Qadın Məhbuslara Qarşı Ayrıseçkilik və Sıxlıq Problemi
Həbsdə olan "Abzas Media" əməkdaşı Elnarə Qasımova, saxlanıldığı Bakı İstintaq Təcridxanasında qadın məhbuslarla rəftar barədə məktub yazıb. Elnarə Qasımovanın məktubunda təcridxananın fiziki şəraitindən və qadınlara qarşı mövcud münasibətdən bəhs edilir. Bildirilir ki, Bakı İstintaq Təcridxanasının 8 korpusundan hər biri 3 mərtəbəli olsa da, qadınlar üçün yalnız bir mərtəbə ayrılıb.
Kişi məhbusların saxlandığı mərtəbələrdə say maksimum 100 nəfər təşkil etdiyi halda, qadınlar üçün ayrılan cəmi bir mərtəbədə bəzən 150-200 nəfər yerləşdirilir. Bu, ciddi sıxlığa, yer və yataq çatışmazlığına səbəb olur. Qadın məhbuslar yaranan çətinliklərlə mübarizə aparmalı olurlar və etiraz etdikdə nəzarətçilərdən "Özünüzü kişilərə göstərirsiniz?" reaksiyasını alırlar.
Geyim, Davranış və Şəxsi Yazışmalara Müdaxilə
Qadın məhbusların geyimi, makiyajı, davranış tərzi və hətta danışıq tonu belə qadın nəzarətçilər tərəfindən tənzimlənir. Bakı İstintaq Təcridxanasında mərtəbələrin dəhlizlərinin ortası açıq olduğundan, bir mərtəbədəki danışıqlar digərlərinə asanlıqla eşidilir. Qadınların səsi yüksələn kimi, nəzarətçilər dərhal "Ayıbdır, kişilər eşidir" deyə xəbərdarlıq edirlər. Bu şəraitdə qadınların hər hərəkəti "kişi gözü ilə" qiymətləndirilir.
Qadın məhbusların dizdən yuxarı ətəklə və ya bədənə kip oturan şalvarla görünməsi halında, nəzarətçilər sərt reaksiyalar verərək "Bu, nə geyimdir? Kişilər var", "Uzun geyin, kişilər var", "Pomadan çox deyil? Kişilər var" kimi ifadələrlə narazılıqlarını bildirirlər. Məhbuslar kameralarına qaytarılır və geyimləri "kişilərin tələblərinə" uyğunlaşdırılır. Elnarə Qasımova həmçinin qeyd edir ki, qadınların kişilərə yazdığı məktublar müsadirə edilir, oxunur və bütün təcridxana ərazisində məsxərəyə qoyulur.
Rəhbərliyin Etinasızlığı və Fiziki Zorakılıq İddiaları
Məhbuslara rəhbərliyin münasibəti də narazılıq doğurur. Bakı İstintaq Təcridxanasının rəisi Elnur İsmayılovun qadınların saxlandığı korpusa nadir hallarda baş çəkdiyi qeyd olunur. Rəis müavinləri Cavid Güləliyev və Əhəd Abdiyev də qadın məhbusların geyim və makiyajına müdaxilə edirlər. Hətta Güləliyevin qadın nəzarətçilərlə kobud davrandığı da bildirilir.
Daha ciddi iddialar digər rəis müavini Arif Heydərov barəsindədir. Onun qadınlara qarşı fiziki zorakılıq tətbiq etdiyi, yumruq və təpik vurduğu, təhqiramiz ifadələr işlətdiyi iddia edilir. Bu cür hərəkətlərlə bağlı şikayətlərə baxmayaraq, nə təcridxana daxilində araşdırma aparılıb, nə də prokurorluq tərəfindən təhqiqat başladılıb. Bu cəzasızlıq halları zorakılıq hərəkətlərinin artmasına şərait yaradır.
Bu cür hallar insan hüquqları prinsiplərinə ziddir və ciddi narahatlıq doğurur.
8 Mart Təbriklərinin Acı Ziddiyyəti
Bütün bu neqativ rəftara baxmayaraq, Bakı İstintaq Təcridxanası rəhbərliyi və Ədliyyə Nazirliyi hər il 8 Mart Beynəlxalq Qadınlar Günündə qadın məhbuslara qızılgül və kosmetika hədiyyə edir. Elnarə Qasımova bu jesti il boyu onlara qarşı göstərilən tikanlı münasibətdən sonra gələn bir jest kimi qiymətləndirir. "Dostunuz", "qardaşınız" kimi ifadələrlə başlayan təbriklər kameraları dolaşır, lakin bu qızılgüllər solmadan təcridxanadakı alçaldıcı davranışlar yenidən başlayır.
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz