Voutun sözlərinə görə, FED-in inflyasiyanı idarə etməkdəki ləngliyi, ölkə iqtisadiyyatına ciddi zərər vurub. O, yeni sədrin bu sahədə daha çevik və anlayışlı olmasının vacibliyini qeyd etdi.
## Büdcə Kəsintiləri və Siyasi Mübarizə Tramp administrasiyası, təhsil və səhiyyə sahələrində büdcə kəsintilərinə getməyi planlaşdırır. Bu, Respublikaçılar və Demokratlar arasında ciddi narazılığa səbəb olub. Senator Kris Van Hollen, administrasiyanın bu addımının yalnız varlılara xeyir verəcəyini və ölkənin borcunu artıracağını iddia edir.Van Hollen, administrasiyanın təhsil və səhiyyə proqramlarına ayrılan vəsaitləri azaltmaq istəyinin, əslində varlılar üçün vergi güzəştlərini maliyyələşdirmək məqsədi daşıdığını bildirdi. O, bu siyasətin ölkənin sosial rifahına zərər verəcəyini vurğuladı.
## Qəzza Zolağında Humanitar Böhran Qəzza zolağında yaşanan humanitar böhran da proqramda geniş müzakirə olundu. Fransanın xarici işlər naziri Jan-Noel Barrot, Qəzzada aclıq səviyyəsinin kritik həddə çatdığını və təcili yardımın vacibliyini vurğuladı. Barrot, İsrailin Qəzza Humanitar Fondunun fəaliyyətini dayandırmasını və Fələstin Administrasiyasına olan borcunu ödəməsini tələb etdi.Fransanın xarici işlər naziri, Qəzzada humanitar yardımın çatdırılmasında yaşanan problemlərə diqqət çəkərək, İsrailin bu məsələdə daha məsuliyyətli davranmasının vacibliyini qeyd etdi. O, beynəlxalq ictimaiyyəti Qəzzada yaşayan insanların əziyyətlərini azaltmaq üçün birgə səylər göstərməyə çağırdı.
## Ali Təhsilin Gələcəyi ABŞ-da ali təhsilin gələcəyi ilə bağlı da müzakirələr aparıldı. Ohayo Ştat Universitetinin prezidenti Ted Karter, universitetlərin antisenitizm siyasəti yürütdüyü və müxtəliflik proqramlarını ləğv etmədiyi üçün araşdırıldığı iddialarına cavab verdi. Karter, universitetinin bu iddialara görə təzyiq altında olmadığını və federal vəsaitlərin təhlükədə olmadığını bildirdi.Karter, ali təhsilin gələcəyinin böyük dövlət universitetlərindən keçdiyinə inandığını vurğulayaraq, Ohayo Ştat Universitetinin tələbələrə əlçatan təhsil imkanları yaratmaq üçün səylərini davam etdirdiyini qeyd etdi.
Oxucu Şərhləri
Federal Ehtiyat Sisteminin faiz dərəcələri ilə bağlı qərarlarının iqtisadiyyata olan təsiri, şübhəsiz ki, böyükdür. Ancaq Rassel Voutun tənqidləri FED-in müstəqilliyinin qorunub-saxlanılması ilə bağlı məsələləri də ortaya qoyur. FED-in siyasi təzyiqlərdən azad olaraq fəaliyyət göstərməsi nə dərəcədə vacibdir və bu müstəqilliyin potensial sərhədləri harada başa çatır? Maraqlı bir sual da odur ki, bu gərginliklərin müəyyən bir iqtisadi modelin və ya qlobal iqtisadi hadisələrin nəticəsi olub-olmamasıdır? Bəlkə də, mövcud büdcə çatışmazlığını aradan qaldırmaq üçün daha fərqli, daha uzunmüddətli həllər varmı?
Maraqlı bir müqayisə nöqtəsi kimi, Avropa Birliyinin büdcə proseslərinə və ya digər inkişaf etmiş ölkələrin mərkəzi bankları ilə hökumətləri arasındakı əlaqələrə baxa bilərik. Bu müqayisələrin, ABŞ-dakı vəziyyətin mənşəyini və mümkün həll yollarını daha yaxşı anlamağımıza kömək edə biləcəyini düşünürəm. Məsələn, digər ölkələrdə siyasi parçalanmanın iqtisadi siyasətə necə təsir etdiyini araşdırmaq faydalı olardı.
Ancaq, Rassel Vout'un FED sədrinin siyasətini tənqid etməsinin səbəbləri və tənqidin mahiyyəti haqqında daha ətraflı məlumat olmadan, bu hadisəni tam şəkildə qiymətləndirmək çətindir. FED-in siyasətinin yalnız büdcə vəziyyətinə deyil, ümumi iqtisadiyyata təsiri nəzərə alınmalıdır.
Suallarımız bunlardır: Rassel Vout'un tənqidi əsaslı və obyektivmidir, yoxsa siyasi motivlərlə idarə olunur? FED-in siyasətinin alternativləri və onların potensial nəticələri nələrdir? Bu sualların cavabları olmadan, gələcək iqtisadi və siyasi səhnənin nə cür olacağını dəqiq təxmin etmək mümkün deyil.
Nəticədə, Nixon, Burns'ü siyasətə təzyiq etməklə daha sərt siyasəti həyata keçirməyə məcbur etdi. Bu, iqtisadi böhranın daha da dərinləşməsinə səbəb oldu. Bu hadisədən çıxarıla bilən əsas dərs odur ki, siyasi təzyiq altında olan mərkəzi banklar, müstəqil olaraq iqtisadi siyasəti müəyyən etmək qabiliyyətlərini itirə bilərlər və bu, mənfi nəticələrə səbəb olur.
