ABŞ prezidenti Trampın əsas qanunvericilik paketi Nümayəndələr Palatasında səsə qoyulur
Vaşinqton – ABŞ Nümayəndələr Palatası ABŞ prezidenti Donald Trampın Senatdan keçmiş genişmiqyaslı daxili siyasət qanun layihəsini müzakirə etmək üçün çərşənbə günü iclas keçirdi. Məqsəd, qanun layihəsinin 4 iyul tarixinə qədər prezidentin imzası üçün Ağ Evə göndərilməsini təmin etməkdir.
Nümayəndələr Palatasının Qaydalar Komitəsi Senatın təklif etdiyi dəyişiklikləri bir gecədə təsdiqləyib. Bu addım, qanun layihəsinin yaxın saatlarda Palatada həlledici səsverməyə çıxarılmasına yol açır.
Respublikaçılar ABŞ prezidenti Donald Trampın ikinci müddət üçün əsas hədəflərindən olan bu daxili siyasət qanun layihəsi üzərində sürətlə işləyirlər. Paketin tərkibinə sərhəd təhlükəsizliyi, müdafiə və enerji istehsalı üçün artırılmış xərclər, həmçinin trilyonlarla dollar dəyərində vergi güzəştləri daxildir. Bu xərclər qismən səhiyyə və qidalanma proqramlarında aparılan əhəmiyyətli ixtisarlar hesabına ödənilir. Nümayəndələr Palatası qanun layihəsinin əvvəlki versiyasını may ayında qəbul etmişdi.
Qaydalar Komitəsində gərgin müzakirələr və müqavimət
Proses Qaydalar Komitəsinin müzakirələri ilə başladı. Ardınca çərşənbə günü əsas prosedur səsvermə və yekun qəbul gözlənilir.
Palatadakı Demokratlar Qaydalar Komitəsindəki prosesi gecə boyu və çərşənbə səhərinə qədər yüzlərlə dəyişiklik təklifi təqdim edərək uzadıblar. Bu, Senatdakı Demokratların oxşar strategiyasına bənzəyirdi. Onlar qanun layihəsinin tam oxunmasını tələb edərək və onlarla dəyişikliyə səsverməyə məcbur edərək yekun qəbulu ləngitmişdilər.
Nyu Yorkdan olan Demokratların azlıq lideri Hakeem Jeffries Senat səsverməsindən sonra "Bütün qanunverici alətlər və seçimlər masanın üzərindədir" deyə xəbərdarlıq etdi.
Floridandan olan Demokrat konqresmen Maxwell Frost isə strategiyaları barədə "Bu qanun layihəsi nə qədər uzun müddət havada qalarsa, bir o qədər də populyarlığını itirir" şərhini verib.
Düzəliş edilmiş qanun layihəsinə yalnız Demokratlar etiraz etməyib. Cənubi Karolinadan olan Respublikaçı konqresmen Ralph Norman və Texasdan olan Chip Roy komitədə Demokratlara qoşularaq qaydalara qarşı çıxdılar. Bir neçə sərt xəttli mühafizəkar Senatın dəyişikliklərini rədd edəcəklərini bəyan ediblər.
Norman "Senatın etdiyi vicdansızlıqdır" deyib. "Mən buna burada da, düzgün şəkildə həll olunana qədər Palatada da qarşı səs verəcəyəm."
Qanun layihəsinin taleyi qeyri-müəyyən olaraq qalır
Cümə gününün son tarixi sürətlə yaxınlaşdığı üçün, Nümayəndələr Palatasındakı Respublikaçılararın qanun layihəsini yekunlaşdırmaq üçün kifayət qədər dəstəyə malik olub-olmadığı hələ də qeyri-müəyyəndir. Üzvlər Senatdan çətinliklə keçən vergi və xərclər paketinin bəzi hissələri ilə bağlı narazılıqlarını davam etdirirlər.
Hər iki partiyadan bəzi üzvlər səsvermə üçün Vaşinqtona qayıdarkən uçuşlarının ləğv edilməsi və ya gecikməsi səbəbindən qanun layihəsinin qəbulu ətrafında əlavə şübhələr yaranıb.
