Sağlamlıq 04.12.2025

Yeni araşdırma 12 yaşdan əvvəl smartfon istifadəsinin depressiya və pis yuxu ilə əlaqəsini tapdı

Yeni araşdırma 12 yaşdan əvvəl smartfon istifadəsinin depressiya və pis yuxu ilə əlaqəsini tapdı

Uşaqların Sağlamlığını Qorumaq üçün Smartfon İstifadəsinə Nə vaxt Başlamaq lazıımdır?

Valideynlər tez-tez övladlarına smartfon istifadəsi üçün təzyiq hiss edirlər, çünki sinif yoldaşlarının çoxunda artıq telefon var. Lakin mütəxəssislər bildirirlər ki, gözləmək uşaqların sağlamlığını qorumaqda vacib rol oynaya bilər. Philadelphia Uşaq Xəstəxanasının 2018-2021-ci illər arasında 10.000 uşaq üzərində apardığı araşdırmaya görə, 12 yaşına qədər smartfon əldə edən uşaqlar depressiya, yuxu pozğunluqları və çəki problemləri ilə daha çox mübarizə aparmağa meyilli olurlar. Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, uşağın smartfonu nə qədər tez əldə edirsə, risklər bir o qədər artır.

Erkən Smartfon İstifadəsinin Risk Faktorları

Uşaqların Milli Xəstəxanasının Yeniyetmə Tibb Bölməsinin rəhbəri və Amerika Pediatriya Akademiyasının Gənclərin Psixi Sağlamlığı və Sosial Media üzrə Mükəmməllik Mərkəzinin səfiri Dr. Anisha Abraham qeyd edir ki, smartfonu gecikdirmək, xüsusilə orta məktəb illərində, bəzi bu problemlərin riskini azalda bilər. Onun sözlərinə görə, telefonlar uşaqları gecələr ekran arxasında vaxt keçirməyə və mesajlaşmağa vadar edir ki, bu da məktəb performansına və əhval-ruhiyyəyə mənfi təsir göstərir. Dr. Abraham vurğulayır ki, "Yuxu rifah üçün həqiqətən vacibdir. Yaxşı yuxu ilə özünü yaxşı hiss etmək arasında çox güclü əlaqə var. Yeterli yuxu almadığınız zaman depressiya və digər psixi sağlamlıq problemləri riski yüksəlir." O, hər uşaq fərqli olsa da, smartfon istifadəsinə orta məktəbdən sonra başlamağı, bütün tətbiqləri olmayan sadə telefonlarla başlamağı və ya yataq otaqlarında telefona qadağa kimi qaydalar qoymağı tövsiyə edir.

Valideyn Nəzarəti və Nümunə Gəstərməyin Önəmi

Mütəxəssislər, uşağa telefon verməzdən əvvəl aydın hədlər qoymağı təklif edirlər. Bu, şam yeməyi masasında və dərs vaxtı smartfon istifadəsi üçün qaydaların müəyyən edilməsini əhatə etməlidir. Dr. Abraham həmçinin qeyd edir ki, uşaqların uyğun olmayan materialları görməsinin qarşısını almaq üçün telefonlarda məxfilik və məzmun parametrlərindən istifadə edilməlidir. "Bir gəncin telefonunda keçirə biləcəyi vaxtı məhdudlaşdıran valideyn nəzarəti mövcuddur," deyə o əlavə edir. Mütəmadi yoxlamalar da vacibdir və uşaqları fiziki fəaliyyət üçün ekranlardan uzaq vaxt keçirməyə təşviq etmək psixi sağlamlığı qorumağa və piylənmənin qarşısını almağa kömək edə bilər. Dr. Abraham valideynləri öz telefonlarını kənara qoyaraq nümunə olmağa çağırır. "Yemək vaxtları bu davranışı modelləşdirmək üçün mükəmməl bir nümunədir," deyə Dr. Abraham bildirir. "Valideynlər və qəyyumlar nümunə olmalıdırlar, və bu asan deyil." Unutmaq olmaz ki, uşaqların sağlamlığı hər şeydən önəmlidir.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!

Şərh Yaz