Tramp Əmək Statistikası Bürosuna yeni rəhbər təyin etdi

Bu məqalədəki müzakirə çox maraqlıdır. E.J. Antoninin Əmək Statistikası Bürosuna yeni rəhbər təyin edilməsi ilə bağlı suallarınız tam yerindədir. Belə mühüm bir təyinatın arxasında duran iqtisadi strategiyanı anlamaq həqiqətən də vacibdir. Qeyd etdiyiniz kimi, adətən belə vəzifələrə analitik qabiliyyəti və dövlət idarəçiliyində təcrübəsi olan şəxslər seçilir. "Heritage Foundation" kimi düşüncə mərkəzləri ilə əlaqəli bir namizədin irəli sürülməsi, Əmək Statistikası Bürosunun hesabat metodologiyasında gözlənilən dəyişikliklərə işarə edə bilər. Avropa ölkələrinin metodologiyaları ilə müqayisə məsələsi də diqqət çəkicidir. Bu təyinatın ölkənin iqtisadi siyasətinə necə təsir edəcəyini izləmək maraqlı olacaq. Təşəkkürlər, bu mövzuda dərin düşüncələrə yol açan şərh üçün.

Sizin şərhiniz çox dəyərlidir və əmək statistikası kimi mühüm bir sahədə baş verən siyasi təyinatların təsirləri barədə ciddi bir məsələyə toxunur. Yeni rəhbərin təyin edilməsinin yalnız bir vəzifə dəyişikliyi deyil, həm də statistik məlumatların bütövlüyünü təmin etmək baxımından əhəmiyyətini düzgün vurğulamısınız. Sizin qeyd etdiyiniz kimi, siyasi mənsubiyyətdən və ya hansısa qurumla əlaqədən asılı olmayaraq, peşəkarlıq, qərəzsizlik və təcrübə ən vacib amillərdir.

Sizin sualınız, yəni belə mühüm bir qurumun rəhbərliyini təyin edərkən, namizədlərin siyasi ideologiyasından daha çox statistik metodologiya və iqtisadi analiz sahəsindəki səriştələrini qiymətləndirəcək müstəqil bir mexanizmin mövcud olub-olmaması, əslində hesabatlılıq və qərəzsizlik prinsipinə necə əməl ediləcəyi ilə bağlı fundamental bir məsələdir. Bu, siyasi təyinatların elmi obyektivliklə necə uzlaşdırıla biləcəyi barədə düşünməyə vadar edir. ABŞ prezidenti Donald Trampın bu təyinatı fonunda, bu cür bir müstəqil qiymətləndirmə mexanizminin olub-olmaması və ya olmalı olması müzakirəsinə yol açması təbiidir.

Bu şərhə cavab vermək üçün bir təlimat tərtib etmək istəyirəm. Məqalə "Tramp Əmək Statistikası Bürosuna yeni rəhbər təyin etdi" başlığı ilədir.

Orijinal şərh: "Tramp administrasiyasının Əmək Statistikası Bürosuna (BLS) yeni rəhbər təyin etməsi ilə bağlı xəbər diqqət çəkicidir, lakin təyinatın "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar düşüncə mərkəzləri ilə bağlılığı, dövlət qurumlarının idarə edilməsində siyasi ideologiyanın artan rolunu əks etdirən daha geniş bir tendensiyanın tərkib hissəsi ola bilər. Bu cür təyinatlar, məlumatların toplanması və təqdim edilməsində obyektivlik və elmi yanaşmaya neytral statusu qorumaq əvəzinə, konkret siyasi gündəmlərə xidmət etmək məqsədi güdüb-güdülmədiyi barədə suallar yaradır. Belə bir dəyişiklik, gələcəkdə əmək bazarı, işsizlik və inflyasiya kimi mühüm iqtisadi göstəricilərin təhlilinin obyektivliyinə necə təsir edəcək?"

Mənim cavabım "analytical" üslubda olmalı və məqalənin əsas mövzusu olan "Trump"un rolunu nəzərə almalıdır.

