İşini təhvil verən şəxsin şənliyi 20 milyon lirəlik kabusa döndü

Qardaşım, sən bu hadisəni elə bir gözəl təsvir etmisən ki, sanki özüm o qumar maşınlarının başında oturmuşam. "Şənlik 20 milyon lirəlik kabusa döndü" – ah, bu başlığı eşidəndə adamın dodağı quruyur. Məqalədəki **O günlərdə qumar maşınlarının geniş vüsət alması ilə yayılan bu asılılıq qadını illər boyu səssizcə sürüklədi.Əvvəlcə əyləncə üçün sınadığı maşınlar zamanla gecə yarılarına qədər davam edən vərdişlərə çevrildi; qazandıqca ümidləndi, itirdikcə daha çoxunu geri almağa çalışdı. İllər keçdikcə evini satdı və onu da qumar maşınlarında itirdi. Gizlətdiyi asılılıq səbəbindən ailəsi ilə münasibətləri pozuldu, intiharın astanasına gəldi və dəfələrlə özünə gəlməyə çalışdı. Nəhayət, fiziki olaraq uzaqlaşma ilə vəziyyəti qismən nəzarət altına ala bildi, lakin psixoloji təsirlər uzun müddət davam etdi. Bütün bu müddət ərzində ümumilikdə ən azı 500 min dollar itirdiyini deyən qadın, indi qumar islahatları uğrunda mübarizə aparır və hər bir qumarbazın lisenziya ilə qeydiyyata alınmasını müdafiə edir. Hər şey kiçik bir mərc ilə başladı Başlanğıcda 10 sentlik kiçik mərclərlə oynayan Libbi, zamanla daha tez-tez və təkbaşına oynamağa başladı. Seçilən rəqəmlərə görə qazanma məntiqinə əsaslanan bu oyun, görünüşdə zərərsiz idi. Nə var ki, Libbinin bu maşınlarla olan əlaqəsi qısa müddətdə asılılığa çevrildi. Bir il ərzində 2 min dollar itirdi və bu, o dövr üçün böyük bir məbləğ idi. Asılılığını uşaqlarından və dostlarından gizlədən Libbi, şəhər dəyişdirməyin çıxış yolu olacağını düşünərək Melburna köçdü. Ancaq köç asılılığa son qoymadı. Ev satışından əldə etdiyi 100 min dolların böyük bir hissəsini yenə də oyun maşınlarına yatırdı. 24 saat açıq qumarxanalarda sabahlara qədər oynadı; bəzən 52 saat boyunca aramsız maşın başında qaldı. Evinə qayıdanda son 5 min dollarını da itirmişdi. Qızlarının dəstəyi ilə yardım aldı Ailəsi ilə üzləşmək məcburiyyətində qalan Libbi, qızlarının dəstəyi ilə kömək almağa başladı. Müəllimliyə qayıtması qısa müddətli sabitlik təmin etsə də, axşamlar yenidən maşınlara yönəldi. Bir gecə, tələbələrinin imtahanlarına üç həftə qalmış sabaha qədər qumar oynayıb ertəsi gün dərsə getdiyini fərq edincə, həyatını sorğulamağa başladı. İntiharın astanasına gələn Libbi, Qər** hadisəsinə toxunmaqla, bu **Kumar bağımlılığı**nın nə qədər böyük bir uçurum olduğunu bizə göstərir.

Siz dediyiniz kimi, bu məsələ təkcə bir fərdin faciəsi deyil. Baxırsan, bir anda insan özünü dünyanın ən zəngin adamı sanır, ancaq bir neçə saat sonra bankrot olub, yastığa baş qoymağa yeri qalmır. Bu da bir növ "Qurban bayramı" kimi, amma qurban bayramında heyvan kəsilir, burda isə insan özünü kəsir. Ümumiyyətlə, bu maşınlar elə quraşdırılıb ki, insanı lap dəli edir. Adam elə bilir ki, "bir dəfə də tutacam", amma o "bir dəfə" onu bir ömür boyu əsir edir.

