Türkiye Yüzyılı vizyonu reallığa çevrilir

Prezident Ərdoğan: Türkiyənin təsir dairəsi sərhədlərini aşır

Recep Tayyip Erdoğan, Prezident İqamətgahında keçirilən Kabinet Toplantısından sonra ictimaiyyətə mühüm açıqlamalar verib. O, hər bir hadisənin Türkiyənin öz sərhədlərindən kənarda böyük bir təsirə və nüfuza malik olduğunu göstərdiyini vurğulayıb.

Prezident Ərdoğan bu reallığın zəfər qeyd etmələrindən qayıdarkən Azərbaycan-Gürcüstan sərhədinə yaxın Siqnaxi bölgəsində düşən hərbi yük təyyarəsinin qəzasından sonra bir daha aydın olduğunu bildirib. O, dost və qardaş ölkələr, xüsusilə də Gürcüstan və Azərbaycan tərəfindən çoxsaylı başsağlığı və həmrəylik mesajları alındığını xatırladıb.

Ərdoğan faciənin ilk anlarından etibarən Gürcüstan və Azərbaycanın bütün imkanlarını səfərbər etdiyini, axtarış-xilasetmə qruplarının çatdırılması, qalıqların tapılması və hadisə yerinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi istiqamətində tam əməkdaşlıq nümayiş etdirdiklərini qeyd edib. O, təyyarənin "qara qutu"suna və şəhidlərin nəşlərinə qısa müddətdə çatıldığını, cümə günü şəhidlərin Türkiyəyə gətirilərək əbədi istirahətgahlarına yola salındığını deyib. Recep Tayyip Erdoğan nazirlərin, millət vəkillərinin, mülki və hərbi rəsmilərin, eləcə də vətəndaşların iştirakı ilə şəhidlərə son borcun yerinə yetirildiyini vurğulayıb. O, bütün qəhrəman əsgərləri hörmətlə yad edərək, Allahdan onlara rəhmət diləyib. Eyni zamanda, Xorvatiyadan qayıdarkən düşən Meşə Ümumi Müdirliyinə məxsus yanğınsöndürmə təyyarəsində şəhid olan pilota da rəhmət diləklərini çatdırıb.

Prezident bu hadisələrin Türkiyənin sərhədləri daxilində və xaricində millətin əmin-amanlığı, dövlətin varlığı uğrunda canları bahasına vəzifə yerinə yetirən çoxsaylı vətən övladlarının olduğunu bir daha göstərdiyini bildirib. Qəza-təhlükəsizlik qrupunun topladığı məlumatlar və "qara qutu"nun araşdırılması nəticəsində 20 canın şəhid olduğu faciənin səbəbləri daha aydın görüləcək və bu məlumatlar şəhid yaxınları, eləcə də ictimaiyyətlə şəffaf şəkildə paylaşılacaq. Recep Tayyip Erdoğan telefonla zəng edərək və ya mesaj göndərərək acılarını bölüşən bütün dost və qardaş ölkələrə təşəkkürünü bildirib. Şəhadət mərtəbəsinə çatmaq nə qədər ulvi isə, geridə qalanlar üçün səbr etməyin də bir o qədər böyük bir dərəcə olduğunu qeyd edən Recep Tayyip Erdoğan, şəhid yaxınlarının təslimiyyəti, vüqarı, səbri və mətanəti qarşısında duyğulanmamağın mümkün olmadığını deyib.

Milli Kitabxanada 8 milyondan çox ziyarətçi

Recep Tayyip Erdoğan, Kabinet Toplantısı

Noyabrın 4-də Türkiyəyə təyin olunan səfirlərin etimadnamələrini qəbul etdiklərini, ertəsi gün partiyanın qrup toplantısını böyük coşqu ilə keçirdiklərini qeyd edib. Noyabrın 6-da keçirilən "Kitabxana 5.0 və İnsan Mərkəzli Rəqəmsal Transformasiya Beynəlxalq Konfransı"nın bu sahədəki yeni tendensiyaları görməyə vəsilə olduğunu deyib. O, ölkənin və dünyanın müxtəlif yerlərindən qiymətli şəxsləri Prezident Milli Kitabxanasında qonaq etməkdən məmnunluq duyduğunu ifadə edib. Beş il əvvəl Ankaraya qazandırılan Milli Kitabxananın ümumilikdə 141 milyon 700 min resursla dünyanın ən böyük üçüncü kitabxanası halına gəldiyini vurğulayıb. Ötən il yalnız 2 milyon, 15 noyabr tarixinə qədər isə ümumilikdə 8 milyon 650 min ziyarətçinin Milli Kitabxanada qonaq edildiyini bildirib. Kitabxanada oxuyan, yazan, araşdırma aparan və ya imtahanlara hazırlaşan ziyarətçilərə gündə iki dəfə şorba, 15 çeşid içki və keklərin pulsuz təqdim edildiyini, bu ilin əvvəlindən bəri 7 milyon 340 min pulsuz ikram edildiyini qeyd edib.

Prezident Ərdoğan Xalq Kitabxanalarındakı cari üzv sayının 7,6 milyona, kitab sayının isə 25,6 milyona çatdığını bildirib. Hazırda paylanmaqda olan 800 min yeni kitabla bu sayının ilin sonuna qədər 26,4 milyona çatacağını dilə gətirib. O, bu rəqəmlərin belə müxalifətlə aralarındakı dərin üfüq fərqini ortaya qoyduğunu qeyd edib. Recep Tayyip Erdoğan siyasi rəqiblərinin gəncləri "sərf materialı" kimi görüb korrupsiyalarını ört-basdır etməyə çalışdığını, Türkiyənin isə "gənclərimiz gələcəyimizdir" anlayışı ilə onların hər sahədə ən yaxşı şəkildə yetişmələri üçün canla başla çalışdığını ifadə edib. Keyfiyyətli təhsil almış, bilik və hikmətlə təchiz olunmuş, milli, mənəvi dəyərlərinə sahib çıxan bir gəncliyin yetişməsi üçün heç bir fədakarlıqdan çəkinmədiklərini vurğulayıb.

