Dünya 07.08.2025

Müdafiə Sənayesi: ABŞ Generalı Etiraf Etdi – PUA Yarışında Geridə Qalır

Müdafiə Sənayesi: ABŞ Generalı Etiraf Etdi – PUA Yarışında Geridə Qalır
ABŞ-ın aparıcı generallarından biri, Ordu Gələcək Komandanlığının rəisi Ceyms E. Reyni, Britaniyanın The Times qəzetinə verdiyi açıqlamada, hazırda baş verə biləcək bir münaqişədə Amerika əsgərlərinin ağır itkilər verə biləcəyini vurğulayıb. Generalın sözlərinə görə, bu vəziyyət ABŞ-ın hərbçilərini dron müharibəsinə hazırlamaqda uğursuz olması ilə əlaqədardır.

Müharibənin Dəyişən Üzü

General Reyni müharibə metodlarının "həddindən artıq sürətlə" dəyişdiyini və ABŞ-ın bu sürətə uyğunlaşa bilmədiyini ifadə edib. O bildirib ki, Ukraynadakı müharibənin son üç ilində dron texnologiyasında müşahidə edilən sürətli inkişaflara baxmayaraq, Pentaqon hələ də gələcək təhdidlərlə effektiv şəkildə mübarizə aparmaq üçün lazımi bilik və avadanlığı təmin edə bilmir. Dördulduzlu general xəbərdarlıq edib ki, "Bu texnologiyalara sürətlə nail olma qabiliyyətimizin olmaması səbəbindən bədəlini gənc kişilər və qadınlar ödəyəcək." O, rəqəmsal dövrün "misli görünməmiş" çevrilmə sürətinin azalmayacağını gözlədiyini və döyüş meydanında robotların istifadəsinin yaxın bir inqilab olacağını proqnozlaşdırıb.

Robotlar Döyüş Meydanında

General Reyni quru əsaslı avtonom sistemlərin, yəni robotların və ya tırtıllı nəqliyyat vasitələrinin bu transformasiyanın növbəti mərhələsi olduğuna inanır. Onun sözlərinə görə, avtonom şəkildə birlikdə fəaliyyət göstərə bilən dron sürüləri döyüş meydanında hədəfləri ovlamaq üçün "gözləniləndən xeyli qısa müddətdə", bəzi proqnozlara görə isə cəmi altı ay ərzində hazır ola bilər. Bununla belə, General Reyni müharibənin üç əsas prinsipinin dəyişməyəcəyini vurğulayır: müharibələr insanlar tərəfindən aparılacaq, torpaq uğrunda olacaq və yaxın döyüşləri ehtiva edəcək.

İnsanları əvəz etmək kimi bir hədəf tamamilə mənasızdır. Əsas məsələ budur: İnsanları və maşınları ən yaxşı, ən ölümcül kombinasiyanın ortaya çıxması üçün necə optimallaşdırırıq? Riski doğru zamanda və doğru şəkildə maşınlara necə ötürürük və insanları yalnız insanların edə biləcəyi vəzifələr üçün necə ən səmərəli hala gətiririk? Biz peşəkarıq, etibarlı və hesabatlıyıq. Dəyər əsaslı bir ordumuz var. Bəs düşmənlərimiz? Əsas məsələ budur. Sintetik biologiya və ya ölümcül dron sürüləri kimi məsələlər söz mövzusu olduğunda, pis niyyətli aktorlar pis əməllər törədəcəkdir. Bu təhdidlərlə mübarizə aparan insanlarımız isə daha üstün olmalıdır.

Rəqabətdə Geridə Qalmamaq

Son iyirmi ildə ordusunu yeniləyən və hərbi texnologiyada böyük irəliləyişlər əldə edən Çinə rəğmən, Reyni ABŞ-ın innovativ üstünlüyünü qoruya biləcəyinə inanır. ABŞ-lı general deyib: "Amerikaya, bu ölkənin təciliyyət hissinə və qavrayışına inamım tamdır. Amma... bunu korlaya da bilərik. Uğurlarımızla kifayətlənmək böyük səhv olar. Bu yarış kosmos yarışı və ya nüvə yarışı kimi olacaq və biz irəliləməyə davam etməliyik."

ABŞ-ın Dron Varlığı

ABŞ ordusu müşahidə, kəşfiyyat, hədəf təyini və hücum məqsədilə istifadə edilən yüzlərlə müxtəlif insansız hava aparatına (İHA) malikdir. Bunlar arasında kiçik taktiki İHA-lar və uzun mənzilli silahlı İHA-lar yer alır. Əsas modellər: * MQ-9 Reaper: Silahlı və uzun mənzilli. Həm kəşfiyyat, həm də hücum vəzifələrində istifadə olunur. * MQ-1 Predator: Reaper-ın sələfidir; hazırda istifadədə olmasa da, simvolik əhəmiyyətə malikdir. * RQ-4 Global Hawk: Yüksək hündürlük və uzunmüddətli müşahidə məqsədlidir. Silahsızdır. * Anduril Ghost-X və oxşar yeni nəsil sistemlər: Süni intellekt dəstəkli, yarı-avtonom kəşfiyyat və hücum İHA-ları.

Döyüş Meydanlarındakı Rolu

İHA-lar Əfqanıstan, İraq, Suriya və Afrikadakı əməliyyatlarda geniş şəkildə istifadə edilib. Lakin Ukrayna-Rusiya müharibəsindən sonra, İHA-ların elektron müharibə, sürü taktikaları və hava hücumundan müdafiə sistemlərinə qarşı istifadədə qeyri-kafi olduğu tənqidləri artıb. ABŞ-lı komandanlar gələcək müharibələr üçün İHA təliminin yetərsiz olduğu barədə xəbərdarlıq edirlər. ABŞ ordusu, süni intellekt dəstəkli avtonom sistemləri artırmağı, dron sürülərini inteqrasiya etməyi və daha aşağı qiymətli, sürətlə istehsal oluna bilən sistemlərə keçməyi planlaşdırır.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!

Şərh Yaz