Humanitar Yardımın Qanlı Kölgəsi
Bu şərhlər zolaqda daha bir qanlı günə təsadüf edib. Tibb mənbələri 31 nəfərin həlak olduğunu, onlardan 10-nun Rəfahda GHF tərəfindən idarə olunan yardım mərkəzinin yaxınlığında öldürüldüyünü bildirib. ABŞ və İsrail tərəfindən dəstəklənən, lakin mübahisələrə səbəb olan GHF, İsrailin zolağa tətbiq etdiyi iki aydan çox davam edən tam blokadanı yumşaltdıqdan sonra, may ayından fəaliyyətə başlayaraq Qəzzanın BMT tərəfindən idarə olunan geniş humanitar yardım şəbəkəsini faktiki olaraq kənarlaşdırıb.
BMT Baş katibi Antonio Quterreşin sözçüsü cümə günü bildirib ki, həmin vaxtdan bəri 819 fələstinli ərzaq gözləyərkən həlak olub. O qeyd edib ki, 634 nəfər GHF mərkəzlərinin (bütün anklavda cəmi dörd belə mərkəz var) ətrafında, 185 nəfər isə BMT tərəfindən idarə olunanlar da daxil olmaqla, digər humanitar yardım karvanlarının yaxınlığında qətlə yetirilib. BMT-nin insan haqları ofisinin sözçüsü Ravina Şamdasani günün əvvəlində bildirmişdi ki, may ayından iyulun 7-dək BMT Qəzzada yardım paylama məntəqələrinin yaxınlığında 798 ölüm halı qeydə alıb. İsrail əsgərləri və GHF ilə işləyən ABŞ podratçıları silahsız fələstinliləri vurmağı etiraf ediblər.
BMT-nin Nyu-Yorkdakı nümayəndəsi Qabriel Elizondo BMT-nin Ümumdünya Ərzaq Proqramının (WFP) icraçı direktor müavini Karl Skau-nun brifinq keçirdiyini bildirib. Skau, Qəzza zolağındakı vəziyyətin “indiyədək gördüyü ən pis vəziyyət” olduğunu qeyd edib. Dördüncü dəfə Qəzzaya səfərindən yenicə qayıdan Skau, WFP-nin bütün Qəzza əhalisini iki ay müddətinə qidalandıracaq qədər ərzaq ehtiyatına malik olduğunu, lakin yük maşınlarına əraziyə girişə icazə verilmədiyini deyib. Nəticədə, Qəzzadakı fələstinlilər GHF-yə arxalanmağa məcbur qalıblar.
Qəzza Zolağının Gələcəyi: İkinci Nəqba Ssenarisi?
GHF mərkəzlərindəki qətliamların miqyası İsrailin “humanitar şəhər” adlandırdığı – analitiklər tərəfindən konsentrasiya düşərgəsinə bənzədilən – planlarını irəlilətməsi ilə ortaya çıxıb. Bu şəhər cənubdakı Rəfah şəhərinin xarabalıqları üzərində tikilməli idi. Peyk görüntüləri fələstinlilərin məcburi köçürülməsinə hazırlıq məqsədilə Rəfahdakı geniş torpaq sahələrinin binalardan təmizləndiyini göstərir. İsrailin Müdafiə Naziri İsrael Katz bu həftə jurnalistlərə bildirib ki, bu zona sonda Qəzza zolağının 2,1 milyonluq bütün əhalisini yerləşdirəcək. ABŞ/Yaxın Şərq Layihəsinin prezidenti, Britaniya-İsrail analitiki Daniel Levy qeyd edib ki, cənubda yerləşən üç GHF humanitar yardım mərkəzi fələstinliləri Rəfah istiqamətinə cəlb etmək planının ayrılmaz hissəsidir. O bildirib ki, “Bu GHF paylama məntəqələrinin yerləşdirilməsi fələstinliləri cənubdakı bu əraziyə köçürmək, yerlərindən çıxarmaq və yığmaq üçün sosial-demoqrafik mühəndislik planının qəsdən hazırlanmış hissəsidir”. Levy-nin sözlərinə görə, Rəfah Qəzzanın qalan hissəsindən fələstinliləri “etnik cəhətdən təmizləmək” üçün “toplanma məntəqəsi” kimi istifadə edilir. “Görünür, biz ikinci Nəqbanın şahidi oluruq” deyə o əlavə edib.
GHF öz növbəsində cümə günü humanitar yardım çatdırılmasını “yenidən kəşf etdiyini” bəyan edib. Təşkilatın X-dəki paylaşımında qeyd olunub: “Bizim təhlükəsiz və innovativ kanallarımız yardımların birbaşa ehtiyacı olanların əlinə çatmasını təmin edir”.
Qəzza Zolağında Fəlakətli Vəziyyət
Cümə axşamı axşamına olan məlumata görə, tibb mənbələrinin bildirdiyinə əsasən, səhərdən bəri anklavda 31 nəfər, o cümlədən Rəfahdakı GHF məntəqəsində öldürülən 10 nəfər həlak olub. Həlak olanlar arasında ən azı səkkiz nəfər, yerindən-yurdusuz düşənlərə sığınacaq verən Cəbaliya ən-Nazla kəndindəki Həlimə əs-Səədiyyə məktəbinin İsrail tərəfindən bombalanması nəticəsində həyatını itirib. Hərbi qüvvələr insanlar yatarkən gecə vaxtı zərbə endirib. Şahid Əhməd Xalla bildirib ki, o, sinif otağının döşəməsində meyitlər tapıb və gördüyü səhnələri “dəhşətdən də dəhşətli” kimi təsvir edib, o cümlədən “başı olmayan balaca bir qız uşağı – sözün əsl mənasında, başı olmadan”. Qəzza zolağının şərqindəki Tuffah bölgəsində, Yaffa küçəsində bir evə İsrail hücumu nəticəsində ən azı bir fələstinli həlak olub, digərləri yaralanıb. Əl-Əhli Ərəb Xəstəxanasındakı mənbələr qurbanın bir uşaq olduğunu bildirib.
Qəzza zolağı Səhiyyə Nazirliyi bəyanatında, anklavdakı xəstəxanalarda xəstələrin yanacaq çatışmazlığı səbəbindən “hər gün ölüm astanasında qaldığını” qeyd edib. Bildirilib ki, xəstəxanalar yanacağa qənaət etməyə məcbur qaldıqca, bu, bəzi şöbələrdə elektrikin kəsilməsinə və böyrək dializi müalicələri də daxil olmaqla bəzi xidmətlərin dayandırılmasına səbəb olur. Bəyanatda həmçinin vurğulanıb ki, “Bu, kifayət qədər təcili yardım maşınının işləmə qabiliyyətini də azaldır və vətəndaşları yaralı və xəstələri heyvan qoşqulu arabalarla daşımağa məcbur edir”.
BMT-nin Baş katibi Quterreşin sözçüsü Stefani Dücarrik İsrailin humanitar yardımın Qəzzaya çatmasına qoyduğu məhdudiyyətlərin saysız-hesabsız həyatı riskə atdığını bildirib. O, mətbuat konfransında vurğulayıb ki, “Belə rədd cavabları həyat üçün təhlükəlidir” və “atəşkəssiz hər gün Qəzzada daha çox qarşısı alına bilən ölüm, əziyyət çəkən uşaqların ölümü və İsrail tərəfindən icazə verilən az miqdarda yardıma çatmağa çalışarkən güllələnən ac insanlar deməkdir”.