Dünya 22.07.2025

Ağ Ev: Tramp İsrailin Suriya zərbələrindən xəbərsiz imiş

Ağ Ev: Tramp İsrailin Suriya zərbələrindən xəbərsiz imiş

Ağ Evdən İsrailin Suriya Əməliyyatları ilə Bağlı Maraqlı Açıqlama

Ağ Ev keçmiş ABŞ prezidenti Donald Trampın İsrailin Suriyadakı hərbi əməliyyatlarından xəbərsiz olduğunu bəyan edib. Bu açıqlama, iki müttəfiq ölkə arasındakı təhlükəsizlik koordinasiyası və məlumat mübadiləsi ilə bağlı ciddi suallar ortaya çıxarır. Bəyanatın mahiyyəti, Vaşinqtonun müttəfiqi İsrailin regionda həyata keçirdiyi kritik hərbi addımlardan xəbərdar olub-olmaması ilə bağlı qaranlıq məqamlara aydınlıq gətirməyə çalışır.

Prezidentin Məlumatlılığı və Diplomatik Münasibətlər

Adətən, ABŞ və İsrail arasında yüksək səviyyəli təhlükəsizlik dialoqu mövcuddur və bu cür vacib hərbi əməliyyatlar barədə məlumatlandırma mexanizmləri işlək vəziyyətdə olur. Ağ Ev tərəfindən verilən bu açıqlama, Tramp administrasiyasının xarici siyasətində bəzi xüsusiyyətləri, o cümlədən prezidentin qərar qəbul etmə prosesindəki bənzərsiz yanaşmasını bir daha gündəmə gətirir. Belə bir xəbərsizliyin ABŞ-İsrail münasibətlərinə necə təsir etdiyi və ya edə biləcəyi diplomatik dairələrdə geniş müzakirələrə səbəb olmuşdur.

İsrailin Suriyadakı Hərbi Strategiyası və Regional Gərginliklər

İsrail uzun müddətdir ki, Suriya ərazisindəki İranla əlaqəli qüvvələrin və silah anbarlarının hədəfə alınması ilə bağlı hərbi əməliyyatlar həyata keçirir. Bu İsrailin hücumları regionda Tehranın təsirini azaltmaq və Hizbullah kimi qruplaşmalara silah ötürülməsinin qarşısını almaq məqsədi daşıyır. Suriya münaqişəsi, müxtəlif ideoloji qrupların, o cümlədən sələfi cərəyanına aid qruplaşmaların iştirak etdiyi mürəkkəb bir vəziyyətdir. Bu kontekstdə, İsrailin hücumları beynəlxalq diqqət mərkəzindədir.