Cavabda bu məqamları vurğulamaq istərdim:

* Təyin olunan şəxsin "Heritage Foundation" ilə əlaqəsi və bunun siyasi ideologiyanın dövlət qurumlarına təsiri barədə irəli sürülən arqument.
* Məlumatların obyektivliyi və elmi yanaşmanın qorunması ilə bağlı narahatlıqlar.
* Bu təyinata görə BLS-nin hesabatlarının, xüsusilə də işsizlik və inflyasiya kimi əsas iqtisadi göstəricilərin gələcək təhlilində yarana biləcək dəyişikliklər.

Bu baxımdan, cavabım siyasi təyinata yanaşmanın metodologiyasını, eləcə də bunun iqtisadi təhlillərin qərəzsizliyinə potensial təsirini əhatə etməlidir.

Sizə 'Tramp Əmək Statistikası Bürosuna yeni rəhbər təyin etdi' başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: 'Bu təyinatın təkcə bir bürokratiya dəyişikliyi olub-olmadığı, yoxsa prezidentin istehlakçı qiymət indeksi (CPI) kimi kritik iqtisadi göstəricilərin hesablanması metodologiyasına təsir göstərmək cəhdi ilə əlaqədar olub-olmadığı maraqlıdır.Əgər belədirsə, bu, inflyasiyanın real səviyyəsini gizlətmək və ya idarə etmək üçün hökumətin statistik məlumatları manipulyasiya etməsi tendensiyasının daha geniş bir təzahürü ola bilər. Belə bir tendensiya yaranarsa, o, real gəlirlərin azalmasına, pensiya fondlarının dəyərinin itməsinə və maliyyə qərarlarının yanlış qəbul edilməsinə gətirib çıxara bilər. Belə bir strategiya, uzunmüddətdə ictimai etimadı və iqtisadi proqnozların etibarlılığını necə təsir edə bilər?'. Bu şərഹിə 'critical' üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu ('Trump') nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

Şərhinizə görə təşəkkür edirəm. Bu təyinatın Əmək Statistikası Bürosunun müstəqilliyi və etibarlılığı baxımından yaratdığı suallar çox yerindədir. Yeni rəhbərin siyasi mənsubiyyətinin büronun işinə necə təsir edəcəyi, xüsusilə də statistik məlumatların obyektivliyinin qorunması baxımından vacib bir məsələdir. Bu məsələlər ətrafında aparılacaq müzakirələr, gələcəkdə dövlət statistika orqanlarının qərəzsizliyini təmin etmək üçün lazımi mexanizmlərin müəyyən edilməsinə kömək edəcək.

Bu məqalədə E.J. Antoniinin Əmək Statistikası Bürosunun rəhbəri təyin edilməsinin səbəbləri və onun keçmişi haqqında məlumat verilir. Müəllif tərəfindən təqdim olunan məlumatlar, əvvəlki komissarın zəif iş hesabatı səbəbindən vəzifəsindən azad edilməsi və Antoniinin mühafizəkar "Heritage Foundation" düşüncə mərkəzi ilə əlaqəsi kimi məqamları vurğulayır. Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: "Heritage Foundation" kimi təşkilatların siyasətə təsiri və ya bu təyinatın müəyyən bir siyasi gündəmi necə təmsil edə biləcəyi barədə daha ətraflı bir analiz varmı? Yəni, bu təyinatın əmək statistikası sahəsində hansı spesifik dəyişikliklərə gətirə biləcəyi, yaxud hansısa bir qrupun maraqlarına xidmət edib-etmədiyi barədə əlavə məlumat olsaydı, məqalə daha dolğun olardı.

Bu təyinatın, yəni E.J. Antoninin Əmək Statistikası Bürosunun rəhbəri vəzifəsinə namizəd göstərilməsinin hansı daha geniş iqtisadi strategiyanın bir hissəsi olduğunu anlamaq çətin olur. Adətən, belə bir post üçün namizədlərin analitik qabiliyyətləri və dövlət idarəçiliyində təcrübəsi önə çəkilər. "Heritage Foundation" kimi düşüncə mərkəzləri ilə əlaqəli şəxslərin təyinatı, büronun indiyədək tətbiq etdiyi metodologiya və hesabat prinsiplərində hansısa bir dəyişikliyin qaçılmaz olduğunu göstərə bilər. Bu, Avropa ölkələrində müşahidə olunan məşğulluq göstəricilərinin hesaba alınma metodologiyalarından nə dərəcədə fərqlənəcək və ya yaxın olacaq?

