Səslənən ittihamlar və cavablar
"Ali bəy mənə deyir ki, "Qalatasaraya heç nə demir" deyə. Rəhbərlərinə "sinek ikili" dedim, daha nə deyim? Cavab verə bilmədilər! Səs çıxara bilmədilər! 6 illik çempionluq fərqimiz var. Dərdimiz sentyabrdakı qurultay deyil, biz hazırda 10 il geridəyik."
"Bu belə davam edərsə, gələn il yenə gəlib eyni çıxışı edərəm. Denetim hesabatı yoxdur, normalda bu səbəbdən salonu tərk etməyiniz lazım idi. Mən 612 milyon avro borc qoymuşamsa şərəfsizəm, qoymamışamsa o iddianı ortaya atanlar şərəfsizdir."
Sentyabr seçkiləri yanlış qərar
"Ali Koç və komandası məni ibra etmədi. Mən, 2 il ibra edilməmiş sabiq prezident olaraq gəzdim, bunun utancını yaşadım. İbra etməmə hadisəsi nə qədər yanlışdırsa; sentyabr ayında seçki etmək də o qədər yanlışdır. Siz mənimlə may ayında görüşməyə gəldiyinizdə sizə, “Digər prezident namizədləri ilə görüşün, onlara ‘Mən bir il də burada qalım; əgər çempion edə bilməsəm ayrılaram.’ deyin” dedim. Həmçinin camaatdan etimad səsi alın, dedim. Siz “Sonra danışarıq” dediniz və gəlmədiniz. Sonrasında isə mən də “Namizəd oluram” deyə açıqlama verdim."
"Sentyabrda keçiriləcək seçki bu camaata zərər verəcək. Siz qazansanız da, başqası qazansa da fərq etməz; bu camaat yara alacaq. Transferləri və hər şeyi siz edirsiniz, məsuliyyət də sizin olması lazımdır. Təkrar gözdən keçirin; bunu böyük bir tövsiyə olaraq deyirəm."
Hər yerdə çoxluq Qalatasaraydadır
Hər yerdə çoxluq Qalatasaraydadır. Bunu əvvəlcə qəbul edəcəyik. Bir yaxınım uşağına forma alıb, aparıb uşağı Feneriuma nömrə yazdıracaq, uşaq deyib ki 45, Osimhen."
Oxucu Şərhləri
Bundan əlavə, məqalədəki “sinek ikili” ifadəsi kimi ifadələr, mübahisənin əsas məsələlərindən yayındırır. Daha konstruktiv bir yanaşma, səsvermə prosesinin şəffaflığını artırmaq, seçki sisteminin qüsurlarını aradan qaldırmaq və siyasi rəqabətin sağlam bir çərçivədə aparılmasını təmin etmək üzərində cəmləşməlidir. Məsələn, müstəqil seçki müşahidəçilərinin sayının artırılması və ya seçki qanunvericiliyinin yenidən nəzərdən keçirilməsi kimi təkliflər daha faydalı olardı. Bununla yanaşı, bütün iddiaların dəqiq sübutlarla təmin edilməsinin vacibliyini vurğulamaq və belə şəxsiyyətlərlə yüklü ittihamlardan daha çox fakt və məlumata əsaslanan bir təhlil aparmaq lazımdır.
Əziz Yıldırımın iddialarını dəqiqləşdirmək və doğrulamaq üçün daha çox məlumat təqdim olunmalıdır. Məsələn, "sinek ikili" ifadəsinin konkret mənası açıqlanmalı, iddiaların sübutları təqdim olunmalı və müxalif tərəfin cavabları da ətraflı şərh olunmalıdır.
