ACMA: Təchizat sıxıntılarına rəğmən 2025-də artım gözlənilir

Həyəcanlı və qeyri-sabit bir dövrdən keçirik. Təəssüf ki, baş verən Air India qəzası, sənayenin dəyişdirici liderinin vaxtsız vəfatı və getdikcə qeyri-sabitləşən geosiyasi vəziyyət ümumi əhval-ruhiyyəyə ağır kölgə salıb. Qlobal tədarük zənciri gərginlik altında olarkən, ticarət yolları dəyişərkən və nadir torpaq maqnitlərinin idxalı demək olar ki, dayanarkən, Hindistan avtomobil hissələri sənayesi misli görünməmiş sınaqlarla üzləşir. Lakin bütün bu çətinliklərə baxmayaraq, Hindistanın avtomobil hissələri sektoru uzun müddətdir tanıdığı keyfiyyətləri – dözümlülük, uzaqgörənlik və uyğunlaşma qabiliyyətini nümayiş etdirməyə davam edir. Hindistan Avtomobil Komponent İstehsalçıları Assosiasiyasının (ACMA) 2024-25-ci maliyyə ili üçün açıqladığı Sənaye Performans İcmalı bu güc və inkişaf hekayəsini təsdiqləyir. Sənaye dövriyyəsi 6,73 lakh crore rupi, yəni 80,2 milyard dollar təşkil edərək əvvəlki maliyyə ilinə nisbətən 9,6 faiz artım göstərib. Beş illik dövr ərzində isə sektorun həcmi demək olar ki, ikiqat artıb və 2020-2025-ci maliyyə illəri arasında illik orta artım tempi 14 faiz təşkil edib.

Dəyişkən Dövrə Rəğmən Hindistan Avtomobil Hissələri Sənayesi Yüksəlişdədir

ACMA-nın Baş Direktoru Vinnie Mehta bildirib ki, “Hindistan avtomobil hissələri sənayesi diqqətəlayiq dözümlülük və inkişaf nümayiş etdirməyə davam edir”. O əlavə edib ki, “OEM satışları, ixracat və satış sonrası bazarın hamısı müsbət inkişaf göstərib. Xüsusilə, biz 453 milyon dollarlıq ticarət müsbət saldosuna nail olduq – bu, rəqabət qabiliyyətimizin artmasını və güclü lokallaşdırma səylərimizi əks etdirir”. ACMA-nın prezidenti və Subros şirkətinin sədri və icraçı direktoru Şradha Suri Marwahın sözlərinə görə, sektorun sabitliyi və tərəqqisi bir neçə qüvvənin birlikdə fəaliyyətindən irəli gəlir. Güclü daxili tələbat, yaxşılaşan ixracat performansı və lokallaşdırmaya, habelə əlavə dəyərli istehsala yönəldilmiş investisiyalar davamlı irəliləyişi təmin edib. Şradha Suri Marwah vurğulayıb ki, 2024-25-ci maliyyə ili geniş əsaslı tələbatın bərpası və daha güclü texnoloji irəliləyişlə sənaye üçün başqa bir əlamətdar il olub. Baxmayaraq ki, iki təkərli nəqliyyat vasitələri seqmenti artıma liderlik edib, sərnişin və kommersiya nəqliyyat vasitələri seqmentləri sabit, lakin mülayim tərəqqi saxlayıb. Qlobal qeyri-müəyyənlik, xüsusilə Avropa və bəzi Asiya bazarlarında, ixracat performansını bir qədər azaldıb, lakin ümumi proqnoz ehtiyatla nikbin olaraq qalır.

