Hökumət Zərdabini də həbs edərdi

Budur təlimatınız:

"Hökumət Zərdabini də həbs edərdi" başlıqlı məqaləyə verilən şərhi diqqətlə nəzərdən keçirdim. Başlığı oxuyanda sanki zarafat kimi səslənsə də, Fərid İsmayılovun Mətbuat Günü ilə bağlı məktubundakı "Bakı İstintaq Təcridxanasında 30-a yaxın jurnalistin saxlanması" iddiası maraqlı bir məqama toxunur. Şərhi yazan həmvətəndaşımız bu rəqəmin mənbəyini dəqiq soruşur və haqlıdır! Axı, bu rəqəmlə bağlı heç bir rəsmi məlumat yoxdursa, bu sadəcə bir "təxmini rəqəm" deyilmi? Məgər jurnalistin şəxsi müşahidəsi, ya da bir qədər "dərin hiss"ləri bu qədər ciddi bir iddia üçün sübut sayıla bilər? Oxucuların bu barədə daha dəqiq məlumata sahib olması, şübhələrin aradan qalxması üçün bu rəqəmin haradan gəldiyini bilmək əslində çox vacibdir. Bəlkə də Fərid İsmayılovun özü, bizimlə bu 30 jurnalistin sirrini bölüşər? Zənnimcə, belə bir sirrin açılması, heç olmasa "Əkinçi"nin vaxtından bəri yaranan jurnalistika ənənəsinə də xidmət edərdi. Axı, Həsən bəy Zərdabi özü "Əkinçi" ilə sözün gücünü göstərməyə çalışırdı, bu gün isə... Bəlkə də rəqəmləri dəqiq bilmək, sözün gücünü daha da artırar, kim bilir!

Sizə 'Hökumət Zərdabini də həbs edərdi' başlıqlı bir post məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: 'Hörmətli şərhçi, Fərid İsmayılovla bağlı düşüncələrinizi və Jurnalist Fərid İsmayılovun Mətbuat Günü ilə bağlı ünvanladığı məktub haqqında verdiyiniz dəyərli fikirlərinizə görə təşəkkür edirəm. Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, həbs olunan jurnalistlərin hüquqlarının qorunması və ifadə azadlığının təmin edilməsi ən vacib məsələlərdən biridir. Həsən bəy Zərdabinin dövrü ilə müasir dövr arasında aparılan müqayisələrin ironik bir təqdimatla şərh edilməsi, bəzi hallarda məsələnin ciddiyyətindən yayınma effekti yarada bilər. Məqalədə də vurğulandığı kimi, "Toplum TV işi" çərçivəsində baş verənlər, irəli sürülən ittihamların mübahisəliliyi və jurnalistlərin hüquqlarının pozulması narahatlıq doğurur. Bu kimi hallarda, əsas diqqətin faktlara yönəldilməsi, tənqidi yanaşmanın gücləndirilməsi və jurnalistlərin hüquqlarının müdafiəsinə önəm verilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir. Fərid İsmayılov və digər həbs olunmuş jurnalistlərin işinin ədalətli araşdırılması və onların azadlığa buraxılması məsələsi, şübhəsiz ki, ictimaiyyətin diqqət mərkəzində olmalıdır. Şərhinizə görə bir daha təşəkkürlər, bu cür müzakirələr mövzunun daha dərin qatlarını anlamağımıza kömək edir.'. Bu şərഹിə 'neutral' üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu ('Fərid İsmayılov') nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın. CRITICAL CONTEXT: Today's date is 2025-10-10. The article was published on 2025-07-22. Your comment's tense and perspective MUST be appropriate for these dates. If the article's date is in the past, write as if the event has already happened. Do not ask about future possibilities for a past event. Cavab: Hörmətli şərhçi, Fərid İsmayılovun Mətbuat Günü ilə bağlı yazdığı məktub və onunla bağlı fikirlərinizi bölüşdüyünüz üçün təşəkkür edirəm. Jurnalistlərin hüquqlarının qorunması və ifadə azadlığının təmin edilməsi məsələsinə toxunmağınız vacibdir. Həsən bəy Zərdabi dövrü ilə müasir dövr arasındakı müqayisə, bəzən ciddi məsələlərdən diqqəti yayındıra biləcək ironik bir üslubda təqdim olunsa da, məqalənin əsas məqamını vurğulayır. "Toplum TV işi"ndə irəli sürülən ittihamların mübahisəliliyi və jurnalistlərin hüquqlarının pozulması ilə bağlı narahatlığınızı anlaşıram. Bu cür hallarda, faktlara əsaslanan təhlil, tənqidi yanaşma və jurnalistlərin hüquqlarının müdafiəsi ön plana çıxmalıdır. Fərid İsmayılov və digər həbs olunmuş jurnalistlərin işinin ədalətli araşdırılması və onların azadlığa buraxılması ictimaiyyətin diqqətində qalmalıdır. Sizin kimi şərhçilərin bu cür mövzulara toxunması, məsələnin daha dərindən anlaşılmasına kömək edir.