Bu təyinat, 1990-cı illərin əvvəllərində Clinton administrasiyasının Əmək Statistika Bürosuna (BLS) namizəd göstərdiyi qərarını xatırladır. O zaman da büroya kimin rəhbərlik edəcəyi, xüsusilə də elmi hesabatların müstəqilliyinə təsir edə biləcəyi məsələsi müzakirə mövzusu idi. Gündəmdə olan namizəd, xarici bir təşkilatın təmsilçisi idi ki, bu da BLS-in daxili işlərinə müdaxilə olacağı ehtimalını gücləndirirdi.

Həmin dövrdəki əsas narahatlıq, siyasi təzyiq altında hazırlanacaq statistik məlumatların etibarlılığı ilə bağlı idi. Müşahidəçilər, müstəqil bir qurum kimi BLS-in nüfuzunun qorunması üçün namizədin keçmiş təcrübəsinin və dəyərlərinin önəmini vurğulayırdılar. E.J. Antoninin "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar bir düşüncə mərkəzi ilə əlaqəsi olması, bu gün də eyni müzakirələrin aktuallığını qoruduğunu göstərir.

O vaxtdan çıxarılan dərslərdən biri, bürokratik və ya elmi qurumların rəhbərliyinə edilən təyinatların, xüsusilə də obyektivliyi ilə tanınanların, yalnız şəxsi keyfiyyətlərinə görə deyil, həm də gətirə biləcəkləri siyasi və ya ideoloji təsirlərə görə də qiymətləndirilməli olduğudur. O zaman BLS-in təyinatları, məlumatların qərəzsizliyi və ictimai etibarı arasındakı gərginliyi bir daha ortaya qoymuşdu. Hazırkı vəziyyətdə, Antoninin təyinatı, bu tarixi kontekstdə dəyərləndirilməli və eyni arqumentlərin yenidən gündəmə gəlməsinə səbəb ola bilər.

Bu təyinatın büronun fəaliyyətinə təsiri barədə ətraflı məlumat olsa da, yeni rəhbərin potensial olaraq mühafizəkar bir qurumla əlaqəli olması, statistik məlumatların siyasi təsirlərdən azad olması prinsipinə necə təsir edə bilər? Bu məqamda, siyasi mənsubiyyətdən kənar, müstəqil ekspertlərdən ibarət bir məsləhət şurasının yaradılması, statistik məlumatların obyektivliyini təmin etmək üçün faydalı ola bilərmi?

Antoninin namizədliyinin, xüsusilə də onun "Heritage Foundation" kimi bir təşkilatla əlaqəsinin Əmək Statistikası Bürosunun (BLS) müstəqilliyi və siyasi təsirdən uzaq olması prinsipinə necə təsir edəcəyi barədə daha ətraflı məlumat verilsəydi, yaxşı olardı. BLS-nin qərərsiz və etibarlı məlumat təqdim etməsi cəmiyyət üçün vacibdir. Antoninin bu rolda hansı siyasət prioritetlərinə malik olacağı və ya keçmiş fəaliyyətinin bu prinsipə uyğunluğu barədə spekulyasiyalar yerinə, onun bu mövzularda dəqiq mövqeyini öyrənmək maraqlı olardı.

Məqalədəki iddia, əvvəlki komissarın "gözləniləndən zəif iş hesabatına görə" vəzifəsindən azad edilməsi ilə bağlıdır. Bu ifadə olduqca qısadır və bu "zəif iş hesabatının" hansı göstəricilərə əsaslandığı, bu qiymətləndirmənin obyektivliyi və ya bu təyinata qədərki siyasi fonu barədə ətraflı məlumat vermir. Mümkünsə, bu barədə daha çox detallı məlumat və ya bu iddia üçün istifadə olunan mənbələri göstərə bilərsinizmi?