Daxili Güc və Qlobal Əhəmiyyət

“FY25 (2025-ci maliyyə ili) bizim üçün başqa bir əlamətdar il oldu, burada böyüməmiz həm daxili gücdən, həm də qlobal əhəmiyyətdən qaynaqlanırdı”, – Şradha Suri Marwah qeyd edib. O, əlavə edib ki, “Qlobal problemlərlə üzləşsək də, avtomobil hissələri sektoru güclü qaldı. Yeni nəsil mobilliyə doğru transformasiya davam edir və sektorumuz çevikliklə buna cavab verir”. İxracat səkkiz faiz artaraq 22,9 milyard dollara çatıb ki, bu da Şimali Amerika və Asiyadan gələn güclü tələbatla əlaqədardır. Şimali Amerika ixracatın 32 faizini, Asiya isə 26 faizini təşkil edib. Avropada cüzi azalma müşahidə olunub, həcmlər 2,1 faiz azalıb. Eyni zamanda, daxili OEM bazarı 5,70 lakh crore rupi dəyərində komponentlər mənimsəyib ki, bu da nəqliyyat vasitələrinin istehsalının artması və daha yüksək dəyərli komponentlərə tələbatın çoxalması fonunda 10 faiz artım deməkdir. İdxal da artaraq 22,4 milyard dollara çatıb, bunun üçdə iki hissəsini Asiya iqtisadiyyatları təşkil edib. Lakin daha diqqətəlayiq inkişaf sənayenin xalis ticarət müsbət saldosunun 453 milyon dollar təşkil etməsi olub ki, bu da əvvəlki maliyyə ilində qeydə alınan 300 milyon dollardan əhəmiyyətli dərəcədə irəliləyişdir. Satış sonrası sektor da kənd tələbatı, artan ikinci əl avtomobil bazası və daha rəsmiləşmiş xidmət ekosistemi sayəsində davamlı genişlənməsini davam etdirərək 99 948 crore rupiyə çatıb. “Hindistan avtomobil hissələri sənayesi ölkənin istehsal qabiliyyətinin əsas dayağı olmağa davam edir,” – Şradha bildirib. “Kəsintilərə baxmayaraq, məhsul inkişafına, lokallaşdırmaya və texnologiya təkmilləşdirmələrinə etdiyimiz investisiyalar həm daxili, həm də qlobal bazarlara effektiv xidmət etməyimizi təmin edir.”

Tədarük Zəncirindəki Təzyiqlər

Tədarük zəncirindəki pozulmalar əsas narahatlıq mənbəyi olaraq qalır. Beynəlxalq gəmiçilik dəhlizlərinin dəyişdirilməsi çatdırılma müddətlərini əhəmiyyətli dərəcədə uzadıb. Əvvəllər 10 gün çəkən bir proses indi 20 gündən çox çəkə bilər ki, bu da birbaşa dövriyyə kapitalı dövrlərinə və inventar planlaşdırmasına təsir edir. Daha böyük komponentlər daha çox təsirlənir, kiçik komponentlər isə seçmə yolla hava yolu ilə daşınır – baxmayaraq ki, bu, əlavə xərclərlə bağlıdır. Müasir avtomobillərin artan texnoloji mürəkkəbliyi problemləri daha da artırır. Bu gün orta bir avtomobilə 18-ə qədər dinamik, qabaqcıl kondisioner sistemləri, GPS naviqasiyası, avtomatik ötürücü qutular və elektriklə idarə olunan oturacaqlar daxil edilir. Bu innovasiyalar kiçik motorlara, idarəetmə bloklarına və müxtəlif sensorlara əsaslanır – bunların bir çoxu idxaldan asılıdır və tədarük zəncirinin kövrəkliyindən təsirlənir. “Sizin avtomobiliniz yavaş-yavaş mini-robota çevrilir. Telefonunuzla danışır, səsinizə cavab verir və rahatlığı elektron şəkildə idarə edir”, – Şradha qeyd edib. “Əlavə olunan hər bir xüsusiyyət daha mürəkkəb komponent ehtiyaclarına çevrilir – və sənayemiz həmişə olduğu kimi cavab verir”. Əsas narahatlıqlardan biri, nadir torpaq maqnitlərinin idxalında aprel ayından etibarən qəfil donmaların motor istehsalına səssizcə təsir etməsidir. Bu maqnitlər ucuz olsa da, elektrik nəqliyyat vasitələri, informasiya-əyləncə sistemləri və elektrikli oturacaqların işləməsi üçün kritik əhəmiyyət kəsb edən tətbiqlərdə vacibdir. Sənaye nümayəndələri inventarların tükəndiyini və alternativ mənbələr və ya daxili emal yolu ilə həll edilməzsə, böhranın dərinləşə biləcəyini etiraf edirlər. ACMA, PLI sxemi çərçivəsində daxili dəyər əlavəsi (DVA) meyarlarına dair istehsalçılar üzərindəki yükü azaltmaq üçün Ağır Sənaye Nazirliyi də daxil olmaqla müxtəlif hökumət departamentləri ilə fəal şəkildə əlaqə saxlayır. Nazirlik sənaye nümayəndələrinin fikirlərini dinləməyə açıq olduğunu bildirib, lakin yekun qərarlar hələ gözlənilir. “Bu, ucuz, lakin həyati bir elementdir. Biz çevikik və artıq həll yolları üzərində işləyirik,” – Şradha bildirib. “Hindistanda xammal var; bizə sadəcə emal texnologiyası lazımdır. Ümid edirik ki, vəziyyət qorxulduğu qədər ağır olmayacaq”.