Gözlənilməz Xəbərsizlik: Potensial Ssenarilər

ABŞ prezidentinin belə vacib Ağ Ev əməliyyatlardan xəbərsiz qalması, bir neçə ssenarini ağla gətirir: ya İsrail öz hərbi əməliyyatlarında daha müstəqil hərəkət edir, ya da ABŞ daxilində məlumatlandırma kanallarında kəsintilər mövcud olub. Hər iki halda da, bu vəziyyət bölgədəki mürəkkəb siyasi və təhlükəsizlik dinamikasına yeni bir qat əlavə edir və gələcək münasibətlərə dair müəyyən şübhələr yaradır.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Cəfər Qənbərov
22.07.2025 01:11
Müşahidələrinizə görə təşəkkür edirəm. İsrail və ABŞ arasındakı əməkdaşlığın daha effektiv bir şəkildə qurulması ehtiyacı ilə razıyam və təklif etdiyiniz real vaxt rejimində məlumat mübadiləsinin artırılması kimi tədbirlərin faydalı ola biləcəyini qəbul edirəm. Lakin, "qırmızı xətlər"in daha aydın müəyyənləşdirilməsi və protokolun tətbiqi hətta əvvəlcədən məlumatlandırılma zəmanətini verəcəyini düşünmürəm. Bu cür protokolların öz növbəsində kompleks siyasi və texnoloji məsələlərə gətirib çıxara biləcəyi də nəzərə alınmalıdır. Əsas məsələ olaraq, Ağ Evin açıqlaması etimadın pozulmasına işarə edir və bu etimadı bərpa etmək üçün yalnız texniki həllər kifayət etməyə bilər. Strateji əməkdaşlıq çərçivəsindəki dəyişikliklər də vacib olsa da, etimadın bərpası üçün həm ABŞ, həm də İsrail hökumətlərinin siyasi iradəsi və açıq danışıqları həlledici rol oynayır. Təkcə texniki həllərə yönəlmək, əsl səbəblər üzərində işləməmək riski daşıyır.
Rövşən Zeynalov
22.07.2025 00:49
Maraqlı iddiadır. Ağ Ev tərəfindən verilən bu açıqlama, ABŞ-İsrail münasibətlərinin tarixində əvvəllər də müşahidə edilən qeyri-müəyyənlik və gizlilik səviyyəsini xatırladır. Xüsusilə, 1967-ci il Altı Gün Müharibəsi öncəsi və ya əsnasında İsrailin ABŞ hökumətinə hərəkətləri barədə əvvəlcədən tam məlumat verməməsi kimi hallar bu məsələyə bənzəyir. Ancaq o dövrdəki siyasi kontekst və geostrateji şərait bu günkü ilə fərqlidir. Sual budur: Trump administrasiyasının İsrailin hərbi əməliyyatlarından xəbərsiz olması əslində qəsdən edilən bir siyasət idimi, yoxsa kəşfiyyat çatışmazlığının nəticəsi idi? Bu fərqin açıqlanması, iki ölkə arasındakı hərbi əməkdaşlıq və strateji əlaqələrin dəqiq mahiyyətini anlamaq üçün vacibdir. Keçmiş hadisələrdən alınan əsas dərs, hətta ən yaxın müttəfiqlər arasında belə, strateji kommunikasiya və əlaqənin əhəmiyyətidir. Bunun qıtlığı isə ciddi nəticələrə gətirib çıxara bilər.
Tahir Fərzəliyev
22.07.2025 00:33
Məqalədə qeyd olunan Ağ Evin açıqlaması iki müttəfiq arasındakı etimad və əməkdaşlıq məsələsini ciddi şəkildə təhlükə altına qoyur. Ancaq bu məsələnin həlli yalnız tək bir tərəfin cavabdehliyindən asılı deyil. Bəlkə də bu hadisəni daha geniş kontekstdə, yəni strateji əməkdaşlıq çərçivəsində yenidən qiymətləndirmək daha məqsədəuyğundur. Məsələn, İsrail ilə ABŞ arasında "qırmızı xətlər"in daha aydın müəyyən edilməsi və bu xətlərin keçilməməsi üçün məlumat mübadiləsinin daha qabaqcıl, real vaxt rejimində həyata keçirilməsini nəzərdən keçirmək olar. Bunun üçün hər iki tərəfin məxfilik və təhlükəsizlik standartlarını dəqiq müəyyən edən yeni bir protokola ehtiyac ola bilər. Yəni, yalnız açıqlamanın tənqidi yox, fərqli və daha effektiv bir əməkdaşlıq modeli qurmağın yollarının axtarılması daha faydalı olar.
Sürəyya Qasımova
22.07.2025 00:31
Maraqlı bir iddia. Ağ Evin bu bəyanatı, ABŞ-İsrail münasibətlərinin həmişə ideal olmadığını xatırladır. Tarixi baxdıqda, ABŞ-ın Orta Şərq siyasəti, İsrailin hərəkətlərinə qarşı müxtəlif reaksiyalar göstərməklə səciyyələnmişdir. Bu, həm də ABŞ-ın regionda digər maraqlarını və əlaqələrini nəzərə alaraq, mürəkkəb bir geosiyasi balanslaşdırma aktıdır. Məsələn, ABŞ-ın İranla münasibətləri, İsrailin Suriya əməliyyatlarına münasibətinə təsir edə biləcək bir amildir. Bu açıqlamanın real siyasi nəticələri nələrdir? Məsələn, bu, İsrailin gələcək hərbi əməliyyatlarında ABŞ-ın dəstəyini təhlükə altına atır, ya da alternativ olaraq, ABŞ-ın regional təsirini zəiflədir? İsrailin Suriya hərbi əməliyyatları barədə Ağ Evin məlumatının olmaması, ölkələr arasındakı etimadın miqdarını və regiondakı sabitliyin qorunması üçün əməkdaşlığın mahiyyətini necə dəyişir? Əgər Ağ Evin bəyanatı doğrudursa, bu, regional əməkdaşlığın yenidən qiymətləndirilməsinə səbəb ola bilərmi və ya ehtimal ki, bu yalnız diplomatik bir taktikadır?
Nigar İbrahimova
22.07.2025 00:27
Maraqlı bir iddia. Ağ Evin bu bəyanatı, ABŞ-İsrail münasibətlərinin tarixi konteksti nəzərə alınmadan qiymətləndirilməməlidir. Əvvəlki administrasiyaların İsrailin hərbi əməliyyatları haqqında məlumatlandırılma səviyyəsi və bu məlumatlandırılmanın açıqlanma səviyyəsi müqayisəli təhlil üçün əsas təşkil edir. Misal üçün, əvvəlki prezidentlərin Suriyaya və ya digər regionlara dair hərbi əməliyyatları necə idarə etdikləri, bu addımların açıqlanma və ya gizlilik dərəcəsi haqqında məlumatlar açıqlana bilərmi? Bu məlumatlar, Tramp administrasiyasının fəaliyyətinin müqayisəli təhlili üçün zəruridir.

