Trampın Liberiya Prezidentinin İngilis Dili Tərifləri Və Reaksiyalar
ABŞ prezidenti Donald Tramp çərşənbə günü Liberiya prezidenti Cozef Boakainin ingilis dilini mükəmməl bilməsini tərifləyib. Lakin Afrika lideri ingilis dilinin rəsmi dil olduğu bu ölkədə təhsil almışdı.
Ağ Evdə beş Afrika liderini qonaq edərkən Donald Tramp Boakaidən soruşub: "Nə gözəl ingiliscə, mükəmməldir. Harada öyrənmisiniz bu qədər gözəl danışmağı?"
Boakai Trampa təhsil aldığı yeri bildirib və ABŞ prezidenti öz marağını ifadə edib. "Bu çox maraqlıdır," o deyib, "Bu masada mənim o qədər də yaxşı danışa bilməyən adamlarım var."
Liberiya 1822-ci ildə azad edilmiş qulları Afrikada məskunlaşdırmaq məqsədi güdən Amerika Kolonizasiya Cəmiyyəti tərəfindən yaradılıb. Ölkə 1847-ci ildə Amerika Kolonizasiya Cəmiyyətindən müstəqilliyini elan edib və bu gün ölkədə müxtəlif dillər danışılsa da, ingilis dili rəsmi dildir.
Donald Trampın Boakaiyə etdiyi şərhə görə, ABŞ prezidentinin Afrika ölkələri haqqında əvvəlki açıqlamaları və ABŞ təşkilatının Liberiyada qoyduğu müstəmləkə mirası nəzərə alınaraq, bir neçə Liberiyalı öz narazılığını bildirib.
İnciklik Və Yanlış Anlama
Liberiyalı gənc fəal Arçi Tamel Harris CNN-ə açıqlamasında "Mən özümü təhqir olunmuş hiss etdim, çünki ölkəmiz ingilisdilli bir ölkədir," deyib.
"Onun bu sualı verməsini mən kompliment kimi qəbul etmirəm. Mən hiss edirəm ki, ABŞ prezidenti və Qərbdəki insanlar hələ də afrikalıları təhsilsiz kəndlilər kimi görürlər."
Adının çəkilməsini istəməyən bir Liberiyalı diplomat CNN-ə bu şərhin "yerinə düşmədiyini" bildirib. Diplomat əlavə edib ki, bu, "ingilisdilli bir Afrika prezidentinə qarşı bir qədər yuxarıdan aşağı baxan yanaşma idi."
Cənubi Afrika siyasətçisi Veronika Mente X sosial şəbəkəsində sual edib: "[Boakaiyə] ayağa durub getməyə nə mane olur?"
Liberiyanın xarici işlər naziri Sara Beysolow Nyanti CNN-ə bildirib ki, prezidentin nöqteyi-nəzərindən "heç bir təhqir yox idi" və "bir çox insan Afrika qitəsinin linqvistik sərhədlərini və ya linqvistik demoqrafiyasını başa düşmür."
Nyanti deyib: "Prezident Donald Trampın aydın şəkildə eşitdiyi şey, bizim Liberiyadakı ingilis dilimizdəki Amerika təsiri idi və Liberiya prezidenti bundan incimədi."
"Biz bilirik ki, ingilis dilinin müxtəlif vurğuları və formaları var, ona görə də onun Amerika ingilis dilində kökləri olan fərqli intonasiyanı sezməsi bizim üçün sadəcə tanış bir ingilis versiyasını tanımaq idi," o əlavə edib.
Trampın Keçmiş Şərhləri Və Yeni Tonu
Donald Tramp diplomatik görüşlər zamanı əvvəllər də digər liderlərin ingilis dili bacarıqlarını tərifləmişdi. Almaniya Kansleri Fridrix Merz ilə mətbuat konfransı zamanı ABŞ prezidenti onun "yaxşı ingiliscəsini" tərifləyib və onun alman dilinin öz almancası qədər yaxşı olub-olmadığını soruşub.
Merz gülümsəyərək demək olar ki, "hər şeyi anlamağa" çalışdığını və "bacardığı qədər yaxşı danışmağa" səy göstərdiyini qeyd edib.
ABŞ prezidenti ingilis dilini öz "Amerika Öncə" platformasının bir hissəsi kimi mərkəzləşdirib. 2015-ci ildəki prezident debatı zamanı Donald Tramp ABŞ-ın "ingilis dilində danışdığımız bir ölkə" olduğunu təsdiqləmişdi. Mart ayında o, ingilis dilini ABŞ-ın rəsmi dili edən bir icra sərəncamı imzalayıb.
Donald Tramp Afrika ölkələri haqqında söylədiklərinə görə əvvəllər də çətin vəziyyətlərə düşmüşdü. 2018-ci ildə prezident Afrika ölkələrindən və digər xalqlardan gələn miqrantları "çox aşağı səviyyəli ölkələrdən" gəldiyini bildirmişdi.
May ayında o, Cənubi Afrika prezidenti Kirill Ramahosaya Ağ Cənubi Afrika fermerlərinin soyqırım qurbanı olması barədə yalan iddiaları haqqında "dərs keçmişdi".
Lakin Donald Tramp çərşənbə günü Qabon, Qvineya-Bisau, Liberiya, Mavritaniya və Seneqal liderləri ilə görüşərkən fərqli bir ton sərgiləyib, onların ölkələrini "çox canlı yerlər, çox dəyərli torpaqlar, böyük minerallar, böyük neft yataqları və möhtəşəm insanlar" kimi tərifləyib.
Öz növbəsində, o, Afrika liderlərinin təsdiqini alıb, onlar prezidenti öz ölkələrinə investisiya qoymağa və zəngin təbii sərvətlərini inkişaf etdirməyə çağırıblar.
Boakai hətta Liberiyanın "Amerikanı yenidən möhtəşəm etmək siyasətinə inandığını" qeyd edib.