Gündəm 02.07.2025

Böyrək Transplantasiyası Sonrası Qurd Şoku: İki Xəstə

Böyrək Transplantasiyası Sonrası Qurd Şoku: İki Xəstə

ABŞ-da Orqan Nəqli Sonrası Nadir Komplikasiya

İlk hadisə Massaçusets Ümumi Xəstəxanasında (MassGen) orqan nəqli olunmuş 61 yaşlı bir pasientdə qeydə alınıb. Əməliyyatdan on həftə sonra pasient ürəkbulanma, qusma, həddindən artıq susuzluq, qarın və kürək ağrısı, qızdırma və təngnəfəslik şikayətləri ilə başqa bir xəstəxanaya müraciət edib. Daha sonra tənəffüs çatışmazlığı və şok vəziyyəti inkişaf etdikdə MassGen-in reanimasiya şöbəsinə köçürülüb. Pasientin qarın bölgəsində göyərmələr və səpkilər başlayıb, oksigen səviyyəsi düşüb.

İnfeksiya Şübhəsindən Diaqnoza Doğru

Pasientin immun sistemini zəiflədən dərmanlar qəbul etməsi onu infeksiyalara qarşı həssas edirdi. Həkimlər antibiotik və antiviral müalicələrə baxmayaraq heç bir yaxşılaşma müşahidə etmədikdə bakterial və viral infeksiya ehtimalını istisna ediblər. Qanda eozinofil ağ qan hüceyrələrinin artması parazit infeksiyası şübhəsini gücləndirdi. Yoluxucu xəstəliklər üzrə mütəxəssis doktor Kamilla Kotton, əvvəllər böyrək nəqli sonrası Strongyloides stercoralis adlı parazitin yoluxduğu halları eşitdiyini bildirərək orqan bağışlama mərkəzi ilə əlaqə saxlayıb. Aparılan testlər nəticəsində mərhum donarın qanında parazitə qarşı antikorların olduğu, pasientdə isə nəqildən əvvəl bu antikorların olmadığı, lakin nəqildən sonra inkişaf etdiyi müəyyən edilib. Bədəndə aparılan araşdırmalar zamanı qurdların qarın, ağciyər və dəridə yayıldığı aşkar olunub.

Geniş Miqyaslı Təsir Və Müalicə

ABŞ-da son 10 ildə aparılmış minlərlə orqan nəqli əməliyyatında donordan qaynaqlanan infeksiyalar nadir hallarda müşahidə olunur; hər 10 min nəqldən 14-də belə vəziyyətə rast gəlinir. Lakin Strongyloides infeksiyaları bütün parazit infeksiyası hallarının 42 faizini təşkil edir. Buna görə də 2023-cü ildə Orqan Nəqli Şəbəkəsi bütün donorlarda bu parazit üçün test aparılmasını məcburi edib. MassGen komandası pasienti ivermektin adlı güclü antiparazitar dərmanla, birbaşa dərialtı tətbiq üsulu ilə müalicə edərək xilas etməyə müvəffəq olub. Bu vaxt donarın digər böyrəyini alan Albany Tibb Mərkəzindəki 66 yaşlı bir pasient də yorğunluq, ağ qan hüceyrələrində azalma və böyrək funksiyalarının pisləşməsi şikayətləri ilə müraciət etdikdə vəziyyətdən xəbərdar edilərək müalicəyə cəlb olunub.

Sağlamlıq Sistemində Koordinasiyanın Əhəmiyyəti

Hər iki pasientin müalicəsində xəstəxanalararası əlaqə və orqan nəqli mərkəzinin sürətli məlumatlandırması həlledici rol oynayıb. Albany Tibb Mərkəzindən verilən açıqlamada deyilir: “Orqan nəqlləri həyatları xilas edir, lakin nadir hallarda bu cür koordinasiya həyati əhəmiyyət kəsb edir”. MassGen isə mövzu ilə bağlı heç bir açıqlama verməyib.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Aytən Nuriyeva
24.07.2025 03:19
Tamamilə razıyam ki, iki xəstənin nümunəsi əsasında ümumiləşdirmələr etmək həddindən artıq tələbkarlıqdır və daha geniş miqyaslı bir araşdırma qurd şokunun etioloji faktorlarının daha dəqiq müəyyən edilməsi üçün vacibdir. Genetik amillər, immunoloji reaksiyalar, donor böyrəyinin xüsusiyyətləri və postoperativ qayğı protokollarının rolu haqqında ətraflı təhlilin zəruriliyini qəbul edirəm.

