İsrail qüvvələri Qəzza zolağında, xüsusilə də şimaldakı şəhər mərkəzini ələ keçirmək və əhalisini köçkün salmaq üçün hücumlarını gücləndirərək 53 fələstinlini öldürüb və Qəzza şəhərində üç yaşayış qülləsi daxil olmaqla 16 binanı yerlə-yeksan edib.
Həkimlərin bildirdiyinə görə, bazar günü qurbanların ən azı 35-i Qəzza şəhərində həyatını itirib.
Qəzza zolağı Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, ərazidə daha iki fələstinli qida çatışmazlığından dünyasını dəyişib. Bununla da İsrailin müharibəsi başlayandan bəri aclıqdan ölənlərin sayı 422-yə çatıb.
Qəzza şəhərində İsrail ordusu cənubi Remal məhəlləsindəki əl-Kəvsər qülləsini hədəf olaraq qeyd etdikdən iki saat sonra raket zərbələri endirərək binanı dağıdıb. Fasiləsiz bombardman on minlərlə insanı evlərini tərk etməyə məcbur edib.
Köçkün fələstinlilərdən Mərvan əl-Safi "Hara gedəcəyimizi bilmirik... Bu vəziyyətə bir həll lazımdır... Biz burada ölürük," deyə bildirib.
Qəzza Hökumət Media Ofisi İsrailin mülki binaları "sistemli şəkildə bombardman etməsini" pisləyərək, hücumun məqsədinin "məhv etmə və məcburi köçkünlük" olduğunu vurğulayıb.
Bəyanatda qeyd olunub ki, İsrail silahlı qrupları hədəf aldığını iddia etsə də, "sahədəki reallıqlar şübhəsiz şəkildə" İsrail qüvvələrinin "məktəbləri, məscidləri, xəstəxanaları və tibb mərkəzlərini" bombaladığını, şəhərləri, yaşayış binalarını, çadırları və müxtəlif qrupların, o cümlədən beynəlxalq humanitar vəziyyət təşkilatlarının qərargahlarını dağıtdığını sübut edir.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Fələstinli Qaçqınlar üzrə Agentliyinin (UNRWA) rəhbəri Filipp Lazzarini X (Twitter) səhifəsində yazıb ki, son dörd gün ərzində Qəzza şəhərində agentliyin 10 binası, o cümlədən minlərlə köçkünü sığınacaq verən yeddi məktəb və iki klinikası vurulub. O, "Qəzzada heç bir yer təhlükəsiz deyil. Heç kim təhlükəsiz deyil," deyə əlavə edib.
Qəzzada heç bir yer təhlükəsiz deyil
Bombardmanlar şiddətləndikcə, ailələr bir daha İsrailin dəfələrlə hücum etməsinə baxmayaraq, "təhlükəsiz zona" adlandırdığı əl-Mavasiyə doğru cənuba qaçmağa məcbur olublar.
Əhməd Əvəd Al Jazira-ya bildirib ki, şənbə günü şimali Qəzzadan "minaatanların yağışı" altında qaçıb. O, gecə yarısı gəlib "nə su, nə tualet, nə də heç nə tapmadığını" deyib. "Ailələr açıq havada yatır. Vəziyyət həddindən artıq ağırdır."
Başqa bir köçkün fələstinli AbedAllah Aram isə ailəsinin təmiz su ilə bağlı "şiddətli çatışmazlıq" yaşadığını söyləyib.
"Qida qıtlığı var, bu çadırların içərisində insanlar aclıq və qida çatışmazlığından əziyyət çəkir. Qış yaxınlaşır və bizə təcili olaraq yeni çadırlar lazımdır. Bundan əlavə, bu ərazi daha çox köçkün ailəni qəbul edə bilməz," deyə o qeyd edib.
Üçüncü bir kişi isə bir həftə əvvəl gəlməsinə baxmayaraq əl-Mavasiyədə sığınacaq tapa bilmədiyini bildirib. O, keçirdiyi əziyyətləri dözülməz adlandırıb.
