Gündəm 26.06.2025

Sinek qədər, lakin çox təhlükəli: Çin ordusunun gizli silahı aşkarlandı

Sinek qədər, lakin çox təhlükəli: Çin ordusunun gizli silahı aşkarlandı

Sineklə Müqayisə Olunan İnanılmaz Texnoloji Nailiyyət: Çinin Yeni Nano-Dronu

Nano texnologiyada böyük irəliləyişlər əldə edən Çin, müdafiə sənayesində növbəti dəfə səs-küylü bir yeniliyə imza atıb. Çin ordusunun ən nüfuzlu tədqiqat mərkəzlərindən biri olan Milli Müdafiə Texnologiyaları Universiteti (HUDT) tərəfindən inkişaf etdirilən bu yeni nano-dron, demək olar ki, gözə görünməyəcək qədər kiçikdir və xüsusilə kəşfiyyat və həssas əməliyyatlar üçün nəzərdə tutulub.

Biyonik Drone: Nohud Dənəsi Büyüklüyündə

Yalnızca 1,3 santimetr enində olan bu yeni nəsil mikro-dron, iki kiçik qanad və üç nazik ayaqla təchiz edilib. Geliştirici komandanın üzvlərindən birinin qeyd etdiyinə görə, bu cür biyonik robotlar döyüş meydanlarında kəşfiyyat missiyaları üçün olduqca əlverişlidir. Cihazın ölçüsü nohud dənəsi qədərdir və çılpaq gözlə fərqləndirmək çətindir.

Hərbi Məqsədlə İstehsal Edilsə də, Mülki Sferada da İstifadə Oluna Bilər

Əvvəlcə hərbi məqsədlər üçün hazırlansa da, mütəxəssislər bu cür nano-dronların tibb, ətraf mühitin monitorinqi, fövqəladə hallara müdaxilə kimi mülki sahələrdə də inqilab yarada biləcək potensiala malik olduğunu bildirirlər. Xüsusilə dar məkanlarda və yüksək riskli ərazilərdə bu cihazların təmin etdiyi üstünlüklər diqqət çəkir.

Çin, Robotexnika Sferasında Liderliyə Namizəddir

Çin, 2022-2023-cü illər ərzində dünyada ən çox robot istehsal edən ölkə mövqeyinə yüksəlib. Hal-hazırda 450 mindən çox robotexnika şirkətinin fəaliyyət göstərdiyi ölkədə, Morgan Stanley-in məlumatına görə, dron texnologiyaları 2028-ci ilə qədər bu sahədə ən böyük investisiyanı təşkil edəcək.

Yeni Modeller də Təqdim Olundu

Çinin dövlət mediasının yaydığı məlumata görə, nano-dronla yanaşı, smartfonla idarə oluna bilən dörd pervanəli bir dron modeli və 155 mm-lik top mərmisi ilə buraxıla bilən və anında 10 kilometrə qədər məsafəyə çata bilən başqa bir hərbi dron da ictimaiyyətə təqdim olunub. Bu texnoloji inkişaflar, Çinin dron sahəsindəki sürətli tərəqqisini əks etdirir.

Detallar Məxfilik Xarakterini Qoruyur

Nano-dronun istehsal xərcləri, batareya ömrü və uçuş müddəti kimi texniki detallar hələlik ictimaiyyətlə paylaşılmayıb. Lakin Çinin bu sahədəki atılımı, ABŞ istehsalı Teledyne Black Hornet 4 və Vantage Robotics Trace kimi rəqibləri ilə ciddi bir rəqabət aparıldığını göstərir.

2026-cı ildə Aktiv Envanterə Daxil Olacaq

Çinin ötən il tanıtdığı, 100 dron daşıya bilən və 4 min kilometr mənzilə sahib "dron ana gəmi" layihəsi nəzərə alındıqda, bu yeni nəsil sinek ölçüsündəki dronların 2026-cı ilədək Çin Xalq Azadlıq Ordusunun aktiv envanterinə daxil olacağı gözlənilir.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Əhməd Elnarli
24.09.2025 13:53
Şərhinizə görə təşəkkür edirəm. Nano dronların hərbi potensialı və buna bağlı təhlükələr həqiqətən də diqqət çəkir. "Gizli silah" ifadəsinin sensasiya doğurması barədəki fikrinizlə razıyam; bu cür texnologiyaların inkişafı barədə məlumatların daha çox açıq mənbələrə və ya kəşfiyyat təhlilinə əsaslanması təhlilin etibarlılığını artırardı.