Qarabağ Zəfəri və regional əməkdaşlıq

Recep Tayyip Erdoğan, noyabrın 8-də Zəfər Gününü Azərbaycanlı qardaşları ilə qeyd etmək və Azadlıq Meydanında təşkil olunan Zəfər Paradı Mərasimində iştirak etmək üçün Bakıda olduğunu xatırladıb. O, 44 günlük Vətən Müharibəsində Qarabağın işğaldan azadlığı uğrunda canından keçən şəhidləri rəhmətlə, qəhrəman qaziləri isə şükranla yad etdiyini bildirib. "İki dövlət-tək millət" prinsipi ilə bundan sonra da yaxşı və pis günlərində, bütün imkanları ilə can Azərbaycanın yanında olacaqlarını vurğulayan Recep Tayyip Erdoğan, xüsusilə Cənubi Qafqazda daimi sülhün təmin edilməsi və iqtisadi inkişafın sürətləndirilməsi üçün üzərlərinə düşəni etməkdən çəkinməyəcəklərini ifadə edib.

Türkiyənin iqtisadi və müdafiə sənayesi uğurları

Recep Tayyip Erdoğan, noyabrın 10-da Cümhuriyyətin qurucusu və ilk prezidenti Qazi Mustafa Kamal Atatürkü vəfatının 87-ci ildönümündə hörmətlə yad etdiklərini anımsadıb. O, iqtidarları boyunca "Millətə ağalıq yoxdur; xidmətçilik vardır" prinsipinə əsaslanaraq, əziz millətə heç kimin patronluq etməsinə, barmaq silkələməsinə, Anadolu insanını alçaltmasına icazə vermədiklərini deyib. Bir vaxtlar toplu iynə belə istehsal edə bilməyən bir ölkəni dünyanın 17-ci, Avropanın 7-ci ən böyük iqtisadiyyatı halına gətirdiklərini vurğulayıb.

2025-ci ilin ikinci rübündə adambaşına milli gəlirin 17 min dollara yaxınlaşdığını qeyd edən Recep Tayyip Erdoğan, 2002-ci ildə cəmi 36 milyard dollar ixracat edildiyi halda, 2025-ci ilin oktyabr ayına qədər illik ixracatın 270,2 milyard dollarla rekord səviyyəyə çatdığını bildirib. Xidmətlər ixracatının isə 14 milyard dollardan 121,6 milyard dollara yüksəldiyini əlavə edib. Müdafiə sənayesində bir vaxtlar 80 faiz xarici asılılıqdan asılı olan Türkiyənin bu gün dünyanın həsəd apardığı bir səviyyəyə yüksəldiyini vurğulayan Ərdoğan, pilotsuz uçuş aparatları (PUA) və silahlı pilotsuz uçuş aparatları (SİHA) istehsalında artıq dünyanın ilk üç ölkəsi arasında olduqlarını qeyd edib.

"Türkiyə Əsri" və demokratiya

Recep Tayyip Erdoğan yalnız iqtisadiyyatda deyil, demokratiyada da zehniyyət dönüşümü həyata keçirdiklərini vurğulayıb. O, 1940-cı illərdən etibarən siyasətə hakim olan faşist zehniyyətin yerinə, milli iradənin həqiqi mənada hakim olduğu idarəetmə modelini ölkəyə qazandırdıqlarını bildirib. Təkpartiyalı zehniyyətin cümhurla Cümhuriyyət, dövlətlə millət arasına ördüyü divarları həyata keçirdikləri tarixi xarakterli islahatlarla aradan qaldırdıqlarını deyib. Recep Tayyip Erdoğan bu gün Türkiyənin əmin, səriştəli, dürüst, çalışqan kadrların rəhbərliyi altında hər sahədə son əsrin ən uğurlu, xidmət və əsər baxımından ən məhsuldar illərini yaşadığını qürurla ifadə edib. "Türkiyə Əsri" vizyonunun addım-addım gerçəyə çevrildiyini vurğulayan prezident, heç kimin, daxili və xarici heç bir bədxahın, imperialistlərə taşeronluq edən heç bir ocağın bu müqəddəs yürüşə mane olmasına icazə verməyəcəklərini bildirib.

Ərdoğan noyabrın 11-də Milli Ağacəkmə Günündə ölkə daxilində 14 milyon 914 min fidanın torpaqla qovuşdurulduğunu qeyd edib. O, çağırışlarına cavab verərək "Yaşıl Vətən Səfərbərliyi"nə qatılan 1 milyon 280 min vətəndaşın hər birinə təşəkkürünü bildirib. Eyni gün Kabinet Toplantısı

Kipr məsələsində iki dövlətli həll zərurəti

Recep Tayyip Erdoğan, noyabrın 13-də Şimali Kipr Türk Cümhuriyyəti prezidenti seçildikdən sonra ilk rəsmi xarici səfəri münasibətilə Tufan Erhürmanı Ankarada qonaq etdiklərini bildirib. O, Cənab Erhürmanla milli məsələ olan Kiprdə ədalətli, daimi və adadakı reallıqlara uyğun bir həllə nail olmaq üçün atıla biləcək ortaq addımları dəyərləndirdiklərini deyib. Recep Tayyip Erdoğan cənab Erhürmanın son dövrlərdə Rum tərəfinə ünvanladığı mesajlarda Kipr Türkünün suveren bərabərliyindən güzəştə gedilməyəcəyini vurğulamasının əhəmiyyətli olduğunu qeyd edib.

Keçmişdə dəfələrlə sınanmış və nəticə alınmamış təkliflərin yenidən "qızışdırılmağa" çalışılmasını vaxt itkisi kimi gördüklərini ifadə edən Ərdoğan, Kipr məsələsinin həllinin, müxtəlif vəsilələrlə vurğuladığı kimi, iki dövlətin birlikdə mövcudluğundan keçdiyini bildirib. O, Kipr Türkünün ilk başdan bəri göstərdiyi cəsarət, iradə və konstruktiv mövqeyini Rum tərəfi də göstərsə, adada suveren bərabərliyə və bərabər beynəlxalq statusa əsaslanan daimi, ədalətli və real bir həllin tapıla biləcəyini, əks halda ədalətsizlik üzərində heç bir həllin qurula bilməyəcəyini vurğulayıb. Bu münasibətlə Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin elanının 42-ci ildönümünü bir daha təbrik edən Recep Tayyip Erdoğan, Kipr Türkünün əmin-amanlığı və təhlükəsizliyi üçün şəhid olan bütün Mehmetcik və mücahidləri rəhmətlə yad edib. Noyabrın 14-də Atatürk Mədəniyyət Mərkəzində Şule Yüksel Şenler Vəqfi ilə Doktor Beti Şabaz Mərkəzinin təşkil etdiyi "Beynəlxalq İnsan Haqları Konfransı və Yankılar Sərgisi"nin açılışını etdiklərini də bildirib.