Bu təyinatla bağlı məlumatlar maraqlıdır, xüsusilə də əvvəlki rəhbərin vəzifəsindən azad edilməsi fonunda. "Heritage Foundation" kimi təşkilatlarla əlaqəsi olan bir mütəxəssisin təyinatı, ABŞ-ın əmək bazarı siyasətlərinin gələcək istiqaməti barədə fikir verir. Bu cür təyinatlar, ümumilikdə, işsizlik nisbətlərinin hesablanması, əmək haqqı tendensiyaları və işçi hüquqlarının qorunması kimi fundamental iqtisadi göstəricilərin necə qiymətləndiriləcəyi ilə bağlı suallar doğurur. Belə bir dəyişiklik, son illərdə müşahidə olunan qeyri-bərabərliyin artması və iqtisadi narahatlıqların fonunda, əmək statistikalarının şərh olunmasında və istifadə olunmasında hansı yeni yanaşmaların tətbiq ediləcəyinə dair bir göstəricimi ola bilər?

Məqalədə Donald Trampın Əmək Statistikası Bürosuna yeni rəhbər təyin etdiyi E.J. Antoninin təyinatından bəhs edilir. Bu təyinatın əvvəlki komissarın zəif iş hesabatına görə vəzifəsindən azad edilməsi ilə əlaqələndirilməsi diqqət çəkir. Bununla belə, Antoninin "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar bir düşüncə mərkəzi ilə əlaqəli olması, onun bu vəzifədə necə fəaliyyət göstərəcəyi barədə suallar doğurur. Əgər "Heritage Foundation"un iqtisadi siyasətləri əmək statistikalarına təsir edəcəksə, bu, büronun müstəqilliyi və obyektivliyi üçün risk yarada bilərmi? Bu məsələnin bir qədər dərinə araşdırılması faydalı olardı.

Məqalə, ABŞ-da əmək statistikası sahəsindəki siyasi təyinatların obyektivliyi barədə əsaslı suallar qaldırır. E.J. Antoninin "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar bir qurumla əlaqəsi, onun rəhbər təyin ediləcəyi büronun hesabatlarının qərəzsizliyinə şübhələr yaradır. Bu cür təyinatların, xüsusən də siyasi motivasiyalı olduğu təqdirdə, statistik məlumatların etibarlılığına xələl gətirə biləcəyi açıqdır. Bununla belə, bu təyinatın effektivliyini dəyərləndirmək üçün Antoninin özünün dəqiqlik və qərəzsizlik standartlarına necə riayət edəcəyini görmək lazımdır. Bəlkə də, bu təyinat, siyasi mənsubiyyətdən asılı olmayaraq, əmək statistikalarının daha etibarlı və obyektiv şəkildə təqdim edilməsi üçün bir təkan ola bilər. Ancaq, bu məqsədin reallaşması üçün büronun işinə ciddi nəzarət və hesabatlılıq mexanizmlərinin gücləndirilməsi vacibdir.

Məqalədə qeyd olunan "Heritage Foundation" kimi düşüncə mərkəzlərindən gələn namizədlərin qərəzli informasiya təqdim etmə ehtimalı ilə bağlı narahatlıqlar anlaşılır. Lakin, bu cür təyinatların eyni zamanda dövlət idarəçiliyində müxtəlif ideoloji baxışların təmsil olunmasına və daha balanslı qərarlar qəbul edilməsinə necə töhfə verə biləcəyi də nəzərə alınmalıdır. E.J. Antoninin öz təcrübəsini və "Heritage Foundation" daxilindəki fəaliyyətini Əmək Statistikası Bürosunun işinə obyektivliyi təmin etmək üçün necə yönləndirə biləcəyi barədə düşünmək maraqlıdır.

Məqalədə əmək statistikası sahəsindəki siyasi təyinatların potensial təsirlərinə toxunulması vacibdir. Lakin, yeni rəhbərin təyin edilməsinin uzunmüddətli nəticələri barədə düşünərkən, bunun yalnız bir idarənin rəhbərliyini dəyişmək deyil, həm də statistik məlumatların toplanması, təhlili və ictimaiyyətin məlumatlandırılması proseslərinin bütövlüyünü təmin etmək baxımından əhəmiyyəti vurğulanmalıdır. Yeni rəhbərin siyasi mənsubiyyətindən və ya hansısa düşüncə mərkəzi ilə əlaqəsindən asılı olmayaraq, onun peşəkarlığı, qərəzsizliyi və bu sahədəki təcrübəsi daha fundamental məsələlərdir. Bəs, bu cür mühüm bir qurumun rəhbərliyini təyin edərkən, namizədlərin siyasi ideologiyasından daha çox, onların statistik metodologiya və iqtisadi analiz sahəsindəki səriştələrini qiymətləndirəcək müstəqil bir mexanizm mövcud ola bilərdimi?

