Qəzza aclıq çəkir: Baş nazir Netanyahunun məsuliyyəti və beynəlxalq təpkilər

Qəzzada Humanitar Böhran: Qidanın Dəhşətli Gerçəkliyi

Sümükdən ibarət uşaqların Qəzzadan yayılan ürəkparçalayan görüntüləri şokedicidir, lakin bu, gözlənilməz deyil. Zolaqda illərlə yardım paylama təcrübəsi olan humanitar təşkilatlar İsrailin yardımı minimuma endirməyə başladığı aylardan bəri bu ssenari barədə xəbərdarlıq edirdilər.

Cansız bədənləri sümük-sümük olmuş uşaqların dəhşətli kadrları bütün dünyada yayımlanır. Qəzzadakı aclıq səhnələri dəhşətli, narahatedici və qaçılmazdır.

Fələstinlilər üçün əsas Birləşmiş Millətlər Təşkilatı agentliyi cümə axşamı günü bildirdi ki, “insanlar aclığa məhkum edilib, halbuki bir neçə kilometr aralıda supermarketlər yeməklə doludur”. Bu, İsraildəki həyatla Qəzzadakı sağ qalmaq mübarizəsi arasındakı kəskin və narahatedici reallığı vurğulayır.

Bu həftə məşhur ABŞ-Kanada podkastında dinləyicilər öyrəndilər ki, İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu McDonald's-dan daha çox Burger King-ə üstünlük verir və “Whopper” onun sevimli burgeri kimi görünür. Netanyahu mövzunu özü açmasa da, Qəzzaya ərzaq çatdırılmasına cavabdeh şəxsin qida barədə ictimai müzakirəsi, ən yaxşı halda belə, həssaslıqdan kənar bir haldır.

İsrailin Haaretz qəzetinin ABŞ müxbiri qeyd edib ki, Netanyahu “girov razılaşması və atəşkəsin əldə olunmasında gecikmələr, eləcə də Qəzzadakı humanitar böhran haqqında qanuni sualları cavablandırmaq əvəzinə” burger söhbətinə “qiymətli vaxtını sərf etdi”.

Dünya liderləri aclığın eyni görüntülərini görürlər, lakin onları dayandırmaqda gücsüz görünürlər. Onlar İsrailə daha çox yardıma icazə verməsi və ya sınaqdan keçmiş BMT-nin rəhbərlik etdiyi paylama metodlarına qayıtması üçün təzyiq edə bilmirlər.

ABŞ-ın Təzyiqinin Rolu və İsrailin Mövqeyi

Qınamaların daha kollektiv və hədəflənmiş xarakter almaqda olduğu doğrudur. İki ondan çox Avropa xarici işlər naziri İsrailin “yardımın damcı-damcı verilməsini və mülki şəxslərin qeyri-insani şəkildə öldürülməsini” birgə tənqid etdi. İsrailin xarici işlər nazirliyi bu bəyanatı “reallıqdan qopmuş” kimi rədd etdi.

Yüzdən çox beynəlxalq humanitar təşkilat İsrailin yardım məhdudiyyətlərinin həkimlərin və yardım işçilərinin həyatını təhlükə altına atdığını xəbərdar etdi.

Lakin bunlar sözlərdir və sözlər isə göz ardı edilə bilər.

Aİ-nin reaksiyası haqqında yazan İsrailin keçmiş girov müzakirəçisi Gerşon Baskin, bunun “hələ də yalnız bir kağız parçası” olduğunu bildirib: “İsrail dövləti ona tarixin zibilliyinə atılan bir şey kimi yanaşır”.

Bəs Birləşmiş Millətlər Təşkilatının rəhbərinin Qəzzadakı “dəhşət şousu” adlandırdığı vəziyyəti nə dəyişə bilər?

Qısası, Donald Tramp.

ABŞ prezidenti Donald Tramp İsrailin atəşkəsdən bir neçə saat əvvəl İrana sərt zərbə endirdiyi zaman Netanyahunu ictimai şəkildə sərt tənqid etdi. Telefon danışığından sonra İsrail geri çəkildi.

İsrail Qəzzadakı yeganə Katolik Kilsəsinə zərbə endirəndə, Ağ Evin məlumatına görə, Donald Tramp buna “müsbət reaksiya” vermədi və Netanyahuya zəng etdi. İsrail lideri dərin təəssüf hissi keçirdiyini və zərbəni səhv adlandırdığını bildirdi.

