Hindistan ABŞ ilə Münasibətləri Müsbət Dəyərləndirir
Hindistanın Baş Naziri Narendra Modi ABŞ ilə münasibətlərin “çox müsbət” qaldığını bildirib. Bu açıqlama ABŞ prezidenti Donald Trampın şəxsi dostluqlarını təsdiqləməsi və Hindistanı Çinə “itirməsi” barədə əvvəlki şərhlərini yumşaltmasından sonra verilib.
Modi şənbə günü X sosial şəbəkəsində etdiyi paylaşımda deyib: “Prezident Trampın hisslərini və münasibətlərimizə verdiyi müsbət qiyməti dərin minnətdarlıqla qarşılayır və tamamilə qarşılığını verirəm.” O əlavə edib ki, Hindistan-ABŞ münasibətləri “çox müsbət və gələcəyə yönəlmiş hərtərəfli qlobal strateji tərəfdaşlıqdır.”
Gərginliklər və Trampın Şərhləri
İki köklü müttəfiq arasında gərginlik, ABŞ prezidenti Donald Trampın administrasiyasının Hindistan idxalına 50 faizədək tariflər tətbiq etməsindən və Yeni Dehlini Rusiya nefti alaraq Moskvanın Ukraynaya qarşı ölümcül hücumlarını qızışdırmaqda ittiham etməsindən sonra yaranıb. Cümə günü Trampın Hindistanın Rusiya ilə birlikdə Çinə “itirildiyini” bildirməsi ilə münasibətlərdə dərinləşən fikir ayrılığı ehtimalları daha da gücləndi.
Bu açıqlama Baş Nazir Modi və Rusiya prezidenti Vladimir Putinin Çində keçirilən təhlükəsizlik zirvə görüşündə Çin prezidenti Xi Jinping ilə görüşməsindən sonra gəlib. Bu həftənin əvvəlində Xi, Çinin Tianjin liman şəhərində keçirilən Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) zirvə görüşündə Modi və Putin də daxil olmaqla, 20-dən çox qeyri-Qərb ölkəsinin liderini qəbul etmişdi. Bu, Modinin yeddi ildə Çinə ilk səfəri idi və iki Asiya gücü arasında buzların əriməsinə işarə edirdi.
“Görünür, Hindistan və Rusiyanı ən dərin, ən qaranlıq Çinə itirmişik. Onlara uzun və firavan gələcək arzulayıram!” Tramp Modi, Xi və Putinin birgə fotosu ilə sosial şəbəkə paylaşımında yazıb.
Tramp Gərginliyi Yumşaldır
Cümə günü daha sonra jurnalistlərin suallarını cavablandıran Donald Tramp əvvəlki bəyanatını yumşaldaraq, ABŞ-ın Hindistanı Çinə itirdiyini düşünmədiyini vurğulayıb. “Mən belə düşünmürəm,” deyə o bildirib. “Hindistanın Rusiyadan bu qədər çox neft alması məni çox məyus edib və mən bunu onlara çatdırmışam.”
Tramp Narendra Modi ilə həmişə dost olacağını israr edərək əlavə edib ki, “Hindistan və ABŞ arasında xüsusi münasibətlər var. Narahat olmağa heç bir səbəb yoxdur.”
Keçmiş Bağlar və Yeni Çətinliklər
Sağçı populistlər olan Tramp və Modi ilk səlahiyyət müddətlərindən bəri güclü bağa sahib olublar. Lakin son vaxtlar Tramp, may ayında nüvə silahına malik qonşular arasında onilliklər ərzində ən ağır münaqişədən sonra Pakistan və Hindistan arasında sülhə vasitəçilik etdiyi üçün Nobel mükafatına layiq diplomatiya işinə görə ona kredit verilməsini istəyərkən Yeni Dehlidən narazı qalıb.
Kəşmir məsələsində hər hansı üçüncü tərəf vasitəçiliyini qətiyyətlə rədd edən Hindistan, bu məsələdə Trampa soyuq münasibət göstərib. Tramp həmçinin Rusiya qoşunlarının Ukraynaya müdaxiləsindən üç ildən çox vaxt keçməsinə baxmayaraq, Rusiya və Ukraynanı müharibəni bitirməyə inandıra bilməməsindən də narahatdır.
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz