədd edən və gərginliyin artmasında israr edən" mənaları olduğu üçün mövzu ilə bağlı izahat tələb edilib. Səudiyyə Ərəbistanı, "İsrailin işğalçı orqanlarının qəbul etdiyi məskunlaşma və ekspansionist planları tamamilə rədd etdiyini" açıqlayıb. Qətər isə bu terminin istifadəsini, "işğalın təkəbbürə əsaslanan, böhranları və münaqişələri alovlandıran və dövlətlərin suverenliyini açıq şəkildə pozan yanaşmasının bir uzantısı" kimi qiymətləndirib. Qal və Netanyahunun "Böyük İsrail" mövzusunda apardıqları söhbət kanalın yayımladığı rəsmi müsahibədə yer almazkən, Netanyahunun sözlərinin olduğu daha uzun versiya Qalın X hesabında paylaşılıb. Netanyahunun bu sözləri, İsrailin bir milyondan çox Fələstinlilərin ev sahibliyi edən və müharibə səbəbindən artıq yerindən edilmiş çoxsaylı insanı barındıran Qəzza şəhərini ələ keçirmə planına dair beynəlxalq narahatlıqların artdığı bir dövrdə səsləndirilib.

Humanitar Böhran və Köçürülmə Təkliflərinə Etirazlar

Sıx əhalili şəhər, İsrailin hücumlarının hədəfi olmağa davam edir. Həmasın idarə etdiyi Qəzza Səhiyyə Nazirliyinin çərşənbə günü açıqladığı rəqəmlərə görə, son 24 saatda Qəzza ərazisində ən azı 123 nəfər öldürülüb. Bu arada, 100-dən çox humanitar yardım təşkilatı, Qəzzada yardımların "silah kimi istifadə edilməsinə" son qoyulması çağırışı edərək, aclığın cəngində olan bölgəyə həyati əhəmiyyətli yardımın daxil olmasına icazə verilmədiyini bildirib. Norveç Qaçqınlar Şurasının Rabitə Müşaviri Şayna Lou, Fələstinlilərin istər Qəzza daxilində, istərsə də başqa ölkələrə köçürülmə planlarının "başdan rədd edilməli olan" bir mövzu olduğunu deyib. Lou, CNN-ə verdiyi açıqlamada: "Bunlar beynəlxalq hüquqa ziddir. Fələstinlilər üçün qəbuledilməzdir. Beynəlxalq ictimaiyyət üçün də qəbuledilməz olmalıdır," – deyib.

24 saat