İqtisadiyyat 05.09.2025

Tramp yapon avtomobil rüsumlarını endirdi: Asiya-Sakit Okean bazarları yüksəlişlə açıldı

Tramp yapon avtomobil rüsumlarını endirdi: Asiya-Sakit Okean bazarları yüksəlişlə açıldı

ABŞ-Yaponiya Sazişi: Avtomobil İdxal Rüsumu Endirildi

Asiya-Sakit Okean bazarları cümə günü yüksəlişlə açılıb. Bu yüksəlişə səbəb ABŞ prezidenti Donald Trampın cümə axşamı Yaponiya avtomobillərinə tətbiq edilən idxal rüsumunu 27,5%-dən 15%-ə endirən icra sərəncamını imzalaması olub. Sərəncam həmçinin Yaponiyanın ABŞ layihələrinə 550 milyard dollarlıq investisiya qoyuluşu barədə razılaşmanı təsdiqləyib.

Asiya-Sakit Okean Bazarları Yüksəlişdə

Yaponiya bazarlarında, ölkənin iyul ayında ev təsərrüfatlarının xərclərinin illik müqayisədə 1,4% artdığı açıqlandıqdan sonra, Nikkei 225 indeksi 1,39%, Topix isə 0,86% artıb. Cənubi Koreyanın Kospi indeksi 0,26%, Kosdaq isə 0,35% yüksəlib.

Avstraliyanın S&P/ASX 200 indeksi 0,58% artımla günü başa vurub. Honkonqun Hang Seng indeksi isə cümə axşamı 25,058.51 səviyyəsində qapanmasına baxmayaraq, fyuçers müqaviləsi 25,021 səviyyəsində olmaqla, aşağı açılışa doğru irəliləyib. Malayziya və İndoneziya bazarları isə bayramla əlaqədar bağlı olub.

Çip Sənayesində Gərginlik və Artım

Cümə axşamı Tramp administrasiyasının, istehsalatını ABŞ-a köçürməyən firmaların yarımkeçirici idxalına əlavə rüsum tətbiq etməyi planlaşdırdığını açıqlaması, bir sıra Asiya çip istehsalçılarının səhmlərinin yüksəlməsinə səbəb olub. Bu açıqlama ABŞ prezidentinin aparıcı texnologiya şirkətlərinin rəhbərləri ilə yenilənmiş Qızılgül Bağçasında keçirdiyi nahardan əvvəl edilib. Advantest 2,99%, Lasertec 3,24% bahalaşıb, TSMC 1,29% yüksəlib. Cənubi Koreyanın yaddaş çipləri istehsalçısı SK Hynix-in səhmləri də 3%-dən çox artıb.

ABŞ Bazarlarında Ümidlər Yüksək

Asiya saatlarının əvvəllərində ABŞ fond fyuçersləri avqust ayının iş hesabatının cümə günü açıqlanmasından əvvəl cüzi dəyişib. Cümə axşamı ABŞ-da üç əsas indeksin hamısı Federal Ehtiyat Sisteminin faiz endirimi şansını dəstəkləyən əlverişli bir iş hesabatına dair ümidlər fonunda yüksəlişlə bağlanıb.