Azad dünyanın liderindən gələn qəzəbli bir telefon zəngi, artmaqda olan beynəlxalq tənqidlərə qarşı laqeyd görünən bir liderin fikir dəyişikliyini təhrik etmək üçün ən sürətli yol kimi görünür.

Ağ Ev sözçüsü Donald Trampın “qırğınların bitməsini istədiyini” söyləsə də, ABŞ prezidentinin baş verən humanitar böhranla bağlı görünən qəzəbi, narahatlığı və qınağı ictimai şəkildə, minimum səviyyədə olub.

Ümidsiz vəziyyət və Gözləntilər

ABŞ-ın əsas diqqəti atəşkəs və girov razılaşması əldə etməyə yönəlib ki, bu da Donald Tramp administrasiyasından son həftələrdə gələn ümid və nikbinlik sözlərinə baxmayaraq, hələ də əlçatmazdır.

Ərəb liderləri İsraili qınayıb, dərhal atəşkəsə çağırıb və Donald Trampın bütün əhalini zolaqdan köçürmək planına qarşı müharibədən sonrakı Qəzzanı yenidən qurmaq üçün bir plan hazırlayıblar. Körfəz Əməkdaşlıq Şurasının Baş katibi bu həftə İsrailin siyasətini “əsrin cinayəti” adlandırıb.

İsrail uzun müddətdir ki, humanitar blokada ittihamlarını rədd edir və siyasətinin Həmasın təchizat oğurlamasının qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulduğunu israr edir ki, bu iddiaları yardım təşkilatları təkzib edirlər.

Çərşənbə günü Qəzzanı ziyarət edən İsrail prezidenti İsaak Hersoq İsrailin beynəlxalq hüquqa əməl etdiyini və yardım prosesini sabotaj etməyə çalışanın Həmas olduğunu deyir.

Qəzzaya yardımın daxil olmasına cavabdeh olan COGAT agentliyi, hərbçilərin “ərzaq da daxil olmaqla, yardımın ötürülməsinə icazə vermək və asanlaşdırmaq üçün çalışdığını” bildirir.

İsrail daha çox yardıma icazə verilməsi çağırışlarını da rədd edərək, sərhəddə yardım təşkilatları tərəfindən götürülməyi gözləyən yük maşınları olduğunu bildirib. BMT və digər sahədə fəaliyyət göstərən təşkilatlar isə İsrailin həmişə yardımın hərəkətinə icazə vermədiyini və ya təhlükəli hesab edilən yolları təsdiq etmədiyini iddia edirlər.

Netanyahunun koalisiyasının ifrat sağçı qanadından girovlar azad edilənə qədər Qəzzanı aclığa düçar etməyə çağıran şərhlər İsraildən kənarda geniş hiddət doğurur, ancaq İsrailin özündə bu qədər deyil.

Həmasın 2023-cü il oktyabrın 7-də törətdiyi qəddar hücum nəticəsində 1200-ə yaxın israilli öldürüldü, daha 250 nəfər girov götürüldü və bu hadisə İsraillilərin Fələstinli qonşularına münasibətdə baxışlarını sərtləşdirdi. Lakin son sorğu göstərir ki, sorğuya qatılan israillilərin 71%-nin hazırda müharibənin bitməsini istədiyini göstərir.

Netanyahu döyüşü davam etdirmək üçün mandatını itirsə də, koalisiyasının müharibənin əvvəlindən bəri 60.000-ə yaxın insanın öldürüldüyü Qəzzaya yardım məhdudiyyətlərini yumşaltmağı planlaşdırdığına dair heç bir əlamət yoxdur. İsraildəki media isə mühasirəyə alınmış Fələstinlilərin vəziyyətinə deyil, daha çox qalan girovlar və Qəzzada döyüşən əsgərlər üçün narahatlığa diqqət yetirir. Onlar üçün ümid indi atəşkəsə, dağılmış əraziyə xeyli miqdarda təchizat axınına imkan verəcək bir razılaşmaya bağlıdır.

Bəs bu razılaşma nə vaxt əldə ediləcək, həyat qurtaran yardıma sərhədlər nə vaxt açılacaq və bu müddətdə neçə insan həyatını itirəcək?

Son günlərdə qidalanma çatışmazlığı qurbanlarının sayı sürətlə artır. Əl-Şifa Xəstəxanasının direktoru bu həftə “dəhşətli ölüm hallarına doğru gedirik” deyə xəbərdarlıq edib.

Sahədəki bir BMT işçisi əlavə edib: “Qəzzadakı insanlar nə ölü, nə də diri deyil, onlar gəzən cəsədlərdir”.

