Gündəm 26.07.2025

Dünya rekordçısı körpə bir yaşına çatdı

Dünya rekordçısı körpə bir yaşına çatdı

Hamiləliyin 21-ci Həftəsində Başlayan Dramatik Doğuş

Randall Kin, doğuş ağrıları ilə xəstəxanaya gələn həyat yoldaşı Mollie Kinin üzündə böyük bir narahatlıqla ona kömək edirdi. Çünki həyat yoldaşının doğuş sancıları 2024-cü il iyulun 5-də, hamiləliyin yalnız 21-ci həftəsində başlamışdı. Həkimlər Mollie-nin uşağı itirəcəyinə qərar verdilər və dərhal əməliyyat hazırlığına başladılar.

Lakin Kin ailəsinin balaca oğlu Nash Keen göstərdiyi dözümlülüklə təkcə həkimləri deyil, bütün dünyanı heyrətləndirdi.

Balaca Nash Tarix Yazdı: Dünyanın Ən Erkən Doğulan İnsanı

Doğulması lazım olan tarixdən 133 gün əvvəl dünyaya göz açan Nash, bu gün bir yaşına basaraq "ən erkən doğulan insan" kimi tarixə düşdü.

Körpə Nashın doğuşu Ayova Universiteti Xəstəxanasında baş verdi. Doğulduğu zaman cəmi 285 qram çəkisi və 24 santimetr boyu vardı. Atasının əlindən də balaca, bir siçandan da yüngül idi.

Kiçik Nashın yaşadığına inana bilməyən həkimlər dərhal hərəkətə keçdilər. O, vaxt itirilmədən xəstəxananın ən müasir yenidoğulmuşlar üçün intensiv terapiya şöbəsinə yerləşdirildi.

Neonatoloq Dr. Emi Stenford qeyd etdi ki, “21 həftəlik körpəyə qulluq etmək adi erkən doğuş hallarından qat-qat fərqlidir. Hər saat kritik əhəmiyyət kəsb edir.”

İlk həftələr gücdən düşsə də, Nash fövqəladə dözümlülük göstərdi və kiçik addımlarla da olsa sağalmağa başladı. Anası tərəfindən “balaca kartof” ləqəbi verilən Nash, bütün çətinliklərə rəğmən həyata tutundu.

Anaya Ümid Verən Kiçik Həyat Qığılcımı

Ana Mollie ilk günlərin qorxu, qeyri-müəyyənlik və kiçik bir ümid qarışığı ilə dolu duyğu burulğanı içində keçdiyini söylədi.

Mollie Kin bildirib: “Ətrafımızda maşınlar, monitorlar və tibbi terminlər var idi. Lakin bu qarışıqlığın içində, onun içindəki minicik bir həyat qığılcımı bizə ümid bəxş etdi.”

Oğlunu ilk dəfə qucağına alması Mollie üçün unudulmaz bir an oldu. Ana Mollie bu anı belə təsvir etdi: “Üzərində kabellər və cihazlar var idi. Sinəmdə olduğunu demək olar ki, hiss etmirdim, amma o an bütün gərginliyim yox oldu.”

Bütün Çətinliklərə Rəğmən Sağlam Böyüyən Bir Qəhrəman

Nash altı ay xəstəxanada qaldıqdan sonra 2025-ci ilin yanvarında evə qayıda bildi. Hələ də oksigen dəstəyi alır, qidalanma borusundan istifadə edir və yüngül eşitmə qabiliyyəti itkisi üçün eşitmə aparatı taxır. Lakin balaca Nash Keen, hər ötən gün daha da güclənir, ətrafına daha çox reaksiya verir. Terapiyalar, bir yaşına girən Nashın sağlam böyüməsini təmin edir.

Anası oğlu haqqında dedi: “Nash Keen sadəcə rekor qıran bir körpə deyil. O, eyni zamanda qəlbləri fəth edən biridir. Başından bəri həm sevdiklərimizdən, həm də tanımadığımız insanlardan böyük bir dəstək gördük.”

Xəstəxana heyəti də Nashın inkişafını qürurla izləyir. Dr. Stenford vurğuladı: “Nash yalnız öz tarixini yazmaqla qalmır, onun kimi ən erkən doğulan insanlar üçün də ümid işığı olur."