Bununla yanaşı, məqalə yalnız problemi qabartmaqla kifayətlənir. Seçki tarixinin dəyişdirilməsi ilə bağlı mümkün alternativlər və bu dəyişikliyin müsbət və mənfi nəticələri müzakirə edilməlidir. Məsələn, seçki tarixinin dəyişdirilməsinin daha demokratik və ədalətli bir seçki prosesi təmin edəcəyi ilə bağlı mübahisələrin ətraflı təhlili təqdim olunmalıdır. Həmçinin, seçki tarixinin dəyişdirilməsinin iqtisadiyyata və sosial həyata potensial təsirləri araşdırıla bilər. Qısacası, problemin yalnız ifadə edilməsi deyil, həm də həlli üçün konkret, əsaslandırılmış təkliflərin irəli sürülməsi daha məqsədəuyğundur.
Məqalənin əsas problemini qısaca təsdiq etməklə yanaşı, daha konstruktiv bir yanaşma olaraq, futbol federasiyasının və siyasi partiyaların birgə iştirakı ilə seçki tarixlərinin müəyyən edilməsində daha şəffaf və demokratik bir prosesin qurulması təklif edilə bilər. Bu proses, bütün maraqlı tərəflərin (klublar, federasiya, siyasi partiyalar) fikirlərini əks etdirən və qərəzsiz bir şəkildə seçki tarixlərini müəyyənləşdirən bir komissiya tərəfindən idarə edilə bilər. Bu şəkildə, gələcəkdə bu cür narazılıqların qarşısının alınması və daha ədalətli bir sistemin qurulması mümkün ola bilər.
Bu hadisənin daha geniş kontekstini anlamaq üçün Türkiyənin siyasi mənzərəsini və idman klublarının siyasi təsirlərə nə dərəcədə məruz qaldığını nəzərə almaq lazımdır. Yəni, bu hadisə təkcə Fənərbaxçanın daxili mübarizəsi deyil, eyni zamanda ölkənin daha geniş siyasi və sosial parçalanmasının bir əksidirmi? Əgər belədirsə, bu cür daxili mübarizələr və siyasi müdaxilələr uzun müddətli olaraq Türkiyənin demokratik proseslərinə və idman dünyasının etibarına necə təsir edəcək?
Digər ölkələrdəki seçki prosesləri ilə müqayisə etdikdə, Türkiyənin siyasi sisteminin özünəməxsus xüsusiyyətləri nəzərə alınmalıdır. Seçki tarixlərinin təyin olunmasının arxasındakı iqtisadi amillər də araşdırılmalı, məsələn, turizm mövsümü ilə seçki tarixinin üst-üstə düşməsinin iqtisadi fəaliyyətə təsiri nəzərə alınmalıdır. Əvvəlki illərin seçki tarixlərinin təhlili və o illərdəki siyasi-iqtisadi durumun müqayisəsi, Yıldırımın arqumentlərinin daha dolğun dəyərləndirilməsinə kömək edə bilər.
Bütün bunları nəzərə alaraq, Əziz Yıldırımın arqumentlərinin dərinliyini və əsaslandırılmasını qiymətləndirmək üçün daha çox məlumata ehtiyac duyulur. Yalnız bir ittiham və qısa bir cavabla kifayətlənmək, oxucuya obyektiv bir təhlil təqdim etmir. Beləliklə, sual budur: Əziz Yıldırımın "sinek ikili" ifadəsinin arxasındakı həqiqi məqsəd nədir və bu iddianın seçki tarixinin qərarına təsiri nə qədər əhəmiyyətlidir?
Yıldırımın "sinek ikili" ifadəsi və rəqib klublara qarşı səsləndirilən tənqidlər isə daha çox daxili siyasi mübarizəyə aiddir və məqalənin əsas mövzusundan kənara çıxır. Bu cür detalların əsas məqamlarla birlikdə təqdim edilməsi oxucunun qarşısında qarışıqlığa səbəb ola bilər.
Son olaraq, Əziz Yıldırımın bu açıqlamaları ilə gələcəkdə Türkiyədəki idman klublarının siyasi proseslərə olan bağlılığının necə dəyişəcəyi sualını soruşmaq yerinə düşər.
Şərh Yaz