Tramp administrasiyasının Əmək Statistikası Bürosuna yeni rəhbər təyin etməsi, qeyd olunduğu kimi, əvvəlki rəhbərin istefasından sonra baş verən bir dəyişiklikdir. Bu təyinatın diqqət çəkən tərəfi, yeni namizədin "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar düşüncə mərkəzləri ilə əlaqəli olmasıdır. Bu tendensiya, bir sıra digər qurumların rəhbərliklərinə də baxış bucağı etibarilə oxşar şəxslərin təyin edilməsi ilə paralellik göstərir. Bu cür təyinatlar, büronun gələcəkdəki iş hesabatlarının metodologiyasına və prioritetlərinə necə təsir edə bilər? Xüsusilə, bu təyin olunan şəxsin institusional baxışları, əhalinin gəlir bölgüsü, işsizlik səviyyəsi və ya fəhlə təşkilatlarının gücü kimi məsələləri əhatə edən əmək statistikalarının təhlili və təqdimatında nə kimi dəyişikliklərə səbəb ola bilər? Bu strategiya, uzunmüddətdə ABŞ iqtisadiyyatının müxtəlif sektorlarında əmək bazarının və sosial bərabərsizliyin gələcək tendensiyalarını necə formalaşdıracaq?

Tramp administrasiyasının Əmək Statistikası Bürosuna E.J. Antonini kimi bir şəxsi namizəd göstərməsi diqqət çəkir. Bu təyinatın, əvvəlki komissarın "gözləniləndən zəif iş hesabatı" səbəbilə vəzifəsindən azad edilməsindən sonra baş verməsi, büronun fəaliyyəti barədə ciddi suallar doğurur. Xüsusilə "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar bir düşüncə mərkəzi ilə əlaqəli keçmişə sahib birinin bu kritik vəzifəyə gətirilməsi, gələcəkdə bu büronun hazırlayacağı əmək bazarı statistikalarının obyektivliyi və müstəqilliyi barədə ciddi şübhələr yaradır. Tarixən, belə dövlət qurumlarının siyasi təsirlərdən uzaq saxlanması, iqtisadi siyasətlərin düzgün formalaşdırılması üçün fundamental sayılmışdır. Məsələn, Avropa ölkələrində Statistika Bürolarının müstəqilliyini təmin edən hüquqi mexanizmlər, ABŞ-dakından fərqli olaraq daha sərt çərçivələrə malikdir. Bu təyinata baxarkən, Antoninin əmək statistikası sahəsindəki peşəkar təcrübəsindən daha çox, onun siyasi baxışlarının bu sahənin gələcək istiqamətini necə formalaşdıracağı barədə düşünmək yerinə düşər. Bu, nəticədə iqtisadi trendlərin necə şərh olunacağına və bununla bağlı dövlət siyasətlərinin necə tənzimlənəcəyinə birbaşa təsir göstərə bilər. Bu cür təyinatlar fonunda, büronun gələcəkdə təqdim edəcəyi rəqəmlərin həqiqəti nə dərəcədə əks etdirəcəyini necə qiymətləndirə bilərik?

Bu təyinatla bağlı məqalə, Əmək Statistikası Bürosunun gələcək fəaliyyətinə dair narahatlıqları qabartmaqla yanaşı, mühüm bir sualı da gündəmə gətirir: dövlət idarəçiliyində "siyasi mənsubiyyətin" texniki bilik və təcrübəyə önəm verilməsinə təsir dərəcəsi nə qədər olmalıdır? Xüsusilə, büro kimi qeyri-siyasi, rəqəmlərə və faktlara əsaslanan bir qurumda rəhbərliyin keyfiyyətləri hansı meyarlara görə qiymətləndirilməlidir? Yəni, mühafizəkar düşüncə mərkəzindən gələn birinin təyinatı, mütləqən büronun müstəqilliyinə və obyektivliyinə xələl gətirəcəyi mənasına gəlirmi, yoxsa bu cür təyinatlar zamanla peşəkarlaşma ilə birləşə bilərmi?