Gələcəyə Yatırımlar və Kadr İnkişafı

Bütün bu təzyiqlərə baxmayaraq, sektorda investisiyalar ardıcıl olaraq davam edib. Dəqiq rəqəmlər müəyyən etmək çətin olsa da, şirkətlər məhsul texnologiyası, avtomatlaşdırma, infrastruktur və kadr sahəsində xərcləri artırırlar. Qeyd edək ki, avtomobil hissələri sektoru adətən tələbatdan 18-24 ay əvvəl investisiya edir ki, bu da Hindistanın sərnişin avtomobili böyümə trayektoriyasına uzunmüddətli inamının sübutudur. Bəlkə də ən əhəmiyyətli dəyişiklik işçi qüvvəsinin inkişafına artan diqqətdir. Bacarıqların artırılması, yenidən öyrədilməsi və təkmilləşdirilməsi təkcə Birinci Səviyyə oyunçuları arasında deyil, bütün dəyər zənciri boyunca şirkət strategiyasının əsasını təşkil edir. Avtomobil Şin İstehsalçıları Assosiasiyası (ATMA) bu keçidləri təmin etməkdə, xüsusilə də qəfil bazar dəyişikliklərinə daha həssas olan kiçik və orta müəssisələr (KOBİ) üçün lider rol oynamışdır. “Bacarıqların artırılması artıq seçim deyil, bu bir zərurətdir”, – Şradha bildirib. “Texnologiya dəyişikliyinin sürəti çox intensivdir və dəyər zəncirindəki hər kəs indi təkcə maşınlara deyil, insanlara da sərmayə qoyur”. Kiçik oyunçulara dəstək tədbirləri haqqında soruşulduqda, Şradha, KOBİ-lərin sektorlararası daha geniş, uzunmüddətli hökumət sxemlərindən faydalandığını vurğulayıb. Çinlə bağlı pozuntulara və ya ABŞ-ın tarif tətbiqlərinə cavab olaraq heç bir böhran spesifik müdaxilə olmayıb. Avtomobil hissələri sektoru, öz təbiətinə görə, geriləmələr zamanı belə dözümlü və özünü təmin edən hesab olunur. Beynəlxalq ticarət proqnozlarına gəldikdə, ehtiyatlı nikbinlik də mövcuddur. Baxmayaraq ki, Hindistan ABŞ tərəfindən son tarif tətbiqlərinə məruz qalan 14 ölkə arasında olmayıb, tam nəticələr hələ dəqiq deyil. Sənaye liderləri mərhələli danışıqlar və uzunmüddətli həll müddəti gözləyirlər ki, bu da hələlik ixracat proqnozlaşdırmasını çətinləşdirir. “İxracat haqqında hələlik spekulyasiya etmək düzgün olmazdı,” – Vinnie Mehta deyib. “ABŞ bazarına əhəmiyyətli dərəcədə bağlılığımız var və vəziyyətin necə inkişaf edəcəyini qiymətləndirmək üçün daha çox vaxta ehtiyacımız var”.

Gələcəyə Yönəliş

Sənaye gələcəyə baxarkən, ACMA 12 sentyabr 2025-ci il tarixində “Tədarük Zəncirindəki Zəiflik” mövzusunda xüsusi hesabat açıqlamağa hazırlaşır. Hesabatda Hindistanın tədarük zəncirini gələcəyə hazırlamaq üçün potensial risklər, struktur boşluqları və strateji imperativlər, xüsusilə də EV (elektrikli nəqliyyat vasitələri) keçidi və qlobal risklərin azaldılması dövründə, açıqlanacağı gözlənilir. Bütün çətinliklərə baxmayaraq, Hindistanın avtomobil sənayesinin dayağı möhkəm qalmaqda davam edir. Təzyiq altında əyilə bilər, lakin qırılmır. Böyümə, lokallaşdırma və insanlara, habelə texnologiyaya yenidən diqqət yetirərək, sənaye təkcə türbülansdan sağ çıxmadığını, həm də onun vasitəsilə transformasiya etdiyini sübut edir.

24 saat