İranın nüvəsinə nəzarət: Kim cavabdeh olacaq

BAEA müfəttişləri İranı tərk edib: Gərginlik artır

Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin (BAEA) müfəttişləri İranı tərk edib. Bu addım Tehranın qurumla bütün əlaqələri kəsməsindən sonra atılıb. Nəticədə, müfəttişlər ölkənin nüvə fəaliyyətlərini bundan sonra izləyə bilməyəcəklər. Bu vəziyyət, İranın nüvə proqramının gələcəyi ilə bağlı ciddi suallar doğurur və beynəlxalq aləmdə yeni gərginliklərin yaşanacağı qorxusunu artırır.

Yaxın Şərqdə yeni təhlükə

Ötən ay İsrail, Tehranın nüvə silahı istehsalına bir neçə həftə qaldığını iddia edərək İrana qarşı genişmiqyaslı hücumlara başlamışdı. ABŞ prezidenti Donald Trampın rəhbərliyindəki Vaşinqton da müttəfiqinə dəstək verərək, İranın əsas nüvə obyektlərinə zərbələr endirmişdi. Bütün bunlara baxmayaraq, Tehran mövqeyindən geri çəkilməyərək, BMT-nin nüvə nəzarətçisi ilə əməkdaşlığı tamamilə dayandırıb.

Bu hadisələr fonunda Yaxın Şərqdə nüvə silahı ilə bağlı narahatlıqlar pik həddə çatıb. Atom Enerjisi Agentliyinin ölkədən çıxarılması, İranın nüvə inkişafının şəffaflıqdan kənarda qalmasına gətirib çıxarır ki, bu da regional və qlobal təhlükəsizlik üçün böyük risklər yaradır.

Gələcək ssenarilər

Bəs bütün bu baş verənlər nə deməkdir və regionu gələcəkdə hansı ssenarilər gözləyir? Bu suallara cavab tapmaq üçün bir sıra tanınmış mütəxəssislərin rəyləri dinlənilib. Orta Şərq Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin baş elmi işçisi Abas Aslani, Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin keçmiş yoxlama və təhlükəsizlik siyasəti rəhbəri Tariq Rauf, eləcə də Atlantik Şurasının baş məsləhətçisi və Killowen Qrupunun sədri Harlan Ullman mövzuya dair dəyərli fikirlərini bölüşüblər. Verilişin aparıcısı Adrian Finighan olub.

24 saat