Tramp administrasiyasının Əmək Statistikası Bürosuna (BLS) yeni rəhbər təyin etməsi ilə bağlı <a href="https://az24saat.org/" target="_blank" rel="noopener noreferrer">xəbər</a> diqqət çəkicidir, lakin təyinatın "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar düşüncə mərkəzləri ilə bağlılığı, dövlət qurumlarının idarə edilməsində siyasi ideologiyanın artan rolunu əks etdirən daha geniş bir tendensiyanın tərkib hissəsi ola bilər. Bu cür təyinatlar, məlumatların toplanması və təqdim edilməsində obyektivlik və elmi yanaşmaya neytral statusu qorumaq əvəzinə, konkret siyasi gündəmlərə xidmət etmək məqsədi güdüb-güdülmədiyi barədə suallar yaradır. Belə bir dəyişiklik, gələcəkdə əmək bazarı, işsizlik və inflyasiya kimi mühüm iqtisadi göstəricilərin təhlilinin obyektivliyinə necə təsir edəcək?

Donald Trampın Əmək Statistikası Bürosuna yeni rəhbər təyin etməsi, Vilyam H. Taftın 1910-cu ildə ABŞ əmək naziri olaraq Çarlz Neftini təyin etməsini xatırladır. Hər iki halda, prezidentlər müvafiq qurumlara öz siyasi baxışlarını əks etdirən şəxsləri gətirməyə çalışmışlar. Taftın təyinatı, işçi hüquqlarının qorunması sahəsində dövlətin rolunu gücləndirmək məqsədi daşıyırdısa, Trampın təyinatı daha çox bürokratik idarəçiliyi və iqtisadi siyasətlə bağlı öz prioritetlərini önə çəkmək cəhdi kimi görünür. Keçmişdəki bu təyinatdan öyrəniləcək dərs, təyinatların yalnız siyasi deyil, eyni zamanda dövlət idarəçiliyinin effektivliyi baxımından da vacib olmasıdır. Antoninin təyinatı zamanı, onun "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar bir qurumla əlaqəsinin olması, onun rəhbərliyi altında Əmək Statistikası Bürosunun fəaliyyətinin necə istiqamətlənəcəyi barədə suallar doğurur. Bu vəziyyətin keçmişdən fərqi ondadır ki, hazırkı iqtisadi və sosial şərait daha mürəkkəbdir və büronun fəaliyyətinə dair ictimai gözləntilər də fərqlidir.

Tramp administrasiyasının Əmək Statistikası Bürosuna yeni rəhbər təyin etməsi məqamında, bu təyinatın daha geniş bir iqtisadi və sosial kontekstdə necə dəyərləndirilə biləcəyi maraqlıdır. Xüsusilə, E.J. Antoninin "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar düşüncə mərkəzi ilə əlaqəsi diqqət çəkir. Tarixən, bu kimi qurumlarla əlaqəli şəxslərin iqtisadi siyasətlərə təsiri müxtəlif olmuşdur. Bəzi hallarda bu, müəyyən bir ideologiyanın aparıcı mövqeyə gətirilməsi kimi qəbul edilə bilər.

Məsələn, əvvəlki administrasiyalar dövründə, bürokratik vəzifələrə təyin olunan şəxslərin seçimi zamanı daha mərkəzə yaxın və ya elmi yanaşma üstünlük təşkil edə bilirdi. Bu da müəyyən bir vahidlik və ya təxmin edilən siyasət davamlılığı gətirirdi. Digər ölkələrdə də bu cür təyinatlar zamanı, siyasi baxışlardan daha çox texniki bilik və müstəqillik ön plana çıxır. Əmək statistikası kimi sahələrdə isə, obyektiv məlumatların toplanması və təhlili böyük əhəmiyyət kəsb edir. Büronun rəhbərinin mühafizəkar düşüncə mərkəzi ilə əlaqəsi, gələcəkdə statistik məlumatların təqdim olunması və ya yozulması ilə bağlı hansısa bir meylin olub-olmayacağı sualını yaradır.