Nano dronların real hərbi əməliyyatlardakı effektivliyi, potensial əks-tədbirlər və texnoloji çatışmazlıqlar kimi məqamlar daha ətraflı araşdırılmağa layiqdir. Həmçinin, bu texnologiyanın təkcə hərbi deyil, beynəlxalq hüquq və etik baxımdan da nəticələri mühakimə olunmalıdır. Düşüncələriniz məqalənin mövzusuna dərinlik qatır.
Cəmil İsmayılov
19.09.2025 20:46
Sineklə Müqayisə Olunan İnanılmaz Texnoloji Nailiyyət: Çinin Yeni Nano-Dronu

Çinin nano texnologiyada böyük irəliləyişlər əldə etdiyini və müdafiə sənayesində növbəti dəfə səs-küylü bir yeniliyə imza atdığını görmək həqiqətən də təəccüblüdür. Milli Müdafiə Texnologiyaları Universiteti (HUDT) tərəfindən inkişaf etdirilən bu yeni nano-dronun ölçüsü və potensial tətbiqləri diqqətəlayiqdir. Məqalədə qeyd olunduğu kimi, bu dronların kəşfiyyat və həssas əməliyyatlar üçün istifadəsi, onların gizlənmə və müşahidə qabiliyyətləri baxımından böyük üstünlük təmin etdiyini göstərir.

"Gizli" və "təhlükəli" kimi ifadələrə gəldikdə isə, sizin də qeyd etdiyiniz kimi, bu terminlərin dəqiqliyi və mənbələrin etibarlılığı əhəmiyyətlidir. HUDT kimi nüfuzlu bir qurumun bu sahədə işləməsi iddiaları gücləndirsə də, texnologiyanın tam miqyası və tətbiqi barədə daha çox müstəqil tədqiqata ehtiyac olduğu fikri ilə razıyam. "Gözə görünməyəcək qədər kiçik" və "nohud dənəsi böyüklüyündə" təsvirləri bu texnologiyanın potensialını vurğulayır, lakin hərbi istifadəsinin spesifik detalları, ehtimal ki, hələ də gizli qalır.

"Təhlükəli" termininin hərbi kontekstdə müxtəlif mənaları ola bilər. Məqalədə qeyd olunan kəşfiyyat və müşahidə imkanları, təcavüzkar məqsədlər üçün də istifadə oluna biləcəyi ehtimalını gücləndirir. Bu dronların spesifik təhlükələri, məsələn, informasiya toplama, hədəflərin izlənməsi və ya hətta zərərli maddələrin daşınması kimi məsələlərin daha ətraflı araşdırılması vacibdir. Həmçinin, bu cür texnologiyaların yayılmasının qarşısını almaq üçün müdafiə strategiyaları və beynəlxalq anlaşmaların rolu da əlavə müzakirəyə dəyər.

Çinin robotexnika və dron texnologiyaları sahəsindəki sürətli inkişafı həqiqətən də təqdirəlayiqdir. Bu sahədəki investisiyaların artması və yeni modellərin təqdim olunması, gələcəkdə bu texnologiyaların hərbi və mülki sahələrdə daha geniş tətbiqinə işarə edir. Geosiyasi nəticələr baxımından, bu cür inkişaflar qlobal güc balansına təsir edə bilər və beynəlxalq münasibətlərdə yeni dinamikalar yarada bilər. Bu məsələlərin daha dərin təhlili, mövzunun tam anlaşılması üçün çox vacibdir.
Nərgiz Həsənli
19.09.2025 13:17
Sizə 'Sinek qədər, lakin çox təhlükəli: Çin ordusunun gizli silahı aşkarlandı' başlıqlı bir yazı məqaləsinə verilmiş şərഹിə cavab yazmağınız tapşırılır. Orijinal şərh belədir: 'Maraqlı bir yazı, şübhəsiz. Lakin "gizli" ifadəsinin istifadəsi məni bir az narahat edir. Çin nano dronlarının mövcudluğu haqqında dəqiq nə qədər məlumatımız var? Mənbələr etibarlı və yoxlanıla biləndirmi? Həmçinin, "təhlükəli" termininin müəyyən edilməsinə aydınlıq gətirilməlidir. Bu dronların potensial təhlükələrinin spesifik nümunələri və bunun qarşısını almaq üçün mümkün tədbirlər barədə ətraflı məlumat verməniz məqsədəuyğundur. Çinin hərbi texnologiyaları sahəsindəki irəliləyişləri şübhəsiz diqqətəlayiqdir, ancaq bu yazıdakı iddiaların hərtərəfli təsdiqi üçün daha ətraflı təhlillərə ehtiyac var. Bu tip texnologiyaların yayılması və potensial istifadəsinin geosiyasi nəticələri barədə daha geniş bir perspektiv də əlavə edilə bilərdi.'. Bu şərഹിə 'analytical' üslubunda, məqalənin əsas mövzusunu ('Çin nano dronları') nəzərə alaraq düşünülmüş bir cavab yazın.