Əgər bütün üzvlər iştirak edib səs verərsə, Respublikaçılar yalnız üç fərqli səsə yol verə bilərlər.
Luizianadan olan Respublikaçı Nümayəndələr Palatasının sədri Mayk Conson, Senatdakı həmkarlarından may ayında cəmi bir səslə alt palatadan keçən versiyaya böyük dəyişikliklər etməmələrini xahiş edərək həftələr keçirmişdi. O, Senatın qanun layihəsindəki dəyişikliklərin "bir çoxumuzun üstünlük verdiyindən bir qədər irəli getdiyini" söyləyib.
Senatdan keçən bu qanunvericilik paketi daha sərt Medicaid kəsintilərini, borc limitində daha yüksək artımı və Palatanın yaşıl enerji subsidiyaları, ştat və yerli vergi güzəştləri ilə bağlı fərqləri ehtiva edir.
Hər iki palatada etirazlarla qarşılaşan mübahisəli müddəalar, o cümlədən on iki ştatda dövlət torpaqlarının satışı, süni intellektin dövlətlər tərəfindən tənzimlənməsinə 10 illik moratorium və bərpa olunan enerji sənayesinə tətbiq edilən aksiz vergisi Senat qanun layihəsindən Nümayəndələr Palatasına qayıtmadan əvvəl çıxarılmışdı.
Conson çərşənbə axşamı axşamı "bir çox üzvlərlə bir çox fikir barədə çoxlu müzakirələr" apardığını söyləyib. Bəzi potensial tərəddüd edən üzvlər qanun layihəsinin Palatadan keçən versiyasına qaytarılmasını tələb edirdilər. Bununla belə, Respublikaçı liderlər Nümayəndələr Palatasının Senat qanun layihəsini "olduğu kimi" səsə qoyacağını bildiriblər.
"Nümayəndələr Palatasının ilkin olaraq qəbul etdiyi H.R. 1-dəki bir çox şeyin hələ də daxil olduğunu qəbul etmək vacibdir," deyə Qaydalar Komitəsinin sədri, Şimali Karolinadan olan Respublikaçı konqresmen Virginia Foxx bildirib.
Bu arada, Ağ Evin Palatadakı Respublikaçılara qanun layihəsini sona çatdırmaq üçün təzyiqi davam etdirəcəyi gözlənilirdi. ABŞ prezidenti Donald Tramp çərşənbə səhəri Truth Social-da etdiyi paylaşımda GOP-u qanun layihəsini qəbul etməyə çağırıb, partiyasına "Radikal Sol Demokratların sizi ətrafınızda itələməsinə imkan verməyin" deyib.
"Bütün kartlar bizdədir və biz onları istifadə edəcəyik" deyə o bildirib.
Oxucu Şərhləri
Bununla belə, "Böyük, Gözəl Qanun Layihəsi" ilə 1964-cü il hadisəsi arasında əsas fərq, görünür, əsas siyasi mövqelərin xarakterindədir. 1964-cü ildə, irqi ayrı-seçkilik əleyhinə mübarizə həm demokratiya, həm də insan hüquqları baxımından daha aydın əxlaqi prinsiplər üzərində qurulmuşdu. "Böyük, Gözəl Qanun Layihəsi"nin məzmunu haqqında məlumatın olmaması, bu qanunun hansı dəyərlər əsasında hazırlandığını və hansı münaqişələri doğura biləcəyini müəyyən etməyi çətinləşdirir. Əgər bu qanun konkret siyasi maraqlar əsasında formalaşıbsa, onun gələcəkdə necə qəbul olunacağı, 1964-cü il hadisəsindən fərqli olaraq, uzunmüddətli nəticələri baxımından daha qeyri-müəyyən görünür. Məqalədə layihənin detallarına dair məlumat əlavə edilməsi bu müqayisəni daha ətraflı və dəqiq etməyə imkan verər.
Şərh Yaz