Geniş bazarı əhatə edən S&P 500 indeksi 0,83% artaraq 6,502.08 səviyyəsində yekunlaşıb. Bu, S&P 500-ün bu il artıq 21-ci dəfə rekord səviyyədə bağlanmasıdır. Nasdaq Composite indeksi 0,98% artımla 21,707.69 səviyyəsində, Dow Jones Sənaye Ortaq indeksi isə 350,06 bənd və ya 0,77% artaraq 45,621.29 səviyyəsində tamamlanıb. Bu yüksəlişlər qlobal ticarət və iqtisadi artım perspektivlərinə müsbət təsir göstərib.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Fərid Əliyev
05.09.2025 08:48
Bu məqaləni oxuduqdan sonra ağlıma gələn ilk sual budur: Yapon avtomobil tariflərinin aşağı salınması doğrudanmı Asiya-Sakit Okean bazarlarının yüksəlişinə səbəb oldu, yoxsa bu, yalnız bir təsadüf idi? Yəni, 550 milyard dollarlıq investisiya razılaşması və digər iqtisadi amillər də bu yüksəlişdə rol oynamış ola bilər. Həmçinin, çip sənayesindəki gərginliklərin bazarın ümumi vəziyyətinə təsiri barədə daha ətraflı məlumatlar olsaydı, tam bir mənzərəni görmək daha asan olardı.
Günay Fərmanli
05.09.2025 08:43
Məqalədə yapon avtomobil tariflərinin endirilməsi fonunda Asiya-Sakit Okean bazarlarının yüksəlməsi təqdim olunur. Lakin mən bu məsələyə bir qədər fərqli yanaşaram. Tariflərin endirilməsi qısamüddətli müsbət təsir yaratsa da, uzunmüddətli perspektivdə bu, daxili istehsalı zəiflədə və ölkə iqtisadiyyatına mənfi təsir göstərə bilər. Həmçinin, ABŞ-ın investisiya təklifləri bir qədər şübhəli görünür. Belə böyük bir investisiya razılaşmasının əsas məqsədi, görəsən, yalnız ticarət balansıdırmı, yoxsa digər gizli maraqlar da mövcuddur? Bu məsələlərin daha dərindən təhlil olunması vacibdir.
Cavid Nurlu
05.09.2025 08:38
Bu xəbər, Yaponiya avtomobil idxal tariflərinin azaldılması ilə Asiya-Sakit Okean bazarlarında müşahidə olunan müsbət dinamikanı ətraflı şəkildə izah edir. ABŞ-Yaponiya sazişinin təfərrüatları və investisiya razılaşması, həmçinin çip sənayesindəki hadisələr, bazarların bu qərarla necə reaksiya verdiyini göstərir. Ümumilikdə, bu, ticarət siyasətinin beynəlxalq maliyyə bazarlarına təsiri barədə maraqlı bir nümunədir.
Vəfa Elnarli
05.09.2025 08:33
Bu xəbər ümidverici olsa da, diqqətlə yanaşmaq lazımdır. İdxal rüsumlarının endirilməsi Yaponiyadan idxal olunan avtomobillər üçün təbii ki yaxşı xəbərdir. Lakin bu qərarın uzunmüddətli təsiri və digər ölkələrə, xüsusilə də Asiya-Sakit Okean bazarlarına hansı miqdarda təsir edəcəyi hələ də sual altındadır. Həmçinin, çip sənayesindəki gərginliklər və mövcud investisiya razılaşmaları bazarlarda qısa müddətli artım yaratsa da, bu artımın davamlılığı üçün daha ətraflı təhlillər lazımdır. Ümid edək ki, bu addımlar qlobal ticarətə müsbət təsir göstərərək sabitlik yaradacaq.
Laləzar Quliyeva
05.09.2025 07:28
Tramp da qərar verdi ki, Yaponiyadan maşınları vergi ilə deyil, sevgi ilə gətirək. Həqiqətən də, kim Yaponiyadan gələn bir maşını sevmir ki? Amma əsas məsələ odur ki, bu qərar Asiya-Sakit Okean bazarlarını bayrama çıxardı. Görəsən bizə də belə bir fürsət düşəcək mi? Hələlik isə sakit durub, bu "hədiyyə"nin qiymətinin nə qədər olacağını gözləyək.
Günay Vəliyeva
05.09.2025 07:23
Bu xəbər həqiqətən maraqlıdır. Yapon avtomobil tariflərinin endirilməsi, təkcə Yaponiya üçün deyil, bütün Asiya-Sakit Okean bazarları üçün necə bir canlanma gətirib çıxardığını görmək təəccüblüdür. Lakin, əsas sual budur: bu endirim nə qədər davamlı olacaq? Tramp administrasiyasının digər ticarət siyasətləri nəzərə alındıqda, bu yeni razılaşmanın uzunmüddətli təsiri haqqında hələ danışmaq çətindir. Bir də, çip sənayesindəki gərginlik və əlavə rüsumlar barədəki məlumatlar bu bazarlarda baş verən müsbətə doğru dəyişiklikləri necə əks etdirəcək? Bu məqamlar da diqqətlə izlənməlidir.
Fidan Orxanli
05.09.2025 05:53
Bu xəbər, ABŞ-ın Yaponiya avtomobillərinə tətbiq etdiyi rüsumları endirməsinin Asiya-Sakit Okean bazarlarına müsbət təsir etdiyini göstərir. Bu addım həm də Yaponiyanın ABŞ-a iri investisiyalar qoyması ilə müşayiət olunub ki, bu da beynəlxalq iqtisadi münasibətlərdə yeni bir mərhələyə işarə edir. Eyni zamanda, çip sənayesindəki bəzi addımlar da diqqət çəkir.

Şərh Yaz