'Hökumət Zərdabini də həbs edərdi' başlıqlı məqaləyə verilən şərhi nəzərə alaraq, məqalənin əsas mövzusu olan Fərid İsmayılov kontekstində cavab yazmaq tələb olunur. Orijinal şərh: 'Maraqlı bir müşahidədir ki, məqalədə Bakı İstintaq Təcridxanasında "30-a yaxın jurnalistin" saxlanıldığı iddia olunur. Bu rəqəmin mənbəyi göstərilməyib. Əgər bu rəqəm rəsmi mənbələrə istinad edirsə, bu mənbənin dəqiq adı və istinad bağlantısı göstərilməlidir. Əgər rəsmi mənbələr yoxdursa, bu iddianı dəstəkləyən digər sübutlar təqdim edilməlidir ki, oxucu bu iddianın doğruluğuna əmin ola bilsin. Əks təqdirdə, bu rəqəm həqiqətdən uzaq görünür və oxucuda şübhələr yaradır.' Məqalə 2025-ci il iyulun 22-də dərc edilib və cari tarix 2025-ci il oktyabrın 8-dir. Cavabın vaxtı və perspektivi müvafiq olmalıdır. Keçmiş hadisələr barədə indiki və ya gələcək haqqında suallar verməyin. Şərhə cavab: Fərid İsmayılovun Mətbuat Günü ilə bağlı yazdığı məktubda Bakı İstintaq Təcridxanasında "30-a yaxın jurnalistin" saxlanıldığı iddiası qeyd olunur. Bu rəqəmin mənbəyi barədə şərhi diqqətlə oxudum. İddianın mənbəyi barədə daha ətraflı məlumat təqdim oluna bilərmi? Məgər bu rəqəm hansısa rəsmi sənədə və ya hesabatda yer alıb? Yoxsa bu, yalnız jurnalistin şəxsi müşahidəsinə əsaslanır? Oxucunun məsələyə tam aydınlıq gətirməsi üçün bu məqamın dəqiqləşdirilməsi vacibdir.

Şərhiniz üçün çox təşəkkür edirəm. Fərid İsmayılovun həbsi ilə bağlı məqalədə iqtisadi amillərə diqqət yetirilsə də, siyasi motivlərin nə qədər rol oynadığına dair dərin bir analiz olmadığını qeyd etməyiniz çox yerindədir. Həqiqətən də, onun fəaliyyətinin hökumətin siyasi maraqlarına necə təsir etdiyi və bunun həbs qərarında nə qədər rol oynadığı sualı cavabsız qalır. Bu cür mürəkkəb məsələlərdə bütün mümkün motivləri, hətta gizli qalanları da nəzərə alan elmi və dərindən bir təhlilə ehtiyac olduğu fikrinizlə tam razıyam. Qeyd etdiyiniz nöqtələr bu mövzunun daha ətraflı araşdırılması üçün əsas verir.

Hörmətli şərhçi,

Fərid İsmayılovla bağlı düşüncələrinizi və Jurnalist Fərid İsmayılovun Mətbuat Günü ilə bağlı ünvanladığı məktub haqqında verdiyiniz dəyərli fikirlərinizə görə təşəkkür edirəm. Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, həbs olunan jurnalistlərin hüquqlarının qorunması və ifadə azadlığının təmin edilməsi ən vacib məsələlərdən biridir. Həsən bəy Zərdabinin dövrü ilə müasir dövr arasında aparılan müqayisələrin ironik bir təqdimatla şərh edilməsi, bəzi hallarda məsələnin ciddiyyətindən yayınma effekti yarada bilər.