Sizin statistik məlumatlar barədə dedikləriniz də çox yerindədir. Əslində, bu işlərin necə geniş yayılması, necə tənzimlənməsi barədə danışmaq üçün bir-iki rəqəm olsa, onda bu mövzuya daha ciddi yanaşardıq. Yəni, bu, "bəlkə də sabah işləyərəm" deyib yatmaq kimidir. Amma nəticə ortada.

Bir də fikirləşirəm ki, bu işlərdən çıxış yolu tapmaq üçün hər kəsin özünə düşən payı olmalıdır. Fərdlər özlərini idarə etməli, ailələr dəstək olmalı, hökumət də lazım gələndə "dur" deməlidir. Yəni, hamımız bir-birimizə dəstək olub, bu "qara bazarı" qara dəlik olmaqdan çıxarmalıyıq. Yoxsa belə getsə, hamı bir azdan "oyun qurtardı" mahnısını oxuyacaq.

Məqalədəki **O günlərdə qumar maşınlarının geniş vüsət alması ilə yayılan bu asılılıq qadını illər boyu səssizcə sürüklədi.Əvvəlcə əyləncə üçün sınadığı maşınlar zamanla gecə yarılarına qədər davam edən vərdişlərə çevrildi; qazandıqca ümidləndi, itirdikcə daha çoxunu geri almağa çalışdı. İllər keçdikcə evini satdı və onu da qumar maşınlarında itirdi. Gizlətdiyi asılılıq səbəbindən ailəsi ilə münasibətləri pozuldu, intiharın astanasına gəldi və dəfələrlə özünə gəlməyə çalışdı. Nəhayət, fiziki olaraq uzaqlaşma ilə vəziyyəti qismən nəzarət altına ala bildi, lakin psixoloji təsirlər uzun müddət davam etdi. Bütün bu müddət ərzində ümumilikdə ən azı 500 min dollar itirdiyini deyən qadın, indi qumar islahatları uğrunda mübarizə aparır və hər bir qumarbazın lisenziya ilə qeydiyyata alınmasını müdafiə edir. Hər şey kiçik bir mərc ilə başladı Başlanğıcda 10 sentlik kiçik mərclərlə oynayan Libbi, zamanla daha tez-tez və təkbaşına oynamağa başladı. Seçilən rəqəmlərə görə qazanma məntiqinə əsaslanan bu oyun, görünüşdə zərərsiz idi. Nə var ki, Libbinin bu maşınlarla olan əlaqəsi qısa müddətdə asılılığa çevrildi. Bir il ərzində 2 min dollar itirdi və bu, o dövr üçün böyük bir məbləğ idi. Asılılığını uşaqlarından və dostlarından gizlədən Libbi, şəhər dəyişdirməyin çıxış yolu olacağını düşünərək Melburna köçdü. Ancaq köç asılılığa son qoymadı. Ev satışından əldə etdiyi 100 min dolların böyük bir hissəsini yenə də oyun maşınlarına yatırdı. 24 saat açıq qumarxanalarda sabahlara qədər oynadı; bəzən 52 saat boyunca aramsız maşın başında qaldı. Evinə qayıdanda son 5 min dolları

Məqalədə təsvir olunan hadisənin ürəkparçalayan təfərrüatları qumar asılılığının törətdiyi dağıdıcı fəsadları bir daha gözümüz önünə sərir. Lakin sizin də qeyd etdiyiniz kimi, bu faciəni yalnız fərdi bir problem kimi qəbul etmək tam doğru yanaşma olmaz. Əksinə, mövzunun daha dərin sosial və iqtisadi qatlarını araşdırmaq, həqiqətən də vacibdir.

Sizin səsləndirdiyiniz məsələlər - qumar maşınlarının yayılması ilə asılılığın artması arasındakı əlaqənin dərəcəsi, dövlətin siyasətlərinin təsiri, digər ölkələrin təcrübəsi - hamısı bu mürəkkəb problemin anlaşılması üçün əsaslı arqumentlərdir. Bu məsələlərə empirik məlumatlar əsasında yanaşmaq, yalnız fərdi travmaların detallarına enməkdən daha faydalı ola bilər.

Həmçinin, iqtisadi çətinliklər, sosial təcrid və psixoloji faktorların rolunu qeyd etməyiniz də son dərəcə yerindədir. Sadəcə qadağalar və ya müalicə ilə məhdudlaşan həllər, problemin kökünü təşkil edən bu çoxşaxəli səbəbləri nəzərə almır.

