Newsweek: KAAN F-35-ə Meydan Oxuyur

Newsweek jurnalının yazdığına görə, Türkiyənin KAAN savaş uçağı Cənub yarımkürəsində silah satışlarında ABŞ istehsalı olan F-35 qeyri-görünən təyyarəsinə rəqib olmağa hazırlaşır. Nəşr qeyd edir ki, "Türkiyə bu təyyarəni daha əlçatan bir alternativ olaraq təqdim edir" və əlavə edir: "Türk istehsalı döyüş təyyarəsi inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatların marağını cəlb edir. İyul ayının sonunda Türkiyə, dünyanın ən çox əhalisi olan müsəlman ölkəsi İndoneziya ilə 48 təyyarəlik ilk ixrac müqaviləsini imzaladı." ## Niyə vacibdir? Newsweek bu inkişafı "Niyə vacibdir?" başlığı altında belə şərh edir: Türkiyənin ilk yerli istehsalı olan beşinci nəsil qeyri-görünən döyüş təyyarəsi, müdafiə sənayesində xarici asılılığı azaltmağa yönəlmiş böyük bir dəyişikliyin parçası idi. Daha əvvəl Qərb hərbi texnologiyaları ilə silahlanan Türkiyə, artıq uzun müddətdir ABŞ, Sovet İttifaqı (daha sonra Rusiya), Avropa gücləri və Çinin hökmranlıq etdiyi bir sahədə özünə yer qazanmağa başlayır. Türkiyənin müdafiə sənayesi, Ukraynanın Rusiyaya qarşı istifadə etdiyi Bayraktar TB2 pilotsuz uçuş aparatının ilkin uğurundan sonra beynəlxalq aləmdə diqqəti cəlb etməyə başladı. ## Bilinməsi lazım olanlar Newsweek "bilinməsi lazım olanlar" başlığı altında bunları sıraladı: * Dövlətə məxsus Türk Təyyarə Sənayesi Anonim Ortaqlığı (TUSAŞ) tərəfindən inkişaf etdirilən KAAN savaş uçağı, Türkiyənin köhnələn F-16 donanmasını əvəz etmək üçün dizayn edilib və eyni zamanda qonşu ölkələrə aşağı xərcli bir alternativ olaraq təklif olunur. TUSAŞ rəsmilərinin fikrincə, KAAN təyyarəsinin ABŞ-ın Lockheed Martin şirkəti tərəfindən istehsal olunan F-35-dən daha sərfəli olması gözlənilir. ## Strateji müstəqilliyə keçidin göstəricisi Newsweek qeyd edir ki, "2019-cu ildə Türkiyənin Rusiyadan S-400 hava hücumundan müdafiə sistemi almasından sonra F-35 proqramından çıxarılması, Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan rəhbərliyində strateji müstəqilliyə keçidin mühüm bir göstəricisi idi." Nəşr əlavə edir: "Bu ayrılıqdan əvvəl Türkiyə şirkətləri, 900-dən çox F-35 hissəsi istehsal edərək qeyri-görünən və aviasiya texnologiyası sahəsində əhəmiyyətli təcrübə qazanmışdı." "KAAN-ın 2024-cü ildəki ilk sınaq uçuşundan sonra maraq artarkən, bəzi xəbərlərdə Misirin də bu təyyarə proqramına qatıla biləcəyi irəli sürülüb. Lakin hələlik nə Qahirədən, nə də Ankaradan bu barədə rəsmi bir açıqlama gəlməyib." ## ABŞ-ın Körfəz müttəfiqləri də KAAN-a maraqlıdır Türkiyənin İndoneziyaya təyyarə tədarükü müqaviləsinin ilk dəfə Prezident Ərdoğan tərəfindən iyun ayında elan edildiyini xatırladan Newsweek, Ərdoğanın "Yerli və milli müdafiə sənayesimizin irəliləyişini və uğurlarını nümayiş etdirir" sözlərinə yer verdi və belə davam etdi: "Amerikanın Körfəz müttəfiqləri də KAAN savaş uçağına maraq göstərdi. Lakin Vaşinqton, İsrailin hərbi üstünlüyünü qorumaq məqsədilə bölgəyə qabaqcıl sistemlərin transferi mövzusunda hələ də istəksizdir. Digər tərəfdən, ABŞ ilə Türkiyə, yalnız Qəzza mövzusunda deyil, Suriya qaynaqlı mövcud İsrail-Türkiyə gərginlikləri səbəbindən də fikir ayrılığı yaşamağa davam edir." "Buna baxmayaraq, Prezident Ərdoğan Türk Hərbi Hava Qüvvələri üçün hələ də F-35 təyyarələrini istəyir və yaxın zamanda ABŞ prezidenti Donald Tramp ilə bu mövzudakı görüşmələrdə irəliləyiş əldə edildiyini bildirdi. Bu durum, İsraildə narahatlıqlara yol açdı."

24 saat