Şəkər Qamışı Qərarı İlə Yeni Addımlar
ABŞ-ın nüfuzlu siyasi fiquru Donald Trampın "Coca-Cola" şirkətinin içkilərin istehsalında qarğıdalı şərbəti əvəzinə şəkər qamışı istifadə edəcəyini elan etməsindən sonra, "Pepsi" də bu istiqamətdə düşüncələrini açıqlayıb.
"PepsiCo" şirkətinin baş icraçı direktoru Ramon Laguarta cümə axşamı keçirilən investor görüşündə bildirib: "Bu, istehlakçı yönümlü bir strategiyadır. Əgər istehlakçı bizə şəkərə üstünlük verdiyini bildirirsə, biz də şəkərli və təbii tərkibli məhsullar təklif edəcəyik."
İstehlakçı Tələbləri və Strateji Addımlar
Laguarta, "PepsiCo"nun istehlakçı tendensiyalarını yaxından izlədiyini vurğulayıb. O, "İstehlakçının bir addım önündə olmağa çalışırıq, lakin çox da irəli getmək istəmirik" deyərək şirkətin balanslı yanaşmasını dilə gətirib.
Şirkət, həm içki, həm də qida məhsullarında süni rəngləndiriciləri və dadlandırıcıları ləğv etməyə yönəlmiş texniki bir yol xəritəsi tətbiq edir. Laguarta, bu transformasiyanın tənzimləmələr və ya istehlakçı gözləntiləri ilə uyğun şəkildə həyata keçiriləcəyini qeyd edib.
Trampın Təzyiqi və Şirkətlərin Reaksiyası
Donald Tramp çərşənbə günü "Truth Social" platformasında yayımladığı yazıda "Coca-Cola"nın ABŞ-da şəkər qamışı istifadə etməyə razılıq verdiyini iddia etmişdi. Tramp, "Mən "Coca-Cola" ilə real qamış şəkəri istifadə etmələri barədə danışdım və onlar razılaşdılar. Bu, çox yaxşı bir addım olacaq" deyib.
PepsiCo rəhbərliyi isə bu hadisəyə məhdud şəkildə münasibət bildirib. "Coca-Cola" şirkəti Trampın bu iddiasını birbaşa təsdiqləməyib, lakin yeni məhsullarına dair ətraflı məlumatları yaxın vaxtlarda paylaşacağını açıqlayıb. Qeyd edək ki, "Coca-Cola" hazırda Meksika və Avstraliya kimi ölkələrdə qamış şəkəri ilə istehsal olunan içkilər təklif edir.
Oxucu Şərhləri
Bu, siyasi təzyiqin ərzaq və içki sənayesinə təsirini xatırladır, məsələn, 1980-ci illərdə Şəkər Sənayesi və Səhiyyə Təşkilatlarının qarğıdalı şərbətinin istifadəsinə qarşı kampaniyası. Ancaq o zamanlar hərəkət daha çox sağlamlıq narahatlıqları ətrafında cəmlənmişdi. Bu vəziyyətdə isə əsas motiv siyasi təzyiq kimi göstərilir. Fərqli cəhət də budur ki, o zamanlar sənayenin öz daxili təzyiqlərə reaksiyası idi, bu halda isə iddia olunur ki, birbaşa bir siyasi fiqurun təzyiqi var.
Bu fərqi açıqlamaq üçün daha ətraflı araşdırma aparmaq vacibdir. "Pepsi"nin qərarının həqiqətən Trampın açıqlamasından irəli gəlib-gəlməməsi və ya istehlakçı tələbatının və digər bazar amillərinin daha mühüm rol oynayıb-oynamaması aydınlaşdırılmalıdır. Sadəcə təsadüfi bir əlaqənin olma ehtimalını da nəzərə almaq lazımdır.
Bu məsələni daha yaxşı başa düşmək üçün tarixi kontekstdə düşünmək faydalı olardı. Məsələn, 1970-ci illərdə şəkər qiymətlərinin qalxması səbəbiylə bir çox içki istehsalçısı şəkər qamışından daha ucuz olan qarğıdalı şərbətinə keçid etmişdi. Bu vəziyyətdə siyasi təzyiq deyil, iqtisadi amillər əsas rol oynamışdı. Bu fərq bu hadisəni başqa bir baxımdan təhlil etməyə imkan verir.
"PepsiCo"nun qərarının yalnız "Coca-Cola"nın hərəkətlərinə reaksiya olub-olmaması və ya daha geniş istehlakçı tələbatına və bazar dinamikasına uyğun olub-olmadığı aydın deyil. Məqalədə bu amillər ətraflı şəkildə araşdırılmayıb. Daha ətraflı məlumatlar və təhlil "PepsiCo"nun strateji qərarının həqiqi motivlərini dəqiq müəyyən etməyə kömək edə bilər.
Bu, məni 1980-ci illərdə "Coca-Cola"nın "New Coke"u çıxarıb daha sonra orijinal reseptə qayıdışına aparır. Bu hadisənin "Pepsi"nin hazırkı vəziyyətinə bənzətməsinin səbəbi, hər iki şirkətin istehlakçı rəğbətini nəzərə alaraq məhsullarını dəyişdirməsidir. Ancaq əsas fərq ondadır ki, "New Coke" təcrübəsi tamamilə bazar tədqiqatından kənarlaşdı və kütləvi narazılıqla qarşılandı. "Pepsi"nin hazırkı addımı daha çox diqqətli və bazarın tendensiyalarına uyğun görünür. Beləliklə, "New Coke" faciəsindən çıxarıla biləcək əsas dərs, bazar tədqiqatlarının nə qədər vacib olduğu və sürətli qərarların potensial riskləridir. "Pepsi"nin hazırkı vəziyyəti isə bu dərsdən çıxarılan nəticə kimi görünür. Ancaq bu fərziyyəni təsdiq etmək üçün daha çox dəlilə ehtiyac var.
Bu məsələni, keçmişdə şəkər sənayesində baş verən, məsələn, 1980-ci illərdə "şəkər müharibələri" kimi tanınan hadisələrlə müqayisə etmək daha aydınlıq gətirərdi. O zamanlar da şəkər istehsalçıları arasında güclü rəqabət, həmçinin hökumət siyasətinin təsiri müşahidə olunurdu. O dövrdəki hadisələr göstərir ki, siyasi təzyiqlər istehsalçıların qərarlarına təsir edə bilsə də, nəticədə bazar qüvvələri, istehlakçı tələbatı və iqtisadi amillər daha həlledici rol oynayıb.
Hal-hazırda PepsiCo-nun qərarının nə dərəcədə Trampın təsiri ilə, nə dərəcədə isə bazar tələbatı və iqtisadi hesablamalarla bağlı olduğunu dəqiqləşdirmək üçün daha dərin təhlil və əlavə məlumatlar tələb olunur. Sadəcə bir siyasi fiqurun bəyanatı ilə belə böyük bir şirkətin istehsalını əlaqələndirmək tələsik nəticə çıxarmaq ola bilər.
Şərh Yaz