Senator Mayk Li İctimai Torpaqların Satışı Təklifini Geri Çəkdi
Yuta ştatından respublikaçı Senator Mayk Li ötən həftəsonu Senatın "böyük, gözəl qanun layihəsi"ndən yüz minlərlə akr ictimai torpağın sərfəli mənzil və infrastruktur üçün satışına icazə verən müddəanı çıxardığını elan etdi.
Li bu addımını "büdcə uzlaşması prosesinin sərt məhdudiyyətləri səbəbindən həmin torpaqların yalnız Amerika ailələrinə – Çinə, BlackRock-a və ya hər hansı xarici maraqlara deyil, yalnız onlara satılacağına zəmanət verən aydın, icra oluna bilən təminatlar əldə edə bilməməsi" ilə izah etdi.
"Böyük, Gözəl Qanun Layihəsi" Və Müxalifət
ABŞ prezidenti Donald Trampın vergi endirimlərini, sərhəd və müdafiə təşəbbüslərini ehtiva edən qanun layihəsi, Senatda əksər qanunvericilik üçün tələb olunan 60 səslik super səs çoxluğu əvəzinə, yalnız sadə səs çoxluğu tələb etdiyi üçün xüsusi qaydalar altında nəzərdən keçirilir. Senator Linin ilkin təklifi, milyonlarla akrı əhatə edirdi, lakin Senat parlamentarisi bunun büdcə uzlaşması qaydalarını pozacağını qərara aldıqdan sonra o, əhatə dairəsini azaltmışdı.
Linın planına əsasən, Alyaskadan Nyu Meksikoya qədər 11 Qərb ştatında torpaq sahələri satışa uyğun ola bilərdi. Montana, ştatın qanunvericilərinin etirazları səbəbindən təklifdən çıxarılmışdı. Yuta və Nevada kimi ştatlarda hökumət torpaqların böyük əksəriyyətinə nəzarət edərək onları potensial istismardan qoruyur, lakin inkişafa mane olurdu.
Linin yenidən işlənmiş planı ABŞ Meşə Xidmətinin bütün torpaqlarını mümkün satışdan kənarlaşdırırdı. Li bildirmişdi ki, ABŞ Torpaq İdarəetmə Bürosunun nəzarətində olan ərazilərin satışları əhəmiyyətli dərəcədə azaldılacaq və yalnız əhali məskunlaşma mərkəzlərindən 5 mil məsafədə yerləşən torpaqlar satıla bilərdi.
Lakin Demokratlarla yanaşı, Aydaho və Montana ştatlarından olan respublikaçı Senatorlar da bu plana etiraz etmişdilər. Bir neçə Nümayəndələr Palatası respublikaçısı da, əgər bu müddəa Senat qanun layihəsinə daxil edilərsə, aşağı palatada səsvermə zamanı ona qarşı çıxacaqlarını bildirmiş, bununla da layihənin keçməsinə təhlükə yaratmışdılar.
İctimai Torpaqların Gələcəyi
Li öz bəyanatında federal hökumətin hələ də "həddindən artıq çox torpağa sahib olduğunu – yanlış idarə etdiyini və bir çox hallarda gələcək nəsil üçün məhv etdiyini" düşündüyünü vurğuladı. O, demokrat prezidentlər dövründə "Qərbin böyük hissələrinin orada yaşayan insanlardan heç bir mənalı çarə olmadan qapadıldığından" şikayət etdi.
Nümayəndələr Palatasında da əvvəlcə ictimai torpaqların satışı ilə bağlı bir müddəa var idi. Bu müddəa Yuta və Nevada ştatlarında torpaq satışına icazə verirdi. Lakin ABŞ prezidenti Donald Trampın ilk administrasiyası dövründə daxili işlər naziri vəzifəsində çalışmış Montana ştatından respublikaçı konqresmen Rayn Zinke bu ideyaya dərhal qarşı çıxdı.
Zinke may ayında verdiyi bəyanatda "Mən ictimai torpaqların genişmiqyaslı satışını və ya köçürülməsini dəstəkləmirəm. Torpaq satıldıqdan sonra onu bir daha geri ala bilməyəcəyik. Allah daha çox torpaq yaratmır," – deyə qeyd etmişdi. Bir sıra digər Qərb ştatlarından olan respublikaçı konqresmenlər də bu ideyanı rədd etdilər, bu səbəbdən müddəa Nümayəndələr Palatasında səsvermədən əvvəl büdcə qanun layihəsindən çıxarıldı.
Mənzil təminatı müdafiəçiləri federal torpağın sərfəli mənzil üçün universal olaraq uyğun olmadığını xəbərdar etmişdilər. Nümayəndələr Palatasının təklifi ilə Yuta və Nevadada satışa çıxarılan bəzi sahələr inkişaf etmiş ərazilərdən xeyli mil uzaqlıqda yerləşirdi.
Nyu Meksiko ştatından Senator Martin Henrix, ABŞ Konqresinin Enerji Komitəsinin aparıcı Demokratı, Li planını geri çəkməzdən əvvəl demişdi ki, bu addım amerikalıları balıq tutduqları, ov etdikləri və düşərgə qurduqları yerlərdən məhrum edəcək.
"Mənə elə gəlmir ki, bunun nəticəsində əhəmiyyətli mənzil əldə edə bilərik. Mənim bildiyim budur ki, insanlar bildikləri və dəyər verdikləri, Qərb iqtisadiyyatımızı irəli aparan yerlərə çıxışı itirəcəklər," – Henrix bu ayın əvvəlində bildirmişdi.