Lakin, bu günkü vəziyyətin 1970-ci illərin hadisəsindən fərqlənmə ehtimalı da var. Məsələn, FED-in müstəqilliyinin müdafiəsi 1970-ci illərdən daha güclüdür. Eləcə də, hazırkı iqtisadi və geosiyasi mühit əhəmiyyətli dərəcədə fərqlənir. Bu fərqləri ətraflı təhlil etmək və bu hadisələrin perspektivini dəqiqləşdirmək üçün əlavə məlumat tələb olunur. Məqalədə FED sədrinin və Büdcə İdarəsinin direktorunun konkret arqumentləri ətraflı açıqlanmayıb, bu da müqayisənin dəqiqliyini məhdudlaşdırır.
Mümkün bir həll yolu olaraq, FED-in rəhbərliyinin seçilmə və təyinat prosesinin daha şəffaf və siyasi təsirlərdən azad olmasını təmin edən qanunvericilik dəyişikliklərinin gündəmə gətirilməsi daha konstruktiv olardı. Bundan əlavə, FED-in siyasətinin ictimaiyyətə daha yaxşı başa düşülməsi üçün, açık və asanlıqla başa düşülə bilən izahatların hazırlanması və yayılması da müsbət təsir göstərə bilər. Bütün bunlar siyasi mübahisələri azaltmağa və FED-in müstəqilliyini qorumağa kömək edə bilər. Bunun əvəzinə, məqalə sadəcə problemin varlığını qeyd edir və effektiv bir həll təklifi vermir.
Bütün bunları nəzərə alaraq, əgər hökumət daxilindəki fikir ayrılıqlarını azaltmaq və daha razılaşdırılmış siyasətlər formalaşdırmaq üçün struktur islahatları aparmaq mümkün olsaydı, ABŞ-ın siyasi və iqtisadi gələcəyi necə dəyişərdi?
Bundan əlavə, məqalədəki məlumatlar yalnız ABŞ-ın iqtisadi və siyasi mənzərəsinin bir anını əks etdirir. Bu tendensiyaların uzunmüddətli nəticələri nə olacaq və bu təsirləri yumşaltmaq üçün hansı effektiv strategiya tətbiq oluna bilər?
Ancaq bu dəfəki vəziyyətin bəzi vacib fərqləri də var. Məsələn, hazırkı siyasi mühit Connson dövründən daha çox qütbləşmişdir, bu da FED ilə administrasiya arasındakı hər hansı bir anlaşmazlığın daha kəskin reaksiyalara səbəb ola biləcəyini göstərir. Bundan əlavə, qloballaşma və texnoloji inkişaflar, FED-in iqtisadiyyətə təsiri və əlaqələrinin mürəkkəbliyini artırıb. Connson dövründən fərqli olaraq, hazırki münaqişədə konkret olaraq büdcə məsələlərinin də rolu nəzərə çarpır. Bu da, əsasən büdcə çatışmazlığından qaynaqlanan siyasi böhranın, FED-in siyasətinə olan təzyiqləri daha da artıra biləcəyini göstərir. Beləliklə, keçmiş hadisədən dərs çıxarmaqla yanaşı, hazırkı vəziyyətin unikal xüsusiyyətlərini və potensial nəticələrini nəzərə almaq vacibdir. Məqalədəki informasiya yalnız bir tərəfin vəziyyətə baxışını təqdim edir. FED sədrinin vəziyyətə dair fikirlərinin daxil edilməsi daha balanslı bir təhlil təmin edərdi.
Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: məqalədə təqdim olunan fikir ayrılıqları, həqiqətən, sağlam bir demokratik prosesin işarəsi ola bilərmi? Büdcə və maliyyə siyasəti ilə bağlı müxtəlif fikirlərin açıq şəkildə müzakirə olunması, qarşılıqlı razılığa çatma imkanını artıra bilər və hətta daha balanslı və effektiv siyasətlərin formalaşmasına töhfə verə bilər. Həmçinin, FED sədrinin siyasətinə dair tənqidlər, sistemin hesabatlılığının vacibliyini və demokratik nəzarətin təmin edilməsinin zəruriliyini göstərə bilər. Yəni, qarşıdurma həmişə mənfi bir şey olmur. Məsələni hərtərəfli qiymətləndirmək üçün, müzakirələrin tonunun və nəticələrinin uzunmüddətli təsirlərinin təhlil olunması vacibdir.
Bununla belə, gəlin məsələnin bu tərəfini də nəzərə alaq: məqalədə təqdim olunan müzakirələrin yalnız bir tərəfi əks olunub. "Üzbəüz" proqramında səsləndirilən hər iki tərəfin arqumentlərinin tamlığı və dəqiqliyi şübhə altındadır. Pauellin və ya digər hökumət rəsmilərinin FED-in siyasətinə dair alternativ mövqeləri ətraflı şəkildə təqdim olunmayıb. Müxtəlif siyasi mənzərələri təmsil edən qonaqların fikirlərinin daha geniş təhlilini aparmadan, yalnız bir tərəfin arqumentlərinə əsaslanan nəticələr çıxarmaq qərarsızlığa gətirib çıxaracaqdır. Daha dolğun və tarafsız bir təhlil üçün proqramın tam transkriptinə və qonaqların tam açıqlamalarına baxılması zəruridir.
Şərh Yaz