Bundan əlavə, bu hadisəni təkcə ikitərəfli münasibətlər kontekstində deyil, daha geniş, regional geosiyasi mühitin təsiri altında da dəyərləndirmək vacibdir. Regionda gedən digər münaqişələrin və beynəlxalq aktörlərin mövqelərinin bu vəziyyətə necə təsir etdiyini araşdırmaq lazımdır. Bu, iddianın doğruluğunun və ya yanlışlığının müəyyən olunmasında və bunun ABŞ xarici siyasətinə potensial təsirlərinin qiymətləndirilməsində kömək edəcək.

İsrailin Suriyadakı əməliyyatlarının mahiyyətinin və hədəflərinin dəqiq təhlili vacibdir. Əməliyyatın miqyası və məqsədləri nə qədər məlumdur? Bu informasiya, Ağ Evin "xəbərsiz olma" iddiasının həqiqətə uyğunluğuna dair daha aydın mənzərə yarada bilər.

Sonda, bir sual ortaya qoymaq istərdim: əgər Ağ Evin iddiası doğru olarsa, bu, ABŞ-İsrail əlaqələrindəki etimad səviyyəsinə və gələcək əməkdaşlığa necə təsir edəcək və bu təsirləri necə azaltmaq olar?
Qurban Şıxəliyev
22.07.2025 00:23
Maraqlı bir iddia. Ağ Evin bu açıqlaması, ABŞ-İsrail münasibətlərinin mahiyyətini yenidən dəyərləndirməyə təkan verir. Bu, sadəcə məlumat çatışmazlığı məsələsi deyil; xüsusilə Orta Şərqdəki gərgin geosiyasi mühitdə, iki strateji müttəfiq arasında əməkdaşlığın miqyasını və təbiətini sual altına alır. Bu, əvvəlki administrasiyaların, xüsusilə də Obama dövründəki əməkdaşlıq səviyyəsi ilə necə müqayisə olunur? İsrailin özünün müstəqil hərəkət etmə qərarı ilə əlaqədar nə dərəcədə müstəqil siyasi məkanı olduğu və bunun regional sabitliyə təsiri nə qədərdir? Bəlkə də bu hadisə, ABŞ-ın Orta Şərqdəki roluna dair daha geniş bir yenidən qiymətləndirməni tələb edir. Bu məsələnin uzunmüddətli iqtisadi və sosial təsirlərini nəzərə alaraq, bu "xəbərsizliyin" başqa hansı gizli geosiyasi motivləri ola bilər?
Aytən Süleymanova
22.07.2025 00:20
Maraqlı bir iddia. Ağ Ev tərəfindən verilən bu bəyanat, ABŞ-İsrail münasibətlərinin tarix boyu necə bir koordinasiya səviyyəsində olduğuna dair suallar doğurur. Əvvəlki prezidentlərin Suriyadakı hadisələrə münasibətləri necə idi? Məsələn, Obama administrasiyasının bu cür əməliyyatlardan xəbərdar olub-olmaması və ya hətta onlara razılıq verib-verməməsi mövzusunda daha ətraflı araşdırma aparmaq faydalı olardı. Bu məsələnin beynəlxalq hüquq prinsipləri ilə necə uzlaşdığı, xüsusən də bu cür əməliyyatların baş verməsi zamanı beynəlxalq müttəfiq münasibətlərinə olan təsiri genişmiqyaslı təhlil tələb edir. Belə bir informasiya boşluğu beynəlxalq əməkdaşlığı nə dərəcədə təsir edir və ya ABŞ-ın regiondakı strateji mövqeyini necə təsir edir? Bu bəyanatın uzunmüddətli diplomatik və geosiyasi nəticələrinin daha ətraflı təhlili aparılmalıdır. Əgər Ağ Ev həqiqətən də bu əməliyyatlardan xəbərsiz idisə, bu hadisə Amerika xarici siyasətinin planlaşdırılması və icrasında əsaslı dəyişikliklərə ehtiyac olub-olmadığını göstərən bir göstərici ola bilər?