Bu baxımdan, Antoninin rəhbərliyi altında Əmək Statistikası Bürosunun fəaliyyətinin əvvəlki dövrlərlə, xüsusilə də onun sələfinin fəaliyyəti ilə müqayisəsi, həmçinin digər inkişaf etmiş ölkələrin bu sahədəki təcrübələri ilə qiyaslanması, onun siyasətlərinin hansı istiqamətdə formalaşacağına dair daha aydın təsəvvür yarada bilər. Əmək bazarı haqqında obyektiv və qərəzsiz məlumat əldə etmək hər zaman vacibdir. Beləliklə, bu təyinatın müstəqil və elmi araşdırmalara nə qədər dəstək verəcəyini zaman göstərəcək.

Bu təyinat mənə 2009-cu ildə Obama administrasiyasının İşçi Statistikaları Bürosuna (BLS) yeni rəhbər təyin etməsini xatırladır. O zaman da bir sıra dəyişikliklər gözlənilirdi, çünki əvvəlki rəhbərin fəaliyyəti müəyyən narazılıqlara səbəb olmuşdu. Hər iki halda da, yeni rəhbər təyinatı ilə büronun fəaliyyətinin effektivliyini artırmaq və siyasi prioritetlərə uyğunlaşdırmaq məqsədi güdülmüşdür.

Ancaq bu təyinatlar arasında əsas fərq, Trampın "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar bir düşüncə mərkəzi ilə əlaqəli bir namizədi irəli sürməsidir. Obama dövründə təyinatlar daha çox akademik və ya iqtisadi tədqiqat mərkəzlərindən olan şəxslərə yönəlmişdi. Bu fərq, təyin olunan şəxsin büronun araşdırmalarının istiqamətini və ümumiyyətlə, əmək bazarı ilə bağlı məlumatların təqdim edilmə tərzini necə təsir edəcəyi sualını ortaya çıxarır. Keçmiş təcrübələr göstərir ki, siyasi mənsubiyyəti güclü olan və ya müəyyən siyasi ideologiyaya bağlı şəxslərin bu cür mühüm statistik orqanlara rəhbər təyin edilməsi, statistikanın obyektivliyi barədə müzakirələrə səbəb ola bilər.

Bu təyinatın Əmək Statistikası Bürosunun (BLS) gələcək fəaliyyətinə təsiri barədə verilən məlumatlar maraqlıdır. Antoninin "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar bir qurumla əlaqəsi, onun BLS-dəki yanaşmasının mövcud administrasiyanın iqtisadi siyasətlərini əks etdirəcəyi ehtimalını gücləndirir. Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: BLS-nin əsas funksiyalarından biri obyektiv və qərərsiz məlumat toplamaq və yaymaqdır. Əgər yeni rəhbər siyasi baxışlarını bu prosesə daxil edərsə, bu, büronun etibarlılığına və verilən rəqəmlərin qərəzsizliyinə xələl gətirə bilər. Bu cür bir vəziyyətdə, işsizlik, inflyasiya və digər mühüm iqtisadi göstəricilər haqqında ictimaiyyətin və siyasətçilərin məlumat əldə etməsinə xidmət edən bir qurumun siyasi manipulyasiya alətinə çevrilməsi riski yaranırmı?

Bu təyinat maraqlıdır, çünki əmək statistikası sahəsindəki siyasi rəhbərliyin dəyişkənliyini xatırladır. Məsələn, Karter administrasiyası dövründə də Əmək Statistikası Bürosunun rəhbərliyinə edilən dəyişikliklər bənzər mübahisələrə səbəb olmuşdu. O vaxtkı rəhbər, statistikanın siyasi təsirlərdən uzaq olmalı olduğunu müdafiə edərkən, administrasiya büronun hesabatlarının hökumətin iqtisadi siyasətinə daha uyğun olmasını tələb edirdi. Bu da eynilə hazırkı vəziyyətdə də Antoninin "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar düşüncə mərkəzi ilə əlaqəsinin təyinatın potensial istiqaməti barədə suallar doğurması kimi şərh oluna bilər. Keçmiş təcrübə göstərir ki, belə təyinatlar statistik məlumatların obyektivliyi və hökumətin siyasətinə təsiri baxımından gərginlik yarada bilər. Bu təyinatın nəticəsi, Antoninin büronun işinə necə yanaşacağından və hesabatların necə təqdim olunacağından asılı olacaq.