Zəlzələ bölgəsində bərpa işləri

Recep Tayyip Erdoğan, noyabrın 15-də Adıyamanı ziyarət etdiklərini və zəlzələ bölgəsinin yaralarını sürətlə sarmağa davam etdiklərini vurğulayıb. Sentyabr ayında Malatyada 304 mininci zəlzələ evinin püşkatmasını keçirdiklərini, Adıyamanda da 350 mininci yuvanın açarlarını təhvil vermənin sevincini yaşadıqlarını bildirib. Beləliklə, bir dəfəyə ümumilikdə 45 min 342 yaşayış yeri və iş yerinin təhvil verildiyini qeyd edib. O, ilin sonunda Adıyamanda ümumilikdə 43 min 573 yaşayış yeri və iş yerini daha təhvil verməyi hədəflədiklərini deyib. 11 vilayət üçün hədəflərinin ilin sonuna qədər 453 min müstəqil bölmənin açar təslimini həyata keçirmək olduğunu əlavə edib.

Ərdoğan, evlərinə qovuşmamış tək bir sahibkar qalmayana qədər gecə-gündüz çalışacaqlarını bildirib. O, edilən xidmətləri nüfuzdan salmağa çalışan bir zehniyyətin "ümidsiz cəhdlərinə" şahid olduqlarını deyib. Daş üstünə daş qoymaqdan aciz olanların, zəlzələ bölgəsində rekord müddətdə aparılan inşaat və bərpa işlərini qaraladıqlarını tənqid edib. İş görməyi "animasiya etmək" kimi görənlərə nə desək boş olduğunu vurğulayan Recep Tayyip Erdoğan, Allahdan heç kimi sırf siyasi və ideoloji təəssübə görə yalan danışacaq, verilən bunca əməyə çirk atacaq səviyyəyə salmamasını diləyib.

Qida təhlükəsizliyi və yoxlamalar

Recep Tayyip Erdoğan hökumətin ən həssas davrandığı məsələlər arasında təmiz və sağlam qidaya çıxış ilə qida təhlükəsizliyinin gəldiyini vurğulayıb. O, insanların ödəniş etdiyi məhsullarda saxtakarlıq, fırıldaq və aldatma olmaması üçün nə lazımdırsa, onu etməyə çalışdıqlarını ifadə edib. Yoxlamalar nəticəsində saxtakarlıq və qatqı edilmiş sağlam olmayan məhsulların artıq ani olaraq Kənd Təsərrüfatı və Meşəçilik Nazirliyi tərəfindən yayımlandığını xatırladıb.

İstanbulda iki uşaqla birlikdə üç Türkiyə vətəndaşının həyatını itirməsindən sonra mətbuatda yaşanan müzakirələrə baxıldığında, bu məsələdəki həssaslığın nə qədər yerində, doğru və isabetli olduğunun bir daha görüldüyünü deyib. Hadisə ilə bağlı istintaqın çoxşaxəli şəkildə davam etdiyini bildirən Recep Tayyip Erdoğan, təhlükəsizlik orqanları və prokurorların lazımi araşdırmanı aparacağını, ölümlərin nədən qaynaqlandığının ortaya çıxacağını qeyd edib. O, burada ikitərəfli bir davranışa da şahidlik etdiklərini dilə gətirərək, keçən il bəzi məşhur markalar daxil olmaqla, məhsullarda qatqı, saxtakarlıq və fırıldaq aşkar etdiyi üçün ana müxalifətin insafsızca tənqid etdiyi dövlət qurumlarının bu gün eyni kəsimlər tərəfindən yenidən hədəf taxtasına qoyulduğunu bildirib. Halbuki, tarladan süfrəyə qədər uzanan böyük zəhmət yolunun hər addımında nəzarətçilər vasitəsilə lazımi yoxlamaların diqqətlə aparılmasını təmin etdiklərini vurğulayıb.

Vətəndaşlardan gələn məlumat və şikayətlərin diqqətlə dəyərləndirildiyinin altını çəkən Ərdoğan, hər hansı bir problem, çətinlik və ya nizamnamələrə zidd bir durum təsbit etdikdə heç kimin gözünün yaşına baxmadıqlarını deyib. 2025-ci ildə ölkə üzrə ümumilikdə 1 milyon 103 min qida yoxlaması həyata keçirilib. Qeydiyyat və təsdiqdən gigiyenaya, izlənilməkdən mühafizə şərtlərinə qədər hər detal tək-tək incələnib. Qaydalara uymadığı təsbit edilən 25 min 750 müəssisəyə ümumilikdə 2 milyard 206 milyon lirə inzibati pul cəzası tətbiq edilib.

Cinayət təşkil edən 495 sənədi Respublika prokurorluqlarına göndərdiklərini aktaran Recep Tayyip Erdoğan, millətə qarşı şəffaflığı artırmaq üçün yeni tətbiqləri də yaxın zamanda işə saldıqlarını xatırladıb. Ərdoğan, daha əvvəl müəyyən dövrlərdə açıqlanan saxtakarlıq və qatqı siyahısını ani olaraq elan etdiklərini anımsadaraq, beləliklə cəza verilən müəssisələrin etdiyi saxtakarlığı vətəndaşların da ani olaraq görə bilməsini təmin etdiklərini deyib. Bir digər əhəmiyyətli yeniliyin qida müəssisələrindəki QR kod tətbiqi olduğunu vurğulayan Recep Tayyip Erdoğan, vətəndaşların müəssisənin ən son nə vaxt yoxlanıldığını, hansı şərtlərdə incələndiyini, yalnız bir QR kodu oxutaraq ani olaraq öyrənə bildiklərini qeyd edib.