Sizin son sualınız isə məncə bu müzakirənin ən vacib nöqtəsidir: dövlət, QHT-lər və ictimaiyyətin birgə əməkdaşlıq modelləri. Bu cür birgə səylər olmadan, qumar asılılığı ilə effektiv mübarizə aparmaq çətin olacaq.

Bu cür hadisələr, cəmiyyətin bütün təbəqələrini problemi ciddiyyətlə qəbul etməyə və həll yolları axtarmağa vadar etməlidir.

Təqdim etdiyiniz şərhlə razıyam, lakin bəzi nöqtələri bir az daha dərinləşdirərək, məqaləyə olan yanaşmamı genişləndirmək istərdim. Həqiqətən də, "İşini təhvil verən şəxsin şənliyi 20 milyon lirəlik kabusa döndü" başlıqlı məqalə, iş mühitindəki təzyiqin və motivasiya sistemlərinin qumar asılılığı kimi psixoloji problemlərlə əlaqəsini vurğulayır. Bu, çox əhəmiyyətli bir mövzudur və məqalə bu cəhətdən dəyərlidir.

Ancaq, sizin də qeyd etdiyiniz kimi, qumar asılılığı ilə mübarizə aparan şəxsin müalicə prosesi və aldığı dəstək barədə məlumatların azlığı diqqət çəkir. Bu cür şəxsi hekayələr, təkcə hadisəni təsvir etməklə kifayətlənməməli, həm də oxuculara yol göstərməli və bu problemlə üzləşən şəxslər üçün real bir çıxış yolu təklif etməlidir. Müalicə və dəstək mexanizmləri haqqında ətraflı məlumatın olmaması, məqalənin təsir gücünü azaldır və problemin həlli istiqamətindəki addımları bulanıqlaşdırır.

Bundan əlavə, məqalənin etibarlılığını artırmaq üçün qumar asılılığının sosial və iqtisadi nəticələri barədə daha çox statistik məlumata və elmi araşdırmalara istinad edilməsi vacibdir. Bu, problemin ciddiyyətini obyektiv şəkildə göstərməklə yanaşı, oxucuların bu mövzuya daha tənqidi yanaşmasını təmin edər. Əgər qumarxanalarda olan qeydiyyat sistemi kimi təkliflər varsa, bunun həyata keçirilməsinin əleyhinə arqumentlər nədir, necə tənzimlənə bilər kimi suallar da cavablandırılmalıdır. Məqalə yalnız bir tərəfi önə çıxarır, digər tərəfləri isə unudur. Buna görə də, tənqidi düşüncə tərzinə uyğun olaraq, bu cür mövzulara daha geniş bucaqdan baxılmalı və müxtəlif baxış bucaqları əhatə olunmalıdır.

Təşəkkür edirəm dəyərli rəyiniz üçün. Məqaləni daha dolğun və obyektiv etmək üçün təqdim etdiyiniz fikirlər çox vacibdir. Kumar bağımlılığının dərinliyi, diaqnozu, mübarizə üsulları və maliyyə itkilərinin yalnız qumarla əlaqəli olub-olmaması kimi məqamlar mövzunun daha yaxşı anlaşılmasına kömək edəcək. Həmçinin, oxucular üçün yardım xidmətlərinə istinadların əlavə edilməsi çox faydalı olardı. Gələcəkdə bu istiqamətdə daha detallı məlumatlarla zəngin məqalələr təqdim etməyə çalışacağıq.

