Baş icraçı direktor Elon Musk Tesla'nın maliyyə gələcəyini özü idarə olunan texnologiya ilə əlaqələndirib və satışların azalması fonunda risklər yüksəkdir. O, Tesla'nın bu xidməti bu ilin sonlarında digər ABŞ şəhərlərinə də yayacağını və gələn ilin ikinci yarısına qədər "milyonlarla Tesla" avtomobilinin "tamamilə avtonom" fəaliyyət göstərəcəyini proqnozlaşdırıb.
Sınaqlara dəvət olunan Tesla pərəstişkarları xidməti güclü şəkildə dəstəkləyərək saatlarla problemsiz sürücülük videoları paylaşıblar, lakin aşkar olunan problemlər federal yol hərəkəti təhlükəsizliyi tənzimləyiciləri və avtomobil təhlükəsizliyi ekspertlərindən suallar doğurub.
Qeydə alınan problemlər arasında Tesla robotaksilərinin səhv zolağa daxil olması, sərnişinləri çoxzolaqlı yolların ortasında və ya kəsişmələrdə düşürməsi, qəfil əyləc basması, sürət həddini aşması və səkiyə çıxması olub.Bir halda, robotaksi təxminən 6 saniyə ərzində qarşıdan gələn nəqliyyatın zolağına daxil olub. O, sola dönmə zolağında kəsişməyə daxil olarkən dönmə siqnalı açıq imiş. Daha sonra sükan anlıq olaraq yellənib və maşın dönmək əvəzinə düz istiqamətdə qarşıdan gələn nəqliyyatın zolağına keçərək arxadakı avtomobildən səs siqnalı ilə reaksiya alıb.
Başqa bir hadisədə avtomobil videoda görünən heç bir maneə olmadan qəfil əyləc basıb. Sərnişin qabağa tərəf silkələnib və əşyaları yerə düşüb. Üçüncü videoda isə başqa bir avtomobildən çəkilən kadrlarda robotaksi yanıp-sönən işıqları olan polis avtomobillərinin yanından keçərkən yolun ortasında iki dəfə qəfildən dayanıb.
Tesla bu sınaqları ön sərnişin oturacağında insan təhlükəsizlik monitorları ilə həyata keçirir. Dördüncü videoda təhlükəsizlik monitorunun qarşısındakı çatdırılma yük maşını geriyə hərəkət etməyə başlayanda robotaksini dayandırmaq üçün bir düyməni basdığı görünüb.Karnegi Mellon Universitetinin kompüter mühəndisliyi professoru və avtonom texnologiya mütəxəssisi Philip Koopman bildirib ki, "qeyri-sabit və zəif idarəetmə videolarının bu qədər erkən ortaya çıxması olduqca narahatedicidir." O əlavə edib: "İlk gündən bu qədər problemli idarəetmə videosu gözləmirdim." Tesla təxminən 10-20 robotaksi sınaqdan keçirir; bunlar qabaqcıl proqram təminatı ilə təchiz olunmuş standart Model Y avtomobilləridir və bazar günü günortadan sonra sərnişin daşımalarına başlayıblar.
Reuters problemləri əks etdirən ən azı 11 videonun yerini müstəqil şəkildə təsdiqləyə bilib. Tesla şərh sorğusuna cavab verməyib.Ostin Şəhər Bələdiyyəsinin sözçüsü bildirib ki, səlahiyyətlilər sosial mediada sənədləşdirilmiş Tesla problemlərindən xəbərdardırlar və "potensial hüquqi və ya təhlükəsizlik narahatlığı diqqətimizə çatdırıldıqda, biz dərhal bunu şirkətlə bölüşürük." Sözçü əlavə edib ki, polis idarəsi, məmurların robotaksilərlə təhlükəsiz şəkildə qarşılıqlı əlaqədə olmasını təmin etmək üçün "Tesla ilə fəal şəkildə əməkdaşlıq edir".
