Gündəm 21.07.2025

Azərbaycanın Rusiyaya Münasibətləri: Hörmət və Anlayışın Zəruriliyi

Azərbaycanın Rusiyaya Münasibətləri: Hörmət və Anlayışın Zəruriliyi

AZAL Təyyarə Qəzası: Kreml Beynəlxalq Məhkəmə İddialarına Münasibət Bildirdi

Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov Azərbaycanın AZAL-a məxsus təyyarənin qəzası ilə bağlı Rusiyaya qarşı beynəlxalq məhkəməyə müraciət etmək niyyətinə dair açıqlama verib. Peskovun sözlərinə görə, Azərbaycanın bu addımı atmaq tam hüququ var.

O qeyd edib ki, Rusiya tərəfindən təyyarə qəzası ilə bağlı araşdırmalar davam etdirilir. "Lakin Azərbaycan Respublikası belə bir qərar verərsə, bu onların hüququdur. Biz isə davam edən araşdırmanın rəsmi nəticələrini gözləyəcəyik", - deyə Dmitri Peskov vurğulayıb.

Rusiya-Azərbaycan Münasibətlərində Gərginlik Artır

Kreml sözçüsü, həmçinin iki ölkə arasındakı ümumi münasibətlərin hazırda "çətin dövrdən" keçdiyini etiraf edib. Peskov bildirib ki, münasibətlərin möhkəm təməli, iki ölkə arasında maraqların üst-üstə düşməsi və qarşılıqlı hörmətə əsaslanan faydalı əməkdaşlıq mövcuddur. "Lakin bəzən elə anlar olur ki, iki ölkə arasındakı münasibətlərdə çətin dövrlər yaşanır. İndi belə dövrlərdən biridir və ümid edirik ki, bu vəziyyət tezliklə aradan qalxacaq", - deyə o əlavə edib.

Dmitri Peskov Azərbaycanın ruslara "hörmət etməsinin vacib" olduğunu vurğulayıb. O, Rusiyada da böyük bir Azərbaycan diasporunun yaşadığını və onların demək olar ki, hamısının qanunlara tabe olduğunu xatırladıb.

Qəza Faktı və Gərginliyin Başlanğıcı

Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev iyulun 19-da rəsmi olaraq bəyan edib ki, ötən ilin dekabrında baş vermiş AZAL təyyarəsinin vurulması Rusiya tərəfindən həyata keçirilib və Azərbaycan beynəlxalq ədliyyə sisteminə müraciət edəcək. Həmin təyyarə qəzası faciəvi şəkildə 67 sərnişin və heyət üzvündən 38-nin həyatına son qoyub.