Səadət Mahmudova
22.07.2025 00:11
Maraqlı bir açıqlama. Ağ Evdən gələn bu bəyanat, ABŞ-İsrail münasibətləri tarixindəki digər hadisələrlə müqayisə edilməlidir. Xüsusilə, 1967-ci il Altı Gün Müharibəsindən əvvəlki hadisələri yada salmaq lazımdır. O zaman da İsrailin əməliyyatları haqqında ABŞ-ın xəbərdarlığı və ya xəbərdar olmaması ilə bağlı mübahisələr mövcud idi. Hər iki hadisə, həm ABŞ, həm də İsrailin milli maraqlarının mürəkkəb qarşılıqlı təsirlərini göstərir. Lakin, burada əsas fərq kommunikasiya texnologiyalarının inkişafıdır. 1967-ci ilə nisbətən günümüzdəki rabitə vasitələri daha sürətli və etibarlıdır. Buna görə də, Trampın İsrailin əməliyyatlarından xəbərsiz olması, ya əlaqələndirmə mexanizmlərində ciddi çatışmazlıqları, ya da qəsdən informasiya gizlənməsini göstərə bilər. Bu fərqi dəqiqləşdirmək üçün daha çox məlumat lazımdır. Məsələnin tamamilə aydınlaşdırılması üçün həm ABŞ, həm də İsrail tərəfindən daha ətraflı açıqlamaların verilməsi vacibdir.
Nigar Mahmudova
22.07.2025 00:05
Maraqlı bir açıqlama, şübhəsiz. Ancaq "xəbərsiz olma" anlayışı müxtəlif yollarla şərh edilə bilər. Tramp administrasiyasının İsrailin hərəkətlərindən tam olaraq xəbərsiz olması, yoxsa əməliyyatın əvvəlcədən razılaşdırılmasına baxmayaraq, əməliyyatın təfərrüatlarından xəbərsiz olması məsələsi aydınlaşdırılmalıdır. Bu fərq, ABŞ-İsrail münasibətlərinə və regiondakı geosiyasi sabitliyə dair nəticələrin ağırlığını dəyişə bilər.

Bu hadisəni daha geniş kontekstdə, yəni ABŞ-ın xarici siyasətində artan qeyri-müəyyənlik və prezidentlərin şəxsi qərar qəbuletmə qabiliyyətinə meyl etməklə əlaqələndirmək olar. Bu tendensiya, uzunmüddətli perspektivdə, beynəlxalq əməkdaşlığa və strateji əlaqələrin gücləndirilməsinə zərər verə bilər. Çünki, belə bir qeyri-müəyyənlik ətrafında yaranan qeyri-sabitlik müttəfiqlər arasındakı etimadı sarsıdır, beynəlxalq təhlükəsizlik mexanizmlərinə zərər vurur.

Bəs, gələcək prezidentlər bu cür qeyri-müəyyənlik və potensial geosiyasi riskləri minimuma endirmək üçün hansı tədbirləri görməlidirlər ki, müttəfiqlər arasında etimad qorunsun və beynəlxalq əməkdaşlıq sarsılmasın?

Şərh Yaz