AZAL Təyyarə Qəzası: Kreml Beynəlxalq Məhkəmə İddialarına Münasibət Bildirdi
Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov Azərbaycanın AZAL-a məxsus təyyarənin qəzası ilə bağlı Rusiyaya qarşı beynəlxalq məhkəməyə müraciət etmək niyyətinə dair açıqlama verib. Peskovun sözlərinə görə, Azərbaycanın bu addımı atmaq tam hüququ var.
O qeyd edib ki, Rusiya tərəfindən təyyarə qəzası ilə bağlı araşdırmalar davam etdirilir. "Lakin Azərbaycan Respublikası belə bir qərar verərsə, bu onların hüququdur. Biz isə davam edən araşdırmanın rəsmi nəticələrini gözləyəcəyik", - deyə Dmitri Peskov vurğulayıb.
Rusiya-Azərbaycan Münasibətlərində Gərginlik Artır
Kreml sözçüsü, həmçinin iki ölkə arasındakı ümumi münasibətlərin hazırda "çətin dövrdən" keçdiyini etiraf edib. Peskov bildirib ki, münasibətlərin möhkəm təməli, iki ölkə arasında maraqların üst-üstə düşməsi və qarşılıqlı hörmətə əsaslanan faydalı əməkdaşlıq mövcuddur. "Lakin bəzən elə anlar olur ki, iki ölkə arasındakı münasibətlərdə çətin dövrlər yaşanır. İndi belə dövrlərdən biridir və ümid edirik ki, bu vəziyyət tezliklə aradan qalxacaq", - deyə o əlavə edib.
Dmitri Peskov Azərbaycanın ruslara "hörmət etməsinin vacib" olduğunu vurğulayıb. O, Rusiyada da böyük bir Azərbaycan diasporunun yaşadığını və onların demək olar ki, hamısının qanunlara tabe olduğunu xatırladıb.
Qəza Faktı və Gərginliyin Başlanğıcı
Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev iyulun 19-da rəsmi olaraq bəyan edib ki, ötən ilin dekabrında baş vermiş AZAL təyyarəsinin vurulması Rusiya tərəfindən həyata keçirilib və Azərbaycan beynəlxalq ədliyyə sisteminə müraciət edəcək. Həmin təyyarə qəzası faciəvi şəkildə 67 sərnişin və heyət üzvündən 38-nin həyatına son qoyub.
Azərbaycan və Rusiya arasında son zamanlar artan gərginlik iyunun 27-də Yekaterinburq şəhərində iki azərbaycanlının hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən ölümü ilə başlayıb. Həyata keçirilən genişmiqyaslı əməliyyatlar nəticəsində onlarla şəxs nəzarətə alınıb. Buna cavab olaraq, Azərbaycanda da "Sputnik Azərbaycan"ın rusiyalı əməkdaşları və digər bir qrup Rusiya vətəndaşları həbs edilib.
Oxucu Şərhləri
Məqalədəki "idealist yanaşma" tərifi də maraqlıdır. Rusiyanın regiondakı təsiri nəzərə alınarsa, Azərbaycanın "müstəqil" xarici siyasəti, həqiqətən də, müəyyən məhdudiyyətlər çərçivəsində qurulur. Bu məhdudiyyətlərin təhlili, Azərbaycanın Rusiya ilə münasibətlərində "hörmət və anlayış" prinsipinin tətbiqinin strateji hesablanması kimi deyil, bəlkə də, zərurət kimi dəyərləndirilməlidir. Bununla yanaşı, məqalənin Azərbaycanın regional oyunçularla qarşılıqlı əlaqələrini və bu münasibətlərin Rusiya ilə münasibətlərə necə təsir etdiyini araşdırması faydalı olardı. Məsələn, Türkiyə ilə olan yaxın əlaqələr Rusiyanın regiondakı mövqeyinə necə təsir edir?
Lakin, digər tərəfdən, Azərbaycanın Rusiya ilə münasibətlərində "hörmət və anlayış" prinsipinin vurğulanması, müstəqil xarici siyasət aparmaq istəyən, lakin regional gücün təsirindən tamamilə azad ola bilməyən bir ölkə üçün strateji bir yanaşma kimi də qiymətləndirilə bilər. Məqalənin əsas arqumenti, açığı, idealist bir yanaşma kimi görünə bilər, ancaq hər hansı bir realpolitik təhlili də həmin prinsip əsasında qurulmuş balanslı bir yanaşmanı tam rədd edə bilməz. Beləliklə, Peskovun bəyanatlarının siyasi motivlərinin təhlili vacib olsa da, Azərbaycanın bu prinsipə əsaslanan xarici siyasət strategiyasının mümkün faydaları və riskləri haqqında daha geniş bir müzakirə məqalənin tamlığını təmin edərdi.
Şərh Yaz