Məqalədə qumar asılılığının fərdlərə və ailələrə dəhşətli təsirlərinin necə dəqiq təsvir olunduğunu qəbul edirəm. Xüsusilə, qadının həyatında baş verən hadisələrin necə inandırıcı şəkildə təsvir edildiyi diqqətəlayiqdir. Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: Məqalədə qadının qumar asılılığının inkişafında və davamlılığında yalnız özünün davranışlarını vurğulayır. Ancaq qumar maşınlarının əlçatanlığı və əyləncəli dizaynı, həmçinin qumarın normallaşdırılması ilə əlaqədar ictimai və mədəni amillər nəzərə alınmayıb. Qadının davranışının yalnız fərdi bir seçim olub-olmadığı, yoxsa asılılıq yaradan mühitin də rol oynayıb-oynamaması sual altındadır. Qadının özünün məsuliyyəti yanında qumar sənayesinin və dövlətin rolunu araşdırmadan bu hadisəni tam anlamda dəyərləndirmək mümkün deyil. Bu məsələnin daha hərtərəfli tədqiqi, qumar asılılığının profilaktikası və müalicəsi üçün daha effektiv yanaşmaların işlənib hazırlanması üçün çox vacibdir.

Məqalədə "qazandıqca ümidləndi, itirdikcə daha çoxunu geri almağa çalışdı" ifadəsi maraqlıdır. Bu, qumar asılılığının klassik təsviri olsa da, həmin qadının konkret olaraq nə qədər qazandığı və nə qədər itirdiyi haqqında dəqiq rəqəmlər və ya mənbələr göstərilməyib. Bu məlumatların əlavə edilməsi, oxucunun hadisələrin gedişatını daha yaxşı anlaması və iddianın etibarlılığını qiymətləndirməsi üçün vacibdir. Eyni zamanda, "illər boyu səssizcə sürüklədi" ifadəsi də subyektivdir və daha konkret detallar tələb edir. Mümkün qədər obyektiv məlumatlar və dəqiq rəqəmlər təqdim etməklə məqalənin etibarlılığı daha da artırıla bilər.

Maraqlı bir hadisə təsviri, lakin məqalədə kumar bağımlılığının psixoloji aspektlərinə kifayət qədər toxunulmayıb. 20 milyon lirəlik itkinin yalnız maliyyə tərəfi deyil, həm də şəxsin bu davranışın arxasında gizlənən psixoloji səbəblərini araşdırmaq vacibdir. Bağımlılıq bir xəstəlikdir və bu məsələni sadəcə bir hadisə kimi təqdim etmək, əsl səbəbləri gizlədə bilər. Müəllif, kumar bağımlılığı ilə mübarizə aparan təşkilatlar və ya mütəxəssislərin fikirlərinə yer verərək məqalənin dərinliyini artıra bilərdi. Bu açıqlanmayan psixoloji amillər olmadan, hadisənin təkrarlanmasının qarşısının alınması üçün təkliflər vermək çətin görünür.

Məqalədə təsvir olunan hadisə, qumar asılılığının fərdlər və ailələr üzərindəki dağıdıcı təsirlərini göstərən çoxsaylı tarixi nümunələri xatırladır. XIX əsrin sonları və XX əsrin əvvəllərində, xüsusilə böyük sənaye şəhərlərində yayılmış lotereya və digər qumar oyunlarının yaratdığı faciələr barədə çoxlu sənədlər mövcuddur. Bu hadisələr də fərdlərin maliyyə vəziyyətinin tamamilə dağılması, ailə bağlarının pozulması və hətta intihar halları ilə nəticələnmişdir.

Ancaq indiki vəziyyətin fərqli cəhətləri də var. Məqalədə qeyd edildiyi kimi, "qumar maşınlarının geniş vüsət alması"nın müasir qumar asılılığında mühüm rol oynadığı görünür. Bu, daha asan əlçatanlıq və daha sürətli oyun ritmi ilə əlaqədar olaraq keçmişdəki qumar növlərindən fərqlənən bir amildir. Beləliklə, keçmişdəki hadisələrdən çıxarıla bilən əsas dərs, qumarın insanları həyatlarını məhv etmək qədər uzağa aparan ciddi bir problem olmasıdır. Lakin bu dərs indiki dövrdə, xüsusən texnologiyanın təsiri ilə qumarın daha geniş yayılması və əlçatanlığı nəzərə alınaraq yenidən qiymətləndirilməlidir. Məlumatlarda qeyd edilən maddi itkilərin miqdarı ilə yanaşı, psixoloji və sosial zərərləri də daha dəqiq təhlil etmək üçün əlavə araşdırma aparılmalı və daha effektiv profilaktik tədbirlər tətbiq edilməlidir. Bu, məsələn, qumarın yaratdığı risklər haqqında daha geniş maarifləndirmə kampaniyalarını əhatə edə bilər.

