İsraildə minlərlə hindistanlı: 7 Oktyabrdan sonra rekord artım – "intihar layihəsi"

İsrail 2023-cü il oktyabrın 7-dən bəri özünü "müharibə" vəziyyətində hesab edir. Bu dövrdə, xüsusilə Qəzzada hədəfsiz aparılan əməliyyatlar beynəlxalq hüquqda "müharibə cinayəti" və hətta "soyqırım" kimi xarakterizə edilə biləcək miqyaslara çatıb. İsrail üçün müharibənin xərcləri yalnız hərbi əməliyyatlarla məhdudlaşmır. Özünə yönəlmiş hücumlarda hava hücumundan müdafiə sistemlərini sıx şəkildə işə salmaq məcburiyyətində qalan Təl-Əviv rəhbərliyi, ciddi iqtisadi yükün altına girdi. İqtisadi çətinliklər bununla da bitmədi. Oktyabrın 7-dən sonra 70 mindən çox fələstinlinin iş icazələri ləğv edildi. Bu qərar, xüsusilə tikinti sektoru başda olmaqla, bir çox sahədə əmək qüvvəsi böhranına səbəb oldu. Tikintilərdə işləyəcək fəhlə tapılmayınca həm xərclər artdı, həm də mənzil qiymətləri sürətlə qalxdı. İsrail rəhbərliyi isə Hindistandan minlərlə xarici fəhlə gətirməkdə həll yolu tapdı.

Hindistanlı Fəhlələrin İsraildəki Rolu

İsraildə müxtəlif sektorlarda minlərlə xarici fəhlə çalışır. Əksəriyyəti Asiya ölkələrindən gələn bu fəhlələr; səhiyyə, qulluq, kənd təsərrüfatı, tikinti və xidmət sahələrində işlə təmin olunurlar. Çoxu öz ölkələrində əldə edə biləcəklərindən daha yüksək gəlir ümidi ilə bu ölkəyə gedirlər.

Qazancların Üç Dəfə Yüksəlməsi

"Middle East Eye"da yer alan xəbərə görə, Hindistan hökuməti İsrailin Qəzzaya hücumları başlayandan bu yana Fələstinli fəhlələri əvəz etmək üçün 20 mindən çox Hindistanlı fəhlələrin İsrailə göndərildiyini açıqlayıb. Keçən həftə parlamentdə bir millət vəkilinin mövzu ilə bağlı sualına cavab verən Xarici İşlər üzrə Dövlət Naziri Kirti Vardhan Singh, 2023-cü ilin noyabrı ilə 2025-ci ilin iyulu arasında ən azı 20 min fəhlənin İsrailə getdiyini söylədi. Singh tərəfindən verilən məlumatlar, bu günə qədər İsrailə gedən Hindistanlı fəhlələr haqqında ən ətraflı açıqlama oldu.

Hindistandan işçi qüvvəsi gətirilməsinə dair ən diqqətçəkən çağırışlardan biri 2023-cü ilin noyabrında edilmişdi. İsrail İnşaatçılar Birliyi, sektorun əmək qüvvəsi çatışmazlığı yaşadığını ifadə edərək hökuməti Hindistandan fəhlə gətirməyə çağırmışdı. Birliyin açıqlamasında, Fələstinli fəhlələri əvəz etmək üçün 50 mindən 90 minə qədər insana ehtiyac olduğu qeyd edilmişdi. Oktyabrın 7-dəki hücumlardan əvvəlki dövrdə İsrailin tikinti sektorunda 72 min Fələstinlinin çalışdığı təxmin edilirdi.