Sağlam və etibarlı qida yoxlamaları ilə yanaşı, yüksək qiymətlərə, stokçuluğa və haqsız ticari əməllərə də göz açdırmadıqlarını vurğulayan prezident, 2025-ci il ərzində 470 min şirkətin yoxlanılaraq, 2,4 milyard lirəlik inzibati pul cəzası tətbiq edildiyini bildirib. Rəqabət Qurumu tərəfindən aparılan bütün işlər çərçivəsində bu il 196 şirkətə ümumilikdə 11,5 milyard lirəlik inzibati pul cəzası tətbiq edildiyini qeyd edib. Qida təhlükəsizliyi mövzusunda ən kiçik bir laqeydliyə belə tolerantlıqları olmadığını deyən Ərdoğan, daha çox pul qazanmaq üçün insanların sağlamlığını təhlükəyə atanlarla mübarizələrinin eyni qətiyyətlə davam edəcəyini vurğulayıb.

Regional siyasət: İraq, Suriya və Fələstin

Recep Tayyip Erdoğan, imperatorluq qalığı olan Türkiyənin çox böyük bir dövlət, Türk millətinin də böyük hədəfləri və xəyalları olan bir millət olduğunu ifadə edib. Bu hədəflərə çatmaq üçün daxildə olduğu qədər xaricdə də çoxşaxəli bir siyasət izlədiklərini söyləyib. O, eyni tarixi, eyni taleyi və eyni gələcəyi paylaşdıqları bütün dost və qardaşlarla sülh içində yaşamaq səylərində olduqlarını vurğulayıb. İraqdan Suriyaya qədər cənub sərhədləri boyunca sülhü, ədaləti, sabitliyi və birlikdə inkişafı, birlikdə qazanmağı müdafiə etdiklərini deyib.

İraqda noyabrın 11-də keçirilən İraq Nümayəndələr Məclisi seçkilərinin problemsiz və dinc bir şəraitdə baş tutmasından məmnunluq duyduqlarını dilə gətirən Ərdoğan, seçkilərin İraq xalqı üçün xeyirli olmasını diləyib. O, bundan sonra da İraqın yanında olacaqlarının altını çəkib. Suriyanın beynəlxalq əlaqələrdə qazandığı sürəti məmnuniyyətlə təqib etdiklərini bildirən Ərdoğan, bu qonşu ölkənin birlik, bərabərlik və bütövlüyünü gücləndirəcəyinə inandığı 10 mart Sazişinin tətbiqi ilə bağlı qətiyyətli mövqelərini qoruduqlarını deyib. Türkiyənin bu məsələnin həlli üçün hər cür qatqı verməyə hazır olduğunu qeyd edib. Recep Tayyip Erdoğan 8 dekabr inqilabının birinci ildönümü yaxınlaşarkən artıq heç kimin keçmişə takılıb qalmaması və ortaq gələcək vizyonu ilə hərəkət etməyin yollarını axtarması lazım olduğuna işarə edib. O, bölgəyə dair yayılmacı əməllər güdənlərin təlqin, işarə və təxribatlarına prim verilməməli olduğunu, "El atına minənin tez enəcəyi" həqiqətini heç kimin unutmaması lazım olduğunu vurğulayıb. Türkiyənin Suriyadakı bütün xalqları qardaşı olaraq gördüyünü, hər kəsin əmin-amanlığını, təhlükəsizliyini, rifahını istədiyini ifadə edən prezident, bu anlayışla qarşıdakı dövrdə Suriyada qalıcı əmin-amanlıq və sabitliyin təmini üçün bölgədəki bütün aktorlarla dialoq içində çalışmağa davam edəcəklərini bildirib.

Qəzzada Türkiyənin də qatqısıyla təmin edilən atəşkəsin pozuntulara baxmayaraq davam etməsini çox qiymətli hesab etdiklərini vurğulayan Recep Tayyip Erdoğan, HƏMASın Netanyahu hökumətinin bütün təxribatlarına baxmayaraq atdığı imzanın arxasında durduğunu və məsuliyyətlərini yerinə yetirdiyini deyib. O, ABŞ prezidenti Donald Tramp da daxil olmaqla, Amerika rəhbərliyinin də bu mövzuda konstruktiv bir yanaşma sərgilədiyini gördüklərini bildirib. Humanitar yardımlar mövzusunda İsraildən qaynaqlı müxtəlif aksaklıqlar yaşansa da, mövcud bütün imkanları istifadə edərək Qəzzaya yardımları çatdırdıqlarını söyləyib.

Ərdoğan, 810 ton humanitar yardım daşıyan 18-ci "Xeyir Gəmisi"nin cümə günü Əl-Ariş Limanına çatdığını, 47 TIR dolusu materialı Rəfah Sərhəd Qapısına yönləndirdiklərini bildirib. Digər tərəfdən, havaların soyuması və yağışların başlaması ilə birlikdə Qəzzadakı durumun getdikcə pisləşdiyini qeyd edən Ərdoğan, Qəzza xalqının bir an əvvəl dəbdəbəli çadırlardan qurtarılması lazım olduğunu deyib. Ölkədəki konteynerlərin Qəzzaya göndərilməsinin sahədə ciddi bir rahatlığa yol açacağını və bununla bağlı təmasların davam etdiyini əlavə edib. Burada Recep Tayyip Erdoğanın vurğuladığı əsas həqiqət, Fələstin dövləti qurulmadan bölgədə tamamilə əmin-amanlıq, sabitlik və təhlükəsizlik mühitinin yerləşməsinin mümkün olmadığıdır. Fələstində işğal davam etdikcə, Fələstin qanadıqca, Fələstinlilərin torpaqları qəsəb edildikcə, bölgədəki heç bir ölkənin təhlükəsizlik içində ola bilməyəcəyini açıq şəkildə ifadə edib. O, 1967-ci il sərhədləri əsasında iki dövlətli həllə yaxınlaşdıqca sülh qapısının açılacağını, uzaqlaşdıqca isə bu qapının bağlanacağını qeyd edib. Bu həqiqətin heç bir şəkildə göz ardı edilməməsi lazım olduğuna inandığını deyən Recep Tayyip Erdoğan, Türkiyənin bütün səylərinin də bunun üçün olduğunu vurğulayıb. O, günü xilas etməyi deyil, rifahlı bir gələcəyi inşa etməyi hədəflədiklərini, qarşıdakı dövrdə daha çox çalışacaqlarını, daha çox zəhmət sərf edəcəklərini və inşallah bölgədə qalıcı sülhə gedən yolun ardına qədər açılmasını təmin edəcəklərini söyləyib.