24 saat

Qəzzada Humanitar Böhran: Qidanın Dəhşətli Gerçəkliyi

Sümükdən ibarət uşaqların Qəzzadan yayılan ürəkparçalayan görüntüləri şokedicidir, lakin bu, gözlənilməz deyil. Zolaqda illərlə yardım paylama təcrübəsi olan humanitar təşkilatlar İsrailin yardımı minimuma endirməyə başladığı aylardan bəri bu ssenari barədə xəbərdarlıq edirdilər.

Cansız bədənləri sümük-sümük olmuş uşaqların dəhşətli kadrları bütün dünyada yayımlanır. Qəzzadakı aclıq səhnələri dəhşətli, narahatedici və qaçılmazdır.

Fələstinlilər üçün əsas Birləşmiş Millətlər Təşkilatı agentliyi cümə axşamı günü bildirdi ki, “insanlar aclığa məhkum edilib, halbuki bir neçə kilometr aralıda supermarketlər yeməklə doludur”. Bu, İsraildəki həyatla Qəzzadakı sağ qalmaq mübarizəsi arasındakı kəskin və narahatedici reallığı vurğulayır.

Bu həftə məşhur ABŞ-Kanada podkastında dinləyicilər öyrəndilər ki, İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu McDonald's-dan daha çox Burger King-ə üstünlük verir və “Whopper” onun sevimli burgeri kimi görünür. Netanyahu mövzunu özü açmasa da, Qəzzaya ərzaq çatdırılmasına cavabdeh şəxsin qida barədə ictimai müzakirəsi, ən yaxşı halda belə, həssaslıqdan kənar bir haldır.

İsrailin Haaretz qəzetinin ABŞ müxbiri qeyd edib ki, Netanyahu “girov razılaşması və atəşkəsin əldə olunmasında gecikmələr, eləcə də Qəzzadakı humanitar böhran haqqında qanuni sualları cavablandırmaq əvəzinə” burger söhbətinə “qiymətli vaxtını sərf etdi”.

Dünya liderləri aclığın eyni görüntülərini görürlər, lakin onları dayandırmaqda gücsüz görünürlər. Onlar İsrailə daha çox yardıma icazə verməsi və ya sınaqdan keçmiş BMT-nin rəhbərlik etdiyi paylama metodlarına qayıtması üçün təzyiq edə bilmirlər.

ABŞ-ın Təzyiqinin Rolu və İsrailin Mövqeyi

Qınamaların daha kollektiv və hədəflənmiş xarakter almaqda olduğu doğrudur. İki ondan çox Avropa xarici işlər naziri İsrailin “yardımın damcı-damcı verilməsini və mülki şəxslərin qeyri-insani şəkildə öldürülməsini” birgə tənqid etdi. İsrailin xarici işlər nazirliyi bu bəyanatı “reallıqdan qopmuş” kimi rədd etdi.

Yüzdən çox beynəlxalq humanitar təşkilat İsrailin yardım məhdudiyyətlərinin həkimlərin və yardım işçilərinin həyatını təhlükə altına atdığını xəbərdar etdi.

Lakin bunlar sözlərdir və sözlər isə göz ardı edilə bilər.

Aİ-nin reaksiyası haqqında yazan İsrailin keçmiş girov müzakirəçisi Gerşon Baskin, bunun “hələ də yalnız bir kağız parçası” olduğunu bildirib: “İsrail dövləti ona tarixin zibilliyinə atılan bir şey kimi yanaşır”.

Bəs Birləşmiş Millətlər Təşkilatının rəhbərinin Qəzzadakı “dəhşət şousu” adlandırdığı vəziyyəti nə dəyişə bilər?

Qısası, Donald Tramp.

ABŞ prezidenti Donald Tramp İsrailin atəşkəsdən bir neçə saat əvvəl İrana sərt zərbə endirdiyi zaman Netanyahunu ictimai şəkildə sərt tənqid etdi. Telefon danışığından sonra İsrail geri çəkildi.

İsrail Qəzzadakı yeganə Katolik Kilsəsinə zərbə endirəndə, Ağ Evin məlumatına görə, Donald Tramp buna “müsbət reaksiya” vermədi və Netanyahuya zəng etdi. İsrail lideri dərin təəssüf hissi keçirdiyini və zərbəni səhv adlandırdığını bildirdi.

