Anadan Keçən Piylənmə Geni Tapıldı

London Universitet Kolleci (UCL) tərəfindən aparılan tədqiqat, obezitenin genetik və ətraf mühit amillərinin mürəkkəb qarşılıqlı təsiri ilə inkişaf etdiyini göstərir. Araşdırma, uşaqlarda artıq çəki riskində ananın genetik quruluşunun əhəmiyyətli rol oynadığını ortaya qoyur. Məqalə, ananın həm övlad üzərindəki irsi təsirinə, həm də uşağın böyüdüyü mühiti formalaşdırmaqdakı roluna xüsusi diqqət yetirir. Tədqiqatın əsas müəllifi Professor Ceyn Smit bildirmişdir ki, ananın genetikası təkcə uşağın irsi materialını müəyyən etmir, eyni zamanda onun qidalanma vərdişlərinə, fiziki aktivliyinə və bədən çəkisinə təsir göstərir. Araşdırma, ananın həyat tərzi və sağlamlıq vərdişlərinin ev mühitində uşaqların çəki yığma meyllərini artıra biləcəyini aşkarlamışdır. Əldə olunan nəticələr, artıq çəkinin təkcə fərdi sağlamlıq problemi deyil, ailə və cəmiyyət çərçivəsində dəyərləndirilməsi gərəkən mürəkkəb bir xəstəlik olduğunu ortaya qoyur. İrsi keçidin yanı sıra, uşaqlıq dövründə qazanılan həyat tərzinin uzunmüddətli çəki idarəetməsində həlledici rol oynadığı vurğulanır.

Obezite riski ana bətnində başlayır

Dosent Doktor Aynur Erşahin (Medicana Zincirlikuyu Xəstəxanası) bildirir ki, tədqiqatlar uşaqlarda obezite riskinin yalnız irsi keçidlə deyil, həm də ana bətnindəki dövrdə ananın qidalanması və həyat tərzi ilə yaxından əlaqəli olduğunu sübut edir. Hamiləlik zamanı ana namizədinin yüksək kalorili, balanssız qidalanması və artıq çəki yığması, körpənin metabolizm tənzimləmələrini hələ bətndə ikən təsir edərək gələcək yaşlarda çəki yığma meylini artıra bilər. Əlavə olaraq, ananın fiziki aktivlik səviyyəsi, stress dərəcəsi və yuxu rejimi də körpənin hormon tarazlığı və yağ toplama mexanizmləri üzərində mühüm rol oynayır. Yəni, ananın həm genetik quruluşu, həm də hamiləlik dövründə sərgilədiyi həyat tərzi, uşaqda artıq çəki riskini müəyyənləşdirmədə güclü təsirə malikdir.

İlk min günün qidalanması vacibdir

Dosent Doktor Məryəm Keçeli (Biruni Universiteti Tibb Fakültəsi Xəstəxanası) vurğulayır: “Ana, həm irsi kodu, həm də həyat tərzi ilə uşaqlarda obezite riskini müəyyənləşdirmədə ən vacib amillərdən biridir. Hətta ananın hamiləlik zamanı qidalanması və çəki yığma sürəti də uşağın gələcəkdə artıq çəkili olub-olmayacağını müəyyən edən amillərdəndir. Ana bətnindən doğumdan sonrakı iki yaşına qədər olan dövrü əhatə edən ilk min gün qidalanması, artıq çəki riski baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir. Uşağın sağlam çəkidə qalmasında təkcə genetik meyllər deyil, həm də evdə formalaşan qidalanma mədəniyyəti, fiziki aktivlik rejimi və sağlam vərdişlərin yerləşməsi həlledici rol oynayır.”

24 saat