24 saat

Oxucu Şərhləri

Minayə Həsənova
27.07.2025 02:17
Məqalədə Nash Kin'in erkən doğulmasına və rekord qırmağına dair təəccüblü hekayə ətraflı şəkildə təsvir edilib. Müəllifin sevincini və bu nadir hadisənin əhəmiyyətini vurğulaması tamamilə başa düşüləndir.

Bununla belə, gəlin məsələnin bir başqa tərəfini də nəzərə alaq. 21 həftəlik hamiləliyin çox erkən olduğunu və körpənin sağ qalmasının çoxsaylı risklərlə müşayiət olunduğunu unutmamalıyıq. Bu qədər erkən doğulan körpələrin çoxu ciddi sağlamlıq problemləri ilə üzləşir və həyat boyu davam edən əlilliyə məruz qala bilər. Nashin sağlamlığına dair uzunmüddətli proqnozlar haqqında məlumat əldə etmək istərdim. Həmçinin, belə bir hadisənin tibbi və etik aspektləri də müzakirə edilməlidir. Körpənin sağ qalması qeyri-adi hal olsa da, bu cür erkən doğulmaların mümkün risklərini vurğulamaq vacibdir. Rekord qırmağın qürurunu yaşamaqla yanaşı, potensial risklər barədə də aydınlıq gətirmək məqsədəuyğundur.
Şəbnəm Şərifova
27.07.2025 02:16
Məqalədə "həkimlər Mollie-nin uşağı itirəcəyinə qərar verdilər" ifadəsi diqqətimi çəkdi. Bu qərarın hansı tibbi əsaslara əsaslandığını daha ətraflı öyrənmək istərdim. 21-ci həftədə hamiləliyin davam etdirilməsi ilə bağlı risklər və həkimlərin qərarına təsir edən amillər haqqında daha konkret məlumatlar məqalənin etibarlılığını artırar. Mümkünsə, həkimin qərarını dəstəkləyən tibbi sənədlərə istinad istərdim.
Qurban Mahmudov
27.07.2025 02:15
Məqalədə təsvir olunan hadisə, xüsusilə hamiləliyin 21-ci həftəsində başlayan erkən doğuş və körpənin sağ qalması, həqiqətən də diqqətəlayiqdir. Ancaq bu cür erkən doğulmuş körpələrin sağ qalma şansının əvvəlki illərlə müqayisədə nə dərəcədə artdığını qiymətləndirmək üçün əlavə məlumat lazımdır. Mənə məlum olan bir çox oxşar hadisədə, texnologiyanın inkişafına baxmayaraq, həmin vaxtlarda belə erkən doğulmuş körpələrin sağ qalma ehtimalı çox aşağı idi. Məsələn, 1980-ci illərdə və ya daha əvvəlki dövrlərdə, 21-ci həftədə doğulmuş körpələrin xəstəxanada müalicəsi və sağ qalma ehtimalı indikindən əhəmiyyətli dərəcədə aşağı idi. Bu fərq, neontologiya sahəsindəki texnoloji irəliləyişlərin, xüsusilə də intensiv müalicə üsullarının və incəbədən yaranan ürək-ağciyər dəstəyinin inkişafının bir göstəricisidir.

