Nasser Xəstəxanasına Qanlı Hücum: Jurnalistlər Hədəfdə
İsrail hücumları Qəzza zolağının cənubundakı Nasser Xəstəxanasını hədəf alıb, son mülki əhaliyə və anklavın dağıdılmış səhiyyə sisteminə qarşı qəsdən törədilən hücumda azı 21 nəfər, o cümlədən beş jurnalist, tibb işçisi və xilasedicilər həlak olub.
Əl-Cəzirə, Reuters və Associated Press (AP) xəbər agentlikləri üçün çalışan jurnalistlərin öldüyü Bazar ertəsi günü baş verən bu hücum, demək olar ki, iki ildir davam edən soyqırım xarakterli hücumlar zamanı həm xəstəxanaları, həm də media işçilərini hədəf alan saysız-hesabsız İsrail zərbələrindən ən ölümcüllərindən biridir. Hadisə İsrailin hücumlarını sıx məskunlaşmış ərazilərə və şəhər mərkəzlərinə, o cümlədən Qəzza şəhərinə genişləndirdiyi bir vaxta təsadüf edir ki, bu da əhali üçün onsuz da yüksək olan təhlükəni daha da artırır.
"İkiqat zərbə" hücumunun ilk zərbəsi Nasser Xəstəxanasının bir binasının yuxarı mərtəbəsinə düşüb. Pediatriya şöbəsinin rəhbəri Dr. Əhməd əl-Farranın sözlərinə görə, dəqiqələr sonra, narıncı jiletli jurnalistlər və xilasedicilər xarici pilləkənlə yuxarı qalxarkən, ikinci mərmi onlara tuş gəlib. Həlak olan jurnalistlər arasında Əl-Cəzirənin müxbiri Məhəmməd Səlamə, Reuters-in operatoru Hussam əl-Masri, həmin vaxt AP üçün çalışan sərbəst jurnalist Məryəm Əbu Daqqa, eləcə də Əhməd Əbu Əziz və Moaz Əbu Taha da var.
Beynəlxalq Qınaq və Jurnalist Qətlləri
Deir əl-Bəlahdan xəbər verən Əl-Cəzirə müxbiri Tariq Əbu Azzoum, hücumun "bütün ərazidə tam bir xaos və panika hissi yaratdığını" bildirib. Əbu Azzoum vurğulayıb ki, bu vəziyyət təkcə yoldan keçənlər və xəstəxananın yaxınlığında yaşayan insanlar üçün deyil, həm də beynəlxalq humanitar hüquq çərçivəsində qorunmalı olan ərazilərdən birində müalicə alan xəstələr üçün də böyük təhlükə yaradır.
Hücum mətbuat azadlığı qrupları və hüquq müdafiəçiləri tərəfindən geniş qlobal qınağa səbəb olub. Onlar İsrailin Qəzza zolağında fələstinli jurnalistlərə qarşı davamlı hədəf alınmış qətllərinə etiraz ediblər. Əl-Cəzirə hücumu "həqiqəti dəfn etmək niyyətinin açıq-aydın göstəricisi" kimi qiymətləndirib. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının işğal olunmuş Fələstin əraziləri üzrə xüsusi məruzəçisi Françeska Albanese də hücumu pisləyib: "Vəzifə başında öldürülən xilasedicilər. Qəzzada bu cür səhnələr hər an baş verir, çox vaxt görünməz qalır, sənədləşdirilmir. Dövlətlərdən xahiş edirəm: bu qətliamı dayandırmaq üçün daha nə qədər şahid olmalısınız? Blokadanı qırın. Silah embarqosu tətbiq edin. Sanksiyalar tətbiq edin." İsrailin müttəfiqləri, məsələn, Fransa, Almaniya və Böyük Britaniya isə hadisə ilə bağlı araşdırma aparılmasını tələb ediblər.
Fələstin Jurnalistlər Sindikatı da İsrail hücumlarını pisləyərək, bunu "azad mediaya qarşı açıq müharibə" adlandırıb. Sindikatın bəyanatında bildirilir ki, məqsəd jurnalistləri terror etmək və onların İsrailin cinayətlərini dünyaya ifşa etmək peşəkar vəzifələrini yerinə yetirmələrinə mane olmaqdır. Bu hücum, 7 oktyabr 2023-cü ildən bəri Qəzza zolağında öldürülən fələstinli jurnalistlərin sayını Əl-Cəzirənin hesablamalarına görə, ən azı 273-ə çatdırıb. Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi "beynəlxalq ictimaiyyəti İsrailin mətbuata qarşı davamlı qanunsuz hücumlarına görə məsuliyyətə cəlb etməyə" çağırıb.
İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahunun ofisi zərbəni "faciəli səhv" adlandırıb və ordunun bunu araşdırdığını bildirib. İsrail, beynəlxalq etirazlara və BMT araşdırmalarına səbəb olan hadisələrdən sonra tez-tez oxşar bəyanatlar verib, lakin günahkarların real hesabat verməsi eşidilməyib. İsrail hücumları həmçinin Bazar ertəsi günü Khan Younisdə baş verən ayrı bir hadisədə Al-Hayat al-Jadida nəşrinin fələstinli müxbiri Həsən Duhanı da öldürüb və beləliklə həmin gün öldürülən jurnalistlərin sayı altıya çatıb. İki həftə əvvəl İsrail Əl-Cəzirənin tanınmış müxbiri Anas Əl-Şarifi və dörd digər jurnalisti bir hücumda öldürmüşdü. Həmin hücumda İsrail Şarifi hədəf aldığını etiraf etmiş və aylarca onu açıq şəkildə pisləyib qınadıqdan sonra, heç bir sübut təqdim etmədən HƏMAS üçün işlədiyini yalan iddia etmişdi. Nasser Xəstəxanası müharibə zamanı reydlərə və bombardmanlara tab gətirib, rəsmilər davamlı olaraq kritik təchizat və kadr çatışmazlığını qeyd ediblər. Digər xəstəxanalar da hücumlara məruz qalıb, o cümlədən anklavın əsas xəstəxanası olan Əl-Şifa Tibb Kompleksi, burada İsrail yüzlərlə insanı öldürüb.
Ölüm, Ümidsizlik və Aclıqla Mübarizə
Qəzza zolağında davam edən İsrail hücumları Bazar ertəsi səhərdən bəri ən azı 61 insanın ölümünə səbəb olub, o cümlədən kömək axtarışında olan yeddi nəfər həlak olub. Tanklar Qəzza şəhərində irəliləməkdədir, burada İsrail hücumları bir milyona yaxın fələstinlini cənubdakı toplanma zonalarına doğru köçməyə məcbur etmək məqsədi ilə hücumları intensivləşdirir.
Qəzza Mülki Müdafiə Xidməti bildirib ki, İsrail 6 avqustdan bəri Qəzza şəhərində 1000-dən çox binanı dağıdıb, yüzlərlə insan dağıntılar altında qalıb, davam edən atəş və bloklanmış giriş yolları bir çox xilasetmə və yardım əməliyyatına mane olub. Əl-Awda Xəstəxanası İsrailin atəşinin mərkəzi Qəzzada paylama məntəqəsinə çatmağa çalışan altı yardım axtaran şəxsi öldürdüyünü və daha 15 nəfəri yaraladığını bildirib.
İsrail qüvvələri mübahisəli İsrail və ABŞ tərəfindən dəstəklənən GHF obyektlərində cüzi yardım paketləri əldə etməyə çalışan aclıq çəkən fələstinlilərə müntəzəm olaraq atəş açır. Qəzza Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, 2000-dən çox fələstinli yardım paylama məntəqələrində və ya BMT və digər yardım qrupları tərəfindən istifadə olunan karvan yollarında yardım axtararkən öldürülüb, təxminən 13.500 nəfər isə yaralanıb. Əl-Awda bildirib ki, mərkəzi Qəzzada baş verən iki İsrail zərbəsi uşaq da daxil olmaqla altı fələstinlini öldürüb, Qəzza şəhərindəki Əl-Şifa Xəstəxanası isə burada baş verən bir zərbədə uşaq da daxil olmaqla üç fələstinlinin öldüyünü bildirib.
BMT uşaqlar arasında qidalanma çatışmazlığının dərinləşdiyi barədə xəbərdarlıq etdiyi bir vaxtda amansız hücumlar davam edir. BMT-nin Humanitar Məsələlər üzrə Ofisi (OCHA) Qəzza zolağına və onun daxilinə yardımların məhdudiyyətsiz axını üçün çağırışlarını təkrarlayıb. OCHA bəyan edib ki, "Qəzza qubernatorluğunda aclıq şəraitinin təsdiqlənməsi ilə uşaqlar arasında aclıq və qidalanma çatışmazlığı dərinləşir". "Qidalanma üzrə işləyən tərəfdaşlar qeyd edirlər ki, istənilən qida böhranında əsas sağlamlıq problemləri olan uşaqlar ilk növbədə təsirlənirlər – və düzgün qidalanma, su və qayğı olmadan onların vəziyyəti daha sürətlə pisləşir."
Oxfam-ın Qəzza zolağındakı humanitar yardım üzrə müşaviri Kris Makintoş vəziyyəti miqyas və şiddət baxımından görünməmiş kimi təsvir edib. O, "Bu kontekstdə müqayisəli dərəcələri həddən artıq istifadə etmək çətindir, lakin həqiqətən də, bu, təkbaşına bir humanitar fəlakət və indiyə qədər olduğum ən pis böhrandır... indiyə qədər," deyib. Bu arada, ABŞ prezidenti Donald Tramp Qəzzadakı müharibənin iki-üç həftə ərzində "yekunlaşa" biləcəyini proqnozlaşdırıb. Vaşinqtonun İsrailin soyqırım xarakterli müharibəsinə tam hərbi və diplomatik dəstəyi azalma əlamətləri göstərmədiyi üçün oxşar iddialar tez bir zamanda geridə qalıb. Tramp vurğulayıb ki, "Bu bitməlidir, çünki aclıq və bütün digər problemlər – aclıqdan da pis olan, təmiz ölüm, insanlar öldürülür."
Oxucu Şərhləri
Şərh Yaz