Gəlir Bərabərsizliyinin Təsiri

Hindistandan fəhlə gətirilməsinə dair addımların ardından minlərlə insan İsrailə getmək üçün ölkənin müxtəlif bölgələrindəki işə qəbul mərkəzlərinə müraciət etdi. Mütəxəssislərə görə, işə qəbul mərkəzlərinin önündə yaranan yığılma, Hindistanın iqtisadi böyüməsinin qeyri-bərabərliyini əks etdirirdi. Bu vəziyyəti, mövzu haqqında aparılan bəzi araşdırmalar da təsdiqləyir. Beynəlxalq qurumların araşdırmalarına görə, Hindistan iqtisadiyyatı dünyanın ən sürətlə böyüyən iqtisadiyyatlarından biri olsa da, gəlir bərabərsizliyi problemi hələ də həll edilməyib və ölkə, gəlir bərabərsizliyi baxımından da dünyanın "qabaqcıl" ölkələrindəndir. Bütün bunlar nəzərə alındığında, bir çox hindistanlı üçün İsraildə çalışmaq, daha çox pul qazanmaq üçün əhəmiyyətli bir fürsətdir.

Hindistandan İsrailə fəhlə aparan agentliklərə görə, işçilər Hindistanda qazanacaqlarının üç qatına qədər varan əmək haqqı ilə işə götürülür. Gedən fəhlələrin bir qisminin geri qayıtdığı da məlumdur. Hindistan hökuməti, son iki ildə İsrailə səyahət edən təxminən 220 Hindistanlı fəhlələrin bacarıq uyğunsuzluğu və dil bilməməsi səbəbindən geri döndüyünü açıqladı. Buna əlavə olaraq, bölgədə yaşanan hərbi gərginlikdən Hindistanlı fəhlələr də təsirləndi. Bu zamana qədər keçən müddətdə, bölgədə yaşanan gərginlik səbəbindən ən azı 1 Hindistanlı fəhlələr həyatını itirərkən, 3-ü isə yaralandı. İsrailə gedən hindistanlılar arasında yalnız fəhlələr yox idi. Ölkəyə, daha əvvəlki illərdə də çalışmaq məqsədilə çox sayda informasiya texnologiyaları mütəxəssisi getmişdi. 2022-ci ildə İsraildəki xarici tələbələrin əksəriyyətini hindistanlılar təşkil edirdi.

Həmkarlar İttifaqlarının Etirazları: "İntihar Layihələri"

Hindistan və İsrail arasında əldə edilən razılaşma, Hindistanda fəaliyyət göstərən bəzi həmkarlar ittifaqları tərəfindən narazılıqla qarşılandı. İsrailin Qəzzaya yönəlik bombardmanı zamanı Fələstinli fəhlələrin yerinə hindistanlı fəhlə alma cəhdləri, Bütün Hindistan Həmkarlar İttifaqları Mərkəzi Şurası (AICCTU) tərəfindən edilən açıqlamada, "Mərkəzi hökumətin, İsrailin Qəzzada soyqırımçı bir müharibə apardığı bir dövrdə, hindistanlı tikinti fəhlələrini, tibb bacılarını və qulluqçuları bir müharibə bölgəsinə göndərmə qərarına şiddətlə qarşı çıxılmalıdır. Bütün fəhlələri, həyatlarını böyük çətinliyə salacaq və təhlükəyə atacaq bu cür 'intihar layihələrini' rədd etməyə çağırırıq" deyilmişdi.

Bir çox hindistanlı həmkarlar ittifaqı, hindistanlıların İsrailə göndərilməsi təklifinə, Fələstinlilərə qarşı soyqırımda şərik olmaq anlamına gəldiyini bildirərək bu plana sərt şəkildə qarşı çıxmışdı. Lakin bu etirazlar, razılaşmanın dayandırılması üçün yetərli olmadı.

Bütün Hindistan Konqres Həmkarlar İttifaqının Baş Katibi Amarjeet Kaur, Middle East Eye-a verdiyi açıqlamada, "Bizə bu iqtisadiyyatın güclü olduğu deyilir, ancaq həm güclü olub, həm də iş yerləri yarada bilməməsi necə mümkün ola bilər? Fəhlələr yüksək işsizlik nisbətləri səbəbindən İsrailə getmək istəyirlər. Burada hər gün insanlar ölür. Bu, Hindistan hökumətinin iş təmin etməkdə uğursuz olduğu anlamına gəlir" dedi.

24 saat