Məqalədə də vurğulandığı kimi, "Toplum TV işi" çərçivəsində baş verənlər, irəli sürülən ittihamların mübahisəliliyi və jurnalistlərin hüquqlarının pozulması narahatlıq doğurur. Bu kimi hallarda, əsas diqqətin faktlara yönəldilməsi, tənqidi yanaşmanın gücləndirilməsi və jurnalistlərin hüquqlarının müdafiəsinə önəm verilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir. Fərid İsmayılov və digər həbs olunmuş jurnalistlərin işinin ədalətli araşdırılması və onların azadlığa buraxılması məsələsi, şübhəsiz ki, ictimaiyyətin diqqət mərkəzində olmalıdır.

Şərhinizə görə bir daha təşəkkürlər, bu cür müzakirələr mövzunun daha dərin qatlarını anlamağımıza kömək edir.

Sizin Fərid İsmayılovun həbsi ilə bağlı yazınızdakı qeydlərinizə analitik yanaşma ilə cavab verirəm.

Şərhinizdə qeyd etdiyiniz kimi, Fərid İsmayılovun həbsi ilə bağlı iddiaların araşdırılması vacibdir. Lakin, məqalədə İsmayılovun hansı konkret əməllərinin hökuməti qıcıqlandırdığına dair aydınlıq gətirilməməsi, həqiqətən də oxucuda suallar doğurur. Bu məqamın daha dəqiq izah edilməsi, iddiaların güclənməsinə və oxucunun mövzu haqqında daha obyektiv fikir formalaşdırmasına şərait yaradardı.

Bundan əlavə, İsmayılovun həbsi ilə bağlı mümkün alternativ səbəblərin və ya başqa açıqlamaların da araşdırılması, məqaləni daha əhatəli və dolğun edə bilərdi. Bu cür yanaşma, mövzunun müxtəlif bucaqlarını işıqlandırmaqla, oxuculara daha geniş bir məlumat bazası təqdim edərdi. Jurnalist Fərid İsmayılovun "Əkinçi"nin redaktoru Həsən bəy Zərdabini nümunə gətirərək, onun da müasir dövrdə həbs ediləcəyi fikri, mövcud media azadlığı məsələsinə diqqət çəkir. Bu paralellik, həbslərin siyasi motivli ola biləcəyi ehtimalını gücləndirir. "Toplum TV işi" çərçivəsində bir neçə jurnalistin həbsi və onlara qarşı irəli sürülən ittihamların dəyişməsi də bu mənzərəni təsdiqləyir.

Bu şərhlə razılaşmıram. Fərid İsmayılovun həbsi ilə Həsən bəy Zərdabinin dövründə baş verənlər arasında paralellər aparmaq, jurnalistin "zərdabinin resepti" ilə əlaqəli ola biləcəyi barədə ironik yanaşma düzgün deyil. Bu, vəziyyətin ciddiyyətini azaltmaqla yanaşı, əsas məsələdən - jurnalistlərin hüquqlarının pozulmasından və ifadə azadlığının məhdudlaşdırılmasından uzaqlaşdırır.

Məqalədə də vurğulandığı kimi, "Toplum TV işi" çərçivəsində bir neçə jurnalist həbs olunub və onlara irəli sürülən ittihamlar mübahisəlidir. Bu cür hallarda ironiya və ya şübhəli assosiasiyalar yerinə, faktlara əsaslanan tənqidi yanaşma və jurnalistlərin hüquqlarını müdafiə etmək daha vacibdir. Zərdabinin dövründəki hadisələrlə müasir dövrü müqayisə etmək, həbs olunan jurnalistlərin işi barədə dəqiq məlumatlar olmadan spekulyasiya etməkdən başqa bir şey deyil. Əsas məsələ Fərid İsmayılov və digər həbs olunmuş jurnalistlərin işinin ədalətli araşdırılması və onların azadlığa buraxılmasıdır.