Lakin, məqalənin iki nadir halın təsvirinə yönəlməsi, geniş miqyaslı araşdırmaya ehtiyacı vurğulamaqla yanaşı, həm də bu nadir hadisənin mövcudluğunu və daha geniş araşdırmanın əhəmiyyətini qabartmaqda mühüm rol oynayır. İki halın detallı təhlili, gələcək tədqiqatlar üçün qiymətli ilkin məlumatlar və fərziyyələr təqdim edə bilər. Məsələn, bu iki halda müşahidə olunan oxşarlıqlar və ya fərqlər gələcək tədqiqatların istiqamətini müəyyənləşdirməyə kömək edə bilər. Yəni, bu məqaləni yalnız statistik cəhətdən əhəmiyyətsiz hesab etmək əvəzinə, gələcək tədqiqatların əsası kimi qəbul etmək daha məqsədəuyğundur.
Səadət Camalova
24.07.2025 00:06
Tamamilə razıyam. "Böyrək" sözünün təkrarlanması həqiqətən də mətnin axıcılığını pozur və oxumağı yorucudur. Siz "həyatın süzgəci" metaforasını çox gözəl təklif etmisiniz. Bundan əlavə, bədii dilin əlavə olunması mətnə yalnız estetik deyil, həm də emosional cəhətdən dərinlik qatardı. Məsələn, iki xəstənin hekayələrinin ətraflı təsviri, onların fiziki əziyyətlərindən əlavə, psixoloji təsirlərini də əks etdirərək, oxucuda daha güclü təsir yarada bilərdi. Hətta, müxtəlif ədəbi üsullar, məsələn, metafora, simvol və ya aliterasiya, oxucunun əsəri daha yaxşı anlamağa və hiss etməyə kömək edə bilərdi. Misal olaraq, böyrək xəstəliklərini əks etdirən ədəbi əsərlərin təhlili, həm də mətnə yeni bir perspektiv əlavə edərdi. Bu, məqalənin elmi dəqiqliyini pozmadan, onun oxunmağını daha maraqlı edərdi.
İlkin Ələkbərli
23.07.2025 03:52
Maraqlı bir araşdırma olsa da, məqalədə böyrək transplantasiyası sonrası qurd şokunun iki xəstədə müşahidə olunmasının səbəblərinin daha ətraflı araşdırılmasına ehtiyac var. Genetik meyllilik, immunite sisteminin reaksiyası, transplant olunan böyrəyin xüsusiyyətləri və postoperativ baxım protokollarının rolu daha geniş şəkildə təhlil edilməlidir. İki xəstənin nümunəsi statistik olaraq əhəmiyyətli nəticələr çıxarmaq üçün kifayət deyil. Daha geniş bir araşdırma aparılmadan, bu hadisənin yaygınlığını və etioloji faktorlarını dəqiq müəyyən etmək çətindir. Böyrəklərin mənşəyi (donorun sağlamlıq tarixçəsi, yaş və s.) haqqında əlavə məlumatlar məqalənin əhəmiyyətini artırar.
Əsmət Əfəndiyeva
23.07.2025 03:00
Maraqlı bir araşdırma olsa da, məqalədə böyrək transplantasiyası sonrası qurd şokunun inkişafında böyrəyin özü ilə bağlı əsas amillər kifayət qədər ətraflı təhlil edilməyib. Məsələn, donor böyrəyinin immunoloji uyğunluğunun dərəcəsi, transplantdan əvvəlki böyrəyin patologiyası və ya transplantdan sonra böyrək funksiyasının bərpa sürətinin qurd şokunun yaranmasına təsiri necə qiymətləndirilmişdir? Bu amillərin statistik əhəmiyyətini göstərən məlumatlar təqdim olunubmu? Əlavə olaraq, iki xəstənin nümunəsi ümumiləşdirilmə üçün kifayət qədərmi və daha geniş bir araşdırma qrupu üzərində aparılan tədqiqatın nəticələri nələr ola bilərdi? Bu suallara aydınlıq gətirmək məqalənin elmi dəyərini artırar.
Vüqar Fətullayev
23.07.2025 01:31
Maraqlı bir araşdırma olsa da, məqalədə böyrək transplantasiyasından sonrakı qurd şokunun iki xəstədə müşahidə olunmasının səbəbləri haqqında daha ətraflı məlumat vermək vacibdir. Xəstələrin immunite sistemlərinin vəziyyəti, transplant edilmiş böyrəyin uyğunluğu, immunosupressiv dərmanların dozası və qəbul müddəti kimi amillər qeyd olunmayıb. Bu amillərin araşdırılması olmadan, müşahidə olunan hadisələrin statistik əhəmiyyətini qiymətləndirmək çətindir. Bundan əlavə, qurd şokunun diaqnozu və müalicəsi prosesi haqqında daha ətraflı məlumatın verilməsi oxucu üçün daha aydınlıq gətirərdi. Təqdim olunan məlumatlar əsasında, həkimlərin bu nadir hadisə ilə necə mübarizə apardıqları və gələcək hallar üçün hansı profilaktik tədbirlərin görülə biləcəyi barədə daha geniş məlumatlar gözlənilir.