24 saat

Prezident Ərdoğan: Türkiyənin təsir dairəsi sərhədlərini aşır

Recep Tayyip Erdoğan, Prezident İqamətgahında keçirilən Kabinet Toplantısı

Prezident Ərdoğan bu reallığın zəfər qeyd etmələrindən qayıdarkən Azərbaycan-Gürcüstan sərhədinə yaxın Siqnaxi bölgəsində düşən hərbi yük təyyarəsinin qəzasından sonra bir daha aydın olduğunu bildirib. O, dost və qardaş ölkələr, xüsusilə də Gürcüstan və Azərbaycan tərəfindən çoxsaylı başsağlığı və həmrəylik mesajları alındığını xatırladıb.

Ərdoğan faciənin ilk anlarından etibarən Gürcüstan və Azərbaycanın bütün imkanlarını səfərbər etdiyini, axtarış-xilasetmə qruplarının çatdırılması, qalıqların tapılması və hadisə yerinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi istiqamətində tam əməkdaşlıq nümayiş etdirdiklərini qeyd edib. O, təyyarənin "qara qutu"suna və şəhidlərin nəşlərinə qısa müddətdə çatıldığını, cümə günü şəhidlərin Türkiyəyə gətirilərək əbədi istirahətgahlarına yola salındığını deyib. Recep Tayyip Erdoğan nazirlərin, millət vəkillərinin, mülki və hərbi rəsmilərin, eləcə də vətəndaşların iştirakı ilə şəhidlərə son borcun yerinə yetirildiyini vurğulayıb. O, bütün qəhrəman əsgərləri hörmətlə yad edərək, Allahdan onlara rəhmət diləyib. Eyni zamanda, Xorvatiyadan qayıdarkən düşən Meşə Ümumi Müdirliyinə məxsus yanğınsöndürmə təyyarəsində şəhid olan pilota da rəhmət diləklərini çatdırıb.

Prezident bu hadisələrin Türkiyənin sərhədləri daxilində və xaricində millətin əmin-amanlığı, dövlətin varlığı uğrunda canları bahasına vəzifə yerinə yetirən çoxsaylı vətən övladlarının olduğunu bir daha göstərdiyini bildirib. Qəza-təhlükəsizlik qrupunun topladığı məlumatlar və "qara qutu"nun araşdırılması nəticəsində 20 canın şəhid olduğu faciənin səbəbləri daha aydın görüləcək və bu məlumatlar şəhid yaxınları, eləcə də ictimaiyyətlə şəffaf şəkildə paylaşılacaq. Recep Tayyip Erdoğan telefonla zəng edərək və ya mesaj göndərərək acılarını bölüşən bütün dost və qardaş ölkələrə təşəkkürünü bildirib. Şəhadət mərtəbəsinə çatmaq nə qədər ulvi isə, geridə qalanlar üçün səbr etməyin də bir o qədər böyük bir dərəcə olduğunu qeyd edən Recep Tayyip Erdoğan, şəhid yaxınlarının təslimiyyəti, vüqarı, səbri və mətanəti qarşısında duyğulanmamağın mümkün olmadığını deyib.

Milli Kitabxanada 8 milyondan çox ziyarətçi

Recep Tayyip Erdoğan, Kabinet Toplantısında verdiyi açıqlamada, Türkiyə Cümhuriyyətinin 783 min kvadrat kilometr ərazisinin tamamına, 86 milyon insanın hər birinə sevgi ilə xidmət etdiklərini vurğulayıb. O, xalqa xidməti Haqqa xidmət olaraq qəbul edən bir anlayışın təmsilçiləri kimi dayanmadan çalışdıqlarını və hər gün yeni əsərlər əlavə etdiklərini bildirib.

Noyabrın 4-də Türkiyəyə təyin olunan səfirlərin etimadnamələrini qəbul etdiklərini, ertəsi gün partiyanın qrup toplantısını böyük coşqu ilə keçirdiklərini qeyd edib. Noyabrın 6-da keçirilən "Kitabxana 5.0 və İnsan Mərkəzli Rəqəmsal Transformasiya Beynəlxalq Konfransı"nın bu sahədəki yeni tendensiyaları görməyə vəsilə olduğunu deyib. O, ölkənin və dünyanın müxtəlif yerlərindən qiymətli şəxsləri Prezident Milli Kitabxanasında qonaq etməkdən məmnunluq duyduğunu ifadə edib. Beş il əvvəl Ankaraya qazandırılan Milli Kitabxananın ümumilikdə 141 milyon 700 min resursla dünyanın ən böyük üçüncü kitabxanası halına gəldiyini vurğulayıb. Ötən il yalnız 2 milyon, 15 noyabr tarixinə qədər isə ümumilikdə 8 milyon 650 min ziyarətçinin Milli Kitabxanada qonaq edildiyini bildirib. Kitabxanada oxuyan, yazan, araşdırma aparan və ya imtahanlara hazırlaşan ziyarətçilərə gündə iki dəfə şorba, 15 çeşid içki və keklərin pulsuz təqdim edildiyini, bu ilin əvvəlindən bəri 7 milyon 340 min pulsuz ikram edildiyini qeyd edib.

Prezident Ərdoğan Xalq Kitabxanalarındakı cari üzv sayının 7,6 milyona, kitab sayının isə 25,6 milyona çatdığını aktarıb. Hazırda paylanmaqda olan 800 min yeni kitabla bu sayının ilin sonuna qədər 26,4 milyona çatacağını dilə gətirib. O, bu rəqəmlərin belə müxalifətlə aralarındakı dərin üfüq fərqini ortaya qoyduğunu qeyd edib. Recep Tayyip Erdoğan siyasi rəqiblərinin gəncləri "sərf materialı" kimi görüb korrupsiyalarını ört-basdır etməyə çalışdığını, Türkiyənin isə "gənclərimiz gələcəyimizdir" anlayışı ilə onların hər sahədə ən yaxşı şəkildə yetişmələri üçün canla başla çalışdığını ifadə edib. Keyfiyyətli təhsil almış, bilik və hikmətlə təchiz olunmuş, milli, mənəvi dəyərlərinə sahib çıxan bir gəncliyin yetişməsi üçün heç bir fədakarlıqdan çəkinmədiklərini vurğulayıb.