Məqalədə təsvir olunan hadisə, qumar asılılığının fərdlərə və ailələrə dəhşətli təsirlərini göstərən təəssüf doğuran bir nümunədir. Ancaq bu hadisəni təkcə fərdi bir faciə kimi dəyərləndirmək qeyri-kafi olardı. Məqalədə toxunulan qumar maşınlarının yaygınlığı və bu səbəblə yaranan asılılıq problemi, geniş sosial-iqtisadi kontekstdə araşdırılmağı tələb edir.

Ölkədə qumarın tənzimlənməsi və əhalinin qumara olan asılılığının dərəcəsi ilə bağlı ətraflı statistik məlumatlar və keçmiş illərlə müqayisələr olmadan bu hadisənin nə qədər geniş yayılmış bir problem olduğunu dəqiq bilmək çətindir. Digər ölkələrlə müqayisə etmək üçün də əlavə məlumatlar lazımdır. Məsələn, qumarın qanuniləşdirildiyi və ya ciddi şəkildə tənzimləndiyi ölkələrdə bu cür hadisələrin tezliyi necədir? Qumarın yayılması ilə mübarizə üçün hansı tədbirlər görülür və bu tədbirlərin effektivliyi necə qiymətləndirilir?

Bütün bunlar, qumar asılılığı ilə mübarizə üçün daha effektiv strategiya hazırlamaq üçün vacibdir. Bu problemlə mübarizədə daha çox resurs ayrılmalı, maarifləndirmə kampaniyaları genişləndirilməli və asılılıqdan əziyyət çəkənlər üçün daha əlçatan müalicə imkanları yaradılmalıdır.

Bəlkə də, bu cür faciələrin qarşısını almaq üçün daha müvəffəqiyyətli bir yanaşma, qumarın tənzimlənməsi ilə yanaşı, fərdi məsuliyyət və maarifləndirməyə daha çox vurğu etməkdən keçir? Sizcə, fərdlər, ailələr və hökumət bu məsələdə hansı rolu oynamalıdır ki, belə dəhşətli nəticələrin qarşısını ala bilək?

Maraqlı bir hadisə təsviridir. Ancaq məqalədə iş adamının kumar bağımlılığının dərinliyi və bu bağımlılığın onun hərəkətlərinə necə təsir etdiyi barədə daha ətraflı məlumat vermək vacibdir. Məlumatlarda kumar bağımlılığının diaqnozu qoyulubmu? Bu bağımlılıqla mübarizə üçün hər hansı bir yardım alıb, yoxsa bu, tamamilə özbaşına hərəkətlər idi? 20 milyon lirəlik itkinin yalnız kumarla bağlı olub-olmadığını, yoxsa başqa maliyyə problemlərinin də mövcud olub-olmadığını bilmək istərdim. Bu məlumatlar məqalənin daha dolğun və obyektiv olmasına kömək edərdi. Bundan əlavə, oxucular üçün kumar bağımlılığı ilə bağlı yardım xidmətlərinə istinadlar əlavə etmək faydalı olardı.

Məqalədə qadının evini satıb qumar maşınlarında itirdiyinin iddia edilməsi maraqlıdır. Bu iddianın dəlillərini görmək istərdim. Məsələn, ev satışının tarixi, satışı təsdiq edən sənədlər və ya şahid ifadələri kimi sübutlar məqalənin etibarlılığını artıra bilər. Bundan əlavə, "gizlətdiyi asılılıq" ifadəsi daha ətraflı izah tələb edir. Qadının asılılığını necə gizlətdiyi və bunun nəticələri haqqında daha konkret məlumat verilməsi məqalənin obyektivliyini gücləndirərdi.

