Nigeriya Qadınlar Kubokunda Onuncu Zəfərini Qazandı
Qadınlar futbolunun qitə çempionu Nigeriya, 2025-ci il Qadınlar Kubokunun finalında ev sahibi Mərakeşi dramatik şəkildə, 3-2 hesabı ilə məğlub edərək onuncu titulunu fəth etdi. Rabatda baş tutan gərgin görüşdə, iki qol geridən gələrək möhtəşəm dönüşə imza atan Nigeriya yığması, "Missiya X" adlandırdıqları hədəfə çataraq 13 turnirdən 10-unda çempionluğu əldə etməyi bacardı.
Mərakeşin Erkən Üstünlüyü Təsirsiz Qaldı
Mərakeş yığması üçün bu final, ardıcıl ikinci məğlubiyyət demək idi. Matçın ilk 24 dəqiqəsində iki qol vuraraq irəli çıxsalar da, üstünlüklərini qoruya bilmədilər. Rabatda, 21 minlik Stade Olympique stadionunu dolduran azarkeşlərinin dəstəyi ilə Mərakeş, 12-ci dəqiqədə Chebbakın uzaq məsafədən vurduğu gözəl qol ilə hesabı açdı. Bu qol, turnirdə ilk dəfə idi ki, Nigeriya millisinin qapısına açıq oyundan yol tapırdı. On iki dəqiqə sonra Sanaa Mssoudy fərqi iki qola çatdıraraq ev sahibinin sevincini daha da artırdı. İlk hissədə topa sahib olma baxımından Nigeriya üstün olsa da, Mərakeş qapısına cəmi bir dəfə ciddi təhlükə yarada bildi.
İkinci Hissənin Möhtəşəm Dönüşü
Matçın taleyi ikinci hissədə dəyişdi. 64-cü dəqiqədə VAR-ın qərarı ilə təyin olunan penaltini dəqiq yerinə yetirən Esther Okoronkwo, Nigeriyanın fərqi azaltmasına nail oldu. Bu qol, komandanın ruhunu yüksəltdi və hücumlarını daha da intensivləşdirməyə vadar etdi. Yeddi dəqiqə sonra, yenə də Okoronkwo-nun məharətli ötürməsi ilə Folashade Ijamilusi hesabı bərabərləşdirdi. Oyunun 88-ci dəqiqəsində isə əvəzedici oyunçu Jennifer Echegini, Okoronkwo-nun cərimə zərbəsindən sonra topu tora göndərərək Nigeriyaya tarixi qələbəni qazandırdı və meydan sahibini heyrətə saldı.
Üçüncülük Uğrunda Gərgin Mübarizə
Cümə günü, Kasablankada keçirilən üçüncü yer uğrunda pley-off matçında Qana, əsas vaxtda 1-1 hesabı ilə heç-heçə etdiyi Cənubi Afrikanı penalti zərbələrində 4-3 hesabı ilə məğlub edərək bürünc medalın sahibi oldu. Cənubi Afrikanın ardıcıl iki zəif penaltisi qapıçı tərəfindən zərərsizləşdirildikdən sonra, 19 yaşlı Nancy Amoh həlledici penaltini dəqiq yerinə yetirdi. Matçın 45-ci dəqiqəsində Qana qapıçısı Cynthia Konlanın səhvi nəticəsində Cənubi Afrika hesabı açsa da, Qananın davamlı təzyiqi 68-ci dəqiqədə nəticə verdi. Alice Kusinin başla vurduğu zərbə tirə dəyərək Cənubi Afrika qapıçısı Andile Dlamini tərəfindən öz qapısına buraxılan qol ilə bərabərlik təmin edildi. Qrup mərhələsində rəqibinə 2-0 uduzmuş Qana üçün bu qələbə xüsusilə əhəmiyyətli idi. Qana üçüncü yer uğrunda oynadığı dörd matçın hamısını qazanarkən, Cənubi Afrika beş matçdan dördündə məğlubiyyətlə üzləşib.
Gələcək Turnirlər və Dünya Kuboku Seçmə Mərhələsi
Növbəti Qadınlar Kuboku 2026-cı ilin mart ayında yenidən Mərakeşdə təşkil olunacaq. Bu turnir, eyni zamanda 2027-ci ildə Braziliyada keçiriləcək Qadınlararası Dünya Kuboku üçün seçmə mərhələ rolunu oynayacaq. Afrika futbolunun bu yüksələn platforması, qitədə qadın futbolunun inkişafına mühüm töhfələr verməkdədir.