Kameralara Yansıyanlar
Kameralara yansıyan hadisələr qəzalarla nəticələnməyib və bir ekspert bəzilərinin təhlükəsizliyə diqqət yetirmək qərarını əks etdirdiyini bildirib.Prinston Universitetinin əməliyyat tədqiqatları və maliyyə mühəndisliyi professoru Alain Kornhauser elektron poçt vasitəsilə bildirib ki, "indiyə qədər hər şey qaydasındadır. Avtomobil vəziyyətlərlə çox yaxşı, hətta təcrübəli sürücülərdən də yaxşı öhdəsindən gəlib." O əlavə edib ki, məsələn, nəqliyyat axınının sürətindən aşağı sürətlə sürmək daha təhlükəlidir.
Tesla'nın bu sınağı qeyri-adi dərəcədə ictimaiyyətə açıqdır. Digər şirkətlər də oxşar problemlərlə üzləşiblər: Alphabet-in Waymo və General Motors-un Cruise şirkətləri Ostin küçələrində peyda olduqdan sonra öz yol qəzaları ilə yadda qalıblar. Şəhər rəsmiləri son iki ildə sakinlərin və səlahiyyətlilərin robotaksilərin yolun ortasında dayanaraq nəqliyyatı bloklaması, polis göstərişlərinə cavab verməməsi və təcili yardım vasitələri ilə yol bağlanmaları ilə məşğul ola bilməməsi barədə onlarla hadisə qeydə alıblar.
2023-cü ildə piyadanın iştirakı ilə baş verən ciddi qəza Cruise şirkətinin keçən il fəaliyyətini dayandırmasına səbəb olub. Waymo ABŞ-da insan təhlükəsizlik sürücüsü və ya avtomobil içi monitor olmadan ödənişli müştərilərə xidmət göstərən yeganə robotaksi xidmətidir. Bu ilin əvvəlində Ostində Uber vasitəsilə geniş ictimaiyyətə gedişlər təklif etməyə başlayıb.
Bu cür nəqliyyat texnologiyasının inkişafı avtomobil sənayesinin gələcəyi üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Musk illərdir ki, özü idarə olunan Teslaların yaxın zamanda istifadəyə veriləcəyi vədlərini yerinə yetirə bilməyib. Tesla bu xidməti məhdud sayda seçilmiş sərnişinlərə 4.20 dollar sabit ödənişlə təqdim edib. Xidmət geniş ictimaiyyət üçün əlçatan deyil və robotaksilər məhdud bir ərazidə fəaliyyət göstərir, çətin kəsişmələrdən və pis hava şəraitindən qaçırlar.
Sərnişinlər idarəetmə problemlərindən nadir hallarda ciddi narahatlıq hiss ediblər. Tesla'nın keçmiş proqram meneceri Farzad Mesbahi və onun sərnişini səfər zamanı "erkən düşmək" seçimini basıblar. Onun videosundan göründüyü kimi, avtomobil işıqforlu bir kəsişmədə dayanıb. Onlar tez avtomobildən düşərək səkiyə gediblər. Səfərdən sonra Mesbahinin "Avtomobil orada dayanmamalı olduğunu bilməliydi" dediyi eşidilir. Sərnişin isə "Təkmilləşdirmə imkanları var" deyə qeyd edib.
Texas Universitetinin nəqliyyat mühəndisliyi professoru Kara Kockelman bildirib ki, bu, "əksər şirkətlərin rahatlıqla qarşılamayacağı" bir nümunədir və o, yol hərəkəti səhvlərindən təəccübləndiyini əlavə edib. "İnsanları altı zolaqlı yolun ortasında və ya intensiv kəsişmənin kənarında, trafikin əks istiqamətdə getdiyi zaman düşürmək olduqca təhlükəlidir. Onlar bunu əsla etmək və ya kameraya düşmək istəməzdilər," o deyib.