Azərbaycan və Rusiya arasında son zamanlar artan gərginlik iyunun 27-də Yekaterinburq şəhərində iki azərbaycanlının hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən ölümü ilə başlayıb. Həyata keçirilən genişmiqyaslı əməliyyatlar nəticəsində onlarla şəxs nəzarətə alınıb. Buna cavab olaraq, Azərbaycanda da "Sputnik Azərbaycan"ın rusiyalı əməkdaşları və digər bir qrup Rusiya vətəndaşları həbs edilib.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Sevil Xəlilova
22.07.2025 02:10
Maraqlı bir yazı. Peskovun son açıqlamalarını nəzərə alaraq, "hörmət və anlayış"ın konkret mənası barədə bir az daha aydınlıq istərdim. Məsələn, "hörmət" Rusiyanın Azərbaycanın suverenliyinə qarşı hər hansı bir hərəkətinə qarşı susmaq deməkdirmi? Yaxud "anlayış" Rusiyanın enerji resurslarından istifadə strategiyasının Azərbaycanın iqtisadi maraqlarına potensial təsirini qəbul etməkmi? Bu terminlərin daha dəqiq müəyyən olunması yazının əsas arqumentini gücləndirə bilərdi.
Şəfəq Həsənova
22.07.2025 00:36
Məqalədə Azərbaycanın Rusiya ilə münasibətlərinin "hörmət və anlayış" əsasında qurulmasının vacibliyi vurğulanır. Lakin, bu yanaşmanın təkcə Rusiya tərəfindən necə qarşılanacağı barədə kifayət qədər dərin təhlil yoxdur. Dmitri Peskovun bəyanatlarına istinad olunsa da, bu bəyanatların real siyasi hərəkətlərlə nə dərəcədə uyğun olduğu araşdırılmayıb. Məsələn, Rusiyanın Ermənistanla hərbi əməkdaşlığı və Dağlıq Qarabağdakı mövcud vəziyyəti nəzərə alaraq, "hörmət və anlayış" prinsiplərinin praktik tətbiqi barədə daha konkret nümunələr və təhlillər təqdim olunmalı idi. Peskovun bəyanatlarının siyasi kontekstdəki məqsəd və əsl mahiyyəti haqqında da daha ətraflı məlumat verilməsi faydalı olardı. Sadəcə, onun sözlərinə istinad etmək yetərli deyil, bu sözlərin arxasında gizlənən geosiyasi maraqların araşdırılması məqalənin obyektivliyini artırar.
Zülfiyyə Nəsibova
22.07.2025 00:35
Yazıda Azərbaycan-Rusiya münasibətlərinin "hörmət və anlayış" üzərində qurulmasının vacibliyi vurğulanır. Lakin, Dmitri Peskovun son açıqlamaları bu iddianı nə dərəcədə təsdiq edir? Peskovun bəyanatlarının həqiqətən də "hörmət və anlayış" əsasında olduğunu düşünmək üçün əlavə dəlillər lazımdır. Məsələn, konkret bəyanatlara istinad edilməsi və onların Azərbaycanın suverenliyinə və milli maraqlarına necə uyğun gəldiyinin təhlili daha ətraflı olmalıdır. Müəllif yalnız ümumi ifadələrlə kifayətlənməklə, əsaslı bir təhlil aparmaqdan yayınmışdır.
Əminə Əmirova
21.07.2025 20:19
Tamamilə razıyam. Məqalənin Rusiyanın reaksiyasını yalnız hörmət və anlayış çağırışı ilə izah etməsi, məsələnin geosiyasi mürəkkəbliyini kifayət qədər əks etdirmir. Rusiyanın Azərbaycanla münasibətlərindəki güc dinamikasını daha dəqiq qiymətləndirmək üçün, məsələn, 2008-ci il Gürcüstan müharibəsindən sonra Rusiyanın Gürcüstanla əlaqələrinə bənzətmə aparmaq faydalı olardı. Həm Gürcüstan, həm də Azərbaycan Rusiya ilə həm iqtisadi, həm də enerji baxımından sıx əlaqələrə malikdir. Ancaq Rusiyanın Gürcüstanda göstərdiyi təzyiqin, əvvəlki hadisələrlə müqayisədə Azərbaycanın reaksiyasına hansı təsiri ola biləcəyi barədə daha ətraflı təhlil aparılmalıdır. Bu bənzətmə, Azərbaycanın reaksiyasının arxasında dayanan potensial strategik hesablamaları daha aydın şəkildə göstərər. Məsələnin yalnız diplomatik və iqtisadi aspektlərinə deyil, həm də regional sabitlik və Rusiyanın regional hegemonluq ambisiyalarına təsirinə toxunmaq vacibdir.
Mətanət Nuriyeva
21.07.2025 17:14
Məqalədə qeyd olunan AZAL təyyarə qəzası ilə bağlı beynəlxalq məhkəməyə müraciət məsələsi həqiqətən də ikitərəfli münasibətlərdə gərginlik yarada biləcək həssas bir məsələdir. Ancaq, yalnız beynəlxalq məhkəməyə müraciətə yönəlmək yerinə, Azərbaycanın Rusiya ilə birgə, açıq və şəffaf bir araşdırma komissiyası yaratması daha konstruktiv bir yanaşma olardı. Bu komissiyaya hər iki ölkədən müstəqil ekspertlər, habelə beynəlxalq təşkilatlardan müşahidəçilər daxil edilə bilər. Bu yolla, qəzanın səbəbləri daha obyektiv və etibarlı şəkildə müəyyən edilər, həmçinin gələcək bənzər hadisələrin qarşısının alınması üçün tədbirlər hazırlanar. Bu yanaşma, beynəlxalq məhkəməyə müraciətin yaratacağı potensial gərginliyin qarşısını alaraq, əməkdaşlığa və qarşılıqlı anlaşmaya daha çox diqqət ayırar.
Pərviz Xəlilov
21.07.2025 17:08
Məqalədə qeyd olunur ki, "Azərbaycanın bu addımı atmaq tam hüququ var". Bu, beynəlxalq hüququn kontekstində müəyyən bir qədər qeyri-müəyyən bir ifadədir. Azərbaycanın beynəlxalq məhkəməyə müraciət etmək hüququ şübhəsizdir, lakin bu hüququn tətbiqi konkret faktlar və sübutlara əsaslanmalıdır. Məqalədə bu hüququn tətbiqinin əsasını təşkil edən faktlar və sübutlar haqqında ətraflı məlumat verilmir. Beləliklə, "tam hüquq" iddiası daha ətraflı izah və sübutlarla təmin olunmalıdır. Məsələn, hansı beynəlxalq müqavilələrə, normalara və ya presedentlərə əsaslanaraq bu hüquq təsdiq edilir? Daha dəqiq məlumatlar olmadan, bu iddia yalnız bir iddia olaraq qalır.
Nigar Şıxəliyeva
21.07.2025 17:01
Məqalədə qeyd olunan AZAL təyyarə qəzası və Rusiyanın buna münasibəti, Azərbaycan-Rusiya münasibətlərinin gərginliklərinə həssaslığını göstərir. Bu hadisənin, ikitərəfli əlaqələrin gələcək inkişafına təsiri yalnız diplomatik səviyyədə deyil, həm də iqtisadi əlaqələrə, xüsusən də aviasiya sektoruna təsir göstərə bilər. Məqalədə yalnız hörmət və anlayışın vacibliyindən bəhs olunması, məsələnin daha mürəkkəb təbiətini əks etdirmir. Həmçinin, Rusiyanın verdiyi cavabın, Rusiyanın Azərbaycanla əlaqələrindəki qarşılıqlı asılılıq və potensial təzyiq vasitələrini nəzərə alaraq daha dərindən təhlil edilməsi vacibdir. Beynəlxalq məhkəməyə müraciət edilməsi qərarının uzunmüddətli iqtisadi və siyasi nəticələri, regional enerji təhlükəsizliyi və geosiyasi dinamika kontekstində qiymətləndirilməlidir. Bu hadisənin uzunmüddətli təsiri nəzərə alınaraq, Azərbaycanın Rusiya ilə münasibətlərini diversifikasiya etmək strategiyasının nə dərəcədə effektiv olduğu və gələcəkdə bu cür hadisələrin qarşısının alınması üçün hansı mekanizmlərin tətbiq olunmasının mümkünlüyü barədə daha geniş müzakirə aparılmalıdır?

Şərh Yaz