Oxucu Şərhləri
Bununla belə, bu üstünlüyün davamlı olub-olmayacağı sual altındadır. Nigeriya, gələcəkdə də bu üstünlüyünü qorumaq üçün infrastruktur, maliyyə və idarəetmə sahələrində daha da inkişaf etməlidir. Əgər bu cür davamlı inkişaf təmin olunmazsa, başqa ölkələr Nigeriyanın bu üstünlüyünü ala bilər. Maraqlı bir nöqtə də odur ki, Nigeriya bu qələbəni qazanarkən nə qədər büdcə sərf etmiş və bu xərclərin gələcəkdə ödənilməsi üçün hansı planları həyata keçirməyi düşünür?
Bütün bunları nəzərə alaraq, özümüzə sual verək: Nigeriyanın WAFCON-dakı üstünlüyü uzunmüddətli davamlılıq üçün kifayət qədər möhkəm bir baza üzərində qurulubmu, yoxsa bu yalnız təsadüfi bir uğur seriyasıdır?
Bu, məni 1999-cu ildə Avstraliyanın kriket üzrə Dünya Kubokunda Pakistan üzərində qazandığı qələbəni xatırladır. O zaman da Avstraliya iki qol geridə qalaraq final oyununda möhtəşəm dönüşə imza atmışdı. Ancaq iki hadisə arasındakı fərq, Nigeriyanın tarixən Qadınlar Afrika Millətlər Kubokunda üstünlük təşkil etməsidir. Bu hadisə, daha çox "gözlənilən" bir dönüş olaraq qəbul edilə bilər.
Avstraliyanın hadisəsindən nə öyrənilə bilər, ehtimal ki, təzyiq altında performans göstərmək bacarığıdır. Lakin bu iki hadisənin arasında əsas fərq, rəqiblərin keyfiyyəti və oyunun kontekstidir. Pakistan, o vaxt Avstraliya ilə eyni səviyyədə deyildi, Mərakeş isə Nigeriyaya ciddi rəqibdir. Ona görə də bu qələbənin əhəmiyyəti daha da artır, amma bu əhəmiyyət, "dramatik dönüş" təsvirinin obyektivliyini təsdiqləmək üçün əlavə sübut tələb edir.
Məqalədə qeyd olunduğu kimi, Nigeriya 13 turnirdən 10-unda qalib gəlib. Bu statistikanın arxasındakı uzunmüddətli amillərin araşdırılması, Afrika qadın futbolunun inkişafı üçün daha dərin bir anlayış təqdim edə bilər. Bu cür dominantlığın davamlılığı və ya mümkün tənəzzülü nədən asılıdır? Nigeriyanın bu üstünlüyünün digər Afrika ölkələrinin qadın futbolunda inkişafına təsiri nə dərəcədədir? Nigeriyanın bu uğurundan digər ölkələr necə faydalanabilir? Bu nailiyyətin uzunmüddətli sosial və iqtisadi təsirləri nələrdir? Bu qələbənin uzunmüddətli təsiri ölkədə qadın idmanına və ümumiyyətlə qadın hüquqlarına yatırılan resursların miqdarı ilə əlaqəli olaraq nə qədər davamlı olacaq?
Nigeriyanın bu qələbəsi, ölkədə qadın idmanının inkişafı üçün investisiyaların və dəstəyin artması nəticəsindəmi əldə edilib, yoxsa bu, daha çox istedadın təbii mövcudluğunun təzahürüdür? Nigeriya hökumətinin və özəl sektorun bu idmanda yatırdıqları maliyyə vəsaiti, infrastruktura və təlimə necə təsir edib? Qadınlar futbolunun uzunmüddətli davamlılığını təmin etmək üçün bu qələbənin iqtisadi və sosial əhəmiyyətini, həmçinin qarşılaşdıqları çətinlikləri, daha geniş şəkildə araşdırmaq lazımdır. Əks halda, bu növ uğurlar təsadüfi hadisələr kimi qalacaq və davamlı inkişaf təmin olunmayacaq.
Beləliklə, uzunmüddətli perspektivdə Nigeriya qadın futbolunun davamlı inkişafını təmin etmək üçün hansı uzunmüddətli strateji planlar hazırlanmalıdır?
Məqalənin vurğulamadığı bir nöqtə isə qadın futbolunun inkişafı üçün regional əməkdaşlığın zəruriliyidir. Nigeriyanın təcrübəsi və resursları digər Afrika ölkələri ilə bölüşdürülərək, qitənin bütün futbol səviyyəsinin yüksəlməsinə kömək edilə bilər. Beləliklə, Nigeriya hökuməti və futbol federasiyası regional bir təlim proqramı təşkil edə bilər, texniki heyət və maliyyə yardımı ilə digər ölkələrə dəstək ola bilər. Bu, yalnız regional futbol səviyyəsini yüksəltməyəcək, həm də Nigeriyanın özünün uzunmüddətli üstünlüyünü qorumasına kömək edəcəkdir. Çünki daha güclü rəqiblər daha maraqlı oyunlar və artan maraq deməkdir.
Şərh Yaz