Müəllif qeyd edir ki, yeni rəhbər namizədinin "Heritage Foundation" kimi bir mühafizəkar qurumla əlaqəsi var. Bu, onun Əmək Statistikası Bürosuna təyinatının, əvvəlki komissarın zəif iş hesabatına görə vəzifəsindən azad edilməsi kontekstində siyasi məqsədlər daşıya biləcəyi ehtimalını gücləndirir. Lakin, gəlin bu vəziyyətin başqa bir mümkün izahını da nəzərdən keçirək. Bəlkə də bu təyinat, əmək bazarı ilə bağlı məlumatların təhlilində yeni, fərqli bir yanaşma gətirmək məqsədi daşıyır. "Heritage Foundation" kimi bir qurumda təcrübə qazanmış birinin, büronun hesabatlarını daha obyektiv və ya ən azından fərqli bir perspektivlə dəyərləndirmək potensialı ola bilər. Belə bir şəxs, yalnız mövcud tendensiyaları təsdiqləmək əvəzinə, iqtisadiyyatın mənzərəsini yenidən formalaşdıra biləcək qeyri-ənənəvi amilləri də nəzərə ala bilərmi?

Bu təyinatın fonunda, Əmək Statistikası Bürosu kimi mühüm bir dövlət qurumunun rəhbərliyinin siyasi baxışlar əsasında dəyişdirilməsi, müstəqil statistik qurumların hökumət təsirlərinə qarşı davamlılığı barədə daha geniş bir müzakirəni gündəmə gətirir. Tarixən, bu cür qurumların obyektivliyi və elmi yanaşması qanunvericilik və iqtisadi siyasətlər üçün etibarlı məlumat tədarük etmək baxımından əsas hesab olunub. Yeni rəhbərin "Heritage Foundation" kimi mühafizəkar bir təşkilatla əlaqəsi, büronun metodologiyasına və hesabatlarının şərhinə təsir edə bilərmi? Bu, iqtisadi vəziyyətin qiymətləndirilməsində istifadə olunan əsas göstəricilərin (məsələn, işsizlik, inflyasiya, əmək haqqı) etibarlılığını necə dəyişdirə bilər? Gələcəkdə bu cür təyinatlar, dövlət statistikasının qərəzsizliyini təmin etmək üçün hansı mexanizmlərin tətbiq olunmasını zəruri edəcək?

Bu təyinatın təkcə bir bürokratiya dəyişikliyi olub-olmadığı, yoxsa prezidentin istehlakçı qiymət indeksi (CPI) kimi kritik iqtisadi göstəricilərin hesablanması metodologiyasına təsir göstərmək cəhdi ilə əlaqədar olub-olmadığı maraqlıdır. Əgər belədirsə, bu, inflyasiyanın real səviyyəsini gizlətmək və ya idarə etmək üçün hökumətin statistik məlumatları manipulyasiya etməsi tendensiyasının daha geniş bir təzahürü ola bilər. Belə bir tendensiya yaranarsa, o, real gəlirlərin azalmasına, pensiya fondlarının dəyərinin itməsinə və maliyyə qərarlarının yanlış qəbul edilməsinə gətirib çıxara bilər. Belə bir strategiya, uzunmüddətdə ictimai etimadı və iqtisadi proqnozların etibarlılığını necə təsir edə bilər?

Bu təyinat, təkcə Əmək Statistikası Bürosunun rəhbərliyindəki bir dəyişiklik deyil, həm də məlumatların təhlili və təqdimatına dair hökumətin yanaşmasının simvolik bir göstəricisi ola bilər. "Heritage Foundation" kimi bir təşkilatla əlaqəsi olan birinin bu cür bir vəzifəyə gətirilməsi, büronun müstəqilliyi və elmi obyektivliyi haqqında suallar yaradır. Tarixən, əmək statistikaları qərar qəbuletmə prosesində mühüm rol oynamışdır; bu cür bir vəzifəyə təyin olunan şəxsin siyasi baxışlarının büronun hesabatlarının interpretasiyasına necə təsir edəcəyi narahatlıq doğurur. Belə bir vəziyyətdə, əmək bazarı haqqında obyektiv məlumatların əlçatanlığı və etibarlılığı gələcəkdə necə təmin ediləcək?