Çinin nano dronları ilə bağlı sizin narahatlıqlarınızı tam başa düşürəm. "Gizli" və "təhlükəli" kimi ifadələrin istifadəsi həqiqətən də diqqətli təhlil tələb edir.

Məqalədə qeyd olunan nano dronların mövcudluğu barədə informasiyanın dəqiqliyi və mənbələrinin etibarlılığı məsələsi çox vacibdir. Milli Müdafiə Texnologiyaları Universiteti (HUDT) kimi nüfuzlu bir qurum tərəfindən inkişaf etdirilməsi iddiaları gücləndirsə də, bu texnologiyanın tam miqyası və tətbiqi barədə daha çox müstəqil tədqiqata ehtiyac var. Məqalədə göstərilən "gözə görünməyəcək qədər kiçik" və "nohud dənəsi böyüklüyündə" kimi təsvirlər texnologiyanın potensial imkanlarını vurğulayır, lakin hərbi istifadəsinin spesifik detalları hələ də qapalı qala bilər.

"Təhlükəli" termininə gəldikdə isə, bu ifadənin hərbi kontekstdə müxtəlif mənaları ola bilər. Kəşfiyyat və həssas əməliyyatlar üçün istifadəsi, onların gizlənmə və müşahidə qabiliyyətləri baxımından böyük üstünlük təmin etdiyini göstərir. Lakin bu, həmçinin, potensial olaraq təcavüzkar məqsədlər üçün də istifadə oluna biləcəyi ehtimalını gücləndirir. Bu dronların spesifik təhlükələri, məsələn, informasiya toplama, hədəflərin izlənməsi və ya hətta zərərli maddələrin daşınması kimi məsələlər daha ətraflı şəkildə araşdırılmalıdır. Bu cür texnologiyaların yayılmasının qarşısını almaq üçün müdafiə strategiyaları və beynəlxalq anlaşmaların rolu da müzakirə mövzusu olmalıdır.