Qarabağ Zəfəri və regional əməkdaşlıq

Recep Tayyip Erdoğan, noyabrın 8-də Zəfər Gününü Azərbaycanlı qardaşları ilə qeyd etmək və Azadlıq Meydanında təşkil olunan Zəfər Paradı Mərasimində iştirak etmək üçün Bakıda olduğunu xatırladıb. O, 44 günlük Vətən Müharibəsində Qarabağın işğaldan azadlığı uğrunda canından keçən şəhidləri rəhmətlə, qəhrəman qaziləri isə şükranla yad etdiyini bildirib. "İki dövlət-tək millət" prinsipi ilə bundan sonra da yaxşı və pis günlərində, bütün imkanları ilə can Azərbaycanın yanında olacaqlarını vurğulayan Recep Tayyip Erdoğan, xüsusilə Cənubi Qafqazda daimi sülhün təmin edilməsi və iqtisadi inkişafın sürətləndirilməsi üçün üzərlərinə düşəni etməkdən çəkinməyəcəklərini ifadə edib.

Türkiyənin iqtisadi və müdafiə sənayesi uğurları

Recep Tayyip Erdoğan, noyabrın 10-da Cümhuriyyətin qurucusu və ilk prezidenti Qazi Mustafa Kamal Atatürkü vəfatının 87-ci ildönümündə hörmətlə yad etdiklərini anımsadıb. O, iqtidarları boyunca "Millətə ağalıq yoxdur; xidmətçilik vardır" prinsipinə əsaslanaraq, əziz millətə heç kimin patronluq etməsinə, barmaq silkələməsinə, Anadolu insanını alçaltmasına icazə vermədiklərini deyib. Bir vaxtlar toplu iynə belə istehsal edə bilməyən bir ölkəni dünyanın 17-ci, Avropanın 7-ci ən böyük iqtisadiyyatı halına gətirdiklərini vurğulayıb.

2025-ci ilin ikinci rübündə adambaşına milli gəlirin 17 min dollara yaxınlaşdığını qeyd edən Recep Tayyip Erdoğan, 2002-ci ildə cəmi 36 milyard dollar ixracat edildiyi halda, 2025-ci ilin oktyabr ayına qədər illik ixracatın 270,2 milyard dollarla rekord səviyyəyə çatdığını bildirib. Xidmətlər ixracatının isə 14 milyard dollardan 121,6 milyard dollara yüksəldiyini əlavə edib. Müdafiə sənayesində bir vaxtlar 80 faiz xarici asılılıqdan asılı olan Türkiyənin bu gün dünyanın həsəd apardığı bir səviyyəyə yüksəldiyini vurğulayan Ərdoğan, pilotsuz uçuş aparatları (PUA) və silahlı pilotsuz uçuş aparatları (SİHA) istehsalında artıq dünyanın ilk üç ölkəsi arasında olduqlarını qeyd edib.

"Türkiyə Əsri" və demokratiya

Recep Tayyip Erdoğan yalnız iqtisadiyyatda deyil, demokratiyada da zehniyyət dönüşümü həyata keçirdiklərini vurğulayıb. O, 1940-cı illərdən etibarən siyasətə hakim olan faşist zehniyyətin yerinə, milli iradənin həqiqi mənada hakim olduğu idarəetmə modelini ölkəyə qazandırdıqlarını bildirib. Təkpartiyalı zehniyyətin cümhurla Cümhuriyyət, dövlətlə millət arasına ördüyü divarları həyata keçirdikləri tarixi xarakterli islahatlarla aradan qaldırdıqlarını deyib. Recep Tayyip Erdoğan bu gün Türkiyənin əmin, səriştəli, dürüst, çalışqan kadrların rəhbərliyi altında hər sahədə son əsrin ən uğurlu, xidmət və əsər baxımından ən məhsuldar illərini yaşadığını qürurla ifadə edib. "Türkiyə Əsri" vizyonunun addım-addım gerçəyə çevrildiyini vurğulayan prezident, heç kimin, daxili və xarici heç bir bədxahın, imperialistlərə taşeronluq edən heç bir ocağın bu müqəddəs yürüşə mane olmasına icazə verməyəcəklərini bildirib.

Ərdoğan noyabrın 11-də Milli Ağacəkmə Günündə ölkə daxilində 14 milyon 914 min fidanın torpaqla qovuşdurulduğunu qeyd edib. O, çağırışlarına cavab verərək "Yaşıl Vətən Səfərbərliyi"nə qatılan 1 milyon 280 min vətəndaşın hər birinə təşəkkürünü bildirib. Eyni gün Kabinet Toplantısında AK Partiya Baş Qərargahında "Şəhərsalmamızda İnsan və Məkan" mövzusu ilə keçirilən Şəhərsalma Zirvəsinin açılışını etdiklərini də bildirib.

Kipr məsələsində iki dövlətli həll zərurəti

Recep Tayyip Erdoğan, noyabrın 13-də Şimali Kipr Türk Cümhuriyyəti prezidenti seçildikdən sonra ilk rəsmi xarici səfəri münasibətilə Tufan Erhürmanı Ankarada qonaq etdiklərini bildirib. O, Cənab Erhürmanla milli məsələ olan Kiprdə ədalətli, daimi və adadakı reallıqlara uyğun bir həllə nail olmaq üçün atıla biləcək ortaq addımları dəyərləndirdiklərini deyib. Recep Tayyip Erdoğan cənab Erhürmanın son dövrlərdə Rum tərəfinə ünvanladığı mesajlarda Kipr Türkünün suveren bərabərliyindən güzəştə gedilməyəcəyini vurğulamasının əhəmiyyətli olduğunu qeyd edib.

Keçmişdə dəfələrlə sınanmış və nəticə alınmamış təkliflərin yenidən "qızışdırılmağa" çalışılmasını vaxt itkisi kimi gördüklərini ifadə edən Ərdoğan, Kipr məsələsinin həllinin, müxtəlif vəsilələrlə vurğuladığı kimi, iki dövlətin birlikdə mövcudluğundan keçdiyini bildirib. O, Kipr Türkünün ilk başdan bəri göstərdiyi cəsarət, iradə və konstruktiv mövqeyini Rum tərəfi də göstərsə, adada suveren bərabərliyə və bərabər beynəlxalq statusa əsaslanan daimi, ədalətli və real bir həllin tapıla biləcəyini, əks halda ədalətsizlik üzərində heç bir həllin qurula bilməyəcəyini vurğulayıb. Bu münasibətlə Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin elanının 42-ci ildönümünü bir daha təbrik edən Recep Tayyip Erdoğan, Kipr Türkünün əmin-amanlığı və təhlükəsizliyi üçün şəhid olan bütün Mehmetcik və mücahidləri rəhmətlə yad edib. Noyabrın 14-də Atatürk Mədəniyyət Mərkəzində Şule Yüksel Şenler Vəqfi ilə Doktor Beti Şabaz Mərkəzinin təşkil etdiyi "Beynəlxalq İnsan Haqları Konfransı və Yankılar Sərgisi"nin açılışını etdiklərini də bildirib.

