18 milyonluq şəhər su böhranı astanasında

Tehran Suyu Bitmə Təhlükəsi İlə Üz-Üzədir

On səkkiz milyondan çox insanın yaşadığı İranın paytaxtı Tehranda təhlükə siqnalları çalır. Prezident Məsud Pezeşkiyan, əgər istehlak azaldılmazsa, sentyabr yaxud oktyabr aylarında bəndlərdə suyun qalmayacağını bildirərək təcili qənaətə çağırdı. Rəsmilər paytaxtın bir neçə həftə ərzində ciddi su qıtlığı ilə üzləşəcəyi barədə xəbərdarlıqları təkrarlayırlar.

Su Ehtiyatları Kritik Həddə Enib

Newsweek-in təhlilinə görə, Tehranın ən mühüm su mənbələrindən biri olan Əmir Kəbir (Kərəc) Bəndi 200 milyon kubmetrdən çox su tutma qabiliyyətinə malik olsa da, hazırda mövcud həcminin yalnız 6 faizini saxlayır. Avropa Kosmik Agentliyinin Sentinel-2 peyklərindən 2020–2025-ci illər arasında əldə edilən görüntülər su səthindəki azalmanın sürətini və ciddiliyini aydın şəkildə nümayiş etdirir.

Şərqi və şimali Tehrana su təmin edən Lar Bəndi də həyəcan təbili çalır. 960 milyon kubmetr həcmli bu bənddə doluluq faizi 10-dan aşağı düşüb. Son beş illik peyk müqayisələri, göl yatağının böyük bir hissəsinin quruduğunu göstərir.

Urmiya Gölü Yox Olmaq Eşiğində

İranın şimal-qərbində yerləşən Urmiya Gölü də yox olmaq astanasındadır. Bir zamanlar dünyanın ikinci ən böyük duzlu gölü olan Urmiya, həddindən artıq istilər, az yağıntı, buxarlanma və minlərlə qeyri-qanuni quyunun açılması səbəbindən quruma nöqtəsinə çatıb. Euronews-un məlumatına əsasən, İran Ətraf Mühitin Mühafizəsi Təşkilatı "hesabat verəcək bir səviyyə qalmayıb" deyərək fəlakətin miqyasını açıqlayıb. Mütəxəssislər, gölün tamamilə yox olacağı təqdirdə zəhərli duz fırtınalarının, kütləvi heyvan ölümlərinin və tənəffüs yolu xəstəliklərinin artacağı barədə xəbərdarlıq edirlər.

Hökumətdən Təcili Qənaət Çağırışı

Hökumət tərəfi istehlakın idarə edilməsinə diqqət yetirir. Hökumət sözçüsü Fatimə Mohacerani, "Su və elektrik enerjisindəki enerji balanssızlığını xalqın dəstəyi ilə, qənaət və istehlak idarəetməsi ilə həll etməliyik" deyib. Prezident Pezeşkiyan da öz çağırışını təkrarlayaraq vurğulayıb ki, "əgər Tehran əhalisi əməkdaşlıq etməzsə və istehlakı nəzarət altına almazsa, sentyabr ya da oktyabr aylarında bəndlərdə heç bir su qalmayacaq".

Ekoloji Böhran və Gələcək Təhdidlər

Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, yüksək temperatur, az yağıntı və onilliklərdir davam edən səhv idarəetmə və iqlim dəyişikliyi İranı ekoloji böhran həddinə çatdırıb. Su ehtiyatlarının sürətlə tükənməsi yalnız kənd təsərrüfatını və enerji istehsalını deyil, həm də hava keyfiyyətini pisləşdirərək xalq sağlamlığını ciddi şəkildə təhdid edir. Bu böhranın regional qida tədarük zəncirlərinə və ticarətə mənfi təsir göstərməsi gözlənilir. Tehrandakı kritik ehtiyatlar azaldıqca, rəsmilər təcili tədbirlər görür və vətəndaşlardan su və elektrik istehlakını azaltmağı tələb edirlər. Yaranmış su qıtlığı vəziyyəti ciddi narahatlıq doğurur.

24 saat