"Mənim böyük bir ailəm var, uşaqlarım, anam və nənəm də daxil. Üzərimizə nəinki raketlər yağır, həm də aclıq bizi udur. Ailəm iki ildir ki, daimi köçkünlük səfərindədir. Biz davam edən soyqırım müharibəsinə və ya aclığa artıq dözə bilmərik," deyə o, əlavə edib. "Ən əsası, ac uşaqlarımızı doyurmaq üçün heç bir gəlir mənbəyimiz yoxdur. Köçkünlük insanın ruhunu bədənindən çıxarmaq qədər ağrılıdır."
UNICEF isə əl-Mavasiyədəki şəraitin gündən-günə pisləşdiyini bildirib.
Agentliyin sözçüsü Tess İnqram əl-Mavasiyədən Al Jazira-ya "Qəzzada, bu sözdə humanitar zonada daxil olmaqla, heç bir yer təhlükəsiz deyil," deyib. "Düşərgə gündən-günə daha da dolur."
O, Qəzza şəhərindən hamilə ikən evakuasiya əmri verilmiş Sira adlı qadınla görüşdüyünü xatırladıb. İnqram deyib: "O, Şeyx Rədvannda doğuşa başlayıb və həmin ərazidən evakuasiya əmrləri verilərkən yardım tapmağa çalışarkən yol kənarında doğub."
"O, buraya gəlmiş və indi sağ qalmaq üçün ehtiyac duyduqları əsas şeylərə çatmaqda çətinlik çəkən saysız-hesabsız ailələrdən biridir."
Doha zirvəsi 'barbar' İsraili qınayır
Bu arada, İsrailin keçən həftə Qatarda HƏMAS nümayəndələrinə qarşı endirdiyi və beş HƏMAS üzvü ilə bir Qətər təhlükəsizlik əməkdaşının ölümünə səbəb olan hücumun siyasi nəticələri davam edir.
HƏMAS-ın siyasi bürosunun üzvü İzzət ər-Rəşq bildirib ki, "müharibə cinayətkarı Netanyahu bölgədə döyüşü genişləndirməyə çalışır, 'Böyük İsrail' ilə bağlı mifik fantaziyaların ardınca gedərək Yaxın Şərqi yenidən çəkmək və ona hakim olmaq istəyir, bu da bölgəni onun ekstremizmi və ehtiyatsızlığı üzündən partlayışın astanasına gətirir."
O, Qətər torpağındakı hücumun "danışıqlar prosesini məhv etmək və qardaşımız Qətər dövlətinin rolunu zəiflətmək" məqsədi daşıdığını qeyd edib.
Bazar ertəsi Dohada keçiriləcək zirvə görüşü ərəfəsindəki hazırlıq iclasında Ərəb və İslam liderləri cavab yollarını müzakirə ediblər.
Reuters agentliyi xəbər verib ki, iclasda görünən qətnamə layihəsi İsrailin "soyqırım, etnik təmizləmə, aclıq, mühasirə və müstəmləkəçilik fəaliyyətlərini" pisləyib, bu cür hərəkətlərin regionda sülhə təhdid yaratdığını və Ərəb dövlətləri ilə əlaqələrin normallaşması səylərini pozduğunu xəbərdar edib.
Qətərin Baş naziri Şeyx Məhəmməd bin Əbdülrəhman bin Casim Əl Sani İsrailin sentyabrın 9-da Dohaya hücumlarını "barbarlıq" adlandırıb və cavab olaraq sərt və qəti tədbirlər görülməsini tələb edib.
Şeyx Məhəmməd bildirib ki, Ərəb xalqları Doha-nın suverenliyini qorumaq üçün "qanuni tədbirləri" dəstəkləyir və beynəlxalq ictimaiyyəti İsraillə münasibətlərdə "ikiqat standartları" tərk etməyə çağırıb.