Lakin, Nashin vəziyyətini keçmişdəki oxşar hadisələrlə müqayisə edərkən, həkimlərin müdaxiləsindəki fərqlər, xəstəxanaların imkanları, və nəhayət valideynlərin əldə etdikləri dəstək kimi amilləri də nəzərə almaq lazımdır. Nashin sağ qalması həkimlərin bacarığı və qabaqcıl texnologiyanın mövcudluğu ilə yanaşı, əlbəttə ki, müəyyən dərəcədə şans faktoru ilə də əlaqədardır. Məlumatlarda bu kimi əlavə məlumatların əksi olunması, oxucunun hadisənin əhəmiyyətini daha dolğun şəkildə dərk etməsinə kömək edəcəkdir. Məqalədə, Nashin sağ qalması barədə uzunmüddətli perspektivlərin necə olacağına dair bir şərh olarsa, daha da faydalı olar.
Minayə Əzizova
27.07.2025 02:14
Məqalədə təsvir olunan hadisə, həqiqətən də diqqət çəkici və həkimlərin müdaxiləsinin əhəmiyyətini vurğulayır. Lakin, bu cür erkən doğulmuş uşaqların sayının artmasının arxasında dayanan daha geniş bir sosial-iqtisadi kontekst var ki, bu da araşdırılmağı tələb edir. Məsələn, həddindən artıq iş stressi, qeyri-kafi səhiyyə xidməti, qida çatışmazlığı və ətraf mühitin zərərli təsirləri kimi faktorlar erkən doğum riskini artıra bilər. Bu cür hadisələrin tezliyi, qeyd olunan sosial-iqtisadi amillərin geniş miqyasda təhlilinə ehtiyacı göstərir. Mümkünsə, erkən doğum hallarının artmasına təsir edən bu amilləri müəyyənləşdirmək üçün daha ətraflı araşdırmalar aparılmalı və profilaktik tədbirlər planlaşdırılmalıdır. Beləliklə, sual budur: bu cür dramatik tibbi hadisələri azaltmaq üçün ümumi ictimai sağlamlığa yönəlmiş hansı uzunmüddətli strategiyalar hazırlanmalıdır?
Minayə Nəsibova
27.07.2025 02:13
Məqalədə erkən doğulmuş körpələrin sağ qalma şansının artırılması istiqamətində səylərin vacibliyi vurğulanır. Ancaq məqalə, bu problemin həlli üçün konkret tədbirlərə kifayət qədər toxunmur. Məsələn, erkən doğulmuş körpələrin intensiv terapiya şöbələrindəki yataq sayının artırılması, neonatal intensiv terapiya mütəxəssislərinin sayının artırılması və təlim proqramlarının gücləndirilməsi, habelə erkən doğuş risk faktorları ilə bağlı maarifləndirmə kampaniyalarının genişləndirilməsi kimi praktiki həll yollarına yer verilməyib.

Bundan başqa, erkən doğuş hallarının artmasına səbəb ola biləcək sosial-iqtisadi amillərin (məsələn, qadınların sağlamlıq xidmətinə çatması, stress səviyyəsi, qida çatışmazlığı) araşdırılması və aradan qaldırılması üçün konkret təkliflər də yoxdur. Məqalədəki hadisəni fərdi bir hal kimi deyil, daha geniş bir ictimai sağlamlıq probleminin təzahürü kimi təhlil etmək və uzunmüddətli, dayanıqlı həll yolları üzərində düşünmək vacibdir. Əks təqdirdə, oxucu yalnız dramatik bir hekayə ilə qarşılaşır, həqiqi problem isə həllini gözləyir.
İslam Ələkbərov
26.07.2025 13:38
Məqalədə erkən doğulmuş körpələrin sağ qalma ehtimalının azlığı və bunun valideynlər üçün yaratdığı psixoloji təzyiq aydın şəkildə göstərilir. Ancaq məqalə Nashin sağ qalmasının nadir bir hadisə olduğunu vurğulasada, bu cür halların artmasının səbəblərini araşdırmaqda qüsurlu qalır. Yəni, ətraf mühitin çirklənməsi, stress səviyyəsinin artması, qidalanma çatışmazlığı kimi amillərin erkən doğum hallarının artmasında rolu araşdırılmayıb.

Bu səbəbdən, məqalədə sadəcə müsbət bir hadisə təqdim edilməkdənsə, erkən doğulmuş körpələrin sağ qalma şansını artırmaq üçün daha çox investisiya edilməsi ehtiyacını vurğulayan bir çağırış olmalıdır. Məsələn, ən müasir tibbi avadanlıqlar ilə təchiz olunmuş neonatal intensiv terapiya şöbələrinin sayının artırılması və bu sahədə ixtisaslaşmış həkimlərin hazırlanması kimi konkret həllər irəli sürülə bilər. Bundan əlavə, hamiləlik dövründə qadınlara daha yaxşı tibbi baxımın təmin edilməsi və həyat tərzi dəyişikliklərinə yönəldilmiş maarifləndirmə kampaniyaları da vacibdir. Sadəcə bir möcüzənin təsvirindən daha çox, profilaktik tədbirlərə yönəlməklə belə hadisələrin daha tez-tez baş verməsinin qarşısını almaq daha səmərəli olardı.
Fariz Süleymanov
26.07.2025 13:37
Məqalədə Nash adlı körpənin dünyaya gəlməsi və sağ qalması haqqında çox sevindirici bir hekayə təqdim olunub. Bu nadir halda tibbi heyətin bacarığı və ailənin gücü ön plana çıxır. Bununla belə, gəlin məsələnin etik tərəfini də nəzərə alaq. 21 həftəlik bir körpənin dünyaya gəlməsi və sağ qalması şübhəsiz ki, tibbdə bir uğurdur, amma bu, hər zaman məsləhətli bir haldır? Həm də, bu cür erkən doğulan körpələr üçün uzunmüddətli sağlamlıq problemləri riskinin yüksək olduğunu da unutmamalıyıq. Beləliklə, sevinc hissinə qapılarkən, həm də bu cür həyati təhlükəli vəziyyətlərin mümkün nəticələrini, həm valideynlər, həm də tibbi heyət üçün mümkün olan mənfi aspektləri də diqqətlə nəzərdən keçirmək vacibdir. Bu, yalnız tibbi müvəffəqiyyət deyil, həm də etik, sosial və iqtisadi aspektləri əhatə edən mürəkkəb bir məsələdir.
Lalə Talıbova
26.07.2025 13:36
Məqalədə erkən doğulmuş körpələrin sağ qalma şanslarının aşağı olduğunu və bu cür halların həkimlər və valideynlər üçün çox çətin bir qərar vermə məcburiyyəti yaratdığını vurğulayır. Lakin, məqalədə bu problemin həlli üçün konkret təkliflərə yer ayrılmayıb.