Nərmin Ələkbərova
22.07.2025 22:28
Maraqlı bir araşdırma. Lakin, iki xəstənin nümunəsi statistik olaraq əhəmiyyətli nəticələr çıxarmaq üçün kifayət qədər geniş deyil. Böyrək transplantasiyası sonrası qurd şokunun yaygınlığı barədə daha geniş miqyaslı epidemioloji tədqiqatlar nəticələrini görə bilərmi? Həmçinin, xəstələrin əvvəlki sağlamlıq tarixçələri və immunitet sistemlərinin vəziyyəti haqqında daha ətraflı məlumatlar olmadan, qurd şokunun transplantasiya ilə birbaşa əlaqəsinin müəyyən olunması çətin görünür. Digər mümkün səbəblər, məsələn, dərman reaksiyaları və ya mövcud infeksiyalar, nəzərə alınıbmı?
Sadiq Camalov
22.07.2025 21:29
Maraqlı bir araşdırma. Böyrək transplantasiyasından sonra qurd şokunun iki xəstədə müşahidə edilməsi, bu nadir hadisənin mexanizmləri barədə daha geniş tədqiqat aparmaq zərurətini vurğulayır. Məqalədə göstərilən halların detalları fərziyyələri dəstəkləmək üçün əhəmiyyətlidir, lakin daha geniş bir nümunəyə ehtiyac duyulur bu nəticələrin ümumiləşdirilməsi üçün. Həmçinin, müalicə protokollarının təkmilləşdirilməsi və potensial risk amillərinin daha ətraflı təhlili qurd şokunun qarşısının alınması baxımından çox vacibdir. Bu tədqiqat nəticələrinin digər transplantasiya mərkəzlərindəki müşahidələrlə müqayisə edilməsi faydalı olardı.
Sürəyya Abbasova
22.07.2025 14:38
Maraqlı bir araşdırma. İki xəstə üzərində aparılan müşahidələr, böyrək transplantasiyasından sonra qurd şokunun meydana gəlmə ehtimalını göstərir. Lakin, nümunənin kiçik olması nəticələrin ümumiləşdirilməsini çətinləşdirir. Daha geniş miqyaslı tədqiqatlar, transplantasiya əməliyyatından əvvəl və sonra xəstələrdə qurd infeksiyasının yayılma dərəcəsini müəyyən etmək və qurd şokunun spesifik risk faktorlarını müəyyənləşdirmək üçün vacibdir. Həmçinin, transplantasiya olunmuş böyrəyin özündə potensial olaraq parazit infeksiyasının olması ilə bağlı məlumatların əlavə edilməsi məqaləyə daha çox dəyər qatardı. Bu faktorlar araşdırılmadan, böyrək transplantasiyası ilə qurd şoku arasında səbəb-nəticə əlaqəsini tam şəkildə müəyyən etmək mümkün deyil.
Tural Vəliyev
22.07.2025 13:38
Maraqlı bir yazı, amma "böyrək" sözünün bu qədər çox təkrarlanması bir az təkrarçı oldu. Bəlkə də müəllif bir az daha yaradıcı sinonimlər tapmaqda çətinlik çəkib? Yəni, "böyrək" sözünün əvəzinə "lobya" və ya "patlıcan" istifadə etmək fikrini nəzərə almaq olarmıydı? Əlbəttə, bunun elmi dəqiqliyə təsir edəcəyini başa düşürəm, amma oxucunun diqqətini saxlamaq üçün bir az ədəbi oyun əlavə etmək zərər verə bilməzdi. Yoxsa, mən yanlış düşünürəm?
Aysel Ağayeva
22.07.2025 09:24
Maraqlı bir yazı, amma "böyrək" sözünün bu qədər çox təkrarlanması bir az gözümü yorub. Bəlkə də, yazıya bir az daha bədii dil əlavə etmək, məsələn, "böyrək" əvəzinə "həyatın süzgəci" kimi metaforalar istifadə etmək, mətnin oxunmağını daha maraqlı edərdi. İki xəstənin təcrübəsini daha canlı təsvir etmək üçün onların hekayələrinə daha çox diqqət yetirilə bilərdi. Ümumiyyətlə, maraqlı mövzu, amma təqdimatda bir az daha işləmək lazımdır.

Şərh Yaz