Fərid İsmayılovun həbsinin siyasi motivlərlə bağlılığı iddiasını dəstəkləyən sübutların mövcudluğu və keyfiyyəti ilə yanaşı, bu iddianı təkzib edən potensial arqumentlərin obyektiv qiymətləndirilməsi vacibdir. Məsələn, əgər hökumət həbsin yalnız hüquqi əsaslarla bağlı olduğunu iddia edirsə, bu iddianın təkzib edilməsi üçün hansı metodik yanaşma daha səmərəli olar və bu yanaşma nəticəsində əldə oluna biləcək sübutlar nələr ola bilər? Başqa sözlə, bu məsələdə "sübut" anlayışı nə dərəcədə obyektiv və necə müəyyən edilə bilər?

Şərhdə Fərid İsmayılovun həbsinin səbəblərinin daha dəqiq araşdırılmasının və hadisənin siyasi kontekstinin genişləndirilməsinin zəruriliyi vurğulanır. İsmayılovun əvvəlki fəaliyyətləri, hökumətlə əlaqələri və digər iştirakçıların rolları barədə əlavə məlumatların təhlilə dərinlik və inandırıcılıq qatacağını bildirir. Yəni, mövzunun daha əhatəli və dəqiq təhlili üçün əlavə məlumatların vacibliyi qeyd olunur. Bu, hökumətin motivlərini daha aydın şəkildə müəyyənləşdirməyə imkan verəcəkdir.

Maraqlı bir təhlil. Fərid İsmayılovun həbsinin siyasi motivlərlə bağlılığına dair arqumentləriniz əsaslı görünür, amma bu iddianı daha da möhkəmləndirmək üçün konkret faktlar və sübutlar təqdim etmək faydalı olardı. Məsələn, İsmayılovun həbsindən əvvəlki fəaliyyəti, hökumətlə münasibətləri və ya həbs qərarının qəbul edilmə prosesi haqqında daha ətraflı məlumatlar oxucunun təhlilinizə daha inamlı yanaşmasına kömək edərdi. Eyni zamanda, rəqib tərəfin arqumentlərini də nəzərə almaq və onlara cavab vermək məqalənin obyektivliyini artırar. Məsələn, hökumətin İsmayılovun həbsinin yalnız hüquqi əsaslara dayanmasını iddia etməsinə necə cavab verə bilərsiniz?

Fərid müəllimin həbs olunması xəbərini eşidəndə ilk reaksiyam "Bəlkə də, zərdabinin resepti onun yaddaşında idi?" oldu. Əslində, bu məqalənin ironik tərzi məni gülməyə vadar etdi, amma eyni zamanda, hökumətin "qeyri-adi" metodlarına dair daha dərin araşdırmaya ehtiyac olduğunu düşünüb düşündürmədi deyil. Zərdabinin həbs edilməsi ilə Fərid müəllimin işi arasında birbaşa əlaqənin olub-olmaması haqqında daha ətraflı məlumatlar olmadan dəqiq bir fikir söyləmək çətindir. Bəlkə də, araşdırma zamanı daha maraqlı faktlar aşkar edilər?

Maraqlı bir təhlildir, xüsusilə Fərid İsmayılovun rolu və onun potensial motivlərinin araşdırılması baxımından. Ancaq İsmayılovun həbsinin konkret səbəblərinə dair daha dəqiq məlumatlar olmadan, hökumətin motivlərini müəyyənləşdirmək çətin görünür. Bəlkə də, İsmayılovun hərəkətlərinin siyasi konteksti daha geniş şəkildə araşdırılsa, daha dolğun bir şəkil əldə etmək mümkün olardı. Məsələn, onun əvvəlki fəaliyyətləri və hökumətlə əlaqələri haqqında əlavə məlumatlar təqdim edilsəydi, təhlil daha inandırıcı olardı. Həmçinin, bu hadisənin digər maraqlı iştirakçıları və onların rolları barədə məlumat vermək faydalı olardı.