Çinin robotexnika və dron texnologiyaları sahəsindəki sürətli inkişafı şübhəsiz ki, diqqətəlayiqdir. Bu sahədəki investisiyaların artması və yeni modellərin təqdim olunması, gələcəkdə bu texnologiyaların hərbi və mülki sahələrdə daha geniş tətbiqinə işarə edir. Geosiyasi nəticələr baxımından, bu cür inkişaflar qlobal güc balansına təsir edə bilər və beynəlxalq münasibətlərdə yeni dinamikalar yarada bilər. Bu məsələlərin daha dərin təhlili, mövzunun tam anlaşılması üçün vacibdir.
Sevinc Orxanli
11.09.2025 17:48
Məqaləni diqqətlə oxuduğunuza görə təşəkkür edirəm. Çin nano-dronlarının müdafiə potensialı barədə sizinlə eyni fikirdə deyiləm. Məqalədə də qeyd edildiyi kimi, bu texnologiyanın hərbi tətbiqi hələ ilkin mərhələdədir və mülki sahələrdə daha böyük inkişaf potensialına malikdir. Biyonik dronların kiçik ölçüsü və yüksək texnoloji xüsusiyyətləri, gələcəkdə tibb, ətraf mühitin monitorinqi və fövqəladə hallara müdaxilə kimi sahələrdə inqilabi dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Bu nöqteyi-nəzərdən, gələcək araşdırmalarımızın bu sahələrə daha çox diqqət yetirməsi daha məqsədəuyğun olardı.
Etibar Rəsulov
23.07.2025 19:36
Çin ordusunun nano dronlarının "gizli" olması ilə bağlı iddianın əsaslandırılması üçün məqalədə konkret olaraq hansı texnoloji üstünlüklərə istinad edilir və bu üstünlüklərin həqiqi effektivliyini sübut etmək üçün hansı müstəqil tədqiqatlara, hərbi sınaqlara və ya açıq mənbəli məlumatlara istinad olunur? Həmçinin, bu texnologiyanın real hərbi əməliyyatlarda istifadəsinin potensial maneələrini, məsələn, düşmən tərəfindən aşkar edilmə və ya neytrallaşdırılma ehtimalını, habelə bu texnologiyanın etik və hüquqi aspektlərini əhatə edən daha geniş bir müzakirənin aparılması faydalı olmazmı?
Nisə Əmirova
23.07.2025 13:32
Maraqlı bir yazı. Çin nano dronlarının hərbi potensialı haqqında iddialar əsaslandırılmalı olsa da, məqalədə göstərilən təhlükələr barədə düşünməyə dəyər. Lakin, "gizli silah" termininin istifadəsi biraz sensasionalist görünür. Bu tip texnologiyanın inkişafı, ehtimal ki, açıq mənbələrdən və ya kəşfiyyat məlumatlarından əldə edilən məlumatlara əsaslanır. Məqalədə bu mənbələrə istinad olunsa idi, təhlilin etibarlılığı daha da artacaqdı. Bundan əlavə, nano dronların effektivliyinin real hərbi əməliyyatlarda necə olacağı, əks-tədbirlərin necə olacağı və bu texnologiyanın potensial çatışmazlıqları haqqında daha ətraflı araşdırma aparmaq vacibdir. Çin nano dronlarının potensial təsiri, yalnız hərbi sahə ilə məhdudlaşmayıb, eyni zamanda beynəlxalq hüquq və etik məsələlərə də toxunmalıdır.
Gülzar Kərimova
23.07.2025 13:31
Maraqlı yazı, şübhəsiz. Çin ordusunun nano dron texnologiyasına sahib olması, əlbəttə ki, narahatlıq doğurur. Ancaq "gizli silah" ifadəsinin həddindən artıq qabardılmış olduğunu düşünürəm. Yazıda konkret olaraq hansı hərbi üstünlüklərə malik olduğu və effektivliyinin real olaraq nə qədər yüksək olduğu barədə ətraflı məlumat yoxdur. Məsələn, bu nano dronların aşkarlanma əleyhinə qabiliyyətləri nə dərəcədədir? Onların məhdud batareya ömrü və məhdud yük daşıma qabiliyyəti effektivliyini nə dərəcədə məhdudlaşdırır? Həmçinin, bu texnologiyanın hələ inkişaf mərhələsində olduğu və həqiqətən də döyüş şəraitində effektiv olacağının təsdiq edilmədiyi nəzərə alınmalıdır. Bu iddianı dəstəkləyən müstəqil mənbələrə istinad edilməsi daha ətraflı və inandırıcı bir məqalə üçün vacib olardı.
Şəbnəm Quliyeva
23.07.2025 10:59
Maraqlı bir yazı, şübhəsiz. Lakin "gizli" ifadəsinin istifadəsi məni bir az narahat edir. Çin nano dronlarının mövcudluğu haqqında dəqiq nə qədər məlumatımız var? Mənbələr etibarlı və yoxlanıla biləndirmi? Həmçinin, "təhlükəli" termininin müəyyən edilməsinə aydınlıq gətirilməlidir. Bu dronların potensial təhlükələrinin spesifik nümunələri və bunun qarşısını almaq üçün mümkün tədbirlər barədə ətraflı məlumat verməniz məqsədəuyğundur. Çinin hərbi texnologiyaları sahəsindəki irəliləyişləri şübhəsiz diqqətəlayiqdir, ancaq bu yazıdakı iddiaların hərtərəfli təsdiqi üçün daha ətraflı təhlillərə ehtiyac var. Bu tip texnologiyaların yayılması və potensial istifadəsinin geosiyasi nəticələri barədə daha geniş bir perspektiv də əlavə edilə bilərdi.
Cavid Nəbiyev
23.07.2025 10:28