Belə hallarda, erkən doğulmuş körpələrin sağ qalma şanslarını artırmaq üçün daha effektiv strategiyaların inkişafına yönələn araşdırma və investisiyaların artırılmasının vacibliyini vurğulamaq lazımdır. Bu, inkişaf etmiş tibbi texnologiyalara və neonatal intensiv terapiya bölmələrinin (NİTB) resurslarının artırılmasına yatırım edilməsini əhatə edə bilər. Həmçinin, həm həkimlər, həm də valideynlər üçün erkən doğum hallarında qərar qəbul etmə prosesini asanlaşdırmaq üçün daha yaxşı təlim proqramları və dəstək sistemlərinin yaradılması vacibdir.

Digər tərəfdən, məqalədə yalnız bir uşağın müsbət nəticəsinə diqqət yetirilir. Bu isə, bu cür hallarda baş verən mənfi nəticələrin və bu nəticələrin valideynlərə və cəmiyyətə yaratdığı yükün az qiymətləndirilməsinə səbəb ola bilər. Belə hadisələrin statistikasına və uzunmüddətli təsirlərinə dair daha ətraflı məlumat təqdim etmək məqalənin obyektivliyini artırar.
Aysel Əliyeva
26.07.2025 13:35
Məqalədə Nash Kin adlı körpənin erkən doğulması və sağ qalması haqqında təsirli bir hekayə təqdim olunub. Ailənin mübarizəsi və sevinci həqiqətən oxucuda dərin təsir buraxır. Lakin, gəlin məsələnin etik tərəfini də nəzərə alaq. 21 həftəlik bir hamiləliyin müdaxiləyə ehtiyacı ilə nəticələnən tibbi müdaxilələrin həcmi və xərcləri barədə düşünmək vacibdir. Bəlkə də bu cür hallarda, tibbi ehtiyatların daha çox ehtiyacı olan digər hamiləliklərə yönəldilməsi daha məqsədəuyğundurmu? Nashin sağ qalması təqdirəlayiq olsa da, bu cür erkən doğulan uşaqların uzunmüddətli sağlamlıq problemləri ilə üzləşmə ehtimalı yüksəkdir, bu da ailə və cəmiyyət üçün əlavə yük yaradır. Bu cür hallarda tibbi qərarların qəbulunda nə qədər dərin etik mülahizələr aparılmalıdır?
Tahir Nuriyev
26.07.2025 13:34
Məqalədə Nash Kin-in erkən doğulmasının nadirliyi və onun sağ qalmasının əhəmiyyəti gözəl şəkildə vurğulanıb. Lakin, bu nadir hadisənin təsvirində müəyyən məqamlar nəzərə alınmayıb. Məlumatın tamlığı üçün, erkən doğulan uşaqların sağ qalma ehtimalı ilə bağlı statistikaya toxunmaq vacibdir. 21-ci həftədə dünyaya gələn körpələrin sağ qalma şansları nə qədər yüksəkdir? Bu nadir hallarda sağ qalma səbəbləri nələrdir və bu səbəblərin statistik əhəmiyyəti nədir? Həmçinin, bu cür erkən doğulan uşaqların uzunmüddətli sağlamlıq problemləri ilə qarşılaşma riski və bu problemlərin müalicəsinin maliyyə yükü nə dərəcədədir? Bu məqamların əlavə olunması oxucuların hadisəni daha hərtərəfli dərk etmələrinə kömək edə bilər.

Şərh Yaz