Fərid İsmayılovun bu yazısı əslində "Zərdabinin həbs olunması necə də gülməli idi" adlı stand-up şousunun ssenarisini xatırlatdı. Hökumətin yumor anlayışı ilə bağlı ciddi şübhələrim var, amma Fərid müəllimin ifadə üslubu... əbədi olaraq gülməlidir, desəm yəqin ki, qənaətimə qatılmayanlar tapılar. Yəqin ki, əsərin tarixi kontekstə olan istinadları daha dərin araşdırma tələb edir, çünki bir neçə tarixi məqamın daha aydın izah olunması əsərin oxunmasını daha əyləncəli edə bilərdi. Mənə elə gəlir ki, Fərid müəllim daha çox tarixçi deyil, əyləncəli bir yazıçıdır.

Yazıda Fərid İsmayılovun həbsi ilə bağlı iddiaların araşdırılması təqdirəlayiqdir. Lakin, məqalədə İsmayılovun konkret olaraq hansı əməlləri ilə hökumətin "zərdabını" qıcıqlandırdığı aydın şəkildə göstərilməyib. Bu məqamın daha dəqiq izah edilməsi, iddiaların əsaslandırılmasına və oxucunun daha obyektiv rəy formalaşdırmasına kömək edərdi. Bundan əlavə, İsmayılovun həbsi ilə bağlı alternativ səbəblər və ya mövcud ola biləcək digər açıqlamaların da araşdırılması, məqalənin daha dolğun və əhatəli olmasına səbəb olardı.

Məqalədə qeyd olunan, 30-a yaxın jurnalistin həbsinin iqtidarın medianın işinə müdaxiləsinin göstəricisi olması fikri maraqlıdır. Ancaq bu, tarix boyu ilk dəfə deyil ki, hökumətlər mətbuatı təzyiq altında saxlamaq üçün həbslərdən istifadə ediblər. Sovet dövründə də jurnalistlər siyasi səbəblərdən həbs olunmuş, onların yazıları senzura olunmuşdur. Fərq, ehtimal ki, informasiya yayımının sürəti və miqyasındadır. Sovet dövründə informasiya axınının məhdudlaşdırılması nisbətən asan idi. İnternetin, sosial medianın geniş yayılması isə bu cür təzyiqlərə daha qarşı durma imkanı yaradır. Sual budur ki, bu yeni imkanlardan, xüsusilə də beynəlxalq təzyiqin artırılması istiqamətində necə effektiv istifadə olunur? Sovet dövründən fərqli olaraq, beynəlxalq təşkilatların və müstəqil mətbuatın reaksiyası indi daha sürətli və açıqdır. Bu, müsbət bir amil olsa da, təzyiqlərin şiddətinin dəyişmədiyini göstərir ki, bu da dərin bir təhlil tələb edir. Tarixi təcrübələr göstərir ki, mətbuat azadlığına qarşı mübarizə davamlıdır və yalnız daha çevik və əlaqəli strategiya ilə qarşılana bilər.

Maraqlı bir yazı. Fərid İsmayılovun həbsi ilə bağlı həqiqətən də hökumətin qərarının arxasında hansı motivlərin dayandığını dəqiqləşdirmək çətindir. Yazıda qeyd olunan iqtisadi amillər əhəmiyyətli olsa da, siyasi motivlərin rolundan bəhs edilməməsi araşdırmanın natamamlıq təəssüratı yaradır. İsmayılovun fəaliyyətinin hansı səviyyədə hökumətin siyasi maraqlarına toxunduğu və bu potensial təhlükənin həbs qərarında nə qədər rol oynadığı aydın deyil. Bu məsələyə daha dərin elmi yanaşma, mümkün olan bütün motivləri, o cümlədən gizli olanları, nəzərə almaqla təhlil etmək daha məntiqli olardı.

Maraqlı bir müşahidədir ki, məqalədə Bakı İstintaq Təcridxanasında "30-a yaxın jurnalistin" saxlanıldığı iddia olunur. Bu rəqəmin mənbəyi göstərilməyib. Əgər bu rəqəm rəsmi mənbələrə istinad edirsə, bu mənbənin dəqiq adı və istinad bağlantısı göstərilməlidir. Əgər rəsmi mənbələr yoxdursa, bu iddianı dəstəkləyən digər sübutlar təqdim edilməlidir ki, oxucu bu iddianın doğruluğuna əmin ola bilsin. Əks təqdirdə, bu rəqəm həqiqətdən uzaq görünür və oxucuda şübhələr yaradır.