Azad dünyanın liderindən gələn qəzəbli bir telefon zəngi, artmaqda olan beynəlxalq tənqidlərə qarşı laqeyd görünən bir liderin fikir dəyişikliyini təhrik etmək üçün ən sürətli yol kimi görünür.

Ağ Ev sözçüsü Donald Trampın “qırğınların bitməsini istədiyini” söyləsə də, ABŞ prezidentinin baş verən humanitar böhranla bağlı görünən qəzəbi, narahatlığı və qınağı ictimai şəkildə, minimum səviyyədə olub.

Ümidsiz vəziyyət və Gözləntilər

ABŞ-ın əsas diqqəti atəşkəs və girov razılaşması əldə etməyə yönəlib ki, bu da Donald Tramp administrasiyasından son həftələrdə gələn ümid və nikbinlik sözlərinə baxmayaraq, hələ də əlçatmazdır.

Ərəb liderləri İsraili qınayıb, dərhal atəşkəsə çağırıb və Donald Trampın bütün əhalini zolaqdan köçürmək planına qarşı müharibədən sonrakı Qəzzanı yenidən qurmaq üçün bir plan hazırlayıblar. Körfəz Əməkdaşlıq Şurasının Baş katibi bu həftə İsrailin siyasətini “əsrin cinayəti” adlandırıb.

İsrail uzun müddətdir ki, humanitar blokada ittihamlarını rədd edir və siyasətinin Həmasın təchizat oğurlamasının qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulduğunu israr edir ki, bu iddiaları yardım təşkilatları təkzib edirlər.

Çərşənbə günü Qəzzanı ziyarət edən İsrail prezidenti İsaak Hersoq İsrailin beynəlxalq hüquqa əməl etdiyini və yardım prosesini sabotaj etməyə çalışanın Həmas olduğunu deyir.

Qəzzaya yardımın daxil olmasına cavabdeh olan COGAT agentliyi, hərbçilərin “ərzaq da daxil olmaqla, yardımın ötürülməsinə icazə vermək və asanlaşdırmaq üçün çalışdığını” bildirir.

İsrail daha çox yardıma icazə verilməsi çağırışlarını da rədd edərək, sərhəddə yardım təşkilatları tərəfindən götürülməyi gözləyən yük maşınları olduğunu bildirib. BMT və digər sahədə fəaliyyət göstərən təşkilatlar isə İsrailin həmişə yardımın hərəkətinə icazə vermədiyini və ya təhlükəli hesab edilən yolları təsdiq etmədiyini iddia edirlər.

Netanyahunun koalisiyasının ifrat sağçı qanadından girovlar azad edilənə qədər Qəzzanı aclığa düçar etməyə çağıran şərhlər İsraildən kənarda geniş hiddət doğurur, ancaq İsrailin özündə bu qədər deyil.

Həmasın 2023-cü il oktyabrın 7-də törətdiyi qəddar hücum nəticəsində 1200-ə yaxın israilli öldürüldü, daha 250 nəfər girov götürüldü və bu hadisə İsraillilərin Fələstinli qonşularına münasibətdə baxışlarını sərtləşdirdi. Lakin son sorğu göstərir ki, sorğuya qatılan israillilərin 71%-nin hazırda müharibənin bitməsini istədiyini göstərir.

Netanyahu döyüşü davam etdirmək üçün mandatını itirsə də, koalisiyasının müharibənin əvvəlindən bəri 60.000-ə yaxın insanın öldürüldüyü Qəzzaya yardım məhdudiyyətlərini yumşaltmağı planlaşdırdığına dair heç bir əlamət yoxdur. İsraildəki media isə mühasirəyə alınmış Fələstinlilərin vəziyyətinə deyil, daha çox qalan girovlar və Qəzzada döyüşən əsgərlər üçün narahatlığa diqqət yetirir. Onlar üçün ümid indi atəşkəsə, dağılmış əraziyə xeyli miqdarda təchizat axınına imkan verəcək bir razılaşmaya bağlıdır.

Bəs bu razılaşma nə vaxt əldə ediləcək, həyat qurtaran yardıma sərhədlər nə vaxt açılacaq və bu müddətdə neçə insan həyatını itirəcək?

Son günlərdə qidalanma çatışmazlığı qurbanlarının sayı sürətlə artır. Əl-Şifa Xəstəxanasının direktoru bu həftə “dəhşətli ölüm hallarına doğru gedirik” deyə xəbərdarlıq edib.

Sahədəki bir BMT işçisi əlavə edib: “Qəzzadakı insanlar nə ölü, nə də diri deyil, onlar gəzən cəsədlərdir”.

24 saat