Zəlzələ bölgəsində bərpa işləri

Recep Tayyip Erdoğan, noyabrın 15-də Adıyamanı ziyarət etdiklərini və zəlzələ bölgəsinin yaralarını sürətlə sarmağa davam etdiklərini vurğulayıb. Sentyabr ayında Malatyada 304 mininci zəlzələ evinin püşkatmasını keçirdiklərini, Adıyamanda da 350 mininci yuvanın açarlarını təhvil vermənin sevincini yaşadıqlarını bildirib. Beləliklə, bir dəfəyə ümumilikdə 45 min 342 yaşayış yeri və iş yerinin təhvil verildiyini qeyd edib. O, ilin sonunda Adıyamanda ümumilikdə 43 min 573 yaşayış yeri və iş yerini daha təhvil verməyi hədəflədiklərini deyib. 11 vilayət üçün hədəflərinin ilin sonuna qədər 453 min müstəqil bölmənin açar təslimini həyata keçirmək olduğunu əlavə edib.

Ərdoğan, evlərinə qovuşmamış tək bir sahibkar qalmayana qədər gecə-gündüz çalışacaqlarını bildirib. O, edilən xidmətləri nüfuzdan salmağa çalışan bir zehniyyətin "ümidsiz cəhdlərinə" şahid olduqlarını deyib. Daş üstünə daş qoymaqdan aciz olanların, zəlzələ bölgəsində rekord müddətdə aparılan inşaat və bərpa işlərini qaraladıqlarını tənqid edib. İş görməyi "animasiya etmək" kimi görənlərə nə desək boş olduğunu vurğulayan Recep Tayyip Erdoğan, Allahdan heç kimi sırf siyasi və ideoloji təəssübə görə yalan danışacaq, verilən bunca əməyə çirk atacaq səviyyəyə salmamasını diləyib.

Qida təhlükəsizliyi və yoxlamalar

Recep Tayyip Erdoğan hökumətin ən həssas davrandığı məsələlər arasında təmiz və sağlam qidaya çıxış ilə qida təhlükəsizliyinin gəldiyini vurğulayıb. O, insanların ödəniş etdiyi məhsullarda saxtakarlıq, fırıldaq və aldatma olmaması üçün nə lazımdırsa, onu etməyə çalışdıqlarını ifadə edib. Yoxlamalar nəticəsində saxtakarlıq və qatqı edilmiş sağlam olmayan məhsulların artıq ani olaraq Kənd Təsərrüfatı və Meşəçilik Nazirliyi tərəfindən yayımlandığını xatırladıb.

İstanbulda iki uşaqla birlikdə üç Türkiyə vətəndaşının həyatını itirməsindən sonra mətbuatda yaşanan müzakirələrə baxıldığında, bu məsələdəki həssaslığın nə qədər yerində, doğru və isabetli olduğunun bir daha görüldüyünü deyib. Hadisə ilə bağlı istintaqın çoxşaxəli şəkildə davam etdiyini bildirən Recep Tayyip Erdoğan, təhlükəsizlik orqanları və prokurorların lazımi araşdırmanı aparacağını, ölümlərin nədən qaynaqlandığının ortaya çıxacağını qeyd edib. O, burada ikitərəfli bir davranışa da şahidlik etdiklərini dilə gətirərək, keçən il bəzi məşhur markalar daxil olmaqla, məhsullarda qatqı, saxtakarlıq və fırıldaq aşkar etdiyi üçün ana müxalifətin insafsızca tənqid etdiyi dövlət qurumlarının bu gün eyni kəsimlər tərəfindən yenidən hədəf taxtasına qoyulduğunu bildirib. Halbuki, tarladan süfrəyə qədər uzanan böyük zəhmət yolunun hər addımında nəzarətçilər vasitəsilə lazımi yoxlamaların diqqətlə aparılmasını təmin etdiklərini vurğulayıb.

Vətəndaşlardan gələn məlumat və şikayətlərin diqqətlə dəyərləndirildiyinin altını çəkən Ərdoğan, hər hansı bir problem, çətinlik və ya nizamnamələrə zidd bir durum təsbit etdikdə heç kimin gözünün yaşına baxmadıqlarını deyib. 2025-ci ildə ölkə üzrə ümumilikdə 1 milyon 103 min qida yoxlaması həyata keçirilib. Qeydiyyat və təsdiqdən gigiyenaya, izlənilməkdən mühafizə şərtlərinə qədər hər detal tək-tək incələnib. Qaydalara uymadığı təsbit edilən 25 min 750 müəssisəyə ümumilikdə 2 milyard 206 milyon lirə inzibati pul cəzası tətbiq edilib.

Cinayət təşkil edən 495 sənədi Respublika prokurorluqlarına göndərdiklərini aktaran Recep Tayyip Erdoğan, millətə qarşı şəffaflığı artırmaq üçün yeni tətbiqləri də yaxın zamanda işə saldıqlarını xatırladıb. Ərdoğan, daha əvvəl müəyyən dövrlərdə açıqlanan saxtakarlıq və qatqı siyahısını ani olaraq elan etdiklərini anımsadaraq, beləliklə cəza verilən müəssisələrin etdiyi saxtakarlığı vətəndaşların da ani olaraq görə bilməsini təmin etdiklərini deyib. Bir digər əhəmiyyətli yeniliyin qida müəssisələrindəki QR kod tətbiqi olduğunu vurğulayan Recep Tayyip Erdoğan, vətəndaşların müəssisənin ən son nə vaxt yoxlanıldığını, hansı şərtlərdə incələndiyini, yalnız bir QR kodu oxutaraq ani olaraq öyrənə bildiklərini qeyd edib.