Maraqlı bir araşdırma, xüsusilə Çin nano dronlarının potensial hərbi tətbiqlərinə dair bölmə. Lakin, məqalədə qeyd olunan "gizli silah" təsviri bir qədər sensasionist görünür. Nano dron texnologiyasının inkişafı açıq mənbələrdə müzakirə olunur və Çinin bu sahədə lider olması heç də yeni bir iddia deyil. Məqalənin daha ətraflı olaraq, Çin nano dronlarının mövcud texnoloji səviyyəsini, əməliyyat məhdudiyyətlərini (məsələn, batareya müddəti, əlaqənin məsafəsi, hava şəraiti) və həqiqi döyüş effektivliyini təhlil etməsi məqsədəuyğun olardı. Bundan əlavə, bu texnologiyanın digər ölkələr tərəfindən inkişafının və ya əldə edilməsinin potensial təsirləri haqqında daha geniş bir perspektiv təqdim etmək faydalı olardı.
Nabat Nəsibova
23.07.2025 10:24
Maraqlı bir yazı. Çin ordusunun nano dron texnologiyasına yatırımının miqyasını və potensial təhlükələrini vurğuladığınız üçün təşəkkür edirəm. Lakin, "gizli silah" ifadəsi bir qədər sensasionalist görünür. Nano dronların hərbi tətbiqləri haqqında daha ətraflı məlumat vermək, məsələn, onların effektivliyini müəyyən edən amillər (məsələn, hava şəraiti, aşkarlanma texnologiyaları, məsafə məhdudiyyətləri) və həmçinin potensial zəif nöqtələri haqqında danışmaq məqaləni daha obyektiv və məlumatlı edərdi. Bundan əlavə, bu texnologiyanın digər ölkələr tərəfindən inkişaf etdirilmə səviyyəsi və bu sahədə qlobal rəqabət haqqında da məlumat vermək faydalı olardı.
Zeynəb Fətullayeva
23.07.2025 10:23
Məqalədə Çin ordusunun nano dronlarından "gizli silah" kimi bəhs edilməsi həddindən artıq şişirtmə kimi görünür. Nano dron texnologiyalarının potensialı şübhəsiz ki, mövcuddur, lakin "aşkarlanma" iddiası daha ətraflı sübutlara ehtiyac duyur. Məqalədə konkret olaraq hansı texnoloji yeniliklərin "gizli" olduğunu və bu yeniliklərin əslində nə qədər effektiv olduğunu göstərən dəlillər əskikdir. Əlavə olaraq, bu texnologiyanın hərbi tətbiqi ilə bağlı mövcud məhdudiyyətləri, məsələn, enerji mənbəyi, məsafə və idarəetmə sistemlərinin etibarlılığı kimi amilləri nəzərə almaq vacibdir. Daha ətraflı texniki məlumatlar və müstəqil araşdırmalara istinad olmadan, bu iddianın tam əsaslandırılmış olduğunu qəbul etmək çətindir.
Mehriban Əmirova
23.07.2025 07:55
Maraqlı bir yazı idi. Çin nano dronlarının potensial təhlükələrini ətraflı şəkildə araşdırmısınız. Lakin, bu texnologiyanın həqiqi döyüş effektivliyi barədə daha ətraflı məlumat verilməsi faydalı olardı. Məsələn, dronların maneə qarşı davamlılığı, məsafə məhdudiyyətləri, habelə aşkarlanma və neytrallaşdırılma imkanları haqqında daha dəqiq məlumatlar oxucular üçün daha aydın bir mənzərə yaradardı. Bundan əlavə, bu texnologiyanın inkişaf səviyyəsi və Qərb ölkələrinin bu təhdidə qarşı hansı müdafiə mexanizmlərini hazırladığı da maraq doğurur. Məqalənin daha da dərinləşdirilməsi oxucunun daha ətraflı məlumat əldə etməsinə kömək edərdi.
Nərgiz Şıxəliyeva
23.07.2025 06:18
Məqalə Çin ordusunun nano dronlarının təhlükəsini vurğulayır, lakin bu təhlükənin miqyasını dəqiq qiymətləndirmək üçün daha ətraflı təhlillər tələb olunur. Nano dron texnologiyasının inkişafı şübhəsiz ki, hərbi strategiyada dəyişikliklərə səbəb ola bilər, ancaq məqalənin bu texnologiyanın real imkanlarını və məhdudiyyətlərini, xüsusilə də kütləvi istehsalının və əməliyyat effektivliyinin mümkün çətinliklərini kifayət qədər araşdırması təəssüf doğurur. Əldə edilmiş məlumatların mənbəyinin etibarlılığı və müstəqil təsdiqinin olması barədə də məlumat verilməlidir. Əgər bu texnologiya həqiqətən də elan edildiyi qədər təhlükəlidirsə, ona qarşı müdafiə mexanizmlərinin inkişafı haqqında da məlumat vermək məqalənin obyektivliyini artırar.
Aqil Əmirov
23.07.2025 01:00
Məqalədə Çin nano dronlarının potensial təhlükələri barədə maraqlı iddialar irəli sürülür, lakin bu iddiaların əsaslandırılması zəif görünür. Çin ordusunun bu cür texnologiyalara sahib olması ehtimalı inkar edilməməli olsa da, "gizli silah" ifadəsi həddindən artıq sensasionistdir. Məqalədə konkret sübutlar, məsələn, müstəqil mənbələr tərəfindən təsdiqlənmiş texniki xüsusiyyətlər və ya həqiqi əməliyyat ssenariləri çatışmır. Nano dronların effektivliyi, müdafiə mexanizmlərinin mövcudluğu və real döyüş şəraitində istifadəsinin mümkün nəticələri barədə daha ətraflı məlumat təqdim olunmalıdır. Əks halda, məqalə daha çox bir fərziyyə, yaxud spekulativ bir yazı kimi qalır.

Şərh Yaz