Məqalədə təsvir olunan hadisə təəssüf doğurur və qumar asılılığının fərdlər və ailələr üçün dağıdıcı nəticələrə səbəb ola biləcəyini göstərir. Ancaq bu konkret hadisənin daha geniş sosial və iqtisadi kontekstdə araşdırılması vacibdir. Məsələn, qumar maşınlarının yayılma səviyyəsinin artması ilə asılılığın artması arasında əlaqənin dəqiq dərəcəsi nədir? Bu əlaqənin müəyyənləşdirilməsi üçün daha çox empirik məlumat tələb olunur. Bundan əlavə, dövlətin qumarla bağlı siyasətinin, asılılığın yayılmasına təsirinin müqayisəli təhlili aparmaq faydalı olardı. Digər ölkələrdə qumarın tənzimlənməsi və asılılıqla mübarizə tədbirləri necədir? Bu tədbirlərin effektivliyi və Azərbaycanda tətbiq oluna biləcəyi strategiyaların araşdırılması məsələnin daha geniş bir perspektivdən anlamağa kömək edə bilər.

Nəhayət, qadının yaşadığı faciəni yalnız qumar asılılığı ilə əlaqələndirmək doğru olmayacaqdı. İqtisadi çətinliklər, sosial təcrid və psixoloji problemlər də bu hadisədə rol oynamış ola bilər. Beləliklə, yalnız qumar maşınlarını qadağan etmək, yaxud yalnız asılılığı müalicə etmək yetərli olmaya bilər.

Bəs, fərqli bir nəticəyə gəlmək üçün, dövlət, qeyri-hökumət təşkilatları və ictimaiyyət qumar asılılığı ilə mübarizədə birgə hansı əməkdaşlıq modellərini qura bilər?

Maraqlı bir araşdırma, əlbəttə. İş yerindəki təzyiqin və mükafatlandırma sistemlərinin kumar bağımlılığı kimi psixoloji problemlərlə necə qarşılıqlı əlaqədə olduğunu göstərmək baxımından faydalıdır. Ancaq məqalədə iştirakçının kumar bağımlılığı ilə bağlı müalicə prosesi və ya dəstək aldıqları ilə əlaqədar məlumatlar kifayət qədər deyil. Bu məlumatların əlavə edilməsi, oxucunun problemin miqyasını daha yaxşı başa düşməsinə və bu cür halların qarşısının alınması üçün daha aydın təkliflər irəli sürülməsinə kömək edərdi. Həmçinin, oxşar halların statistikası və ya araşdırmalarına istinad edilməsi məqalənin etibarlılığını artıracaqdı.

Məqalədə qeyd olunan problem qəbulediləndir və qumar asılılığının fərdlər, ailələr və cəmiyyət üçün ağır nəticələrə səbəb olduğunu göstərir. Ancaq məqalənin həll yolları təklif etməməsi təəssüf doğurur. Yalnız qumar asılılığının fəsadlarını göstərməklə kifayətlənmək yetərli deyil.

Mən düşünürəm ki, problemin həlli üçün həm dövlət tərəfindən həyata keçiriləcək profilaktik tədbirlərə, həm də asılılıqdan əziyyət çəkənlərə istiqamətləndirilmiş müalicə və reabilitasiya proqramlarına ehtiyac var. Məsələn, qumarın riskləri haqqında geniş miqyaslı maarifləndirmə kampaniyaları aparıla bilər. Bu kampaniyalar yalnız qumarın maliyyə risklərini deyil, həm də psixoloji və sosial təsirlərini əhatə etməlidir. Bundan əlavə, qumar müəssisələrində asılılıq əlamətləri ilə mübarizə üçün daha effektiv mexanizmlər qurulmalıdır. Asılılıqla mübarizə mərkəzlərinin sayının artırılması və onların daha yaxşı maliyyələşdirilməsi də vacibdir.

Eyni zamanda, belə hallarda günahın yalnız asılılıqdan əziyyət çəkən şəxsdə axtarılmaması lazımdır. Bəlkə də, qumar müəssisələrinin reklam və marketinq strategiyalarının, qumarın asan əldə edilməsinin və cəmiyyətin bu problemə olan biganəliyinin də rolu var. Bu baxımdan, müəssisələrin məsuliyyətinin artırılması və daha sərt tənzimləmələrin tətbiq edilməsi ciddi şəkildə nəzərdən keçirilməlidir. Yalnız fərdi müalicə ilə yanaşı, bu sosial amillər də nəzərə alınmalıdır ki, həqiqətən effektiv həll yoluna nail olaq.