Ərəb Liqasının baş katibi Əhməd Əbül Qeyt "sükut və fəaliyyətsizliyin" İsraili "cəzasız qalaraq" cinayətlər törətməyə ruhlandırdığını deyib. O, Ərəb və İslam xalqlarını "mülki insanları öldürmək, əhalini ac qoymaq və bütün əhalini evsiz qoymaq" daxil olmaqla "sübut olunmuş müharibə cinayətlərinə" görə İsraili məsuliyyətə cəlb etməyə çağırıb.
Qətər Universitetinin beynəlxalq münasibətlər professoru Ədnan Həyacnə Al Jazira-ya regionda əhval-ruhiyyənin dəyişdiyini bildirib. "ABŞ o reallığı dərk etməlidir ki, dünya üzrə 2 milyard müsəlman təhqir olunub və bu, yalnız başlanğıcdır. Bu, yalnız Qətərə edilən hücum deyil, bütün regionun diplomatik vəziyyətinin deqradasiyasının davamıdır," deyə o qeyd edib.
ABŞ-İsrail münasibətləri
İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu, Vaşinqtonun Qətərdəki hücumdan narahat olmasına baxmayaraq, ABŞ ilə əlaqələrin güclü qaldığını israr edib. Qüdsdə ABŞ dövlət katibi Marko Rubionu qəbul edən Netanyahu, əlaqələrin "Qərb Divarındakı daşlar qədər möhkəm və davamlı" olduğunu bildirib.
Rubio, ayrılmadan əvvəl, ABŞ prezidenti Donald Trampın Dohadakı İsrail hücumundan "məmnun olmadığını" iddia etsə də, ABŞ-İsrail əlaqələrinin "çox güclü" qaldığını təsdiqləyib.
Al Jazira-nın Amman, İordaniyadan bildirdiyi xəbərlərə görə, Hamdah Salhut, Vaşinqtonun bu gərginliyi idarə etməyə çalışdığını bildirib.
O qeyd edib ki, "ABŞ əlbəttə ki, zərərin qarşısını almağa çalışacaq, Dohadakı hücumların İsraillə münasibətləri dəyişdirməyəcəyini deyəcək, lakin bəzi müzakirələr aparılmalı olacaq."
Bu arada, İsrail nazirləri HƏMAS liderlərini xaricdə də təqib etməyə davam edəcəklərinə söz veriblər. Enerji naziri Eli Koen "HƏMAS dünyanın heç bir yerində, o cümlədən NATO üzvü Türkiyədə rahat yata bilməz," deyə bəyan edib.
Digər nazir, Zeev Elkin isə "Onları təqib edəcəyik və harada olurlarsa olsunlar onlarla hesablaşacağıq," deyib.
İsrail mediası daha sonra xəbər verib ki, Mossad rəhbəri David Barnea, atəşkəs danışıqlarını pozacağından ehtiyat edərək Qətər hücumuna qarşı çıxıb. İsrailin Maariv qəzetinin köşə yazarı Barneanın HƏMAS liderlərinin "istənilən an zərərsizləşdirilə biləcəyinə" inandığını, lakin Dohaya hücumun HƏMAS-ın 2023-cü il oktyabrın 7-də İsrailə hücumu zamanı götürdüyü girovların azad edilməsi ilə bağlı razılaşmanı pozmaq riski daşıdığını xəbərdar etdiyini yazıb.
İsrail HƏMAS hücumundan sonra Qəzzaya müharibəyə başladığından bəri, bölgənin Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, ən az 64.871 fələstinli həlak olub və 164.610 nəfər yaralanıb.
Ayrıca, İsrailin Haaretz qəzeti xəbər verib ki, İsrail Müdafiə Nazirliyi təxminən 20.000 yaralı əsgəri müalicə edir, onların yarısından çoxu psixoloji travmadan əziyyət çəkir və proqnozlara görə, 2028-ci ilə qədər bu rəqəm 50.000-ə çata bilər.
Oxucu Şərhləri
Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!
Şərh Yaz