Sağlam və etibarlı qida yoxlamaları ilə yanaşı, yüksək qiymətlərə, stokçuluğa və haqsız ticari əməllərə də göz açdırmadıqlarını vurğulayan prezident, 2025-ci il ərzində 470 min şirkətin yoxlanılaraq, 2,4 milyard lirəlik inzibati pul cəzası tətbiq edildiyini bildirib. Rəqabət Qurumu tərəfindən aparılan bütün işlər çərçivəsində bu il 196 şirkətə ümumilikdə 11,5 milyard lirəlik inzibati pul cəzası tətbiq edildiyini qeyd edib. Qida təhlükəsizliyi mövzusunda ən kiçik bir laqeydliyə belə tolerantlıqları olmadığını deyən Ərdoğan, daha çox pul qazanmaq üçün insanların sağlamlığını təhlükəyə atanlarla mübarizələrinin eyni qətiyyətlə davam edəcəyini vurğulayıb.

Regional siyasət: İraq, Suriya və Fələstin

Recep Tayyip Erdoğan, imperatorluq qalığı olan Türkiyənin çox böyük bir dövlət, Türk millətinin də böyük hədəfləri və xəyalları olan bir millət olduğunu ifadə edib. Bu hədəflərə çatmaq üçün daxildə olduğu qədər xaricdə də çoxşaxəli bir siyasət izlədiklərini söyləyib. O, eyni tarixi, eyni taleyi və eyni gələcəyi paylaşdıqları bütün dost və qardaşlarla sülh içində yaşamaq səylərində olduqlarını vurğulayıb. İraqdan Suriyaya qədər cənub sərhədləri boyunca sülhü, ədaləti, sabitliyi və birlikdə inkişafı, birlikdə qazanmağı müdafiə etdiklərini deyib.

İraqda noyabrın 11-də keçirilən İraq Nümayəndələr Məclisi seçkilərinin problemsiz və dinc bir şəraitdə baş tutmasından məmnunluq duyduqlarını dilə gətirən Ərdoğan, seçkilərin İraq xalqı üçün xeyirli olmasını diləyib. O, bundan sonra da İraqın yanında olacaqlarının altını çəkib. Suriyanın beynəlxalq əlaqələrdə qazandığı sürəti məmnuniyyətlə təqib etdiklərini bildirən Ərdoğan, bu qonşu ölkənin birlik, bərabərlik və bütövlüyünü gücləndirəcəyinə inandığı 10 mart Sazişinin tətbiqi ilə bağlı qətiyyətli mövqelərini qoruduqlarını deyib. Türkiyənin bu məsələnin həlli üçün hər cür qatqı verməyə hazır olduğunu qeyd edib. Recep Tayyip Erdoğan 8 dekabr inqilabının birinci ildönümü yaxınlaşarkən artıq heç kimin keçmişə takılıb qalmaması və ortaq gələcək vizyonu ilə hərəkət etməyin yollarını axtarması lazım olduğuna işarə edib. O, bölgəyə dair yayılmacı əməllər güdənlərin təlqin, işarə və təxribatlarına prim verilməməli olduğunu, "El atına minənin tez enəcəyi" həqiqətini heç kimin unutmaması lazım olduğunu vurğulayıb. Türkiyənin Suriyadakı bütün xalqları qardaşı olaraq gördüyünü, hər kəsin əmin-amanlığını, təhlükəsizliyini, rifahını istədiyini ifadə edən prezident, bu anlayışla qarşıdakı dövrdə Suriyada qalıcı əmin-amanlıq və sabitliyin təmini üçün bölgədəki bütün aktorlarla dialoq içində çalışmağa davam edəcəklərini bildirib.

Qəzzada Türkiyənin də qatqısıyla təmin edilən atəşkəsin pozuntulara baxmayaraq davam etməsini çox qiymətli hesab etdiklərini vurğulayan Recep Tayyip Erdoğan, HƏMASın Netanyahu hökumətinin bütün təxribatlarına baxmayaraq atdığı imzanın arxasında durduğunu və məsuliyyətlərini yerinə yetirdiyini deyib. O, ABŞ prezidenti Donald Tramp da daxil olmaqla, Amerika rəhbərliyinin də bu mövzuda konstruktiv bir yanaşma sərgilədiyini gördüklərini bildirib. Humanitar yardımlar mövzusunda İsraildən qaynaqlı müxtəlif aksaklıqlar yaşansa da, mövcud bütün imkanları istifadə edərək Qəzzaya yardımları çatdırdıqlarını söyləyib.

Ərdoğan, 810 ton humanitar yardım daşıyan 18-ci "Xeyir Gəmisi"nin cümə günü Əl-Ariş Limanına çatdığını, 47 TIR dolusu materialı Rəfah Sərhəd Qapısına yönləndirdiklərini bildirib. Digər tərəfdən, havaların soyuması və yağışların başlaması ilə birlikdə Qəzzadakı durumun getdikcə pisləşdiyini qeyd edən Ərdoğan, Qəzza xalqının bir an əvvəl dəbdəbəli çadırlardan qurtarılması lazım olduğunu deyib. Ölkədəki konteynerlərin Qəzzaya göndərilməsinin sahədə ciddi bir rahatlığa yol açacağını və bununla bağlı təmasların davam etdiyini əlavə edib. Burada Recep Tayyip Erdoğanın vurğuladığı əsas həqiqət, Fələstin dövləti qurulmadan bölgədə tamamilə əmin-amanlıq, sabitlik və təhlükəsizlik mühitinin yerləşməsinin mümkün olmadığıdır. Fələstində işğal davam etdikcə, Fələstin qanadıqca, Fələstinlilərin torpaqları qəsəb edildikcə, bölgədəki heç bir ölkənin təhlükəsizlik içində ola bilməyəcəyini açıq şəkildə ifadə edib. O, 1967-ci il sərhədləri əsasında iki dövlətli həllə yaxınlaşdıqca sülh qapısının açılacağını, uzaqlaşdıqca isə bu qapının bağlanacağını qeyd edib. Bu həqiqətin heç bir şəkildə göz ardı edilməməsi lazım olduğuna inandığını deyən Recep Tayyip Erdoğan, Türkiyənin bütün səylərinin də bunun üçün olduğunu vurğulayıb. O, günü xilas etməyi deyil, rifahlı bir gələcəyi inşa etməyi hədəflədiklərini, qarşıdakı dövrdə daha çox çalışacaqlarını, daha çox zəhmət sərf edəcəklərini və inşallah bölgədə qalıcı sülhə gedən yolun ardına qədər açılmasını təmin edəcəklərini söyləyib.

24 saat